12. nowembra před 175 lětami narodźi so wučer a spisowaćel PhDr. Jan Laras žiwnosćerskej swójbje w Lejnje pola Pančic-Kukowa. Po maturiće na Praskim Małostronskim gymnaziju studowaše wón filozofiju a teologiju w čěskej stolicy a promowowaše na doktora filozofije. Bě chowanc Serbskeho seminara w Praze, čłon Serbowki, dwě lěće bě jeje starši a dopisowaše do jeje rukopisneho žurnala „Kwětki“. Skutkowaše po tym jako domjacy a priwatny wučer w Českim Těšínje ­a druhdźe. W Těšínje załoži 1889 hólči pensionat. Do Łužicy so njenawróći. Hižo 1864 přistupi Maćicy Serbskej, pilnje pisaše a basnješe za „Kwětki“. W časopisu Maćicy Serbskeje 1870 wozjewi rěčespytne dźěło „Serbske pluralia tantum“. W nim zaběraše so ze samomnohotami w serbskej rěči, rozłožejo słowa kaž nožički, widlički, klěšće, durje, wrota. Z jeho pjera su powědka „Šibakec nan“, reportaža „Kamjenjo-wuhlowe podkopki pod Karpatami“ wo socialnym połoženju čěskich, pólskich dźěłaćerjow a rjad přinoškow w čěšćinje a němčinje. Zeserbšćił je tež Psalmy. Dźěl swojeho wobsydstwa wotkaza Maćicy Serbskej. Laras zemrě 6. oktobra 1921 w Jablunkovje. Manfred Laduš

Digitalnje přewjedźe Załožba za wuměłstwo a kulturu w Hornjej Łužicy swoju lětušu, mjeztym 12. awkciju. Wot wčerawšeho njeje jenož katalog z wuměłskimi twórbami online pod adresu https://www.kunstkulturstiftung-oberlausitz.de/de_DE/auktion přistupny, ale zajimcy móža tež swój poskitk zapodać.

Zhorjelc (SN/CoR). Za lubowarjow wuměłstwa su wuměnjenja lětsa korony dla tohorunja tróšku hinaše a wobćežne, chcedźa-li so na tradicionalnej hornjołužiskej wuměłstwowej awkciji wobdźělić. Dokelž budźe to schowane přesadźowanje, wostanu poskitki tajne a wobdźělnicy nimaja žanu šansu zhonić, hač jich poskitk dosaha, zo bychu twórbu dóstali. Swój poskitk dyrbja pisomnje zapodać, z mejlku abo faksom hač do 10. decembra w 12 hodź., z póstom hižo dźeń do toho. Kóždy smě za jednu twórbu jenož jedyn poskitk zapodać. Stej-li dwaj najwyšej poskitkaj jenakej, chcedźa doby­ćerja wulosować.

Njezajimuje mje tak jara, štó, ale hač a z ko­treje generacije so zajimcy za lětušu online-schadźowanku přizjewja. Wčera nawječor bu informacija po Łužicy šěrjena, zo je přizjewjenje móžne, a to na in­ternetnej stronje www.schadźowanka.de. Haj, schadźowanka so tónkróć woprawdźe z „dź“ pisa. Je dźě dotal zrědka, zo serb­ske pomjenowanja w nowych me­di­jach z hóčkami a smužkami wužiwaja. Na žortnje wuhotowanej stronje liči časnik wróćo hač k startej zarjadowanja w formje webinara 21. nowembra w 19.30 hodź. Ći, kotřiž su rozsudźili schadźowanku přewjesć, su sej wočiwidnje hłójčku łama­li, kak přihladowarjow wabić. Akterojo, gymnaziasća a studenća, hižo nětko na wšelakich městnosćach programy zwučuja, abo swój poskitk za wirtuelne jewi­šćo nahrawaja. A to měli podpěrać! Přizjewće so tuž za njewšědny eksperiment! Přiwšěm so prašam: Póńdźemy klětu tež online na ptači kwas, do dźiwadła, na mejemjetanje ...? Milenka Rječcyna

9. nazymnika 1920 běchu w Budyšinje prěnju jednotu Serbskeho Sokoła załožili. Hač do lěta 1930 nasta dwaceći dalšich: w Hrodźišću najdale na wuchod, we Wotrowje najdale na juh, w Njebjelčicach na zapad a w Delnim Wujězdźe na sewjer. Dale do srjedźneje a Delnjeje Łužicy so Serbski Sokoł njedósta. Ze stron wjednistwa sportoweho zwjazka wšak běchu wot spočatka prócowanja skutkownosć Sokoła rozšěrić.

Hižo we wustawkach steješe, zo stej hornjo- a delnjoserbšćina jednanskej ­rěči. Měsačnik Sokołske Listy wozjewi kurs delnjoserbšćiny. Měrćin Nowak-Njechorński k tomu pisaše, zo „njeje smjerććežke rěč našich delnjoserbskich bratrow zrozumić“. Jako Sokoł 1930 swoje dźesaćlětne wobstaće w Budyskim Serbskim domje woswjeći, zwurazni čłon předsydstwa tole: „Smy towarstwo, wšoserbski zwjazk, do kotrehož wšitcy Serbja słušeja, Horni a Delni, młodźi a stari, mužojo a žony ... mamy dźě jednu krej, jednu rěč a jednu domiznu.“