Z wudaća: póndźela, 21 nowembera 2022

póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Krótkopowěsće (21.11.22)

Z busom k twórbam Buka

Budyšin. Na busowu ekskursiju po slědach twórbow serbskeho molerja Jana Buka na twarjenjach w regionje je so wčera 20 wosobow z Łužicy a Pólskeje podało. Pozastali běchu mjez druhim w Malešecach, Bukecach, Ralbicach, Sulšecach a Pěskecach. Budyski Serbski muzej a Drježdźanske statne wuměłstwowe zběrki běštej na tule njewšědnu wuprawu přeprosyłoj.

Chcedźa energiju lutować

Drježdźany/Zhorjelc. Ze zahajenjom tepjenskeje periody je zajim sakskich komunow nastupajo móžnosće lutowanja energije dale wulki, Sakska energijowa agentura zdźěli. Na nastork městow Zhorjelc a Reichenbach kaž tež Rudnohórskeho wokrjesa je so spočatk měsaca 80 zastupjerjow ze wšelakich zarjadnistwow online zetkało, zo bychu so wo wotpowědnych alternatiwach wuměnili.

Hodowny štom z Łužiskich horow

wozjewjene w: Krótkopowěsće
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Suwerenaj čěskaj moderatoraj

148. schadźowanka předwčerawšim w „Krónje“ z tójšto překwapjenkami

Budyšin (JBo/SN). Loni hišće běchu koronapandemije dla jenož na programje wobdźěleni akterojo a akterki schadźowanku w prezency woswjećić móhli. Na lětušim zarjadowanju běchu znowa wšitcy wopytowarjo a wopytowarki w Budyskej „Krónje“ na městnje. Tu wočakowaše jich mnohostronski program.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Wo rěčach mjeńšin w Francoskej

Mjezynarodnu konferencu Serbskeho instituta z titulom „Mjeńšinowe rěče w Francoskej: strategije a zadźěwki rěčneho planowanja a rewitalizacije“ je nowy wotrjad za regionalne wuwiće a mjeńšinowy škit organizował. Ně­hdźe 50 wědomostnikow a fachowcow z institucijow a towarstwow je minjeny štwórtk do Stareho měšćanskeho domu w Choćebuzu přichwatało.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Hodowny wóz pojědźe po Łužicy

Wosebity adwentny kalender poskićuje wot 1. decembra Němsko-Serbske ludowe dźiwadło. Kóždy wječor wotydźenja budźe adwentny wóz we wjeskach mjez Wotrowom a Radworjom, Sulšecami a Bukecami pozastać. Tuchwilu so jeničce za tutón čas připrawjene mobilne jewišćo w dźiwadłowej dźěłarni twari. Ćěsla Bert Zimmermann (nalěwo) a molerka dźiwadłoweje dźěłarnje Tina Jungheinrich připrawitaj murje, po do toho zhotowjenym małym modelu. Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Mnohe kubłanišća medijowy koncept hišće nimaja

Budyšin (MiR/SN). Medijowa etaža w Serbskim domje skića zajimcam dohlad do wužiwanja wšelakich medijow za zwobraznjenje swójskich idejow. Poskitk su wukubłacy Budyskeje Serbskeje fachoweje šule za socialnistwo pod nawodom wučerki Leńki Thomasoweje póndźelu minjeneho kaž tež tydźenja do toho wužiwali. Pod nawodom medijoweho pedagogi Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) Michała Cyža je nimale 30 žonow a mužow nazhoniło, zo njeje runjewon lochko, ale přewšo wudospołnjace, medije produkować. W studiju so za tym rozhladować a informacije wo tym zběrać, kak móhli techniku za nahrawanje z pomocu digitalnych medijow wužiwać, pak běše jenož dźěl wopyta.

wozjewjene w: Kubłanje
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Tokajew znowa woleny

Astana (dpa/SN). W bywšej sowjetskej republice Kazachstan je statny šef Kassym-Schomart Tokajew prezidentske wólby po nachwilnych podaćach dobył. Tokajew bu z 81,31 procentami hłosow wolerjow znowa wuzwoleny, zdźěli dźensa centralna wólbna komisija w Astanje. Pjeć napřećiwnych kandidatow docpě při wčerawšich wólbach jenož wuslědki mjez 2,1 a 3,4 procentami. Wólbne wobdźělenje wučinješe 69,4 procenty.

