Z wudaća: srjeda, 13 januara 2021

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za stro­wotnistwo Jens Spahn (CDU) je swoje postupowanje nastupajo šćěpjenje pře­ćiwo koronawirusej zakitował, prošo wo­by­dlerjow wo podpěru. Dźe wo „najwjetšu kampanju šćěpjenja w našich stawiznach“, rjekny Spahn dźensa w zwjazkowym sejmje. Zahajenu akciju ma wón najebać wšitke woprawnjene pokiwy na polěpšenje za wuspěch. Naposledk su jeho­ ze stron koaliciskeho partnera SPD kritizowali, dokelž njebě pječa dosć se­ruma skazał. Nimo toho z městnami šwikaja, zo knježa njejasnosće šćěpjenskich terminow dla. Spahn argumentowaše, zo je serum skazać a šćěpjenje organizować jara kompleksny proces.

Strowotniska fachowča FDP Christine Aschenberg-Dugnus sej žada, šćěpjenski porjad zakonsce rjadować. Wona zwjazkowemu knježerstwu wumjetuje, zo posudk fachowcow ignoruje.

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Praha. Najrjeńše zymske wjedro a čerstwy sněh wabještej minjeny kónc tydźenja tójšto ludźi do přirody. Hačrunjež su zymske sportowe srjedźišća koronapandemije dla tuchwilu zawrjene, nochcychu so něko­tři zymscy sportowcy dožiwjenja w sněze na čerstwym powětře wzdać. Tak dožiwi juhočěska Šumawa sobotu a njedźelu hoberski nawal zahorjenych sněhakowarjow. Tež do centruma zymskeho sporta Bedřichov w Jizerskich horinach bě sej telko přiwisnikow běłeje pychi dojěło, zo dóńdźe tam njedźelu hižo­ rano krótko do wosmich k wobchadnemu chaosej. Policija dyrbješe dróhu do wsy samo zašlahać.

Swoboda měnjenja a móžnosć, ju stajnje a wšudźe zwuraznjeć směć, stej bytostny stołp demokratije. To pak njerěka, zo je tež wšitko dowolene. Štóž w Němskej přećiwo někomu šćuwa, k namocy namołwja abo holocaust prěje, njeměł so nad konsekwencami prawniskeho razu dźiwać – a zamołwite zarjady směli tu rady konsekwentnišo postupować, wosebje online. W USA su priority wočiwidnje hinaše. Kóžda minimalnje seriozna platforma blokuje wobsahi, wobsteji-li najmjeńši podhlad ranjenja awtorskich prawow. A nahosć je, so wě, absolutny no-go. Hidu a łžě šěrić pak dotal žadyn problem njebě. Za knjeza Trumpa bě tale swoboda takrjec politiski program, a poskićerjo kaž Twitter abo Youtube derje na njej zasłužachu. Nětko maja kanal połny a su prezidentej přistup zapowědźili – přepozdźe, škoda je dawno naparana. Nimo toho lija tak wodu na młyn tych, kotřiž twjerdźa: „Widźiš, w tymle kraju ničo wjace rjec njesměš!“ Klasiski lose-lose. Bosćan Nawka

Washington (dpa/SN). Amtěrowacy wiceprezident USA Mike Pence hnydomne wotsadźenje prezidenta Donalda Trumpa z pomocu artikla we wustawje wotpokazuje, kaž wón demokratiskej předsydce Domu reprezentantow Nancy Pelosi zdźěli. Internetna platforma Youtube mjeztym informuje, zo je kanal Trumpa „namócneho potenciala dla“ znajmjeńša tydźeń blokowała.

Kaž lědma štó je něhdyši Grodkowski měšćanosta Egon Wochatz politiske rozsudy w swojim domizniskim měsće kaž tohorunja we wokrjesu Sprjewja-Nysa sobu­ zamołwjał. Loni 14. decembra je wón 84lětny zemrěł.

W dosć ćežkim popřewrótowym času je Wochatz jako měšćanosta rizika wotwažował a poskićace so šansy wužiwał, zo by swoje město doprědka přinjesł. Zahe­ je při tym wosebity wu­znam serbskeje rěče a kultury jako znamjo jónkrótnosće we Łužicy spóznał. Najebać mnohe hospodarske ćeže w 1990tych lětach so wón jara za to zasadźeše, zo w šulach a pěstowarnjach serbšćinu spěchuja. To je w aprylu 2001 k tomu wjedło, zo wu­tworichu přiradu za serbske naležnosće města Grodka a wokoliny. Tam su zajimy serbskeho žiwjenja znosyli a rozjimali. Gremijej přisłušachu předsydki a před­sy­dźa Domowinskich skupin, drastoweho towarstwa Grodkowski serbski kwasny ćah, wučerki serbšćiny. Na posedźenja bě zjawnosć přeco přeprošena.

Serbska dźiwadźelnica Ludmila ­Nawka je loni 8. hodownika 91lětna na prawdu Božu wotešła. Wjetšinu swojeje wuměłskeje karjery bě wona na serbskim powołanskim jewišću w Budyšinje wukonjała. Bywši dramaturg Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Benedikt Dyrlich a awtor knihi „Stawizny serbskeho dźiwadła“ prof. Dietrich Šołta na nju spominataj.

Wjelestronska, popularna wuměłča

Serbska dźiwadźelnica Hanka Mikanowa je 30. decembra 2020 na prawdu Božu wotešła. Tale powěsć roznjese so spěšnje předewšěm po Konjecach a Šunowje. Wšako nawjedowaše njeboćička 14 lět dołho lajsku dźiwadłowu skupinu Šunow-Konjecy, kotruž běchu 1991 znowa złožili. Skupinu mjenowaše wona rady tež „swoju mału domiznu“.

Hanka Mikanowa pak njeběše jenož tam, ale po wšej Łužicy jako dźiwadźel­nica z ćěłom a dušu znata a woblubo­wana. A wona móžeše ludźi motiwować, do njesměrnych wyšin a k njepředstajomnym wukonam wjesć, hdyž jim ma­ćer­sce a cyle měrnje přirěčowaše a tak dowěru do swójskich zamóžnosćow dawaše. Woso­binsce sym ju zeznał, zapo­činajo jako maturant Budyskeho Serbskeho gymnazija za Serbski rozhłós dźě­łać­, jako­ wowku Rozhłosec swójby. Hnydom so derje rozumichmoj. Hižo tehdy jeje zamóžnosće wobdźiwach, kak samo­zrozumliwje zhromadnje z Marju Krawcec cyle maćersce wustupowaše a so wo wšitkich staraše, jako bychu k jeje swójbje słušeli. A tak wšak wustupowaše toho­runja na probach Šunowsko-Konječanskeje dźiwadłoweje skupiny, hdźež ju tež­ pozdźišo hišće dožiwich.

Diana Pašcyna chce pozdźišo raz swójbnu pjekarnju w Chrósćicach dale wjesć

Spodobnje debjene torty, poprjancy a praliny nas cyłe lěto wabja. Někotre tajke wudźěłki su kaž wuměłske twórby­. A wězo produkty konditarjow jara derje słodźa. Kreacije zhotowja mjez druhim tež Diana Pašcyna w Chrósćicach.

Pjekarstwo bu młodej žonje prawdźepodobnje do kolebki połožene. Wšako staj jeje staršej Zahrodnikec pjekarnju hnydom w swójskim domje załožiłoj. Swójbny projekt je ju tuž přez cyłe dźěćatstwo přewodźał a dobra wóń často do pje­černje wabiła. Njezadźiwa tuž, zo je so nětko sama rozsudźiła, w swójbnym předewzaću dźěłać chcyć. „Wuchodźiwši Chróšćansku zakładnu šulu a Budyski Serbski gymnazij sym sej wědomje tónle puć wuzwoliła, byrnjež za powołanje konditarki abituru a tak dwě dalšej šulskej lěće njetrjebała. Ženje pak njewěš, dokal će puće wjedu“, młoda mać wuswětla. Nimo toho začuwaše so po złoženju matury za wukubłanje zrališa. „Tež dźensa njebych ničo hinak činiła.“

EHC Freiburg –

Łužiske liški Běła Woda 6:1 (1:0, 4:0, 1:1)

Před něšto dnjemi běchu Běłowodźanske lodohokejowe liški w Ravensburgu njedaloko Bodamskeho jězora hrali, a mytowachu sej daloku jězbu z třomi dypkami. Tónkróć dźěše hišće kusk dale­, mjenujcy do Freiburga. Tam pak su chětro bolostnu poražku poćerpjeli, byrnjež přećiwnikej najwjetši čas runohódni byli. To wšak pokazuje tež sta­tistika třělwow na wrota, kotruž Liški po 60 mjeńšinach ze 36:31 nawjedowachu.

Štyrnaće razow třělichu hosćo z Běłeje Wody w prěnjej třećinje na wrota domjacych, sydom razow domjacy na te Mac Carrutha. Přiwšěm so lodohokejisća z Freiburga ze snadnym nawjedo­wanjom 1:0 do prěnjeje přestawki po­dachu. Hižo w 4. min. docpěchu hosćićeljo prěnje wrota. Běłowodźenjo so njepodachu a wuhrachu sej jara dobre składnosće. Jako pak stejachu raz 43 sekundow z hnydom dwěmaj mužomaj wjac na lodźe, njejsu puk do přećiwniskich wrotow dóstali.

Aktualna tabulka lodohokejoweje ligi DEL2

1. EC Kassel Huskies 19 45  78:34 

2. EHC Freiburg 21 38 80:64 

3. Bietigheim Steelers 19 34 73:62 

4. Tölzske lawy 16 33 74:49 

5. Ravensburg Towerstars 20 32 69:61 

6. EC Bad Nauheim 18 29 56:65 

7. EV Landshut 19 27 67:74 

8. Łužiske liški 19 26 51:65 

9. LP Crimmitschau 20 24 61:72 

10. Lawy Frankfurt 15 23 42:49 

11. ESV Kaufbeuren 16 20 62:63 

12. Bayreuth Tigers 19 19 54:69 

13. Sokoły Heilbronn 14 16 46:57 

14. Drježdźanske LL 19 15 42:71 

Sokoły Heilbronn – Łužiske liški Běła Woda 4:1 (2:0, 0:0, 2:1)

Znowa dyrbjachu so łužiscy lodohokejisća wosrjedź tydźenja daloko na zapad Němskeje nastajić, a to do Heilbronna, na třeću hru w běhu pjeć dnjow. A tónkróć woni woprawdźe bjezmócni, bjez idejow, prosće wučerpani po lodowej płoninje jězdźachu. Tak su wčera wječor krótko po napoł jědnaćich chětro wolóženi byli, jako sudnik hru wothwizda.