Z wudaća: wutora, 02 awgusta 2022

wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Krótkopowěsće (02.08.22)

Wustajeńca na česć Jana Buka

Budyšin. Na česć dźensnišich 100. po­smjertnych narodnin wučerja a wuměłca Jana Buka přihotuje Budyski Serbski muzej nowu wustajeńcu. Wotewrěć chcedźa přehladku, w kotrejž wotpohladuja ně­hdźe sto twórbow Jana Buka předstajić, 2. oktobra. Přehladka ma hač do klětušeho 26. februara w Serbskim muzeju widźeć być, po tym pokazaja ju na štyrjoch dalšich stacijach we Łužicy a w Pólskej.

Spěchowanske próstwy dóšli

Budyšin. Hač do minjeneje njedźele su do zarjada Załožby za serbski lud dohromady 36 próstwow wo spěchowanje projektow we wysokosći nad 10 000 eurami dóšli. Su to předewšěm próstwy wo spěchowanje projektowych managerow. Tři próstwy měrja so na nowe medije. Hač do 30. septembra přijimuje załožbowy zarjad hišće próstwy za spěchowanje klětušich projektow pod 10 000 eurami.

Hotel zaso dom za azyl pytacych

wozjewjene w: Krótkopowěsće
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Serbske dźiwadło z rekordom

Dobra bilanca: Hrajna doba NSLDź „přirunajomna z časami do korony“

Budyšin (SN/bn). Poslednje, cyłkownje 35. předstajenje inscenacije „Sherlock Holmens a Budyska bestija“ bě předwčerawšim hrajnu dobu 2021/2022 Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła zakónčace zarjadowanje. Dohromady je sej spektakl pod hołym njebjom na dworje Budyskeho hrodu 27 175 wopytowarjow wobhladało. Paralelny poskitk „Dźiwa­dłoweje zahrody“ při hłownym domje NSLDź, tohorunja pod hołym njebjom, wužichu cyłkownje něhdźe 1 000 přihladowarjow. Na třećim lětnim openair-rjedźe institucije „Filmowe nocy na hrodźe“ zličichu dohromady něhdźe 900 hosći.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Nimale tysac fachowcow pytanych

Budyšin (SN/JaW). Naprašowanje za dźěłowymi mocami je tež we wobłuku Budyskeje wotnožki Agentury za dźěło přeco hišće chětro wulke. To zdźěla jednaćelka zarjadnišća Ilona Winge-Paul.

Kaž z Budyskeje agentury za dźěło rěka, su zawody w juliju 947 swobodnych socialneho zawěsćenja winowatostnych dźěłowych městnow přizjewili. To je 48 mjenje (-4,8 procenty) hač w juniju a 51 městnow mjenje (-5,1 procent) hač loni w juliju. Najwjac swobodnych městnow maja we wobłukach wuměłstwo, zabawa a wočerstwjenje, informacija a komunikacija kaž tež we wědomostnych a techniskich posłužbach. Wosta-li naprašo­wanje za sobudźěłaćerkami a sobudźěłaćerjemi w strowotnistwje a socialnistwje kaž tež we wotwožowanju smjećow ­skerje njezměnjene, je wone nastupajo powołanja we wobchadźe a składźe, w drobnowikowanju a nastupajo kubłanske powołanja trochu woteběrało, rěka z Budyskeho zarjada.

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Dźenik Měrćinka sej naposkać

1855 bu w Němskej dźenik Jana ­Awgusta Měrćinka z Hrodźišća ćišćany. W nim piše wón wo swojich nazhonjenjach na ekspediciji do sewjerneho ­čopa. Kniha bu do danšćiny, francošćiny a jendźelšćiny přełožena. Nětko móžeš sej ju digitalnje wotkryć a sej dźenik pod samo naposkać.

Mały Wjelkow (SN/CoR). „Kajke to prašenje, kak je k tomu dóšło, zo sym słuchowu instalaciju zhotowił? Sym wuměłc, a to w sotrowni Mały Wjelkow, a jako tajki zajimuju so wězo za ludźi, kotřiž su tule we wobłuku Ochranowskeje bratrowskeje jednoty skutkowali. Čitach dźenik Měrćinka a dźiwach so, čehodla hišće jako słuchokniha njepředleži. Jako dóstach składnosć to činić, sym to činił“, praji ­Mike Salomon Serbskim Nowinam.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

W spjatym jězoru so njekupać

Za zelenu barbu wody w Budyskim spjatym jězorje je k wulkemu dźělej zelenička (Grünalge) zamołwita. Nimo toho pak su tam tež mokricu (Blaualge) zwěsćili. Sylneho wuwića tuteje dla wotradźa strowotniski zarjad tuchwilu so w jězoru kupać. Při běžnych kontrolach wodźizny su spočatk julija sylne rozmnoženje ­algow zwěsćili. Na powjerchu tworjachu so šlary, woda je sylnje zamućena a hladanje do hłubokosće wobmjezowane. Někotre družiny módreje algi móhli jědy tworić a za kupacych riziko być. Wosebje pola cutliwych čłowjekow móhli zahorjenja kože abo slinow kaž tež alergiske reakcije nastać. Foto: Steffen Unger

wozjewjene w: Łužica
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Za stawizny

Budyšin (SN). Wosrjedź lěćnych prózdnin překwapja Rěčny centrum WITAJ z nowostku za šulsku potrjebu. Nadźěłana je wučbnica za 6. lětnik pod titulom „Pućowanje po stawiznach 2 – stawizny widźeć, słyšeć, zrozumić“. Kniha je předwidźana za stawiznisku wučbu na wyšich šulach. Je to kniha z nakładnistwa Klett, z kotrymž wjedźe RCW wudaće serbskorěčneje licency rjadu „Zeitreise“ dale. Publikacija, kotrež Ludowe nakładnistwo Domowina wudawa, stej do serbskeje rěče Rejza Šěnowa a Lubina Hajduk-Veljkovićowa přełožiłoj. Nowostku kupić móža sej zajimcy za 21,95 eurow w Budyskej Smolerjec kniharni abo w online-shopje LND pod:

wozjewjene w: Kubłanje
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Napjatosće do wopyta Pelosi

Taipeh (dpa/SN). Do dźensa z wulkej napjatosću wočakowaneho wopyta předsydki doma reprezentantow USA Nancy Pelosi w Taiwanje je taiwanske wójsko bojowu hotowosć zwyšiło. Wukaz je reakcija na hroženja Chiny, w padźe wopyta Pelosi wojersce reagować. China bě USA wospjet před wopytom Taiwana warnowała a swoju wojersku prezencu na morju zwyšiła. Peking ma Taiwan dale za wotpadnjenu prowincu.

Brónje do Ukrainy dóšli

Kijew (dpa/SN). Wot Němskeje přilubjene rakety mjetace systemy Mars II su po informacijach z Kijewa do Ukrainy dóšli. Tole je zakitowanski minister Oleksij Resnikow wobkrućił. System je kmany, najwšelakoriše rakety startować, mjez druhim wusměrjene z nawigaciskim systemom abo rakety, kiž rozdźěluja miny. Rakety móža hač do sto kilometrow lećeć. Němska bě Ukrainje hižo lětadła wotwobarace tanki typa Gepard a modernu tankowu hawbicu 2000 přewostajiła.

Nawoda Al-Kaidy morjeny

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Ruska wita start eksporta žita z Ukrainy

Moskwa (dpa/SN). Ruska je start prěnjeje wjezwoweje łódźe z ukrainskim žitom z Čornomórskeho přistawa Odessa witała. „To je chětro pozitiwne“, rjekny rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow wčera ruskej powěsćerni Interfax. „To je dobra móžnosć, efektiwitu dźěła mechanizmow wupruwować, kotrež buchu při jednanjach w Istanbulu dojednane.“ W Istanbulu běchu 22. julija pod posrědkowanjom UNO a Turkowskeje wujednane zrěčenje wo eksporće žita podpisali.

„Chcemy so nadźijeć, zo dojednanja ze wšěch stron spjelnja, a zo mechanizmy skutkownje dźěłaja“, rjekny Pjeskow. Wčera rano bě pod chorhoju Sierra Leone jěduca wjezwowa łódź „Razoni“ ze 26 000 tonami kukuricy do směra na Libanon wotjěła. Ukraina bě znowazaha­jenje transporta tež jako kročel w boju přećiwo hłodej na swěće witała.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Ruske atomowe hroženja zasudźiła

New York (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a jeje kolega z USA Antony Blinken staj atomarne hroženja Ruskeje před Zjednoćenymi narodami raznje zasudźiłoj. Ruska je wospjet „njesmilnje nuklearnu retoriku“ wužiwała, z kotrejž prócowanja minjenych 50 lět wo wobmjezowanje atomowych brónjow po cyłym swěće na hrački staja, rjekny Baerbock póndźelu na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo njerozšěrjenju atomowych brónjow. Z Ukrainu je Ruska kraj bjez atomowych brónjow nadpadnyła a z tym prjedawše přilubjenja „brutalnje zraniła“.

Blinken wumjetowaše Ruskej nuklearne wrjeskotanje z tesakami. „W našim swěće njeje městna za nuklearne wottrašenje na zakładźe namocy a zatrašenja abo wudrěwanja. Dyrbimy hromadźe stać, zo bychmy to wotpokazali.“ Prezident USA Joe Biden rozłoži w stejišću, jeho knježerstwo je zwólniwe, „spěšnje“ wo nowym ramiku za brónjensku kontrolu jednać, kotryž ma New-Start-zrěčenje narunać.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 02 awgusta 2022 14:00

Dojednaja so wo kóštach

Zakitowanska ministerka Christine Lambrecht w Sakskej Šwicy była

Bad Schandau (dpa/SN). W boju přećiwo lěsnym wohenjam w Sakskej Šwicy chce Zwjazk kraj dale podpěrać. Tam tež wjacore helikoptery Zwjazkoweje wobory při hašenju sobu pomhaja. „W tajkej situaciji njebuchu kóšty hišće ženje wotličene. A njewidźu tež žanu přičinu, to hinak činić“, rjekny zwjazkowa zakitowanska ministerka Christine Lambrecht (SPD) póndźelu na wopyće w Schmilka. Njedaloko němsko-čěskeho hraničneho městna howrja kaž w Sakskej tak tež w Čěskej Šwicy lěsne wohenje. Tydźeń po wudyrjenju hašenske dźěła dale traja.

„Połoženje je stabilne, ale přeco zaso woheńčki wudyrja“, rjekny rěčnik krajnoradneho zarjada Sakska Šwica-Wuchodne Rudne horiny Thomas Kunz póndźelu na naprašowanje. Hłowny nadawk je nětko bój přećiwo žehliwym městnam w pódźe z wotpowědnymi barjerami.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND