Z wudaća: wutora, 13 oktobera 2020

Berlin (dpa/SN). Wšědny dźeń w Němskej wostanje po słowach fachowcow ­Roberta Kochoweho instituta (RKI) tež ze šćěpiwom pře koronawirus najprjedy raz dale wobmjezowany, tež hdyž změja klětu jedyn abo wjacore srědki k dispo­ziciji a bój přećiwo wirusej so rozsudnje polěpši. Spočatnje pak budu předewšěm rizikowe skupiny šćěpjene. Wjetšina lud­nosće ma so tuž na to nastajić, tež dale naprawy hygieny dodźeržeć, nahubnik wužiwać, na wotstawk dźiwać a swoje wólnočasne aktiwity pod hołym njebjom přewjesć dyrbjeć.

W dźensa předpołoženym dokumenće formuluje RKI strategiske zaměry. ­Ćežišćo nadal je strowotniske wuskutki pandemije dla pomjeńšić, bjeztoho zo je towaršnostne a hospodarske žiwjenje wulce wobmjezowane.

Berlin (dpa/SN). Zakaz hospodowanja wobydlerjow z rizikowych kónčin steji w dźeń a wjetšej kritice a budźe tež jutře tema na konferency ministerskich prezidentow krajow ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) w Berlinje. To budźe prěnje prezencne posedźenje wot měrca. Hladajo na přiběrace ličby koronainfekcijow dyrbja tam přitomni nu­znje wo jednotnych naprawach wuradźować. Dotal maja kraje rozdźělne postajenja. Zakaz hospodowanja je jenož jedyn přikład. „Tajke rozdźělne naprawy njehodźa so hižo dlěje sćěhować. W towaršnosći knježi wulka njewěstosć“, zwurazni hłowna jednaćelka zwjazka hotelow a hosćencow (Dehoga) Ingrid Hartens. Nětko so wona nadźija, zo zakaz hospodowanja zaso cofnu. Zwjazkowy strowotniski minister Jens Spahn (CDU) měni, zo trjeba mobilita jednotne postajenja, kotrež ludźo tež akceptuja. Dźensa je Institut Roberta Kocha 4 122 nowych infekcijow wozjewił. Wot spočatka korona­pandemije je so w Němskej znajmjeńša 329 453 ludźi z wirusom natyknyło.

Energijowy forum zmóžnja wuměnu fachowcow ze wšelkich wobłukow

Lipsk (dpa/SN). Klimowe cile maja so po měnjenju wuchodoněmskeho hospodarstwa z dalokim widom a jara kedźbliwje zwoprawdźić. „Předewzaća maja tuchwilu wulke financielne wužadanja koronapandemije dla zmištrować. Energijowe kóšty pomjeńšić by wažny signal hospodarskemu wobłukej woznamjenjało“, wuzběhny rěčnik zajimoweho zjednoćenstwa předewzaćelskich zwjazkow we wuchodnej Němskej a Berlinje Rolf Paukstat.

Zhromadnje z Industrijnej a wikowanskej komoru zarjaduje zajimowe zjednoćenstwo dźensa zahajeny 9. wuchodoněmski energijowy forum w Lipsku. Zastupjerjo z politiki, wědomosće a srjedźneho stawa rozjimuja tam móžnosće, kak energijowu změnu wuspěšnje zwoprawdźić. Najwažniši zaměr je, zhromadny konsens wšelakich towaršnostnych skupin nańć.

Dopominaće so hišće na swój šulski čas? Sće so tehdy tež hdys a hdys prašeli, za čo dyrbju do šule a trjebam to, štož tam wuknu? Tak abo podobnje je zawěsće tón abo tamny raz myslił, jako rano budźak klinkaše. Na zbožo chodźi wjetšina dźěći a młodostnych wšědnje do šule. Što pak z tymi, kotřiž to nječinja, dokelž njemóža wučbu tak jednorje sćěhować? Tež ći maja składnosć – na přikład we Wojerecach – docpěć hłownošulske zakónčenje. Při tym maja woni sami rozsudźić, hač na jim dotal cuze kubłanišćo du, a to ze zdźěla hakle 13 lětami. Štóž so w tej starobje tak rozsudźi, dokelž na regularnej šuli wšědnje ze swojimi zamóžnosćemi wojuje – to ma so připóznać. A hladaš-li na praktiski pozadk wukubłanja, móža sej wobdźělene předewzaća sčasom swój dorost wabić a dźeržeć. Njewšědna, ale dobra to ideja. Wšako wjetšina młodostnych po dwěmaj ­lětomaj swoje wuswědčenje w rukomaj dźerži a často jich zawody tež dale wu­kubłuja. Milenka Rječcyna

17. wudaće protyki Stog – Der Schober

To bě nowinka: Předstajenje protyki Stog za lěto 2021 njebě ani w Bórkowskim Domje zetkanja ani we Wendigojc hosćencu, ale wonka na swjedźenišću. A prěni raz bě redakcija jako motiw na wonkownej wobalce zymsku krajinu z tónkróć małym stogom wuzwoliła. Synowe kopjeno je samo zawodźěte. Kaž přeco bě prezentacija protyki za Błóta tež lětsa we wobłuku domizniskeho a drastoweho swjedźenja.

Nowa atrakcija woprawnjenych přičin dla z płotom wobdata

Budyšin (UM/SN). Wjetša hač čłowjek wulka drjewjana figura hobra Sprjewnika je nowy symbol Budyskeje Strowotneje studnje. Wona steji njedaloko Hasy Jana Skale. „Sprjewnik je jedna z najwuznamnišich serbskich powěsćowych figurow“, rjekny wčera jednaćelka Budyskeje by­dlenjotwarskeje towaršnosće Kirsten Schönherr. Nadrobnišo rozłožić móžeše to zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Marko Šiman (CDU). „Sprjewnik sym­bolizuje móc, zmužitosć a sebjewědomje, ale tež miłosć a přećelnosć. Dźakowano jemu je po legendźe město Budyšin nastało. Tež tři žórła Sprjewje su tam, hdźež su so Sprjewnikowe kłoki do zemje zaryli.“

Lěpše wuměnjenja za sportowanje maja nětko w Kulowje. Tam su sej sportowcy móhłrjec sami wulke přeće spjelnili a sej nowe socialne twarjenje natwarili.

Kulow (SN/MWj). Na Kulowskim sportnišću při Koćinskej dróze je towarstwo DJK Módro-běli Kulow minjenu sobotu swoje nowe socialne twarjenje oficialnje přepodało. Požohnował je je wosadny farar dr. Wolfgang Křesák. K přitomnym čłonam sportoweho towarstwa porěče­štaj mjez druhim bywši Kulowski měšćanosta Udo Popjela, kiž je so za nowotwar sobu angažował, a cyłoněmska před­sydka katolskeho zjednoćenstwa DJK (Deutsche Jugendkraft) Elsbeth Beha.

Wot lěća 2019 su na nowym socialnym twarjenju dźěłali. Wone nasta na městnje dotalneho sanitarneho twarjenja. W nim běchu nuzniki skóncowane a tepjenje často defektne. Scyła bě dom chětro dodźeržany, a tak dyrbjachu jón z nowym narunać. Nětko maja za hrajerjow kaž tež za přihladowarjow zaso porjadne sanitarne připrawy. Nimo toho nastachu přebywanska rumnosć, płokarnja za sportowu drastu a skład za sportowe wuhotowanje towarstwa.

Hnydom dwójce je korona Róžeńčanskich młodostnych mjerzała. Sprěnja bě so minjenu sobotu jeno sydom młodostnych do delnich Sulšecach podało a tam tradicionalny nałožk tykancyspěwanja na Kulowsku kermušu pěstowało. Marcel Kral a Rafael Lipič (3. a 6. wotprawa) wobdźělištaj so samo 11. a 22. króć. Zdruha mějachu na tam­nišich statokach korony dla na wotstawki dźiwać. Někotre wostachu tež cyle zawrjene. Z prózdnymi rukami pak njetrjebachu so młodostni nawróćić. Wjacori Sulšečenjo ­běchu za nich kermušny tykanc zapakowany před swoje durje stajili. Tuž bě sobu přiwjezeny wozyčk chětro połny. Sobotu do delanskeje kermuše, 21. nowembra, přijědu potom młodostni ze Sulšec do Róžanta wo tykancy spěwać. Foto: Janek Wowčer

Budyšin. Jutřiše předstajenje młodźinskeho dźiwadła při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle „Prěki-durich-loborka“ w 10 hodź. na hłownym jewišću schorjenja hrajerja dla wupadanje. Přichodnej předstajeni budźetej 3. nowembra w 10 hodź. a 19.30 hodź. na hłownym jewišću, kaž NSLDź informuje.

Na wodźenje a přednošk

Budyšin. Lubowarjo mólbow Ante Trstenjaka njech njeskomdźa jutře, 14. oktobra, sej do Budyskeho Serbskeho muzeja dóńć. We 18 hodź. poskića tam wosebite wodźenje po tuchwilnej wosebitej wustajeńcy „Barby daliny. Moler Ante Trstenjak a Łužiscy Serbja“. W 19 hodź. přizamknje so přednošk Jurja Łušćanskeho „Moja zaběra z Ante Trstenjakom“ (ze simultanym přełožkom). Wšitcy zajimcy su wutrobnje přeprošeni.

Porěči wo populizmje

Drohu palmu pokradnyli

Mužakow. Na runje tak njewšědnu kaž eksotisku rubiznu měrjachu so minjeny kónc tydźenja paduši w Mužakowje. W času wot soboty popołdnja hač do njedźele ranja pokradnychu woni z naměsta před hrodom nimale tři metry wysoku feniksowu palmu. Po informacijach Zhorjelskeje policajskeje direkcije je wosebita rostlina něhdźe 2 000 eurow hódna. ­Hakle před něšto tydźenjemi, tak policija dale rozprawja, běchu njeznaći w Mužakowje dalše tajke eksotiske eksemplary spakosćili.