Z wudaća: pjatk, 23 julija 2021

pjatk, 23 julija 2021 14:00

Krótkopowěsće (23.07.21)

Incidenca nimale njezměnjena

Budyšin/Zhorjelc. W Budyskim wo­krjesu su wčera wo dwěmaj natyknjenjomaj z koronawirusom informowali. 20 wosobow je schorjenych, štyri z nich w chorowni lěkuja. W 45 ze 57 komunow žane infekcije njejsu. Incidenca po RKI je tu­ dźensa 4,0. We wokrjesu Zhorjelc wčera žane na­tyk­njenje njebě. Zwěsćili su dalšu mu­taciju z deltawariantu. RKI poda za Zhorjelski wo­krjes incidencu 0,8.

Miliony EU za Saksku

Brüssel. Přez natwarny fonds Europskeje unije k zmištrowanju krizow REACT EU dóstanje Sakska přidatne 115 milionow eurow, kaž z aktualneho news­lettera Powěsće EU wuchadźa. Wužiwać hodźa so pjenjezy za šćěpjenske centrumy korony dla, za podpěru testow kaž tež za inwe­sticiju do IT-infrastruktury, za digitalizaciju kaž tež za medicinske wuhotowanje uniwersitnych klinikow.

Moderne dwórnišćo ma nastać

wozjewjene w: Krótkopowěsće
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Kryda přiwšěm wostanje

Wokrjes inwestuje nimale milion eurow do digitalneje wučbneje techniki

Budyšin (UM/SN). Wot awgusta modernizuje wokrjes Budyšin w tudyšim Serbskim šulskim a zetkawanskim centrumje (SŠZC) digitalnu techniku. Nałožić chcedźa za to nimale 900 000 eurow. Instalowane budu tam tohorunja nowe interaktiwne tafle, kotrež wobsahuja kedźbyhódny detail, kaž je za šule zamołwity přirjadnik Budyskeho krajneho rady Udo Wićaz na wčerawšej nowinarskej konferency informował.

wozjewjene w: Kubłanje
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Tam-a-sem slědy zawostajiło

Bianka Šeferowa

Wužadace šulske lěto 2020/2021 je so dźensa skónčiło. To je šulerjam, wučerjam a předewšěm tež staršim zawěsće wulke wolóženje. Přestawku su sej wšitcy wjace hač zasłužili. Štó drje by loni w awgusće na to myslił, zo budu šule měsacy dołho koronawirusa dla zawrjene.

Loni 14. decembra poda so Němska do druheho kruteho lockdowna, a šulska wučba je so zaso doma wotměwała. Tak su so hodowne prózdniny hižo 18. decembra započeli a nic kaž předwidźane 23. decembra. Poprawom dyrbjachu šule 11. januara zaso wotewrjene być, z čehož pak ničo njebu. Zakónčace rjadownje smědźachu tydźeń po tym zaso do šule. Wot 15. februara běchu tež zakładne šule zaso přistupne, měsac pozdźišo tež wšitke zbywace kubłanišća na wuchodźe Sakskeje. Wot 23. apryla pak běchu zwjazkoweho nuzoweho borzdźidła wšitke šule w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu znowa zawrjene. Skónčnje wot 19. meje smědźachu so šulerjo krok po kroku zaso do nich nawróćeć.

wozjewjene w: Rozmyslowane

Lipsk (SN/bn). Załožba za serbski lud wupi­suje kóžde lěto za třoch studentow semesterski stipendij za studij sorabistiki na Instituće za sorabistiku Uniwersity Lipsk. Na kóncu lětnjeho semestra wuhotuja stipendiaća kolokwij, na kotrymž swoje w tym wobłuku zdokonjane wědomostne dźěło zjawnje předstaja.

Z prěnim přednoškom „Poćahi čěskeho a serbskeho narodopisa na zakładźe wustajeńcow w Praze a Drježdźanach na kóncu 19. lětstotka“ je wčera Anna Ko­po­vá titulne přehladki přirunowała. „Wustajeńcy mějachu samsny zaměr, mjenuj­cy žiwjenje předewšěm wjesneho ludu dokumentować a bohatu tradiciju wobchować. Wone běchu narodnemu wozrodźenju wažny impuls, při čimž njejsu panslawistisku mysl wuzamkowali, a polěkowachu wutworjenju moderneje a samostatneje etnografije“, Kopová konkludowaše.

wozjewjene w: Kultura
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Wosebite dožiwjenje w bróžni

W nachilacym so šulskim lěće na wosebitu wučbu serbšćiny do bróžnje domu Domo­winy we Wojerecach so podać, to běše šulerjam 3. lětnika tamnišeje zakładneje šule „Handrij Zejler“ předwčerawšim rjane dožiwjenje. Regionalna rěčnica Sonja Hrje­horjowa powědaše jim wo „Dyrdomdejach Pumpota – šibałca ze Spal“ z pomocu kami­shibai-wobrazow. Běše to proba, kak šulerjo wobrazy a teksty přijimuja, prjedy hač wšitko do ćišća daja. Wčera je 5. lětnik Lessingoweho gymnazija ze swojej wučer­ku Lubinu Kühnowej přichwatał a samsny program dožiwił. Sonja Hrjeho­rjowa šulerjow namołwi w prózdninach serbske bajki čitać. Foto: Werner Sroka

wozjewjene w: Towarstwa
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Dowidźenje za škit klimy rostło

Berlin (dpa/SN). Minjene tydźenje je po posudku statneho sekretara we wobswětowym ministerstwje Jochena Flasbartha mjez ludźimi dowidźenje rostło, zo ma so wjace za škit klimy činić. Jedna z přičin je po jeho měnjenju rozsud Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa 29. apryla na dobro konkretnych klimowych ­zaměrow. Tež dramatiske njewjedra w Němskej a druhdźe su ludźom rozměr klimoweje změny pokazali.

Rozsudźa wo šćěpiwje

Amsterdam (dpa/SN). Zarjad EU za dohladowanje lěkow je dźensa wo tym wuradźował, šćěpiwo firmy Moderna přećiwo koronawirusej za młodostnych w starobje dwanaće do 17 lět dowolić. Minjeny čas běchu wjacore studije zhotowjerjow šćěpiwa wuhódnoćili, kaž zarjad w Amsterdamje zdźěli. Dyrbjeli-li so fachowcy za to wuprajić, je jenož hišće přihłosowanje komisije EU trěbne, štož je formelna naležnosć. Kónc meje běchu šćěpiwo firmy Biontech/Pfizer za wužiwanje mjez dwanaće- do 17lětnymi dowolili.

Höcke přećiwo Ramelowej

wozjewjene w: Kraj a swět
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, naprawo) je dźensa šćěpjenski centrum w Zhorjelcu wopytał, na wobrazu z lěkarskej pomocnicu Melanie Ruoff. Kretschmer informowaše so wo woteběracej zwólniwosći ludźi, so přećiwo korona­wirusej šćěpić dać. W centrumje šćěpja wšědnje hač do 500 ludźi. Nalěto bě jich hišće 1 500 było. Foto: Uwe Menschner

wozjewjene w: Kraj a swět
pjatk, 23 julija 2021 14:00

To a tamne (23.07.21)

Na wšě 20 000 wobdźělnikow wočakuja jutře w Berlinje na tradicionalnej paradźe homo-, bi- a transseksuelnych „Christopher Street Day“, po tym zo móžachu lońšu paradu jenož internetnje přewjesć. Demonstranća dyrbja koronakrizy dla škitny nahubnik wužiwać. Hłownej žadani lětsa stej zjednorić mjena za transseksuelne wosoby a zběhnyć zakaz za potrjechene skupiny, krej darić směć.

Z wodomjetakami a sylzopłunom je grjekska policija demonstraciju přećiwnikow šćěpjenja w Athenje rozpušćiła. Něhdźe 3 000 demonstrantow bě přećiwo naprawam knježerstwa protestowało, kotrež ćišć na nješćěpjenych zesylnja. Tak je mjeztym zakonsce postajene, zo smědźa do nutřkownych rumnosćow hosćencow a kulturnišćow jenož hišće šćěpjeni zastupić. Sobudźěłaćerjo strowotnistwa dyrbja šćěpjeni być.

wozjewjene w: To a tamne
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Merkel: Ludźi šćěpić

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel(CDU) je hladajo na zaso přiběracu ličbu natyknjenjow z koronawirusom ludźi na dalši ćežki čas nastajiła. W Němskej knježi „jasna dynamika, kotraž dawa přičinu so starosćić“, rjekny zwjazkowa kanclerka wčera na swojej prawdźepodobnje poslednjej lětnjej nowinarskej konferency w Berlinje. Hladajo na přiběrace ličby infekcijow wona namołwješe, prócowanja nastupajo šćěpjenje pře koronu zesylnić. „Čim wjace ludźi je šćěpjenych, ćim swobodniši budźemy.“ Dalše temy poslednjeje nowinarskeje konferency z Berlinskimi žurnalistami běchu katastrofa zapławjenja w dźělach Němskeje, škit klimy a dojednanje nastupajo płunowód Nord Stream 2.

K wólbam zwjazkoweho sejma w septembru Angela Merkel wjace njenastupi. Wona chce so z politiki wróćo sćahnyć.

wozjewjene w: Kraj a swět
pjatk, 23 julija 2021 14:00

Schwesig šwika Baerbock

Schwerin (dpa/SN). Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig (SPD) je kanclerskej kandidatce Zelenych Annalenje Baerbock wumjetowała, zo energijowe zastaranje Němskeje wohroža, hdyž płunowód Nord Stream 2 wotpokazuje. „Wulki industrijny kraj kaž Němska je na to pokazany, zo je zastaranje z energiju w kóždym času zaručene a zo wostanje energija zapłaćomna. To knjeni Baerbock ze swojimi stajnje nowymi atakami přećiwo płunowodej přewidźi.“ Płun je přechodna energija, chce-li so Němska po jadrowej tež wuhloweje energije wzdać.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND