Dohromady štyri nowe pady
Budyšin. Budyski kaž tež Zhorjelski stej wčera wobaj dwě nowoinfekciji z koronawirusom wozjewiłoj. Tak cyłkownej ličbje na niskim niwowje přiběratej runje tak kaž postajene karanteny za 197 (+7) ludźi w Budyskim a 61 (+22) wosobow w Zhorjelskim wokrjesu.
Rapper Ares njewitany
Kumwałd. Přećiwo zasydlenju Chrisa Aresa, wot bayerskeho wustawoškita wobkedźbowaneho prawicarskoekstremneho rappera, w Kumwałdźe wupraji so tele dny tamniša gmejnska rada z hłosawzdaćom AfD. Gremij je wjesnjanostu Thomasa Martolocka (CDU) społnomócnił, hromadźe ze zarjadami přećiwo planam Aresa we wsy zakročić. Tam chce rapper tattoo-studijo a předań scenoweje drasty zarjadować.
Zesylnja awtorske prawa
Budyšin (SN/CoR). Ze serbsko-němskorěčnej premjeru zhromadneje produkcije Serbskeho młodźinskeho dźiwadła a Kamjentneho domu „Prěki – durich – loborka“ njejsu wčera jenož nowu hrajnu dobu Budyskeho NSLDź na hłownym jewišću zahajili, ale zdobom 3. festiwal „Witajće druhdźe“ ze šěsć amaterskimi młodźinskimi skupinami z cyłeje Němskeje a Irskeje. „Smy hordźi, zo móžemy skónčnje wot měrca přesunjeny projekt předstajić. Wosebitosć je, zo hraja tu Serbja a Němcy hromadźe we woběmaj rěčomaj“, witaše intendantka za serbske dźiwadło Madleńka Šołćic přihladowarjow zbliska a zdaloka na wupředatej žurli. „Dźiwadło njewotbłyšćuje woprawdźitosć, ale předstaja swět, kajkiž móhł być“, rozłoži intendant Lutz Hillmann w swojich witanskich słowach. „Hornja Łužica steji za mnohotnosć. Dźakuju so intendantej za zmužitosć, z tutym festiwalom dźiwadłowu sezonu w Hornjej Łužicy zahajić“, wuzběhny přirjadnica Budyskeho krajneho rady Birgit Weber.
Mjez počasami je nazyma wšěm na kulturje zajimowanym to, štož je zahoritym přećelam basketballa tak mjenowana crunchtime. Čas potajkim, w kotrymž (we wězo wobmjezowanym ramiku) wo něšto, hdyž nic wo wšo dźe. Lětsa tele trochu himpotace přirunowanje samo bóle přitrjechi hač hewak. Wšako wojuja najlěpši protagonisća mjenowaneho sporta tuchwilu wo „swětowe mišterstwa“, kaž to w Americe mjenuja. Zo z tym hišće hotowi njejsu, zaleži na wěstej pandemiji, wo kotrejž budźe něhdy rěkać, zo je jasnu cezuru wuskutkowała, wobwliwowacu wšitke fasety zjawneho žiwjenja. A kotraž je nam njesměrnu paradu nosow wobradźiła, dźakowano posłownje zrozumjenemu zahubnemu škitnemu nahubnikej. Někotři wužiwaja wony njewoblubowany čwak płatu samo jako nadrowc za brodu (Kinn) – čehodla, to najskerje sami njewědźa, chibazo mamy to jako formu perfidneho protesta rozumić. Sym wćipny, hdy wuhladamy prěnich mopedistow z nahłownikom na kokaču (Steiß).
Hladajo na pjelnjenje jamow po hórnistwje je resursa woda bytostna. Dokelž pak smy wot njeje dźeń a wotwisniši, měli z njej jara zamołwiće wobchadźeć. Wosebita centrala je so minjene dwaceći lět wo to starała.
Zły Komorow (SN/BŠe). Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) zhladowaše póndźelu na dwaj lětdźesatkaj wuspěšneho wodohospodarstwa we Łužicy. W zhromadnym dźěle ze zarjadami a institucijemi je LMBV docpěła, zo z wodu w hórnistwowej kónčinje zamołwiće wobchadźeja. Wudobywanje brunicy dźě je w zašłosći hladajo na wodowy etat swoje slědy zawostajiło. Tohodla je LMBV samozrozumliwje kompleksne nadawki přewzała.
Choćebuz (SN/at). Wo spěšnych ćahach ICE móža w Delnjej a Hornjej Łužicy tuchwilu jeno sonić. Strukturneje změny po kóncu zmilinjenja brunicy dla ma so to změnić. Nic jenož wobchadnje, ale tež infrastrukturnje. Łužica trjeba nowe dźěłowe městna; nowa porjedźernja železnicow w Choćebuzu ma k tomu přinošować. Z wulkoprojektom na tradicionalnym městnje chce Němska železnica (DB) 1 100 nowych dźěłowych a 110 wukubłanskich městnow wutworić. Plany za to su wicekancler a zwjazkowy financny minister Olaf Scholz (SPD), zwjazkowy wobchadny minister Andreas Scheuer (CSU) a předstejićer DB Roland Pofalla wčera w Choćebuzu rozłožili.
Lesbos (dpa/SN). Wjace hač 5 000 migrantow je po oficialnych informacijach minjene dny do noweho stanoweho lěhwo Kara Tepe na grjekskej kupje Lesbos zaćahnyło. Tež dźensa rano stejachu ćěkancy w dołhich rynkach před zachodom lěhwa, kaž statna telewizija pokazowaše. 135 migrantow su pozitiwnje na koronawirus testowali a izolowali. Nowe lěhwo běchu natwarili, po tym zo bě so dotalne Moria wotpaliło.
Debata wo policiji dale traje
Berlin (dpa/SN). Po wotkryću prawicarskoekstremnych internetnych skupin w rjadach sewjerorynsko-westfalskeje policije debata wo ekstremistiskich tendencach pola policija dale traje. Nutřkopolitiska rěčnica Zelenych Irene Mihalić je swoje žadanje wospjetowała, zo měli naležnosć wědomostnje přepytować. Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) so tomu dotal spjećuje. Mjeztym su wjacore wot SPD nawjedowane zwjazkowe kraje připowědźili, zo chcedźa přepytowanje same přewjesć.
Lockdown w Israelu
Z kurioznym kołolětom chce awstralske lětanske předewzaće Quantas pasažěrow wróćo zdobyć. Boeing 787 ma 10. oktobra w Sydneyju wotzběhnyć a poměrnje nisko nad najsławnišimi zajimawostkami kraja lećeć – zo by so po sydom hodźinach bjez mjezypřizemjenja zaso nawróćiła. Budu to dowolowe kónčiny Great Barrier Reef, Uluru, Byron Bay, ale tež Sydneyski přistaw.
Spodźiwne wuprajenja prezidenta USA Donalda Trumpa wo Awstriskej su ministerku za ratarstwo Elisabeth Köstinger (ÖVP) k wujasnjowacym pokiwam pohnuli. Wona potwjerdźi, zo njebydla Awstričenjo w lěsach a zo nimaja žane eksploziwne štomy. Trump bě hladajo na lěsne wohenje w Kaliforniskej Awstrisku jako přikład wuzběhnył a twjerdźił, zo „bydla tam ludźo w lěsnych městach“ a zo „maja wjace eksploziwnych štomow“.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner je hladajo na ćežke škody w lěsach znowa namołwjała, tam nowe rostliny nasadźeć. Lěs ma mjeztym tři lěta trajacy stres, rjekny politikarka CDU wčera w Berlinje k zahajenju Němskich dnjow lěsa 2020. „Hdyž dźensa žane nowe štomy njesadźamy, budu nam to přichodne generacije za zło brać.“ Runje w času sadźenja nazymu je tuž „ofensiwa sadźenja“ trěbna.
Zwjazk a kraje chcedźa za nowe lěsy cyłkownje hač do 1,5 miliardow eurow přewostajić. Tak chcedźa je tež za wužadanja klimoweje změny wukmanić. Cyłkownje ma so 285 000 hektarow płoniny zalěsnić.
Fachowy politikar Zelenych Harald Ebner rjekny: „Lětuše dny lěsa su zrudne dny.“ Wón knježerstwu wumjetowaše, zo nima koncept přećiwo krizy lěsa. Město toho wone miliardy za njeskutkowne a samo lěsam škodźace programy broji.