Zemjerženje w Indoneskej

Jakarta (dpa/SN). Při zemjerženju ze sylnosću 5,6 je na indoneskej kupje Java znajmjeńša 46 ludźi zemrěło. To wobkrući dźensa tamniši narodny katastrofowy škit. Tež mnohe domy su zdźěla sylnje wobškodźene. Na widejach w socialnych syćach běchu rozpadanki na dróhach widźeć. Dokładna ličba zranjenych njeje hišće jasna. Dźensa připołdnju (městny čas) je blisko stolicy Jakarta na kupje Java zemja žrała.

Turkowska stejnišća nadpadnyła

wozjewjene w: Kraj a swět
Na braniborskich pućach maja šoferojo dźensa swoju lubu nuzu. Dróhi su sněha dla jara hładke. Jeničce w regionje wokoło Neuruppina dóńdźe dźensa rano wjedra dla k 14 wobchadnym njezbožam. Tež w kónčinje wokoło Choćebuza a Grodka je k zražkam dóšło. Policija šoferow namołwja, so wjedrowym wobstejnosćam přiměrić a skedźbnje jěć. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

To a tamne (21.11.22)

Krótko do zahajenja koparskich mišterstwow w Kataru chce hosćićel kompletny zakaz alkohola kołowokoło stadijow přesadźić. Strategija k wudawanju al­kohola ma so znowa změnić, we wobłuku wosom stadijow nima so za čas hrow piwo předawać, rozprawja britiska nowina „The Times“. Rozsud su minjeny pjatk něhdźe 48 hodźin do zahajenskeje hry WM mjez hosćićelom Katarom a Ekuadorom oficialnje wozjewili.

Loni na Berlinskich Gendarmowych wikach pokradnjene a zaso našłe bože dźěćatko so zaso na tamniše hodowne wiki nawróći. Tónraz pak postawu lěpje škitaja. Drjeworězbar Ernst Kraus z Oberammergauwa je ju z rjećazom zawěsćił. Boži narodk z dźěćatkom budźe tónraz we wobłu­ku zachoda postajeny, hdźež změje wěstotny personal stajnje wóčko na dźěćatko. Něhdźe 50 centimetrow wulka a tři kilogramow ćežka figura je po infor­macijach wobsedźerjow 3 000 eurow hódna.

wozjewjene w: To a tamne
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Maja wulku financielnu a personelnu nuzu

Bratislava (dpa/SN). Sta słowakskich medicinarjow su při demonstraciji w stolicy Bratislavje před hrožacym kolapsom strowotnistwa w kraju warnowali. Kónc nowembra wotběži wupowědźenski čas 2 100 lěkarjow w chorownjach, kotřiž běchu w oktobrje w zwisku z protestom přećiwo špatnym dźěłowym wuměnjenjam a niskej mzdźě swoje městna wupowědźili.

Šef lěkarskeho dźěłarnistwa LOZ Peter Visolajsky dopomni minjeny štwórtk při manifestaciji na to, zo chcyli wón a jeho kolegojo swoje wupowědźenja jenož cofnyć, jelizo knježerstwo daloko sahace pisomne přizwolenja slubi. Dotalne rozmołwy pak njejsu hišće žane dojednanje wunjesli. Visolajsky měni, zo pobrachowace financowanje chorownjow smjerć něhdźe 5 000 ludźi wob lěto zawinuje. Tele smjertne pady móhli so wobeńć, jelizo so chorownje lěpje wuhotuja a wjace personala k dispoziciji steji.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 21 nowembera 2022 13:00

Chcedźa Moldawsku dale podpěrać

Paris (dpa/SN). Mjezynarodna konferenca dawaćelow chce dźensa w Parisu dalšu podpěru za pod sćěhami wójny w Ukrainje wosebje ćerpjacu republiku Moldawsku organizować. Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) připowědźi wčera wječor dalšu pomoc za bywšu sowjetsku republiku, konkretny wobjim pak wona njemjenowaše. Mjez Rumunskej a Ukrainu ležaca Moldawska z něhdźe 2,6 milionami wobydlerjemi je jedyn z najchudšich krajow Europy.

Nimo Baerbock su na zetkanju jeje francoska kolegina w zastojnstwje Catherine Colonna kaž tež wonkownaj ministraj Rumunskeje Bogdan Aurescu a Moldawskeje Nicu Popescu wobdźěleni. Francoski prezident Emmanuel Macron a moldawska prezidentka Maia Sandu chcetaj k zakónčenju konferency rěčeć.

Dźensa popołdnju běše nimo toho bilateralne zetkanje mjez zwjazkowej wonkownej ministerku a francoskim prezidentom předwidźane, hdźež chcetaj konstruktiwnje diskutowane temy wobjednawać.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND