Z wudaća: wutora, 13 oktobera 2020

Pěstowarnja zawrjena

Budyšin. Pěstowarnja w delnich Sulšecach je po zwěsćenej koronainfekciji dźěsća hač do 22. oktobra zawrjena. Ralbičansku zakładnu šulu porno tomu za­wrěć njetrjebaja, dokelž njejsu testy žane dalše pozitiwne wuslědki wujewili, kaž Budyski krajnoradny zarjad wčera zdźěli. Přez kónc tydźenja je ličba natyknjenjow w Budyskim wokrjesu wo 34 na 732 rozrostła, 138 (+20) ludźi je schorjenych.

Chór Budyšin z nowym předsydu

Budyšin. Benjamina Wirtha su čłonojo chóra Budyšin na swojej wčerawšej hłownej zhromadźiznje za noweho předsydu cyłka wuzwolili. Dotalna předsydka Janina Krygarjowa bě po wosom lětach na čole funkciju złožiła. W nowym předsydstwje nětko Sylwija Jancyna, Ro­bert­ Lorenc, Anne Pawolski kaž tež Reinhard Simmgen sobu dźěłaja.

Rozrisanje njewotwidźomne

Na slědach Leaderowych projektow wčera po puću byli

Rakecy/Kulow (CS/SN). Akterojo a zajimcy z krajiny Hornjołužiska hola a haty (OHTL) su so hromadźe ze zastupjerjemi regionalneho managementa wčera po Rakecach a Kulowje rozhladowali. Chcychu so wo tym wobhonić, kotre projekty buchu w minjenej spěchowanskej Leaderowej periodźe wot lěta 2017 podpěrane. Kaž Rudolf Rychtar z regionalneho managementa wuzběhny, bě to 349 mjeńšich a wjetšich projektow. Cyłkownje nało­žichu za to spěchowanski wobjim 12,5 milionow eurow. Dokelž mějachu próstwarjo za swoje projekty tež swójski podźěl zaručić, móžeš z toho wuchadźeć, zo bu nimale 30 milionow eurow inwestowanych. Spěchowanske srědki su priwatni twarscy knježa, předewzaća, towarstwa a runje tak komuny wužiwali. Jim su sumy wot 5 000 hač do 200 000 eurow přewostajili.

Njedawno je CD „Hory módre, ja was znaju“ wušła. Z jeje zestajerjom, z by­wšim hudźbnym redaktorom Serbskeho rozhłosa Šćěpanom Brankačkom, je so Cordula Ratajczakowa rozmołwjała.

Što bě Wam najwjetše wužadanje projekta?

Š. Brankačk: Loni w meji dóstach mejlku wot Katrin Čornakec z LND, kotrež chcyše wudać CD z woblubowanymi serbskimi spěwami, a to na zakładźe hudźbnych nahrawanjow z archiwa Serbskeho rozhłosa. Zynkonošak bě wosebje mysleny za srjedźnu a staršu generaciju tež nakromnych kónčin serbskeho te­ritorija a měješe zapřijeć wulki wuběr serbskich chórow, solistow a dalšich hudźbnych cyłkow. Wobroćichu so na mnje, dokelž rozhłosowy archiw ze swojeho powołanskeho časa dosć derje znaju. Nadawk mje zajimowaše, a tak připrajich. Jedne z prěnich wužadanjow běše, zo dyrbjach mejlce připowěsnjenu lisćinu wjac hač 60 popularnych spěwow wo něhdźe połojcu skrótšić. Wšako ma tajka CD jenož wobmjezowane městno.

Pod kotrymi kriterijemi sće CD zestajił?

Na předewzaćelskej akciji „Pózdnja změna“ je so minjeny pjatk tež Wojerowske Studijo­ 28 wobdźěliło. Něhdźe pjatnaće zajimcow přichwata do dentalneho studija, zo bychu sej rozkłasć dali, kak na městnje rjemjeslnisce tomu dopomhaja, „per­fekt­ny“ posměwk znowa wožiwić. Ludźo su zhonili, kotre maćizny tam wužiwaja, kak dołho zubni technikarjo trjebaja a kak wulce kumštne zuby konto wobćežuja. Bě tež móžno wukubłancam přez ramjo hladać, kak na zubnej protezy dźěłaja. Přichod­ny pjatk přeprosy šěsć Kamjenskich předewzaćow zjawnosć na „Pózdnju změnu“. Zajim­cy njech so w měšćanskim zarjadnistwje přizjewja. Foto: Gernot Menzel

Wojerecy (SN). Za 7. nowember w Čor­no­chołmčanskim Kra­batowym młynje planowane serbske swójbne popołdnjo přestorča na čas po pandemiji. To je předsydstwo Domowinskeje župy „Handrij Zejler“ aktualneho wuwića korony w našich kónčinach dla rozsudźiło. Gremij bě wčera we Wojerecach wuradźował.

Předsydstwo je so na zwoprawdźenje swojeju wuspěšneju projektow we wu­bědźowanju „Čiń sobu!“ koncentrowało. Tak chce regionalna rěčnica Sonja Hrjehorjowa we wobłuku projekta „Serbska kulturna a zetkawanska bróžeń – Do­mo­winski dom Wojerecy“ tež runinu za wal­kowanje jejkow zaměstnić. Za klětu su zarjadowanja kaž hudźbno-lite­rarne popołdnjo předwidźane. Hladajo na akciju „Žiwa kuzłarska křinja serbskich bajkow, bajow a powědančkow“ přihotuja wu­bědźowanje šulerjow: Zaměr je, zo dźěći na zakładźe wobrazow z motiwami powěsćow swobodnje rěča.

Župa chce so na kubłanskimaj jězbomaj Budyskeje župy 2021 a 2022 na slědach Zejlerja a Kocora wobdźělić a wo­sebje składnostnje Lěta župow wuměnu ze wšelakimi regionami pěstować.

Lochko sej tući šulerjo nimaja, dokelž su wohroženi, zo njemóža šulski čas zakón­čić. Zwjetša mějachu lěto wob lěto­ njewuspěch a njejsu k swojim šul­skim­ towaršam z wukonami hižo­ nawjazać móhli. Na tymle městnje zapo­čina so projekt „Produktiwne wuknjenje“ za kotryž móža so šulerjo 8. lětnika sami požadać.

Wojerecy (SiR/SN). Zajimcow za „produktiwne wuknjenje“ we Wojerecach je stajnje wjele, tak zo nimaja za wšěch městno. Su to młodostni, kotřiž chodźa do 8. a 9. lětnika. Projekt zahaja tam kóžde­ lěto znowa ze šěsćtydźenskej fazu orientacije. Po tym móža šulerjo kaž tež wu­čerjo rjec, hač so projekt za jednotliwca hodźi.

Wjace hač dwacećo běchu so w tymle šulskim lěće požadali. Dźewjatnaćo su fazu­ orientacije wuspěšnje zmištrowali. Woni móža so nětko na wosebitym kubłanskim poskitku noweje wyšeje šule Wojerecy wobdźělić. Zańdźeny pjatk su jim wučerjo Ines Fichte a Gerd Spee trěbne certifikaty přepodali.

Berlin (dpa/SN). Politikarjo unije su jako škit přećiwo koronawirusej w zymskim počasu namjetowali połlětne prózdniny podlěšić. „Měli wo tym rozmyslować je dwaj do tři tydźenje podlěšić a prózdniny w lěću wotpowědnje skrótšić“, měni šef Hamburgskeje CDU Christoph Ploß. Zaměr ma być pandemiju derje zmištrować. Derjeměće šulerjow a wučerjow ma prioritu. Namjet móhł tež tema jutřišeje konferency ministerskich prezidentow być.

Knižne wiki předewšěm online

Frankfurt n. M. (dpa/SN). Přiběracych ličbow koronainfekcijow dla zahaja knižne wiki w Frankfurće nad Mohanom dźensa bjez publikuma. Swjedźenski akt wječor online přewjedu, a wiki wotměja so potom předewšěm w interneće. Zarjadowanja za fachowych wopytowarjow su we formje digitalnych konferencow planowane. Zo njebudźe žanych stejnišćow, bě hižo dlěje jasne. Mjeńše zarjadowanja we wobłuku „Bookfest City“ pak chcedźa hač do njedźele přewjesć.

Wobydlerjow zapřijeć

Jenički serbski přinošk Łužiskeho festiwala zaklinča minjenu sobotu na wupředatym koncerće w Kumwałdskej cyrkwi z Carolinu Eyckec (nal.) na tereminje. Pod nawodom dirigenta Charlesa Dutoita hudźeše tam Nowa Łužiska filharmonija ze swětoznatej pianistku Marthu Argerich. Dźens wječor móžeće ju přez livestream ze Zhorjelskeje synagogi znowa dožiwić. Foto: Pawel Sosnowski

Twjerde pjenjezy po kilach w rěce našli su dźěći w badensko-württembergskim Bretzfeldźe. Dubiozneje namakanki dla je nan dźěsća skónčnje policiju zawołał. Zhromadnje ze zastojnikami su skónčnje 45 kilogramow dwueurowkow z wody zwućahali, a to w hódnoće 10 000 eurow. Kaž pak so spěšnje wukopa, běchu wšitke wopačne. Nětko pyta policija za wotstronjerjemi pjenjez.

Nurjenski woblek zdrasćeny je muž na tři najwyše hory Wulkeje Britaniskeje zalězł. W nimale 60 kilogramow ćežkim wuhotowanju, z kotrymž hodźi so wosebje hłuboko nurić, je 58lětny Lloyd Scott 978 do 1 345 metrow wysoke wjerški zmištrował a přez tak mjenowanu „Three peaks challenge“ něhdźe 46 000 puntow nazběrał. Z pjenjezami financuje Scott sportowe poskitki za zbrašenych młodostnych.

Lipsk (dpa/SN). Dodawar dźělow awta Dräxlmaier twari w Lipsku nowu twornju za baterijowe systemy. Wotsrjedź přichodneho lěta chce wón tam wosebje wukonliwe baterije za hódnotne jězdźi­dła zhotowjeć. Sakska natwarna banka inwestuje do produkciskeho stejnišća 48 milionow eurow, kaž předewzaće Dräxlmaier na wčerawšej zběhance wuzběhny. Něhdźe 180 nowych dźěłowych městnow ma tam nastać. „Rozsud hódnoći inowaciski potencial a nawodnu rólu Sakskeje nastupajo elektromobilitu“, rjekny tudyši ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU). Baterije tworja ćežišćo w awtowej industriji. Přiwšěm wostanje prašenje, hač njeměł tež wodźik přichodnje jako ćěriwo wěstu rólu hrać.