Z wudaća: štwórtk, 20 februara 2020

štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Krótkopowěsće (20.02.20)

Jara wulki zajim za ITB

Berlin. Turistiski zajim na Saksku je tak wulki kaž hišće ženje. Wjace hač 20,7 milionow přenocowanjow hosći bě branša loni zličiła. Sakska prezentuje so wot 4. do 8. měrca na najwjetšich wikach swětoweho turizma, Mjezynarodnej tu­ristiskej bursy (ITB), w Berlinje. Prěni raz chce tež sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) stejnišćo swobodneho stata wopytać.

Za wjace naslědnosće

Drježdźany. Sakska žada sej wot Zwjazka wjace naslědnosće za dołhodobne finan­cowanje kubłanskich programow. „Čas politiki wukładneho wokna dyrbi nimo być. Trjebamy spušćomne finan­cowanje projektow“, rjekny kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) powěsćerni dpa. Tak njeje hišće jasne, kak ma so­ „Zakoń za dobru pěstowarnju“ po kóncu wólbneje periody dale wjesć.

Dóstanje folklorne myto

wozjewjene w: Krótkopowěsće
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Na pacientow přihotowani

Hladarjo na nuzowych stacijach maja dźeń a wjetše wužadanja znjesć

Budyšin (SN/mwe). Nuzowe přijimarnje w Budyskej a Biskopičanskej cho­rowni su runja druhim klinikam často prěnja stacija za njeplanowanych a často w chwatku přichadźacych pacientow. Spěšnje měnjace so situacije nuzoweho lěkowanja su pod časowym ćišćom ste­jacym medicinarjam, chorobnym sotram, hladarjam a dalšim wulke wuža­danje. Zo bychu tajkim často přidatnym nadawkam zrosćeni byli, poskićeja jim dalšu kwalifikaciju a specializaciju w nuzowym hladanju. Kwalifikowane dalekubłanje je w zasadach Němskeje towarš­nosće chorownjow zapisane a w sak­skim dalekubłanskim zakonju wo strowot­niskich fachowych powołanjach zakót­wjene.

wozjewjene w: Socialne
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Crashkurs za fraktura-pismo

Składnostnje lětušeho Dnja archiwa 7. měrca chcetej tež Serbski kulturny archiw­ a Serbska centralna biblioteka popołdnju swoje durje zajimcam wote­wrěć. Cordula Ratajczakowa je so ze sobudźěłaćerjom archiwa a Serbskeho instituta Měrćinom Brycku rozmołwjała.

Lětuše hesło Dnja archiwa rěka „Wot depeše k tweetej“. Kak sće jón zwoprawdźili?

M. Brycka: Zwjazk němskich archiwarkow a archiwarow je lětsa komuni­kaciju jako ćežišćo wuwołał. Wězo je kóždemu archiwej přewostajene, tež něšto druhe poskićeć. Smój so z dr. Annett Brězanowej rozsudźiłoj zestajeć programowy poskitk, kotryž so z tutej tematiku zabě­ra. Přeprošujemy tuž na klasiske wodźe­nje po archiwje a bibliotece kaž tež na tři dalše poskitki.

Što je prěni poskitk?

wozjewjene w: Rozmołwa
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Inwestuja do digitalizacije šulow

Digitalny wutwar sakskich šulow budźe wosebje přichodne šulske lěto přiběrać. Tuchwilu předleži sakskemu kultusowemu ministerstwu wjace hač 30 próstwow šulskich nošerjow we wobjimje wjace hač 20 milionow eurow.

Wojerecy (SN/MiR). Město Wojerecy je ja­ko šulski nošer 1,5 milionow eurow ze spěchowanskich srědkow Zwjazka za di­gitalne wuhotowanje šulow nje­daw­no dóstało. Přepodał bě je statny sekretar sakskeho kultusoweho ministerstwa Herbert Wolff. Wojerowski wyši měšćanosta Stefan Skora (CDU) přija šek, kotryž bu na dobro wosom Wojerowskich šulow wupisany.

W cyłku je dotal něhdźe połsta sakskich šulskich kubłanišćow wo spěchowanske srědki prosyło. Sakska ma hač do lěta 2024 za naprawu 250 milionow eurow předwidźanych. Z tych pjenjez přińdźe 225 milionow eurow wot Zwjazka, 25 milionow eurow po połojcy wot Sakskeje a nošerjow šulow.

wozjewjene w: Kubłanje
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Dźěći sej błudnički paslili

Popołdnjo za swójby wotměchu wčera w Domje tysac hatow w Stróži. Mjez něhdźe 40 wopytowarjemi běchu zwjetša dźěći ze staršimi abo z dźědom a wowku. Čitajo, paslo a molujo wotkrychu sej wone swět bajowych postawow. Na staciji domizniskeho ­towarstwa Radiška a Domowiny słyšachu powěsć wo wódnym mužu a bitwje z Drabom w Malešecach. Zdobom paslachu sej błudnički z přirodneho materiala. Prózdninski poskitk běchu Radiška, Domowina a zarjadnistwo biosferoweho ­rezerwata Hornjołužiska hola a haty zhromadnje wuhotowali. „Wjeselimy so, zo bio­sferowy rezerwat dale a časćišo tež serbske temy do swojich poskitkow za­přijima“, wuzběhny Jana Pětrowa z domizniskeho towarstwa. Foto: Katja Liznarjec

wozjewjene w: Towarstwa
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Na swoje žadanja skedźbnić

Malešecy (SN/MiR). Malešanscy gmejnscy radźićeljo maja přichodnu wutoru wo wobchadnym prašenju wothłosować. Dotal njeje jasne, hač wupraja so za to wobmjezować tonažu ćežkowobchada na dróze, kotraž Plusnikecy a Budyšink zwjazuje, na 7,5 tonow. To pak žada sej wobydlerska iniciatiwa Skała Plusnikecy, kotraž so dalšeho poćežowanja dróhi boji­. Wšako je dróha hižo dosć wobškodźena. Tuchwilu jězdźa po njej mnohe nakładne awta do a z Plusnikečanskeje skały. „Někotři čłonojo gmejnskeje rady a wjesnjanosta spřećiwjeja so tajkemu wobmjezowanju na 7,5 tonow“, zdźěla wobydlerska iniciatiwa. „Smy dlěje hač połdra lěta na tym dźěłali, zo scyła k tajkemu wothłosowanju dóńdźe. Njedaj­my zaměr krótko do docpěća cila z ruki.“ Iniciatiwa swojich přiwisnikow namołwja, přichodnu wutoru před zetkanišćom gmejnskeje rady z plakatom na swoje žada­nje skedźbnić. Proša tež wo to, dalšich ludźi sobu nawabić. Zdobom měli­ namjety k rozšěrjenju biosferowe­ho rezer­wata Hornjołužiska hola a haty chutnje brać, kotryž chce do toho Čertowy kamjeń w Plusnikecach zapřijeć.

wozjewjene w: Łužica
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Bloomberg nadběhowany

Las Vegas (dpa/SN). W telewizijnej debaće nastupajo prezidentskeho kandidata demokratow USA je sej nowy kandidat Michael Bloomberg wot tamnych požadarjow za zastojnstwo tójšto naposkać dyrbjał. Mjez druhim jemu wumjetowachu, zo je swój čas jako wyši měšćanosta New Yorka rasistiske policajske taktiki spěchował a žony diskriminował. Senatorka Elizabeth Warren rjekny hladajo na Bloomberga a prezidenta Donalda Trumpa: „Nima zmysła, arogantneho miliardara z runje tajkim narunać.“

Thunberg da pjenjezy załožbje

Stockholm (dpa/SN). Klimowa aktiwistka Greta Thunberg chce pjenjezy Alternatiwneho Nobeloweho myta za natwar swojeje załožby wužiwać. Milion šwedskich krónow (něhdźe 94 500 eurow) jej zmóžnja wutworić „Greta Thunberg & Beata Ernman Foundation“, kaž w Stockholmje zdźělichu. Srědki budu jako startowy kapital za załožbu wužiwane a pozdźišo wotpowědnje zaměram załožby dobroćelskim skutkam přepodate. 17lětna bě kónc januara připowědźiła, zo chce ze swojej sotru Beatu Ernman załožbu do žiwjenja zwołać.

Mjenje nowych infekcijow

wozjewjene w: Kraj a swět
Demonstranća w čěskim Brnje spytachu wčera tomu zadźěwać, zo nowy społnomócnjeny za prawa wobydlerjow Stanislav ­Křeček zastojnstwo nastupi. 81lětneho jurista a bywšeho zapósłanca běchu wčera w parlamenće spřisahali. Křeček bě stajnje ­zaso z rasistiskimi wuprajenjemi wosebje přećiwo Romam napadnył. Policija je blokadu namócnje rozpušćiła. Foto: dpa/Igor Zehl

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

To a tamne (20.02.20)

Listowu wobalku pjenjez stej Šwicarce namakałoj, po tym zo běštej zawkaj za za­hrodowe stólcy kupiłoj. Kuwert z 19 000 eurami tčeše mjez zawkomaj, do folije zapakowanymaj. Žonje zdźěli­štej namakanku policiji, a ta zwěsći, zo pochadźeja pjenjezy ze zawostajenstwa zemrěteje. Jeje potomnicy běchu zawkaj po wurumowanju chěže socialnej słužbje přewostajili. Dźowka zemrěteje přewostaji žonomaj nimale 3 000 eurow.

Na wšě dźesać bilionow eurow je dźěłowy zarjad šuli w Frechenje pola Kölna přepokazać chcył, zwjazkowy dźěłowy zarjad pak přepokazanku zadźerža. Poprawom měješe šula sto eurow dóstać, kotrež běchu jako pomoc na dobro šulerja za rjadownisku jězbu myslene. W tym zwisku bě drje k misnjenju dóšło. Kak je ze­ 100 na kóncu 10 000 000 000 000 nastać­ móhło, to nětko pruwuja.

wozjewjene w: To a tamne
štwórtk, 20 februara 2020 13:00

Jědnaće mortwych

Hanau/Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knje­­žerstwo je zludane na ćežke namócne złóstnistwo w hessenskim Hanauwje z dotal jědnaće smjertnymi woporami reagowało. „Naše mysle su dźensa pola ludźi w Hanauwje, w kotrychž srjedźiznje je so surowe złóstnistwo stało“ twitte­rowaše dźensa rano rěčnik knježerstwa Steffen Seibert. „Hłuboke sobučuće po­trjechenym swójbam, kotrež wo swojich zemrětych žaruja“, wón doda. W Hanauwje běchu wčera wječor dźewjeć­ ludźi na wšelakich městnach za­třě­lili. Hodźiny po tym je policija skućićela mortweho w jeho bydlenju našła. Tam wuhladachu zastojnicy tež morjenu 72lětnu mać skućićela. Po prěnich dopóznaćach bě 43lětny Němc z hidy na wukrajnikow jednał. To wuchadźa z lista, kotryž bě wón za­wostajił, a z jeho internetneho wideja.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND