Z wudaća: štwórtk, 16 januara 2020

Naćisk ministra wotpokazany

Berlin. Organy darować je w Němskej tež přichodnje jeno z wuraznej dowolnosću móžno. Zwjazkowy sejm je dźensa naćisk skupiny zapósłancow wokoło mi­ni­stra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) wotpokazał. Spahn chcyše, zo je kóždy wobydler awtomatisce darićel, jeli so tomu wuraznje njespjećuje. Wjetšina zapósłancow sejma pak po emocionalnej debaće přećiwo tomu hłosowaše.

Nowa referentka

Drježdźany. Dr. Madlena Malinkec dźěła wot wčerawšeho w sakskim statnym ministerstwje za wědomosć, kul­turu a turizm jako referentka za serbske naležnosće, a to hromadźe z dotalnym referentom Stanisławom Brězanom. Předsyda Domowiny Dawid Statnik je Madlenje Malinkec „k wobsadźenju wažneho městna“ gratulował.

Dom ze 17. lětstotka wuslědźili

Hačrunjež modernizowane twarjenje Budyskeho dwórnišća hakle za tydźeń oficialnje přepodadźa, je hižo žiwjenje do dwór­nišćoweje hale zaćahnyło. Dźensa rano je tam pjekarnja Dreißig swoju nowu kofejownju wotewrěła. Wšědnje wot ranja w sedmich hač do wječora w šesćich tam nětko pućowacych a dalšich hosći posłužuja. Hižo dopołdnja bě nawal wulki. W ćoplišim počasu­ změja tež areal zwonka twarjenja. Tuchwilu maja wosom sobudźěłaćerkow, dwě hišće pytaja. Foto: Carmen Schumann

Zo přewjedu lětsa znowa idejowe wubědźowanja Sakskeho fonds „Čiń sobu!“, je zwjeselace. Što pak konkretnje za wupisanjom tči, su nětko w Drježdźanach předstajili.

Budyšin/Drježdźany (SN/at). Dobru powěsć hnydom na spočatku: Z wosebitej kategoriju „Łužica – žiwa dwurěčnosć“ chce idejowe wubědźowanje Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ we „łužiskim rewěrje“ wospjet iniciatiwy na dobro serbskeje rěče podpěrać. W přiměrjenych schodźenkach mytowanja kiwa za wosebite projekty hač do 1 000 eurow, za małe hač do 5 000 eurow. Srjedźne projekty wuznamjenja tam z hač do 10 000, wulkoprojekty z maksimalnje 15 000 eurami.

„Serbska kategorija“ je jedna z třoch, kotrež po lońšej premjerje idejoweho wubědźowanja nětko dale wjedu. Z nazběranych nazhonjenjow płaći to tróšku přiměrjene runje tak za wobłukaj „ReWir“, w kotrymž dźe wo spěchowanje mjezsobnosće a zhromadneho žiwjenja ludźi, a „Zukunft MINT“, hdźež podpěra dźěći a młodostnych w srjedźišću steji.

Statnik: Mjeńšinowa rada je najwažniši zwisk do zwjazkoweje politiki

Berlin/Budyšin (SN/JaW). Předsyda Domowiny Da­wid Statnik je mjeztym třeći króć předsyda mjeńšinoweje rady Němskeje. Wón přewozmje zastojnstwo po tur­nusowym rjadowanju wot Dana z Južneje Schleswigskeje, Jona Hardona Hansena.

Wuchowanska centrala wuchodneje Sakskeje ze sydłom we Wojerecach měješe hody swoje 1 000 000. zasadźenje. Nadawki něhdźe 70 sobudźěłaćerjow su wšitke dny lěta 24 hodźin pospochi jara mnohostronske.

Wojerecy (AK/SN). Regionalna wuchowanska straža wuchodneje Sakskeje, kotruž běchu w septembrje 2013 we Wojerecach wotewrěli, zhladuje mjeztym na milion zasadźenjow, podšmórnje nawoda straže Stefan Schumann. Jako jedna z pjeć regionalnych centralow po cyłej Sakskej je so derje etablěrowała. „Wjac hač 70 sobudźěłaćerjow zawěsća kóždy dźeń lěta bjez přestaća wobstajne słužby. To žada sej wězo wulku zasadźensku zwólniwosć a solidnu fachowu wědu wšitkich wobdźělenych“, nawoda rozkładuje.

Wojerowska wuchowanska centrala je zamołwita za přestrjeń Budyskeho a Zhorjelskeho­ wokrjesa. Cyłkownje bydli we wokrjesomaj něhdźe 600 000 ludźi. „Lědma jedne ze zjawnych zarjadnišćow ma za wobydlerjow wuchodneje Sakskeje tajki nimoměry wulki wuznam. Wot słužby centrale dźě wot­wisujetej častodosć strowota a žiwjenje ludźi“, Stefan Schumann wuzběhnje.

Wojerecy (SiR/SN). Projekt „Za slědami pytać – Spurensuche“, kotryž je sakska młodźinska załožba iniciěrowała, zmóžnja młodym wobdźělnikam, so intensiwnje ze swobodnje wuzwolenej temu bliže zaběrać a swoje dopóznaća zjawnosći předstajić. Wojerowska Kulturna fabrika je so třeći króć na projekće wobdźěliła.

Po stawiznach NDR a wuwiću Wojerowskich šulow wuzwoli sej projektna skupina tónraz hesło „Bjezrěčni – Serbja za čas nacionalsocializma“. Spočatnje zdźěłachu sej časowu pruhu, zo móhli so historisce lěpje do časa w lětach 1933 do 1945 zamyslić. „Cil bě slědźić, ze swědkami časa rěčeć a interviewy wjesć a z materiala zajimawy film stworić, kotryž naše­ wuslědki kaž tež začuća předstaja. Młodostnym bě tema wažna, dokelž k našemu regionej słuša a je w našich stawiznach sylnje zakorjenjena“, rozłoži wčera nawodnica projekta Ina Züchner.

Erfurt (dpa/SN). W Durinskej su so Lěwica, SPD a Zeleni na zhromadne mjeńšinowe knježerstwo dojednali. Koaliciji ministerskeho prezidenta Boda Ramelowa (Lěwica) pobrachuja po wólbach krajneho sejma štyri hłosy za wjetšinu w parlamenće. Knježerstwo nadźija so „na projekty poćahowaceho so zhromadneho dźěła“ z opoziciju CDU a FDP. Wobě stronje pak krute zapřijeće do knježerstwoweho dźěła wotpokazujetej.

Maas chce Haftara přeswědčić

Berlin (dpa/SN). Wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je so dźensa do Libyskeje podał. Tam chce wliwapołneho generala Chalifa Haftara přeswědčić, zo we wobydlerskej wójnje přiměrej bróni při­zwoli. Přichodnu njedźelu chcedźa na konferency wo Libyskej w němskej sto­licy wo pućach k měrniwemu rozrisanju a mjezynarodnej přezjednosći wuradźować. Rozmołwu z generalom Haftarom wjedźe Maas w nadawku wonkownych ministrow Europskeje unije, kaž z Berlina zdźěleja.

Senat wuradźuje wo Trumpje

Předsyda Domowiny Dawid Statnik (nalěwo) je so dźensa w Berlinje ze statnym sekretarom Erhardom Weimannom roz­žohnował, kiž so na wuměnk poda. Weimann bě nawoda krajneho zastupnistwa a społnomócnjeny Sakskeje w Berlinje. Statnik hódnoćeše jeho jako spušćomneho partnera, kiž je so stajnje tež serbske naležnosće zasadźał. Foto: Domowina

Za kompjuterom na čas zabył a k tomu hišće alarm zawinił je dźewjećlětny wopytowar­ wobchoda za elektroniku w Saarbrückenje. Hólc bě sej při kom­pjuteru hrajkał. Jako přistajeny po swjatoku swěcu hasny a alarmowy system zapiny,­ wudyri nadobo alarm. Hakle nětko­ jemu napadny, zo je hišće něchtó we wobchodźe.

Nuznik za psy maja wot najnowšeho na Helsinkskim lětanišću. Wobhospodarjer lětanišća Finavia je dwaj tajkej zarjadował. Tak reaguja na naprašowanja mnohich pasažěrow, hdźe móhli psy swoju nuzu wotbyć. „Wobłuki, w kotrychž móža štyrinohače na nuznik hić, su na sewjero­europskich lětanišćach hišće jara rědke“, rěčnica zdźěli. Přiwšěm njeje myslička cyle­ nowa: W Americe su tajke městnosće samo předpisane, zo móhli serwisowe psy pasažěrow, na přikład tajke, kotrež slepych přewodźeja, na nuznik hić.

Frankfurt n. W. (dpa/SN). Po nastajenju škitnych płotow přećiwo rozšěrjacej so afriskej swinjacej mrětwje podłu mjezy k Pólskej pola Frankfurta nad Wódru su zamołwići prěnje škody na barjerach zwěsćili. Při tym jedna so wo jednotliwe pady, kaž rěčnica města wčera zdźěli. Škody su hnydom zwuporjedźeli. Płoty pastwow w Frankfurtskej kónčinje po informaciji rěčnicy wšědnje kontroluja.

Mobilny elektriski škitny płót, kotryž ma dźiwje swinje z Pólskeje wotwobarać, steji na 120 kilometrow dołhim wotrězku we wokrjesach Sprjewja-Nysa, Wódra-Sprjewja a Frankfurt nad Wódru. Wón saha hač k sakskej mjezy. Po informacijach ministerstwa za škit přetrjebarjow su wokrjesy a bjezwokrjesne města za to zamołwite, zo so płoty njewobškodźa. Mrětwa je so němskej mjezy mjeztym hač na 21 kilometrow bližiła.