Z wudaća: štwórtk, 28 meje 2020

Jedyn nowy pad korony

Budyšin. Ličba w Budyskim wokrjesu z koronawirusom natyknjenych powjetši so wčera wo jednu wosobu na 486. Sto z nich je schorjenych. W 147 padach je strowotniski zarjad karantenu postajił. Dźesać pozitiwnje testowanych w chorowni lěkuja, pola dweju je přeběh ćežki. W Zhorjelskim wokrjesu hižo połtřeća tydźenja žane nowe pady njejsu, dwě wosobje stej tam w karantenje.

Myto SPTWS Radworčanam

Budyšin. Radworska młodźina je šesty dobyćer Serbskeho poskitka tydźenja w syći (SPTWS) a je sej po hódnoćenju jury sto eurow zasłužiła. Z livestreamom, wuhotowanym kaž wusyłanje, su k tomu přinošowali, zo móžachu přihladowarjo lětsa nałožk mejemjetanja přiwšěm dožiwić. Dale běchu Radworčenjo hižo z poskićenej nakupowanskej akciju za čas korony wažnu pomoc organizowali.

Nawrót Romow z ćežemi

Jednaćelka Ludoweho nakładnistwa Domowina Marka Maćijowa měješe dźensa swój posledni dźěłowy dźeń, prjedy hač so po swjatkach na wuměnk poda. Korony dla rozžohnowa ju wuši kruh z trěbnym wěstotnym wotstawkom, a zwěsći, zo fundament za dalše spomóžne skutkowanje nakładnistwa steji. Nawjedowaca lektorka Janka Pěčkec de Lévano přepoda Marce Maćijowej dar wšitkich sobudźěłaćerjow. Rysowanka Maje Nageloweje „Časowa mróčel“ njech ju na 40lětne skutkowanje jako redaktorka, lektorka a nakładnica na dobro serbskeho pismowstwa dopomina. Foto: Tomaš Šołta

Předewzaćow na polu serbskich ­wopomnišćow lětsa přewjele njeje. To zwěsćichu předwčerawšim čłonojo pomnikoweho wuběrka Maćicy ­Serbskeje na swojim wuradźowanju w Budyskim Serbskim domje.

Budyšin (ML/SN). Swójbne pohrjebnišćo fararja Michała Domaški, zemrěteho 7. junija 1897 a w Ketlicach pola Lubija po­chowaneho, chcedźa hišće lětsa wobnowić. Wutoru su so zastupnicy Serbskeho ewangelskeho towarstwa (SET) a Ketličanskeje wosady na to dojednali. Předsydka Maćičneho pomnikoweho wuběrka Trudla Malinkowa rozprawješe wo tym na zeńdźenju.

Před 200 lětami w Komorowje pola Rakec rodźeny Michał Domaška bě wot lěta 1849 do 1892 farar w Nosaćicach, pilny serbski spisowaćel a kěrlušer. Jeho pohrjebnišćo na Ketličanskim kěrchowje pyši wulki křiž a ma štyri narowne kamjenje za fararja a swójbnych. Kamjenje chcedźa wobnowić a pismo čitajomne sčinić.

Před dwaceći lětami je Ketličanska wosada wobnowjenje po­hrjebnišća wotpokazała. Nětko pak su tam k tomu zwólniwi. Wosada, SET a Załožba za serbski lud chcedźa renowěrowanje poslednjeho wotpočinka fararja Michała Domaški zapłaćić.

Mjenje naprašowanjow za łužiskim winom koronapandemije dla

Budyšin/Gołkojce (SN/BŠe). Pohórnistwowa kónčina so dale a bóle přeměnja. ­Łužiska jězorina je hižo dawno etablěrowana. A koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) mjeztym z ratarskimi zawodami wusko hromadźe dźěła, kotrež na přestrjenjach bywšich brunicowych jamow zaso wužitne rostliny plahuja. Kak móhli nasypy wužiwać, pokazuja ­entuziasća, kotřiž tam wino plahuja. Tak nastawa nětko takrjec tež nowe wino z regiona.

Zwažliwy eksperiment je so jako dobry wopokazał, štož Jensa Dehnera z Gołkojc (Kolkwitz) wulce njezadźiwa. „Hižo w srjedźowěku běchu Łužičenjo wino plahowali a je na přikład kralowskim dworam předawali“, wón z rešeršow wě. Po tym pak so winicy zhubichu. Jako horliwy lubowar wina je sej Gołkojčan předewzał, přećelam wina we Łužicy pomhać, kotřiž je na mjeńšich ležownosćach plahuja. Přestrjenjow je jich mjenujcy dźeń a wjace, tuchwilu něhdźe 17 hektarow. „Wuchadźam z toho, zo změjemy bórze 20 hektarow“, měni Dehner.

Wojerecy (SN/at). Posedźenje gmejnskeje rady dwurěčnje wotměć a wobsahi simultanje do serbšćiny a němčiny přełožić móc, to bě dotal přeće wjacorych zamołwitych, zo móhli našej maćeršćinje w swojim wobłuku wjetši prestiž přicpěwać. Na woli njeje dotal klacało, skerje na trěbnej technice. Za jednu komunu pak njeby so tajka inwesticija wudaniła.

Argument pobrachowaceje přełožowanskeje techniki wotnětka wjace njepłaći. Nastroje su kupjene a ze serbskeho komunalneho programa Swobodneho stata Sakskeje z nimale 20 000 eurami financowane. Předsydźe Domowina Dawidej Statnikej bě to dźensa dopołdnja wulke wjeselo, sobudźěłaćerjam serwisoweho běrowa za serbsku rěč we Wojerecach Francisce Grajcarekec a Janej Kralej přełožowansku techniku přepodać. Wonaj staj komunam k dispoziciji, maja-li tam prašenja abo chcedźa-li sej nastroje wupožčić.

Koronakriza a jeje wuskutki tworjachu ćežišćo wčerawšeho posedźenja Budyskeje měšćanskeje rady. K dalšim diskutowanym dypkam słušachu přichod turizma a ćeže na Bohatej hasy.

Budyšin (SN/bn). Jednohłósnje schwali rada wčera zhromadny namjet kataloga naprawow „Budyšin dožiwić“ wšitkich frakcijow a měšćanskeho zarjadnistwa. Tak mjenowany pomocny paket za wot krizy potrjechene předewzaća mjez druhim wopřijima, přemysłowy dawk bjez danje nachwilnje wusadźić. Nimo toho płaća hač do kónca lěta najniše móžne popłatki za wabjenje w zjawnym rumje. Wikowarjo a gastronomojo móža přichodnje darmotnje na internetnej stronje www.bautzen.de wo swojich poskitkach informować, za reklamu na njej njetrjebaja hač do 20. junija ničo płaćić.

Berlin (dpa/SN). Dźěćacy pomocny skutk Němskeje je před raznymi sćěhami za dźěći a młodostnych warnował, njedyrbjeli-li šule a pěstowarnje bórze zaso dospołnje wotewrjene być. „Njesměmy dopušćić, zo so škoda hišće powjetši“, rjekny prezident Thomas Krüger nowinarjam. Pobrachowaca zwučena wokolina za wuknjenje a hrajkanje so sylnje na socialne zadźerženje a na přichod potrjechenych wuskutkuje. Krüger rěčeše samo wo „snano zhubjenej generaciji“.

Zakoń za Hongkong schwaleny

Peking (dpa/SN). Ludowy kongres Chiny je na dźensnišim poslednim dnju swojeho kóždolětneho zeńdźenja wjele diskutowany wěstotny zakoń za Hongkong schwalił. Zakoń zakazuje aktiwity, kotrež ma Peking za subwersiwne, separatistiske a zběžkarske. Zo bychu zakoń w by­wšej britiskej krónkoloniji zwoprawdźili, chcedźa přidatne chinske wěstotne mocy zasadźić. Prodemokratiske mocy so boja, zo ma China nětko dalši srědk w ruce, swoju móc w Hongkongu přesadźić.

Trump wukaz připowědźił

Ludźo su wčera w Minneapolisu w staće USA Minnesota znowa přećiwo policajskej namocy protestowali. Při tym dóńdźe tež k zražkam z policiju, kotraž zasadźi sylzopłun. Hłowna přičina je brutalne zajeće Afroameričana přez běłeho policista. Na wideju je dokumentowane, kak policist pjeć mjeńšin na šiji zajateho kleči, kiž je krótko na to wudychał. Foto: pa/Reuters/Eric Miller

Po zahrodźe kralowskeho palasta joggować smě wot najnowšeho britiski premierminister Boris Johnson. Kralowna Elizabeth II. bě jemu to wosobinsce dowoliła. Johnson chce po přetratej chorosći na koronawirus swoje ćěło zaso sylnić. Z wěstotnych přičin pak je 55lětnemu zakazane w zjawnosći běhać. Premiera běchu něšto dnjow na intensiwnej staciji Londonskeje chorownje lěkowali.

Róžojty hołb jako pozdatny spion je konflikt mjez Indiskej a Pakistanom nachwilnje přiwótřił. Indiscy wojacy běchu hołbja popadnyli, kotryž bě ze znjepřećeleneho Pakistana přilećał. Na nóžce měješe rynku z čisłom. Krótko na to přizjewi so muž z pakistanskeje wsy a rjekny, zo hołb jemu słuša a zo jeho za wulke wubědźowanje trenuje. Kode na rynce bě telefonowe čisło plahowarja.

Cape Canaveral (dpa/SN). Špatne wjedro je prěnjemu lětej ameriskeje swětnišćoweje kapsle po dźewjeć lětach zadźěwało. Štwórć hodźiny do wotlěta su start wotprajili. Na to dyrbještaj astronawtaj Robert Behnken a Douglas Hurley zaso wulězć. By to prěni raz po lěće 2011 było, zo móža USA ze swójskej raketu k swětnišćowej staciji ISS lećeć. Dotal su stajnje z ruskimi raketami sobu byli. Zajutřišim, sobotu, chcedźa znowa wotlećeć spytać.