Z wudaća: srjeda, 06 julija 2022

srjeda, 06 julija 2022 14:00

Krótkopowěsće (06.07.22)

Jeničke zawrjene pasmo

Drježdźany/Rakecy. Noweho pada afriskeje swinjaceje mrětwy pola Rakec dla wobě zawrjenej pasmje II w Sakskej zjednoća, kaž socialne ministerstwo wčera w Drježdźanach zdźěla. Pufrowa cona mjez dotalnymaj zawrjenymaj pasmomaj we wokrjesach Mišno/Budyšin a Zho­rjelc je zběhnjena. Restrikciska cona saha wot mjezy z Pólskej hač k Łobju na zapadźe. Na juhu wobmjezuje ju čara B 6 wot Klipphausena hač do Zhorjelca.

Spěchuja festiwal NSLDź

Drježdźany. Němsko-Serbske ludowe dźi­wadło změje spěchowanje we wysokosći nimale 20 000 eurow z programa „Kulturny kraj 2022. Sakska jako jewišćo“ za festiwal „Witajće druhdźe“ wot 21. do 23. oktobra. Předstajić chcedźa tam pjeć swój­skich produkcijow NSLDź a dalše inscenacije z Mnichowa, Berlina a Drježdźan, kaž je Sakska kulturna załožba informowała.

Předewzaća zhubjene njejsu

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Krasny wuhlad skića so hosćom kaž domoródnym nětkole při lětnim a słónčnym wjedrje na Lejnjanski jězor. Nic jenož markantny ansambl twarow ze swětłownju wabi zajimcow k jězorej, ale tež tam natwarjene płuwace domčki kaž tež móžnosće so při jězorje w Lejnom (Geierswalde) wočerstwić. Mnozy wužiwaja tak rady móžnosće płachtakować, abo tomu prosće přihladować, kaž tele dny, jako wotměchu tam krajne mišterstwa młodźiny w płachtakowanju. Foto: Gernot Menzel

wozjewjene w: Sport
srjeda, 06 julija 2022 14:00

ABBA hornjo-a delnjoserbsce

Čorny Chołmc (MBc/SN/bn). Prěni „Krabaoke“ je minjenu sobotu něhdźe 30 zajimcow – mjez nimi samo spontani hosćo, kaž cyle čerstwje zmandźelenaj a někotryžkuli wandrowski – ke Krabatowemu młynej w Čornym Chołmcu přiwabił. Zhromadnje spěwachu najwšelakoriše spěwy, kaž na přikład „Wjasele źinsa“ we wersiji skupiny Die Folksamen, přede­wšěm pak hity w hornjo- a delnjoserbskim přełožku, mjez druhim „Mama ­mója“ (ABBA) a „Pśez ten monsun“ ­(Tokio ­Hotel).

Wotpowědne brošurki z tekstami kaž tež cedle z QR-kodom z linkom na nje běštej zarjadowarjej, towarstwo Kraba­towy młyn a Choćebuski Kolektiw ­Wakuum, spřihotowałoj a wupołožiłoj. Nalada bě po jich podaću „wulkotna“. Wosebity karaoke bě projekt idejoweho wubědźowanja „Rěc zwjazuje“ Załožby za serbski lud. Tomule titulej wotpowědowachu tež wupójšane plakaty z „wažnymi wokablemi a wobrotami“ w serbšćinomaj a němčinje, kaž na přikład „Chceš ze mnu rejować?“ a „Chceš jenož hišće ze mnu rejować?“

wozjewjene w: Kubłanje
srjeda, 06 julija 2022 14:00

Njerunowahu wotstronić

Přistajeni LND su najwjetši producent serbskich tekstow

Budyšin (SN/JaW). Twarske naprawy w Serbskim ludowym ansamblu budu dróše hač planowane. Wo tym informowaše wčera direktor Załožby za serbski lud Jan Budar čłonow rady Załožby za serbski lud. „Za nowe hrajnišćo trjebamy přidatnje 450 000 eurow. Z tym wučinjeja po informacijach załožbowy cyłkowne kóšty za objekt nimale tři miliony, město planowanych 2,5 milionow eurow. To je so hižo loni w decembrje wotbłyšćowało. Přičina je prěnjorjadnje wuwiće płaćiznow w twarskej branši“, wujasni Budar. Dalše kóšty zawinuja tohorunja njeplanowane twarske naprawy, dokelž jedna so wo starši twar. Přidatne pjenjezy přińdu wot Swobodneho stata Sakskeje, z Kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska a zbytk něhdźe 200 000 eurow přida załožba sama. Kaž Jan Budar dale zdźěli, pak je saněrowanje južneho twarjenja SLA w časowym planje. „Hač do septembra chcemy twarske dźěła zakónčić, tak zo móžemy kaž planowane w oktobrje koncert k wotewrjenju noweho hrajnišća wotměć.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 06 julija 2022 14:00

Łužiske swětło w europskim kruhu

Rěčna mnohotnosć Słowjanow a druhich regionalnych kulturow po cyłej Europje ma so k skrućenju demokratiskeje ciwilneje towaršnosće a Europskeje unije kultiwěrować.

Brüssel/Drježdźany/Budyšin (SN/MiR). Z přikładom za druhe regiony ma so stać Lusatia Glow w třikrajowym róžku Łužicy. Mjezy přesahaca kulturelna kontinuita po Europje ma so k pohłubšenju transnacionalneje zwjazanosće wuwić.

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 06 julija 2022 14:00

Žně žita nětko oficialnje zahajene

Tuchwilu je tež w Hornjej Łužicy dale a wjace ratarskich jězdźidłow po puću. To wšak njezadźiwa, su dźě tež hornjołužiscy ratarjo mjeztym oficialnje žně žita zahajili. Tak su mjez druhim sobudźěłaćerki a sobudźěłaćerjo ratarskeho zawoda LVH ­Čorny Hodler tele dny na polach mjez Haslowom a Wutołčicami (na foće) nazymski ječmjeń domchowali. Kaž nimale kóžde lěto maja wodźerjo tychle hoberskich mašinow – syčomłóćawow – stajnje tež swěrnych přewodnikow. Baćony běhaja po wot­žnjatym polu, zo bychu sej tam picu nazběrali. Tež wokoło Chrósćic a Njeswači­dła serbscy burja tele dny nazymski ječmjeń dožněja. Přichodne dny chcedźa započeć rožku a rěpik domchować, štož wšak je wot wjedra wotwisne. Foto: Feliks Haza

wozjewjene w: Hospodarstwo
srjeda, 06 julija 2022 14:00

Z młodostnymaj z Delnjeje Łužicy

Budyšin (SN). Na lětušim posedźenju poradźowaceho wuběrka za prašenja serbskeho ludu poboku zwjazkoweho ministerstwa nutřkowneho chce Domowina nimo předsydy Dawida Statnika a městopředsydow dr. Hartmuta Leipnera a Marka Hančika dwěmaj młodostnymaj z Delnjeje Łužicy wobdźělenje zmóžnić. Za to je hišće trjeba, so z předsydstwom župy Delnja Łužica dorozumić. To je prezidij zwjazkoweho předsydstwa na swojim wčerawšim posedźenju wobzamknył. Kaž třěšny zwjazk informuje, je gremij zdobom přihot wólbow serbskich zastupjerjow rady Załožby za serbski lud za wólbnu periodu 2023-2027 zahajił. Z tym ma so zwjazkowe předsydstwo na posedźenju 25. nowembra zaběrać.

Z móžnej nowelu Sakskeho serbskeho zakonja je so prezidij znowa zaběrał. Po njedawnym wuradźowanju prawniskeho wuběrka chcedźa na zetkanje a dorozumjenje mjez prezidijom, wuběrkom a Radu za serbske naležnosće w Sakskej přeprosyć. Nimo toho rozjimachu kónčne wotličenje za institucionelne spěchowanje Domowiny, Rěčneho centruma WITAJ a konkretnych zaměrow lěta 2021.

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 06 julija 2022 14:00

Žadaja sej wotstup Johnsona

London (dpa/SN). Žadanja wotstupa britiskeho premierministra Borisa Johnsona bywaja dźeń a wótřiše. Wjacori zapósłancy jeho konserwatiwneje strony kaž tež konserwatiwne medije kaž nowina „Times“ namołwjachu knježerstwoweho šefa, zastojnstwo spušćić. Prawdźepodobnje chcedźa jeho kritikarjo postajenja strony změnić a znowa wotum njedowěry přewjesć. Wčera staj strowotniski minister Sajid ­Javid a financny minister Rishi Sunak swoje zastojnstwo złožiłoj. Jako přičinu mje­nowaštaj nawjedowanski stil Johnsona.

Wjace dźěłali hač dojednane

Wiesbaden (dpa/SN). Přerěznje 4,5 milionow ludźi w Němskej je loni wjace dźěłało hač w swojim zrěčenju dojednane. Z tym je něhdźe 12 procentow cyłkownje 37,8 milionow dźěłopřijimarjow nadhodźiny wukonjało, zdźěli dźensa Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje. Mužojo nadźěłachu sej z podźělom 14 procentow trochu časćišo nadhodźiny hač žony z dźesać procentami.

Njepřećel so wróćo sćahnył

wozjewjene w: Kraj a swět
Wid wot pólskeje strony na město Frankobrod (Frankfurt) nad Wódru w Braniborskej pokazuje na tuchwilu jara niski staw rěki. Pegel rěki ­na němsko-pólskej mjezy wučinješe dźensa dopołdnja 1,28 metrow. Cyle hinak bě połoženje před 25 lětami. Nimale samsny dźeń su tam prěni raz před powodźenjom města warnowali. Po tym dramatiske dny a tydźenje sćěhowachu. Pegel we Franko­brodźe nad Wódru hač na 6,56 metrow stupaše. Foto: dpa/Patrick Pleul

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 06 julija 2022 14:00

To a tamne (06.07.22)

Mały psyčk z mjenom Pablo policiju w Bochumje hižo někotre dny zaběra. Zastojnicy wuhladachu zwěrjo minjeny pjatk w nutřkownym měsće, jako samolutki při dróze sedźeše. Psyčka sobu na stražu wzachu. Z pomocu chipa policija zwěsći, komu skoćo słuša a tuž móžachu Pablowa wobsedźerjam wróćić. Tola kaž policija wčera zdźěli, su psyčka znowa w měsće wuhladali. Njeznaty muž měješe jeho na łónčku. Tuž zastojnicy psyčka znowa sobu wzachu. Kaž so wukopa běchu so paduši do chěže wobsedźerjow zadobyli a hač na psyčka bě wšitko na swojim městnje. Hač je Pablo wustróžany před paduchami ćeknył abo hač steji njeznaty muž w zwisku z padustwom dyrbi policija nětko wuslědźić.

wozjewjene w: To a tamne

nowostki LND