Z wudaća: štwórtk, 25 junija 2020

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce wojerske jednotki z Němskeje do Pólskeje přepołožić. Cyłkownje potrjechi to něhdźe 25 000 wojakow. Trump wopodstatni postupowanje z tym, zo Němska jenož mało pjenjez ­za zakitowanje wudawa. W Zwjazku je tuchwilu 34 500 wojakow z USA zaměstnjenych. Někotři z nich maja so samo do USA nawróćić. Tamni budu po cyłej ­Europje zasadźeni, mjez druhim budźe Pólska jedne ze stejnišćow. Prezident ­susodneho kraja Andrzej Duda, kiž je Trumpa wčera we Wasingtonje zetkał, ­samo připowědźi, zo chcedźa wojerske jednotki USA zapłaćić. Pólska prócuje so hižo dlěje wo wjace wojakow we kraju, zo móhli napřećo Ruskej móc demonstrować. Tak móhli sej samo US-bazu w kraju předstajić.

Tež na zakitowanskim zrěčenju z USA je Pólska zajimowana. Duda pak dyrbješe wčera bjez konkretnych wuprajenjow domoj jěć. Mjeztym pak Trump zwurazni, zo su USA a europski kraj tak wusko zwjazani kaž nihdy do toho.

Ratarske předewzaća zhladuja na spodźiwnu sezonu z wjele šmjatkami

Drježdźany (dpa/SN). Plahowarjo hromaka zhladuja lětsa na jara spodźiwnu sezonu. Tradicionelnje wšak tule woblubowanu zeleninu wot 24. junija wjace nježněja. Dokelž běchu na spočatku sezony hosćency zawrjene, su so někotři ratarjo rozsudźili, jenož na něhdźe połojcy planowaneje přestrjenje hromak plahować. Přiwšěm bě naprašowanje kupcow z blakami chětro wulke. „Mnozy běchu doma a mějachu chwile sej něšto warić“, praji René Heidig z agrarneho předewzaća Naundörfel. Na kóncu sezony mějachu tam telko skazankow, zo zelenina lědma dosahaše. Wšako bě tež sakske knježerstwo dowoliło, hosćency zaso wotewrěć. Domanic ratarski zawod w Hózku bě ze žnjemi spokojom. Přiwšěm njemóžeše zeleninu dospołnje wotbyć, wšako běchu hosćency dołho zawrjene.

Wupada tak, jako móhli w Berlinje hišće do lětnjeje přestawki to docpěć, na čož tež łužiscy akterojo njesćerpnje čakaja. Zakonjej wo kóncu wudobywanja brunicy a wo změnje strukturje trjebatej na nowy tydźeń jenož hišće wotum parlamenta a krajneje komory. Wězo, Sakska a Braniborska na tym wobstawatej, zo zakonjej płaćiwosće nabudźetej. 3. julij, kotryž je tež sakski hospodarski minister Martin Dulig před dwěmaj tydźenjomaj dźěłarnikam IG metal wuchodneje Sakskeje jako finalny termin mjenował, hodźi so potajkim dodźeržeć. Duligowa strona SPD pak njeje hišće přezjedna, žada sej wosebje nastupajo kónc kamjentneho wuhla dalše jednanja. Nadźijomnje wone termin njewohroža. Pozitiwnje je powěsć nastupajo zrěčenje Zwjazka z wuhlowymi předewzaćemi, zo móhli jednotliwe milinarnje tři lěta do předwidźaneho termina wot syće wotpinyć. Zo dyrbi to knježerstwo pjeć lět do toho wobzamknyć, je wulki zawjazk přichodnym knježerstwam. Axel Arlt

Přeco to samsneŠNAK

Waršawa (JBR/SN). W Pólskej knježi tuchwilu horca politiska nalada – jědnaće kandidatow wojuje wo najwyše zastojnstwo kraja. Najwjetše wuhlady na křesło statneho šefa ma amtěrowacy prezident Andrzej Duda. Na druhim městnje slě­duje kandidat opozicionalneje Woby­dlerskeje platformy a wyši měšćanosta stolicy Waršawy Rafał Trzaskowski. Wobaj staj 48 lět. Dalši kandidaća – kaž ­na přikład publicist, zapósłanča sejma a Europskeje unije, akademiski wučer, manager a zastojnik bydlenjotwarskeje towaršnosće – maja tohorunja swój přiwisk. Najmłódši je 38, najstarši 66 lět. ­Eksot mjez nimi je załožićel małeje strony z mjenom Polexit, kotraž je za wustup kraja z EU.

Dźeń do wólbow maja w Pólskej přeco 24hodźinsku přestawku, tak mjenowanu „wólbnu ćišinu“. To njesmědźa so kandidaća z wolerjemi wjace zetkać, na dróhach abo naměstach wabić a w medijach wustupować. W tym času pak maja tež wolerjo chwile hišće raz dokładnje wotwažować, zo bychu potom njedźelu, 28. junija, „swojeho“ reprezentanta Pólskeje na dalše pjeć lět wuzwolili.

Wo originelne twarjenje, zwjazane z wjele dopomnjenkami, budu Smječkecy we Worklečanskej gmejnje bórze chudše. Tam ­torhaja nětko bywši hosćenc, kotryž bě jenož pod mjenom „Bücke dich“ znaty. Bohužel je wón dospołnje dodźeržany, tak zo so hižo wužiwać njehodźi, kaž fachowcy zwěsćichu. Swójba, kotrejž twarjenje słuša, chce sej na samsnym městnje nowy bydlenski dom natwarić. Njewšědne mjeno pak so přiwšěm ze wsy njezhubi. Mjeztym mjenujcy towarstwowy dom wosrjedź Smječkec runje tak mjenuja. Foto: Feliks Haza

Wot awgusta 2018 počesći Budyski wokrjes angažowane wosobiny z wu­znamjenjenjom „Čestnohamtski měsaca“. Na te wašnje dźakowachu so nětko we Wojerecach Gabrieli Linakowej za jeje skutkowanje na dobro serbstwa.

Wojerecy (SN). Hajenje serbskeje ludoweje kultury kaž tež zachowanje a nałožowanje serbskeje rěče je za přichodne generacije wosebity nadawk wobydlerskeho angažementa. Tutón nadawk nje­zdokonja drje we Wojerecach nichtó lěpje hač Gabriela Linakowa.

Jako sobuskutkowaca w předsydstwje 1997 załoženeje Serbskeje rejwanskeje skupiny Ćisk planuje wona programy ­towarstwa, zdobom rejuje sama sobu a moderěruje wustupy w tu- a wukraju. Na swojorazne a amizantne wašnje powěda Gabriela Linakowa publikumej anekdoty a podawa zajimawe dohlady do wuwića rejowanskeje skupiny.

25.6.–1.7.2020

Budyski filmowy palast:

Der Fall Richard Jewell: wšědnje 17:00 (nimo so a nj) a 19:45 Blue Story – Gangs of London: štw 20:00 Weathering With You: so 17:00 Casablanca: nj 17:00 Die Faust des blauen Saphirs: wu 20:00 Mina & die Traumzauberer: so a nj 15:15 Rettet den Zoo: štw, so, pó a srj 20:00 Lassie – Eine abenteuerliche Reise: wšědnje 16:45 | so a nj 15:15 Die Känguru-Chroniken: štw, pj, pó a wu 16:45 | srj 17:00 | so 17:30 | štw, so, pó a srj 20:00 Narziss und Goldmund: wšědnje 17:30 (nimo so) Onward: Keine halben Sachen: wšědnje 17:45 | so a nj 15:30 Das Geheime Leben der Bäume: wšědnje 17:30 Nightlife: štw 19:30 | so, pó a srj 19:45 Bad Boys for Life: štw, so, pó a srj 19:30 Enkel für Anfänger: pj, nj a we 19:45 Bloodshot: pj, nj a wu 19:30 Knives Out – Mord ist Familiensache: pj a nj 19:30 Russland von oben: pj, nj a wu 20:00 Sonic the Hedgehog: so a nj 15:15 Parasite: so, pó a srj 19:30 Als Hitler das rosa Kaninchen stahl: pj, nj a wu 20:00

Pedalej zaměniła

Kamjenc. Při wuparkowanju na Njebjelčanskej dróze je předwčerawšim w Kamjencu 77lětna wodźerka VWja město spinadła na płun stupiła. Jeje awto zrazy na to do Opela a suny jón dźesać metrow dale, hdźež steješe 76lětna pěška. Wona so při tym ćežko zrani, zo dyrbjachu ju do chorownje dowjezć.

Radźićeljo financowanskemu zrěčenju z LMBV přihłosowali

Łaz (AK/SN). Za wožiwjenje Hórnikečanskeho jězora je Łazowska gmejna dalše wuhibki stajiła. Na swojim zašłym posedźenju přihłosowachu jeje radźićeljo financowanskemu zrěčenju za infrastrukturu planowaneho towarstwoweho centruma, hdźež maja mjez druhim płuwace mosćiki nastać.

Cyłkowny projekt běchu hižo před lětom Sakskemu wyšemu hórnistwowemu zarjadej w Freibergu zapodali, zo móhli jón do spěchowanskich programow zapřijeć. Loni w oktobru pak gmejna Łaz prošeše, płuwace mosćiki wuspinkować. Na te wašnje móža je hižo prjedy zwoprawdźić, wjesnjanosta Thomas Leberecht (CDU) nětko rozłoži. Swójski podźěl gmejny we wobjimje 15 procentow, to je něhdźe 11 000 eurow, je w hospodarskim planje za lěto 2021 zapřijaty. Tak móža mosćiki hižo planować započeć.