Z wudaća: srjeda, 19 februara 2020

Za wuspěšne předewzaće

Budyšin. Hladajo na jednanje mjez koncernomaj Alstom z Bombardier přewzaća železniskeje sparty dla reaguje nětko tež dźěłarnistwo IG metal. Zakładny zaměr ma być, wuspěšne předewzaće wutworić, štož IG metal podpěruje. Při­wšěm wujewja so mnoho prašenjow nastu­pajo přichod łužiskeju stejnišćow Bombardier w Budyšinje a Zhorjelcu, wša­ko tam hłownje železnicy zhotowjeja.

Wučerjow w Zhorjelcu wukubłać

Zhorjelc. Sakska chce tež w Zhorjelcu wučerjow wukubłać, wšako jich w re­gionje tójšto pobrachuje, kaž rjekny to ministerski prezident Michael Kretsch­mer (CDU) w měsće nad Nysu. Na tam­nišej wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc su za tajke plany přistupne. Přichodni peda­gogojo móhli tu fachowowědomostny studij absol­wować a potom na uniwersiće dalši z ćežišćom wučerstwo.

Klimowa konferenca šulerjow

W 1,2 hektaraj wulkej rostlinarni Hamorskeje zahrodnistwoweje a wobdźělenskeje towaršnosće maja sobudźěłaćerjo tuchwilu ruce połnej dźěła, zo bychu nimo 10 000 kórkowych tež 13 000 minikórkowych rostlin nasadźeli. Połna zeleń rostlin poka­zuje, zo su so wone při miłych wonkownych temperaturach klimje w rostlinarni ­hižo přiměrili. Byrnjež lětsa dwaj tydźenjej pozdźišo byli, su wuměnjenja dobre, ­zastatk bórze nachwatać. Žnjeć chcedźa kórki wot měrca. Foto: Joachim Rjela

Wjetšina materiala ma hač do lěća hotowa być

Budyšin (SN/MiR). Rěčny centrum WITAJ a Ludowe nakładnistwo Domowina chcetej lětsa zhromadnje 30 titulow na polu wučbnicow kaž tež šulskeho wuwučowanskeho a wuknjenskeho materiala wudać. 27 z nich ma hač do spočatka šulskeho lěta 2020/2021 předležeć. Na to je so komisija za serbske wučbnicy spočatk lěta dojednała. Při tym zamołwja RCW wobsahowy, LND pak techniski přihot a produkciju jednotliwych wudźěłkow.

Přichodny tydźeń budźe na Worklečanskej wyšej šuli „Michał Hórnik“ nowostka předstajena. Wotrjadnica RCW za rěčny marketing a wědomostne dźěło Manuela Smolina, awtorka a zestajerka přiručki „Gramatika za wučbu serbšćiny“, chce ju šulerjam 7. lětnika, kotrehož rjadow­niska wučerka je Katka Bukowa, zbližić. Pjeć lět je rěčny centrum zhromadnje z wonkownymi fachowcami, mjez kotrymiž bě dr. Irena Šěrakowa, na ta­bulkach a přehladach dźěłał.

Dešno (SN/at). Přihoty na koparsku europeadu wot 20. hač do 28. junija w Korutanskej su we Łužicy horcu fazu doc­pěli. Rozšěrjeny přihotowanski wuběrk zetka so wčera w Dešnje pola Choćebuza, informuje Clemens Škoda, referent Domowiny za kulturne naležnosće a wukraj. Jako nawoda delegacije je wón ze serbskeje strony za organizaciju zamołwity. Dźěle mustwa z Delnjeje a Hornjeje Łužicy su zawodnje wo dotalnych přihotach rozprawjeli. To běchu na přikład wulosowanje w Korutanskej, treningowe lěhwo a přihotowanski turněr žónskeho mustwa, treningowe lěhwo muži a wobdźělenje zhromadneho cyłka na turněrje wo brunicowy cup w Choćebuzu.

Zaměrnje zaběrachu so wčera z konkretnymi přihotami na tydźeń euro­peady kaž tež ze zestawu delegacije. Jako wokomiknje poćežowace za planowanje dyrbjachu zwěsćić, zo ze stron zarjadowarja – Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin – dotal žadyn konkretny hrajny plan njepředleži.

Slepo (SN/MiR). Jan Hrjehor budźe nowy nawoda Wyšeje šule „Dr. Marja Gról­musec“ w Slepom. Wčera po připołdnju je wón w regionalnej wotnožce Krajneho zarjada za šulu a kubłanje Budyšin dźě­łowe zrěčenje podpisał. Wot 1. měrca budźe­ w nowym zastojnstwje skutkować. Dotal bě na Slepjanskej wyšej šuli fachowy wučer za sport a serbšćinu. Mjeztym skutkuje tam třeće šulske lěto.

Wot 24. februara, wot spočatka dru­heho šulskeho połlěta 2019/2020, tuchwilny nawoda kubłanišća Wolfgang Goldstein Jana Hrjehorja jako noweho šulskeho nawodu přez cyły tydźeń zadźěła. Nětko w prózdninskim času staj přepo­daće hižo přihotowałoj. Wosebitosć nimo toho je, zo zaćahnu šulerjo přichodnu póndźelu zhromadnje z Janom Hrjehorjom jako nowym nawodu do noweho Němsko-Serbskeho šulskeho kompleksa „Dr. Marja Grólmusec“.

Při wobnowjenju Kamjenskeje halo­weje kupjele njemóže Budyski wokrjes tak postupować, kaž ma wotpohladane. To je dopóznaće z wuradźowanja předsydow frakcijow we wokrjesnym sej­miku z 1. přirjadnikom krajneho rady Udom Wićazom (CDU) 29. januara.

Budyšin (SN/at). Na wurjadnym posedźenju zaběra so Budyski wo­krjesny sejmik jutře, štwórtk, z tematiku Kamjenskeje płuwanskeje hale. Frakcija AfD bě próstwu wo zwołanje sejmika 3. februara w lisće krajnemu radźe Michaelej Harigej (CDU) zapodała, złožujo so na § 7, wot­rězk 5 jednanskeho porjada wokrjesneho sejmika.

Wuchadźejo z přepytowanja hospodarskosće, předstajeneho w nowembrje 2019 w techniskim wuběrku, z infor­maciskeho zarjadowanja k stawej dźěła z 22. januara a z posedźenja frakciskich předsydow pola 1. přirjadnika Uda Wi­ćaza chce frakcija AfD docpěć, zo wobzamknjenje z 13. meje 2019 zběhnu. „Zwěsćić je, zo njemóže wokrjesne zarjadnistwo mjenowane wobzamknjenje po wšěm zdaću wjace zeskutkownić“, piše frakciski předsyda AfD Henry Nitzsche krajnemu radźe Harigej.

Organizować je jeje wulka sylnosć. „Tónle talent mam wot našeho nana“, měni Gabrie­la Korchowa. Prěni raz angažuje so wona w přiradźe za serbske naležnosće města Wojerec.

Kubłanje dźěći po modelu Witaj­ w Němčanskej pěstowarni „Pumpot“, koncept 2plus na Handrija Zejlerjowej zakładnej šuli a serbšćina na přichodnej Wojerowskej wyšej šuli kaž tež na Les­singowym a křesćanskim gym­naziju Johan­neum jej jara na wutrobje leži­tej. „Wažne su tež městu přisłušace wsy. My ja­ko přirada móžemy přede­wšěm připosłuchać a ludźi zmužić serbšćinu nałožować“, Korchowa wuswětla.

Z Konjec pochadźaca je w serbskej swójbje wotrostła a hakle w šuli něm­činu donawuknyła. Hižo zahe horješe so za kul­turu, spěwaše w šulskim chórje a rejwaše w Smjerdźečanskej rejwanskej skupinje. Dlěje hač dźesać lět angažuje so mjeztym w předsydstwje towarstwa Kulowskich Serbow Bratrowstwo. Dale přisłuša wona předsydstwu Wojerow­skeje župy „Handrij Zejler“. 1978 je so do Něm­cow wudała.

Lipsk (SN/CoR). Tež lětsa so Lipšćanske knižne wiki znowa prócuja stać so z najwjetšim europskim čitanskim swjedźenjom. Tak poskića wot 12. do 15. měrca zajimcam dohromady 3 700 składnosćow, na 500 městnach na wikowanskim terenje kaž tež po cyłym měsće, swojeho najwoblubowanišeho awtora abo faworizowanu spisowaćelku wosobinsce zeznać a sej z nimi mysle wuměnjeć. 3 600 sobuskutkowacych z 51 krajow wočakuja.

„Nimo wobšěrneho literarneho knižneho nalěća nadeńdźeš lětsa wosebje wjele politiskich knihow w programje Lipsk čita“, rozłožuje direktor knižnych wikow Oliver Zille. „Čitarjo njepytaja jenož informacije, ale tež hódnoćenja, z kotrymž chcedźa so rozestajeć. Dale je nam so radźiło, zo prěni raz wšitcy partnerojo regiona južneje Europy ze zhromadnym kulturnopolitiskim projektom za spěchowanje literatury do zjawnosće du.“ Zwjazkowa centrala za politiske kubłanje zajimcow přeproša na wikach sobu rěčeć a sobu myslić – a to wo spěchowanju demokratije, mjez druhim z ćežišćom „Lěta změny 1989–1991 – Srjedźna, wuchodna a juhowuchodna Europa 30 lět pozdźišo“.

Berlin (dpa/SN). Po měsacy trajacej zwadźe­ zmóžnja zwjazkowe knježerstwo nětko planowanu zakładnu rentu za mało zasłužacych. Zwjazkowy kabinet je dźensa wotpowědny naćisk ministra za dźě­ło Hubertusa Heila (SPD) schwalił. Něhdźe 1,3 miliony ludźi ze snadnej rentu maja wot klětušeho připłatk k renće dóstać, hdyž su znajmjeńša 33 lět přinoški płaćili. Do toho chcedźa pruwować, hač su ludźo woprawdźe potrěbni.

Wukrajna misija podlěšena

Berlin (dpa/SN). Zasadźenje němskich wojakow w Afghanistanje podlěša wo dalše lěto, ličba wojakow pak wostanje na najwjace 1 300 wobmjezowana. Zwjazkowe knježerstwo je dźensa wotpowěd­ny naćisk schwaliło a podlěšenju misije hač do 31. měrca 2021 přihłosowało. Zwjazkowa wobora wobdźěla so w Afghanistanje na wukubłanskej misiji NATO „Resolute Support“. Zwjazkowy sejm ma dokumentej hišće přihłosować.

Rusku Chinjanam zawrěli

Po dwěmaj tydźenjomaj karanteny smědźachu tući ruscy pacienća w juhosibirskim Tjumenje dźensa izolacisku staciju chorownje wopušćić. 62 ludźi bě 5. februara z chinskeho Wuhana – hdźež bě corona-wirus jako prěni wudyrił, domoj přijěło. Po prěnim přepytowanju z negatiwnym wuslědkom na wirus dyrbjachu wšitcy na 14 dnjow do karanteny. Foto: dpa/Maksim Sluzkij