Z wudaća: wutora, 22 septembera 2020

Znowa smjertny pad korony dla

Budyšin. Na sćěhi korony je předwčerawšim w Budyskim wokrjesu starši pacient z předschorjenjemi zemrěł, kaž krajnoradny zarjad informuje. Ličba smjertnych padow w zwisku z koronu abo jeje dla rozrosće tak na 22. Přez kónc tydźenja zwěsćichu dalšu inficěrowanu wosobu, tak zo bě wčera 45 schorjenych. W Zhorjelskim wokrjesu sobotu a njedźelu žane změny njeběchu.

Do zastojnstwa zapokazana

Drježdźany. Psychologowka a starobna slědźerka Ursula M. Staudinger bu wčera oficialnje jako rektorka Techniskeje uniwersity Drježdźany (TUD) do zastojnstwa zapokazana. Na swjatočnym akće w awditoriju maksimumje wobdźěli so tež sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU). Staudinger dźakowaše so swojim předchadnikam „za ekscelentny zakład“ wuspěšneho přichoda TUD.

Twarja a torhaja

Miłe słónčne pruhi, rjane módre njebjo a zymne nocy – to je nazyma, kotraž so dźensa po kalendrje započina. Tuchwilu doži­wjamy złote dny, wšako nas słónco zapleńča a nam ćopłe temperatury wobradźa. Tak móžemy so při najrjeńšim babylětnim wjedrje wuchodźować a na přikład zelene oazy w Großharthauskim hrodowym parku wobdźiwać. Hišće tónle tydźeń pak ma so wjedro změnić, a dyrbimy z čućiwym spadom temperaturow a ze šwihelemi ličić. Foto: Steffen Unger

Wrócławski centrum za socialne wuwiće wuhotuje 6. raz Interkulturne kubłanske wiki. Partnerojo trojorěčnje pólsko-němsko-jendźelskeho zarjadowanja su regionalne zastupnistwo Europskeje komisije, zwjazowanski běrow Sakskeje we Wrócławju kaž tež tamniša uniwersita. Z Rěčnym centrumom ­WITAJ je tež Łužica zastupjena.

Wrócław (SN/bn). Interkulturne wukubłanske wiki wotměwaja so wot 2014 kóždolětnje we Wrócławju. Zaměr zarjadowanja je, „interkulturne kompetency a interkulturnu praksu spěchować a wuwiwać“, ze stron zarjadowarjow rěka. Wobdźělnicy su předewšěm njestatne organizacije (NGO) kaž tež powšitkownowužitne institucije, kiž „podpěruja kubłanje, wusměrjene na wotewrjenosć, mjezsobny respekt a dialog a kotrež poskićeja inowatiwne aktiwity a projekty za dźěći a młodostnych“.

Z přesypowakom a tunku turistow wabić a identitu regiona skrućić

Budyšin (SN/BŠe). Čehodla do cuzby zhladować, hdyž je to dobre tak bliske. Tomu je w najwšelakorišich wobłukach tak a płaći tohorunja za regionalnu kuchnju. Z Łužicu pak zwjazujemy přewažnje serbsku kwasnu poliwku a chrěn z howjazym mjasom. „Přiwšěm je hišće wjele wjace, na čož mamy so dopominać a štož mamy sej zaso wotkryć“, měni předsyda towarstwa Serbski kulturny turizm (SKT) Pětr Brězan.

Budyšin (SN). Na nowym zynkonošaku prezentuja so znate a klasiske woblubowane hornjoserbske spěwy w interpretaciji wšelakich chórow, spěwnych skupin, kapałow a solistow. Pohnuwać chce tajki poskitk zabawneho razu tež k zhromadnemu spěwanju na narodninach, w Domowinskej skupinje, w kruhu swójbnych abo wjesnjanow. Złožujo so na nahrawanja Serbskeho rozhłosa je Šćěpan Brankačk dohromady třiceći spěwow zestajał, kiž (nimale) kóždy znaje a kotrež su so w běhu lět w najlěpšim zmysle słowa z ludowymi stali. CD je zhromadne wudaće Ludoweho nakładnistwa Domowina a Załožby za serbski lud.

Serbski lud je wažny kluč za wuspěšnu strukturnu změnu we Łužicy, rěka wuslědk projekta „Inowacija z tradiciju“. Slědźenišćo Center for Responsible Research and Innovation (CeRRI) Fraunhoferskeho instituta za dźěłowe hospodarstwo a organizaciju (IAO) je w nadawku Łužiskeho hospodarskeho regiona (WRL) potenciale Serbow za strukturnu změnu přepytowało.

Choćebuz (SN/at). Slědźerjo su na prěnjej runinje tři serbske inowaciske róle wudźěłali, kaž WRL w nowinskej zdźělence informuje: Serbski lud spleće Łužicu, twori identitu wutworjacu kótwicu a twari mosty. Ke kóždemu z tychle atributow su konkretne jednanske naćiski zdźěłali. Zdobom wuprajeja politice, wědomosći, hospodarstwu a towaršnosći poručenja, kak móhli serbske tradicije a hódnoty jako motor inowacije za strukturnu změnu we Łužicy wužiwać.

Po dołhej přestawce koronapandemije dla tež w zwonkašulskich poskitkach bě lětuša comicowa dźěłarnička ze Šćěpanom Hanušom minjeny kónc tydźeznja w domje Jurja Brězana přewšo powabna. „Zajim šulerjow a šulerkow 3. do 5. lětnika bě tak wulki, zo smy krótkodobnje přidatny termin zmóžnili“, rozprawja Michaela Hrjehorjowa z Rěčneho centruma WITAJ. Tak wobdźěli so pjatk wosom a sobotu jědnaće dźěći. Ilustracije Šćěpana Hanuša, kiž sam tež comicsy rysuje, znaja šulerjo hłownje z časopisa Płomjo. Z wosobu za nimi zhromadnje rysować – a to w dźěłarni njeboh spisowaćela w Hornim Hajnku – je dźěći wězo pohonjało. Foto: Feliks Haza

Augsburg (dpa/SN). We wjacorych zwjazkowych krajach su dźensa warnowanske stawki w zjawnej słužbje Zwjazka a komunow zahajili. W Sewjerorynsko-Westfalskej a Bayerskej su we wjacorych městach před měšćanskimi zawodami a radnicami demonstrowali. W druhich krajach započnu so akcije přichodne dny. Dźěłarnistwo ver.di žada sej 4,8 procentow wjace mzdy, znajmjeńša pak 150 eurow měsačnje. Dźěłodawarjo – Zwjazk a komuny – njejsu dotal hišće scyła žadyn poskitk předpołožili.

Biskopja wuradźuja

Fulda (dpa/SN) Synodalny puć a cyrkwinske žiwjenje w časach koronakrizy steja wot dźensnišeho w srjedźišću nazymskeho schadźowanja Němskeje biskopskeje konferency w Fuldźe. Koronakrizy dla dyrbja wobdźělnicy wotstawk dodźeržeć a nahubnik wužiwać. Na dnjowym porjedźe steja tež přiběraca ličba wustupow z cyrkwje, směrnicy Vatikana k organizowanju wosadow a splažne znjewužiwanja w cyrkwinskich institucijach.

Poručeja ludźom doma wostać

Sakske knježerstwo chce po woli ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU, naprawo) přichodnje „bóle elektrisce po puću być“. To rjekny politikar CDU wčera w Drježdźanach, jako přepodachu knježerstwu nowy elektrowóz ID.3 awtotwarca Volkswagen. Awto ma přichodnje za jězby statneje kenclije w Drježdźanach a wokolinje po puću być. Foto: Steffen Unger

Kašće z kolesom na kěrchow wozyć chcedźa přichodnje w Oldenburgu. Tam bydlacy wuměłc Michael Olsen je sej wotpowědne jězdźidło z dotrjebanych słužbnych kolesow listonošow natwarił a z nim po měsće jězdźi – z drjewjanym kašćom na zadnjej płoninje 3,80 metrow dołheho konstrukta. Na te wašnje chcył temu smjerć bóle do wšědneho dnja přinjesć. Mějićelku pochowanskeho instituta je za swoju mysličku nastupajo kolesowy serwis pochowanja hižo zdobył.

Znajmjeńša 27 antiknych sarkofagow su archeologojo w Egyptowskej při wurywanjach našli. Wone běchu 2 500 lět w zemi zahrjebane. Po prěnim posudku su kašće w dobrym stawje a njebuchu po chowanju wotewrjene, kaž rěkaše. Antikske rownišćo Sakkara južnje stolicy Kaira nad Nilom słuša do swětoweho kulturneho herbstwa UNESCO.