Z wudaća: štwórtk, 24 nowembera 2022

Wubudźenje za CDU

Drježdźany. Konserwatiwna sakska domizniska unija widźi w załoženju strony „Zwjazkarstwo Němska“ z bywšim předsydu Swobodnych wolerjow w Sakskej Steffenom Große wubudźenje za CDU. Nadźija so, zo nowozałoženje strony zamołwitych w uniji „skónčnje“ k tomu pohnuwa rozmyslować, zdźěli dźensa předsyda domizniskeje unije Sven Eppinger. Domizniska unija je bazowe hibanje w sakskej CDU.

Serbski filmowy wječor

Drježdźany. We wobłuku „Drježdźanskich dnjow wuchodoeuropskich filmow“, kotrež so hišće hač do njedźele w sakskej krajnej stolicy wotměwaja, prezentowachu wčera w tamnišim Centralnym kinje „Wječor serbskich krótkofilmow“. Program wopřijimaše paski „Smy“, „Libawka“, „Jajo“ a „Žiwa ženska“, zwoprawdźene wot čłonkow a čłonow Serbsko-Němskeje syće Łužycafilm.

Změnja zakitowanske plany

Wola njepopušća, zo daruja ludźo pakćiki za potrěbnych w Bołharskej we wobłuku aktualneje pomocneje akcije towarstwa swj. Filomeny. Předsyda Gerat Wróbl ma ruce połnej dźěła. Rjenje zawalenej pakćikaj staj předwčerawšim na přikład Emma a jeje bratr Carl z Noweje Wjeski přinjesłoj. Po informacijach SN chce so transport jutře do Bołharskeje podać. Foto: Feliks Haza

Towarstwo Kamjentny dom a Jeleniogórski Centrum kultury wuhotujetej zhromadnje z Budyskimi serwisowymi klubami Lions, Leo, Rotary a Soroptimist lětsa 6. raz beneficne koncerty pod hesłom „Swingin‘ Santa“. Kónc tydźenja prezentuja znate němske, pólske, serbske a jendźelske hodowne spěwy w šaće swinga w Budyšinje a 3. adwenta w Jeleniej Górje. Bosćan Nawka je so z Paulom Fischerom, zamołwitym za mjezynarodne projekty Kamjentneho domu, rozmołwjał.

Knježe Fischero, što chceće nam wo lětušim programje přeradźić?

Wotstronjenje namocy přećiwo žonam tež w Budyskim wokrjesu tematizuja

Budyšin (SN). Składnostnje jutřišeho Mjezynarodneho dnja k wostronjenju namocy přećiwo žonam su tež w Budyskim wokrjesu najwšelakoriše aktiwity předwidźane. Cyle wosebita akcija budźe jutře, pjatk, w Budyskim filmowym palasće. Tam přeprošuje wuchodosakske interwenciske městno přećiwo namocy w domjacnosći na wosebity filmowy wječor. Pokazuja film „Wosudna nóc“, kotryž wšitke fasety namocy zwobraznja a začuća, strachi kaž tež zarězki čas žiwjenja pola potrjechenych wuwědomi. Zdobom film strategije skućićelow pokazuje, zo bychu swoje wopory dale destabilizowali a demoralizowali. Kaž krajnoradny zarjad zdźěli, zahaji so wječor w 19 hodź.

Z jasnej gestu kritizuje němske narodne koparske mustwo na teamowym foće wčera při swětowych mišterstwach w Katarje tamniše diskriminowace wobstejnosće splažnu wšelakorosć nastupajo. Seklu „One Love“ w hrach nosyć bě FIFA kapitanam europskich wubrankow zakazał. Tuž je němske mustwo swój protest na tele wašnje na trawniku w Al-Rajjanje zwurazniło. Bohužel njeje sportowy wukon w skupinskej zazběhowej partiji přećiwo Japanskej za team narodneho trenarja Hansija Flicka zwjeselacy był. Po nawjedowanju 1:0 su Japančenjo hru w druhej połojcy zwjertnyli a Němsku z 2:1 porazyli (Hlej tež strona 3). Foto: pa/Robert Michael

Zły Komorow (CB/SN). Składnostnje róčnicy nowemberskich pogromow 1938 běchu město Zły Komorow, ewangelska wosada města a Załožba Rosy Luxemburg na wosebite zarjadowanje do radnicy přeprosyli. W srjedźišću steještej kniha „Hana. Židowsko-serbske powědančko“ Jurja Kocha a stawizna w Hórkach wotrostłeje katolskeje Serbowki židowskeho pochada Hany Šĕrcec, kotrejež žiwjenski slěd so dla rasistiskeho přesćěhanja přez němskich fašistow 1943 zhubi.

Genf (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) chce protestowacym w Iranje w Radźe čłowjeskich prawow hłós dać. Do wotjězda na wurjadne posedźenje rady do Genfa wona k tomu namołwja, zo měli knježerstwu w Iranje hranicy pokazać. Baerbock zasudźi brutalnu namóc a statnu samowólnosć, pod kotrymajž Iranjenjo hižo dwaj měsacaj ćerpja. Wo wosebite posedźenje rady stej Němska a Islandska prosyłoj.

Kijew zdźěla bjez miliny

Kijew (dpa/SN). Po ćežkich ruskich raketowych nadpadach bě dźensa rano zastaranje z milinu a wodu w Kijewje jenož zdźěla zaručene. „Něhdźe 70 procentow stolicy je dotal bjez miliny“, zdźěli měšćanosta Kijewa Witalij Kličko. Mjeztym je so poradźiło, zo so dźěle na lěwym brjoze rěki Dnipro z wodu zastaruja. Komunalne słužby dźěłaja z wulkim ćišćom na wotstronjenju škodow, tola zastaranje z milinu wotwisuje wot stability energijoweho systema w Ukrainje, kotryž Ruska z raketami nadpaduje.

Habeck je skeptiski

Na monitorje je lokomotiwnik Volker Grube widźeć, kotryž z Braunschweiga slědźerski ćah „Lucy“ po kolijach w Rudnych ­horinach wodźi. Ze sensorami wuhotowane jězdźidło so wot nazhoniteho lokomotiwnika w 340 kilometrow zdalenej centrali posłužuje. Pod hesłom „Smart Rail Connectivity Campus“ w Annaberg-Buchholzu hižo někotre lěta kołowokoło železniskeho systema přichoda slědźa. Wčera su zamołwići wuslědk dźěła zjawnje předstajili. Foto: dpa/Jan Woitas

Dokelž je swoje kruwy na dróhach swobodnje wokoło běhać dał, je sudnistwo w Indiskej muža k šěsć měsacam jastwa zasudźiło. Kaž nowina „Times of India“ zdźěli, je muž po argumentach sudnikow z tym žiwjenje druhich wohrožał. Z wusudom chcedźa eksempl statuěrować, zo bychu trendej přewjele kruhow na dróhach zadźěwali. Jedna přičina je, zo nochcedźa mnozy kruwy hinduistiskeje nabožiny dla morić.

Překwapjace wulka ličba ludźi po cyłym swěće wěri do toho, zo dawa chodojty, kotrež móža ze swojimi nadpřirodnymi kmanosćemi druhim škodu načinić. Kaž w fachowym magacinje „PLOS One“ předstajena studija wupraja, wěri 40 procentow wobydlerstwa z 95 krajow do zjawa. W Němskej wěri něhdźe 13 procentow naprašowanych do wjerow. Hospodarski wědomostnik Boris Gershman z American University we Washingtonje je so w studiji mjez lětami 2008 a 2017 wjace hač 140 000 ludźi naprašował. Globalna wuprajiwosć studije pak je mało zapřijatych krajow dla wobmjezowana.

Berlin (dpa/SN). Kóždy pjaty młodostny w Němskej ma po naprašowanju dołh. Mnozy 14 do 29lětni so inflacije a wójny dla starosća. Přiwšěm je młoda genera­cija ze swojej wosobinskej situaciju dale poměrnje spokojom, tež hdyž rosće ­wobmyslenje, zo su lěta derjeměća nimo. To su wuslědki minjenu póndźelu wozjewjeneje studije młodźinskeju slědźerjow Simona Schnetzera a Klausa Hurrelmanna.Za połlětnje přewjedźenu trendowu studiju „Młodźina w Němskej“ staj so w oktobrje cyłkownje 1 027 młodostnych a młodych dorosćenych online naprašowałoj. Wobhoniłoj staj so iniciatoraj předewšěm nastupajo starosće. Wokomiknje steji starosć wo inflaciju z 71 procentami na prěnim městnje, po tym sćěhuje ze 64 pro­c. wójna w Europje a na třećim městnje je změna klimy z 55 procentami.

Něhdźe 20 procentow młodostnych a młodych dorosćenych přizjewi, zo maja dołh, štož mjenuja w studiji „zatrašace dopóznaće“. Awtoraj wobkedźbujetaj po swójskich podaćach „trend tak mjenowanych Klarna-dołhow“. Firma Klarna płaćenja nastupajo online-skazanki zrjaduje, při tym hodźi so tež na zličbowanku kupić a pozdźišo zapłaćić.