Z wudaća: póndźela, 11 januara 2021

póndźela, 11 januara 2021 13:00

Krótkopowěsće (11.01.21)

Natyknjenja njewoteběraja

Budyšin. Wo 499 dalšich natyknjenjach z koronawirusom w Budyskim wokrjesu je krajnoradny zarjad wot pjatka hač do wčerawšeho informował. W samsnym času rozrosće ličba smjertnych padow wo 20 na 372. Schorjenych je 2 277 (-287), z kotrychž 164 w klinice lěkuja (-17). Incidenca wučinja 518,66. W samsnej dobje zwěsći wokrjes Zhorjelc 353 nowoinfekcijow, tam je incidenca 469,68.

Zwaža so na nowozapočatk

Drježdźany. Strona Swobodnych wolerjow w Sakskej chce so po rozestajenjach wo swojim wusměrjenju jako „móc srje­dźi­zny“ na nowozapočatk zwažić. „Teoretikarjo zapřisahańcy a prěkimyslerjo pola nas žane městno nimaja. Tohodla su nas kónc lěta někotři čłonojo zaso wopušćili, kotřiž běchu z hinašimi předstawami zastupili“, rjekny wicepředsydka Denise Wendt powěsćerni dpa. Nětko móža so zaso wěcnemu dźěłu přiwobroćić.

Rozsud znowa rozjimaja

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Nimo motorskich Florian Obst w Nowoslicach tež kwady předawa a reparuje. Wone su wosebje mjez wobsedźerjemi lěsa wob­lubo­­wane, dokelž móža tam derje z nimi dźěłać, a to přewažnje nětko w zymskich měsacach. Hač do 1 000 kilogramow móže tajke jěz­dźidło z powjazowej wijawu wućahnyć. Nowosličanski fachowc zajimcow rady poradźuje. Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Zaměr je zhromadnosć

Katharina Jurkowa je so rozsudźiła kandidować za nowu předsydku Serbskeho šulskeho towarstwa. Milenka Rječcyna je so z rěčnicu za region župy „Michał Hórnik“ rozmołwjała.

Kak je k tomu dóšło, zo za tele zastojnstwo nastupiće?

K. Jurkowa: Jako maćeri třoch dźěći słušeja kubłanske temy k mojemu žiwjenju. To je mje pohnuło za předsydku SŠT kandidować. Smy wosom młódšich ludźi, kotřiž su so rozsudźili tworić předsydstwo SŠT. Jenički mjez nimi tam hižo aktiwnje sobu skutkuje. Dalši sedmjo su takrjec nowačcy. W rozmołwje smy rozmyslowali, štó móhł předsydstwo přewzać. Po wjacorych rozmołwach sym so rozsudźiła za naslědnistwo Ludmile Budarjoweje kandidować.

Maće zwisk z Ludmilu Budarjowej, kotraž je třiceći lět tónle čestnohamtski nadawk wukonjała?

wozjewjene w: Rozmołwa
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Rozdźělne widy na nałožki

Wjace serbskosće na festiwalach – Što pak akterojo pod tym rozumja?

Choćebuz (SN/bn). „Serbja a serbskosć na festiwalach“ bě hesło a zdobom hłowne prašenje sympozija, na kotrymž su wuměłcy, organizatorojo a dalši kulturnicy z cyłeje Łužicy předwčerawšim reprezentaciju serbskeje kultury na zarjadowanjach w regionje diskutowali.

Kaz hosćićel digitalneho zetkanja Da­niel­ Häfner z Łužiskeho instituta spočatnje rozłoži, „njeje wotmysł našeho zeńdźenja, wutworić někajku absolutnu stra­tegiju, ale pytać a wuspytać, kak hodźi so potencial dwurěčneho regiona wosebje tež za čas po brunicy lěpje wučerpać.“ Wuslědki rozmołwy kaž tež planowanych pokročowanjow chce „zjimać a Braniborskej poručacu rozprawu přepodać, zo bychu zamołwići politikarjo wuznamej kulturneho a kreatiwneho hospodarstwa wjace kedźbnosće wěnowali“.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Grodk wot korony jara potrjecheny

Wokrjesam přisłušace łužiske města so eksplicitnje nastupajo połoženje koro­napandemije dla na swojim teri­toriju njewuprajeja. W Grodku pak so wo transparencu prócuja.

Grodk (JoS/SN). Město Grodk měri so na tysac natyknjenych wosobow po wudyrjenju pandemije. Dokładne daty pak swjatych dnjow dla hakle w tym tydźenju předleža. Wšědne nowoinfekcije w Grodku njezamjelča. Nawopak, prawi­dłownje přeproša měšćanske zarjadnistwo na nowinarsku rozmołwu, hdźež medijam połoženje rozłožuja. Zajim nowinarjow bě tuž tež minjeny pjatk wulki.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Wot dźensnišeho płaća nowe wukazy korony dla

Drježdźany/Budyšin (SN/JaW). Tuchwilny lockdown w Sakskej je hač do 7. februara podlěšeny. To je krajne knježerstwo minjeny pjatk wječor rozsudźiło a zdobom nowe škitne postajenje přećiwo koronawirusej wobzamknyło, kotrež wot dźensnišeho płaći. Jako přičinu nowych wukazow a postajenjow kaž tež podlěšenja lockdowna mjenuje kabinet w medijowej zdźělence dale wulku ličbu natyknjenjow z wirusom w swobodnym staće.

Kaž w zdźělence dale rěka, su w nowym postajenju wobzamknjenja „ministerskich prezidentow a ministerskich prezidentkow z kanclerku Angelu Merkel z 5. januara wobkedźbowali. Wukazy maja­ zaměr, ličbu dalšich infekcijow pomjeń­šić a dynamiku koronapandemije zahaćić.“

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Žada sej kónc naprawow

Tübingen (dpa/SN). Wyši měšćanosta Tübingena Boris Palmer (Zeleni) žada sej kónc raznych naprawow kowonawirusa dla. „Nětko je dosć“, rjekny wón wčera wječor w telewiziji. Wot spočatka februara měli so naprawy přewidnje zběhnyć. „Škody w hospodarstwje a towaršnosći ekspotencielnje přiběraja. Liču z hoberskej žołmu insolwencow. To dlěje njepřetrajemy.“ Palmer ma zaměr, kwotu nowych natyknjenjow na 100 000 wobydlerjow na pod 50 znižić, za „wopačny puć“.

Chcedźa Trumpa wotsadźić

Washington (dpa/SN). Po nadběhowanju Kapitola přez přiwisnikow wotwoleneho prezidenta Donalda Trumpa planuja demokraća w kongresu USA konkretne naprawy, Trumpa wotsadźić. Předsydka Domu reprezentantow Nancy Pelosi chcyše hišće dźensa rezoluciju předpołožić, z kotrejž wiceprezidenta Mikea Pencea namołwjeja Trumpa njekmanosće dla pušćić. Nimo toho chcedźa parlamentariske jednanje k wotstronjenju Trumpa ze zastojnstwa „naškaranja rokoćenja“ dla zahajić.

Dźěle lětadła namakali

wozjewjene w: Kraj a swět
Najhórši sněhowy chaos minjenych 50 lět su kónc tydźenja w Španiskej dožiwili. Stolica Madrid bě nachwilnje dospołnje ­zlemjena, po tym zo bě so 30 hodźin spochi sněhowało. Nětko hrozy tež hišće zmjerzk hač do 15 stopnjow. Ludźo su namołwjeni mokry sněh z dróhow rumować, prjedy hač nastanje strašny lód. Foto: dpa/Diego Radames

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 11 januara 2021 13:00

To a tamne (11.01.21)

24 hodźin bjez přestawki telefonować chce reporter rozhłosoweho sćelaka 1 Live WDR. Při tym chce moderator Daniel Danger ze znajmjeńša 500 ludźimi rěčeć, kaž nowinarjam přeradźi. „24 hodźin telefonować, před tym mam wulki respekt. Ze swojej přećelku rěču najdlěje 20 mjeńšin při telefonje.“ Zastupnik Němskeho rekordneho instituta chce wusyłanje 21. januara přewodźeć. Wón chce na to dźiwać, zo su rozmołwy z ludźimi „zmysłapołne“.

Konopej zhubiła je žona na awtodróze w Bayerskej. 20lětna transportowaše mebl njepřiwjazany na připowěšaku ­a ani njepytny, jako tón njedaloko Woringena na jězdnju padny. Za njej jěducy šofer njemóžeše so wuwinyć a nastroj přejědźe. Při tym nasta škoda 2 000 eurow. Hakle, jako žona wotboči, jej malheur napadny. Nětko dyrbi z chłostanjom ličić.

wozjewjene w: To a tamne
póndźela, 11 januara 2021 13:00

Dale a wjace elektroawtow na dróhach

Flensburg (dpa/SN). W Němskej je loni wjele wjace elektroawtow na dróhi přišło hač lěto do toho. Cyłkownje 394 940 nowych e-awtow su přizjewjernje registrowali, kaž zwjazkowy zarjad za jězdźidła infor­muje. Lěta 2019 bě jich hišće 108 000 było. Mjeztym je nimale kóžde druhe e-aw­to jenož wot baterije ćěrjene, tamne awta su hybridne a maja přidatnje bencinowy motor.

13,5 procentow, a tak nimale kóžde sedme jězdźidło, bě w lěće 2020 elektroawto. Podźěl je tež tohodla tak raznje přiběrał, dokelž su cyłkownje mjenje awtow předawali. Němscy awtotwarcy z toho wuchadźeja, zo su wiki awtow korona­krizy dla wo něhdźe pjećinu woteběrali. Zwjazkowe knježerstwo zepěra so w boju přećiwo klimowej změnje na elektroawta. Zwjazk a twarcy awtow přewostajeja kup­cam­ premije hač do 9 000 eurow, pola hybrid­nych awtow hač do 6 750 eurow. Dyrbjał-li trend dale trać, móhło knježerstwo swój zaměr, sydom do dźesać milionow elektroawtow na dróhach měć, hač do lěta 2030 docpěć, rěčnik zwjazkoweho jězdźidłoweho zarjada zdźěli.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND