Z wudaća: srjeda, 03 awgusta 2022

srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Schröder za Nord Stream II

Berlin (dpa/SN). Bywši zwjazkowy kancler Gerhard Schröder poruča hladajo na płunowu krizu zasadźenje pipeliny Nord Stream 2. „Wona je hotowa. Budźe-li woprawdźe wusko, njeby z woběmaj płunowodomaj žadyn zastaranski problem za němsku industriju a němske domjac­nosće był“, rjekny čłon SPD nowinarjam. Schröder mjenowaše aktiwizowanje Nord Stream 2 hladajo na móžne płunowe njedostatki „najjednoriše rozrisanje“.

Zwjazkowe knježerstwo bě po zahajenju ruskeje wójny w Ukrainje do słužby stajenje Nord Stream 2 wuzamknyło.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Inwestuja wjace do wohnjoškita

Bad Schandau (dpa/SN). K wotwobaranju lěsnych wohenjow su po słowach sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera dalše inwesticije do wohnjoškita trěbne. „Chcemy – a smy to hižo wupisali – tři helikoptery kupić, kotrež móža tež wodu transportować“, rjekny politikar CDU wčera Bayerskemu rozhłosej. Při alarmje lěsneho wohenja dla dyrbja „w běhu mjeńšin reagować“ móc. Tale diskusija měła so zhromadnje ze zwjazkowym knježerstwom wjesć, ale tež ze zamołwitymi za mjezami kraja.

Mjeztym njeje so połoženje při lěsnym wohenju w Sakskej Šwicy tež w druhim tydźenju hišće wotputało. Woheń přeco zaso wudyri, zdźěli wčera rěčnik krajnoradneho zarjada wokrjesa Sakska Šwica-Wuchodne Rudne horiny Thomas Kunz. Při stupacych temperaturach a suchoće nastawaja nowe płomjenja. „Za wotputanje połoženja trjebamy dešć.“ Wčera rano bě 300 wohnjowych wobornikow zasadźenych. W sewjernym dźělu rěki Kirnitzsch zasadźeja nimo toho wodomjetaki sakskeje a bayerskeje policije.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Debatuja dale wo renće ze 70

Dźěłarnistwa kritizuja namjety industrije jako njesocialny

Berlin (dpa/SN). W debaće wo zwyšenje rentoweje staroby na 70 lět je prezident zwjazka předewzaćow metaloweje branše Stefan Wolf podpěru hospodarskich fachowcow dóstał. „Namjet je prawy a wažny: Přetož wón pomha přećiwo chudobje w starobje a wolóži zdobom rentowu kasu, kotraž steji před kolapsom“, rjekny ekonom Bernd Raffel­hüschen z Freiburgskeje uniwersity nowi­narjam. Tež hospodarska fachowča Monika Schnitzer je wyšej starobje zastupa do renty napřećo wotewrjena.

Wolf bě so w rozmołwje z nowinarjemi za dlěši žiwjenski dźěłowy čas wuprajił, a to mjez druhim z dźeń a staršej towaršnosću wopodstatnił. Hladajo na demografiske wuwiće a na poćeženja socialnych a rentowych kasow su rezerwy pře­trjebane. „Po schodźenkach budźemy dyrbjeć rentnarsku starobu na 70 lět ­zwyšić, dokelž žiwjenska staroba přiběra“, wujasni Wolf. Hewak njebudźe system srjedźodobnje hižo financujomny.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Kóžda ideja wobohaća

Angažement, kaž tón Serbskeje Murje wuknjenskej widejej zdźěłać, mam za jara chwalobny. Přistup k wědźe je wšak mnohostronski, a tuž je wažne tež digitalne móžnosće wužiwać, a šulerkam a šulerjam, haj wšitkim zajimcam na serbskej rěči a kulturje, wuknjenje wolóžeć. Móžu sej derje předstajić, zo wučerki a wučerjo wideja w šulach hdys a hdys sobu do wučby zapletu, a zo na jich zakładźe diskusijne koła nastawaja. Lěpšina zawěsće tež je, zo móžeš z tajkimi mnohostronskimi widejemi zajim za wěste temy zbudźić a zo móža wuknjacy na zabawne a kreatiwne wašnje wjace wo serbskich dobach a wótčincach nawuknyć. Zdobom móža je přećelkam a přećelam słać – štož wjedźe k pozitiwnemu efektej, zo z tym temy, kiž serbstwo po­trjechja wožiwja a dale dawaja. Z kóždym poskitkom, kaž z tym Serbskeje Murje, njebywa jenož paleta poskitka ­šěrša, ale po swójskich dopóznaćach nastupajo serbskosć tež dźeń a pisaniša. A to je derje tak. Jan Bogusz

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Škleńčane wuměłstwo wuspytali

Projektowa nawodnica Eva Braun je trochu horda na swoju mału wuměłsku twórbu. Wobdźělnicy lětušeho geoparkoweho campa, zarjadowaneho wot UNESCO Global geopark Mužakowski zahork, přebywachu minjenu wutoru w kulturnym a kubłanskim centrumje geoparka we Łęknicy. Tu zeznajomi so 20 holcow a hólcow ze škleńčanym wuměłstwom. Nawodaj geoparka Mirek a Maria Levicki podawaštaj prěnje ­dohlady k wuměłskemu wuhotowanju z pomocu zeškrěća škleńcy (fusingoweje škleńcy). Tež wopyt jamy Babiny steješe při tym na planje. Foto: Joachim Rjela

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Čěska chce ludźom pomhać

Praha (dpa/SN). Čěska chce priwatnym domjacnosćam hladajo na kóšty energije pod pažu přimnyć. Prezident Miloš Zeman je póndźelu wotpowědny zakoń – z nim chcedźa energijowe płaćizny za priwatnikow znižić – podpisał, kotryž běštej wobě komorje parlamenta schwaliłoj. Tak mjenowany potuńšeny tarif ma najprjedy raz za čas bližaceje so tepjenskeje sezony wot spočatka oktobra 2022 hač do kónca měrca 2023 płaćić. Nadrobnosće chce knježerstwo hač do kónca měsaca z postajenjom rjadować. Liča z tym, zo kabinet w prěnim kroku wjace hač miliardu eurow přewostaji, zo bychu zličbowanki za milinu, płun a tepjenje wo krutu sumu znižili. Chcedźa fleksibelnje reagować, rjekny minister za industriju a wikowanje Jozef Síkela.

Energijowe kóšty su wot spočatka ruskeje wójny přećiwo Ukrainje drastisce rozrostli. We w meji wozjewjenym woprašowanju slědźerskeje agentury Stem/Mark skoržeše 73 procentow woprašanych, zo knježerstwo w Praze wobydlerjam hladajo na podróšenje energije dosć njepomha. Na naprašowanju wobdźěli so wjace hač 700 ludźi.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Dopomnjeća na křćeńcu widźeć

Nowa wosebita wustajeńca w Njeswačanskim domizniskim muzeju

Njeswačidło (ML/SN). Křćeńca je prěni wažny podawk w žiwjenju młodeho přiwisnika nabožinskeho zjednoćenstwa, kotryž pak sam wědomje njedožiwja. Wuwzaća su, jeli da so křćenc hakle jako młodostny abo dorosćeny wukřćić. Křesćanskej konfesiji baptistow a mennonitow wšak swojich młodych přiwisnikow hakle wokoło dwanaće lět we wodźe wukřćija, podobny nałožk z hinašim woznamom je tež w hinduizmje z wašnjom.

„Dopomnjeće na křćeńcu“ rěka nowa 47. wosebita wustajeńca w Njeswačanskim domizniskim muzeju, kotraž pokazuje wot minjeneho kónca tydźenja eksponaty zběraćela Falka Lorenza ze Zemic-Tumic a dalšich dodawarjow. Ofi­cialne wotewrjenje přewšo zajimaweje pokazki je pak hakle njedźelu, 7. awgusta, popołdnju w třoch w Njeswačidle.

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Dźakny swjedźeń zjawny był

Rowno (JoS/SN). Tradicionalny lěćny swjedźeń su minjenu sobotu na Rownjanskim Njepilic statoku swjećili. Spočatnje bě to dźakne zarjadowanje za wšitkich pilnych pomocnikow při najwšelakorišich zarjadowanjach w běhu lěta. Mjeztym je to zjawny podawk za zajimcow z cyłeje wokoliny. To zwurazni tež předsyda spěchowanskeho towarstwa Njepilic dwór Manfred Nikel. „Z tymle swjedźenjom so wšitkim dźakujemy, tež hdyž su dźensa mnozy w dowolu. Wosebje dźakujemy so Čamarjec pjekarni, kotraž je w drjewjanej pjecy Njepilic chlěb napjekła, a wězo tež Grodkowskim muzikantam.“

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Do kina (03.08.22)

4.8.–10.8.2022 Budyski filmowy ­palast: Bullet Train: wšědnje 14:30, 17:00 a 19:45 | pj a so 22:20 Guglhupfgeschwader: wšědnje 14:20, 17:00 a 20:00 | pj a so 22:30 DC League of Super-Pets: wšědnje 14:40 a 17:20 | nj, wu a srj 12:20 Monieur Claude und sein großes Fest: wšědnje 14:40, 17:10 a 19:20 | so 22:40 Bibi & Tina – Einfach anders: wšědnje 14:30 a 16:50 | wu a srj 10:15 Lene & Die Geister des Waldes: nj 12:00 | srj 14:30 Nope: srj 20:00 Sneak Preview: pó 20:00 Minions – Auf der Suche nach dem Mini-Boss: wšědnje 15:00, 17:30 a 20:00 (nimo srj) | wu a srj 10:15 Minions – Auf der Suche nach dem Mini-Boss w 3 D: | 22:10 Alfons Zitterbacke – Endlich Klassenfahrt: wšědnje 14:40 | štw, nj a srj 17:20 Liebesdings: štw, so, pó a srj 19:30 Thor: Love and Thunder: wšědnje 16:50 a 19:30 (nimo pó) | pj a so 22:00 Elvis: pj, nj a wu 19:30 The Black Phone: pj a so 22:40 Die Geschichte der Menschheit – leicht gekürzt: pj a wu 17:20 Jurassinc World: Ein neues Zeitalter: wšědnje 19:45 | pj a so 22:00 Top Gun Maverick: wšědnje 19:20 (nimo pó) | pj a so 22:10 Dog: so a pó 17:10 Phantastische Tierwesen: Dumbledores Geheimnisse: pj, nj a wu 14.
wozjewjene w: Do kina
srjeda, 03 awgusta 2022 14:00

Póstnicy w lěću swjećili

Wosrjedź lěća póstnicy swjećić? W Lipsku je tež to móžno. Minjeny pjatk swjećachu studenća lěćne póstnicy, kotrež mjenuja SoFa (Sommer Fasching) we „Werk2“. Běchu to mjeztym dźesate lěćne póstnicy, kotrež Lipšćanske studentske rady jědnaćoch hromadźe wuhotowachu. K tymle radam słušeja fyzikarjo, chemikarjo, biologojo, sportowcy, medicinarjo, weterinarni medicinarjo, hospodarscy wědomostnicy a wězo tež Sorabija. Korony dla dyrbješe swjedźeń 2020 a 2021 wupadnyć. Ćim wjetše běštej wjeselo a angažement, zo móžeše so lětsa zaso wotměć.

wozjewjene w: Serbski powěstnik

Serbska debata

nowostki LND