Pokazaja njeznate twórby Carla Lohsy
Składnostnje lětušich 125. narodnin a 55. posmjertnin molerja-ekspresionista Carla Lohsy (1895–1965) česći město Biskopicy swojeho najwuznamnišeho syna wot 4. septembra do 20. decembra ze wšelakorymi wustajeńcami a zarjadowanjemi.
Biskopicy (SN/CoR). Jako wjeršk předstajeja prěni raz dotal w zjawnosći hišće njepokazane twórby Carla Lohsy. Biskopičanski moler Falk Nützsche je jako kurator někotre z priwatneho wobsydstwa wnučkow wuměłca pochadźace mólby wuzwolił a zestajał. 4. septembra chcedźa w Biskopičanskej galeriji Carla Lohsy naraz dwě wustajeńcy wotewrěć: „Njeznate twórby – wustajeńca z twórbami z priwatneho wobsydstwa wnučkow Carla Lohsy“, kotraž budźe hač do 1. nowembra přistupna, a „Lohse a jeho wid na industriju“, kotruž móžeš sej hač do 20. decembra wobhladać. Nimo toho přihotuja za 5. nowember přehladku z hakle lětsa wobnowjenymi twórbami wuměłca. Dźěłarnički, wodźenja, přednoški a kołojězba po měsće program skulojća.
Najprjedy pruwować
Z intelektom a wutrobu
Tomaš Žur na „Budyskim pišćelowym lěću“ koncertował
Kóždu srjedu wječor wotměwa so wot 3. junija w Budyskej tachantskej cyrkwi hač do kónca awgusta „Budyske pišćelowe lěćo“. Mjeztym njeposkićichu jenož wurjadni hudźbnicy z Němskeje koncerty na wulkich byrglach firmy Eule, ale tež z New Yorka a Prahi. Wosebje pak zahori njedawno Tomaš Žur, wjelelětny tachantski organist w Berlinje, mnohich wopytowarjow z přewšo naročnym programom. Mnozy Serbja z města a wokolnych wosadow koncert jako wurjadny podawk dožiwichu, tak tež jeho bywši sobušulerjo z tehdomnišeje Budyskeje Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule.
Rozwučenje za plahowanje sadowych štomow z lěta 1851
Drohoćinka ze Serbskeje centralneje biblioteki
W Serbskim kulturnym archiwje (SKA) resp. w Serbskej centralnej bibliotece chowa so tójšto bibliografiskich drohoćinkow – zajimawych za wědomostnikow a ekspertow runje tak kaž za ludźi, kotřiž chcedźa so hdys a hdys wot serbskich stawiznow překwapić dać, abo so za wosebite pola zajimuja, kaž su to w tymle padźe sadowe štomy.
W dwójnym zmysle awantgardistiska je „Ssadowa knižka – Wudata wot klukschanskeho ratarskeho towarstwa psches jeho ßadowu dźjelbu“. Sprěnja, dokelž njejedna so wo přełožk němskeje předłohi, kaž pola druhich rozwučenjow, ale je to prěnjotny serbski spis. Zdruha, dokelž wuńdźe relatiwnje zahe porno druhim monografijam a přiručkam 19. lětstotka, kotrež skerje z druheje połojcy toho lětstotka pochadźeja.
Festiwal noweje hudźby ze Serbami
Braniborske towarstwo Nowa hudźba (BVNM) wuhotuje wot 20. do 24. awgusta 20. swjedźeń „Intersonancy“ we wuměłstwowym domje „Sans titre“ kaž tež pod hołym njebjom w nutřkownym měsće Podstupima.
Podstupim (SN/bn/CoR). „Najwažniši zaměr festiwala je, hudźbutwórcow, publikum a fachowcow do rozmołwy wjesć a tak diskurs wo aktualnych wuwićach šěrić“, pisa wuměłski nawoda zarjadowanja Thomas Gerwin w programowej brošurce. „Wjelestronske puće zynkow sćěhujo poskićimy parcours – zestajany z koncertow, wustajeńcow, eksperimentalneho hudźbneho dźiwadła, dźěłarničkow, stawizniskeho sympozija a zjawnych diskusijow – z kotrymž chcemy předewšěm wćipnych a wotewrjenych zajimcow docpěć.“
Serbska hudźbna kultura pod hinašim widom
Kamjenc (CRM/SN). Festiwal šesćiměstow „Přińć a woteńć“, předewšěm wot Swobodneho stata Sakskeje a Załožby za serbski lud spěchowany, je wjelestronski hudźbny event, zwjazowacy Hornju Łužicu z jeje susodnymi regionami, kotryž so tuchwilu třeći raz přewjedźe. Prěnje z dohromady šěsnaće zarjadowanjow wotmě so minjeny pjatk wječor w Kamjencu.
W bywšej „Serbskej cyrkwi“, mjenujcy w klóšterskej cyrkwi swj. Hany, wustupichu ze znatym delnjoserbskim spěwarjom a dirigentom Geraldom Schönom młodźinski wokalny ansambl Studnja kaž tež nowe hudźbne formaty předstajace wuměłcy z Berlina a Braniborskeje. Z iniciatorom a 1. předsydu tuteje festiwalneje ideje, gitaristom a basistom Hansom Narvu, kaž tež z pianistom a komponistom Konstantinom Dupeliusom a akordeonistku Susanne Stock předstajichu woni dalše alternatiwne formy a wobsahi hudźbneje prezentacije na swojotne wašnje.
Wo knihach a kniharni (14.08.20)
Někotre nowostki su zaso z druhich nakładnistwow pola nas dóšli. Poetenladen Lipsk je wudał knihu Róže Domašcyneje „stimmen aus der unterbühne“. Basni „Wurscha“ a „So sprüche“ stej mje wosobinsce jara hnułoj. W dalšej knize z toho nakładnistwa je Róža Domašcyna z Axelom Helbigom wudawaćelka najnowšeje antologije ze Sakskeje „Weltbetrachter – Neue Lyrik“. Namakamy w njej twórby serbskich awtorow a awtorkow.
Lubowarjo basnjow Róže Domašcyneje móža sej nětko tež Poesiealbum čo. 354 z nakładnistwa Märkischer Verlag Wilhelmshorst kupić. „Dorf und Barockschloss Milkel. – einst und jetzt“ spisali su E. Garbe, P. Hennig a H. Michalk a wudali w nakładnistwje Franka Nürnbergera. Stare a nowše stawizny hrodu (tež serbska rěčna šula je skrótka mjenowana) a wjele fotow, wosebje wo ponowjenju, zajim zbudźeja. Ulrike Mětškowa je wobrazowy cyklus „Die Winterreise“ a „Die schöne Müllerin“ wudała.
Kompetentniz małym etatom
Wuslědki naprašowanja na łužiske muzeje, nastate we wobłuku projekta „Wuwiwanje strategijow walorizacije“, dźěl wědomostneho předewzaća „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (SN rozprawjachu) mjeztym předleža. Na jich zakładźe ma akciski plan za muzeje nastać.
Budyšin (SN/CoR). Dohromady dwaceći muzejow a domizniskich stwow, zwjetša z wokrjesa Sprjewja-Nysa, je so na naprašowanju wobdźěliło. Awtorojo – nawoda projekta w Serbskim instituće dr. Fabian Jacobs, dr. Lutz Laschewski a Daniel Häfner z towaršnosće „Häfner und Laschewski Lausitzer Institut für strategische Beratung“ kaž tež sobudźěłaćerjej Gregor Schneider a Hella Stoletzki – su wotmołwy wuhódnoćili. Zwěsćili woni su, zo su wosebje personalne kapacity jara wobmjezowane. Połojca institucijow zepěra so jenož na čestnohamtskich sobudźěłaćerjow a minijobberow.
Słónčne pišćele zwjeseleja hosći z cyłeho swěta
Reinhard Seeliger mjeztym tři lětdźesatki kantor w Zhorjelskej Pětrskej cyrkwi
Kantor bjez chóroweho spěwanja? Bjez prawidłownych probow? Kak so to za čas korony hodźi? „To dźe na substancu. Za dušu je to njeskónčne pruwowanje sćerpnosće“, měni cyrkwinski hudźbnik a wěcywustojny za pišćele Reinhard Seeliger. Po tym zo bě dźensa 60lětny 1985 po swojim studiju do Zhorjelca přišoł, přewza wón jako asistent direktora cyrkwinskohudźbneje šule w tachantskej cyrkwi ewangelskeje wosady swj. Pětra dźěćacy, cyrkwinski a pišćałkowy chór kaž tež zamołwitosć za kemše a hamtske jednanja. Oficialnje skutkuje wón wot lěta 1990 jako kantor Pětrskeje cyrkwje w měsće nad Nysu. Wot 1996 nawjeduje zdobom Bachowy chór a wot 1997 zamołwja tež dwulětnje wotměwacy so Zhorjelski Bachowy tydźeń. W lětach 1994 do 2008 bě Seeliger rektor Wysokeje šule za cyrkwinsku hudźbu w Zhorjelcu.
Chórowe dźěło njemóžne
Muzejownicy ideje wuwiwaja
Nawodaj dźělneho projekta „Wuwiwanje strategijow walorizacije“ dr. Fabian Jacobs ze Serbskeho instituta a dr. Lutz Laschewski staj minjeny tydźeń zastupjerjow domizniskich muzejow Delnjeje a srjedźneje Łužicy na dźěłarničku přeprosyli. Je to jedyn z dwanaće dźělnych projektow wědomostneho předewzaća „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (SN rozprawjachu).
Grodk (SN/CoR). Třinaćo zastupjerjo muzejow a domizniskich stwow kaž tež jědnaćo z dalšich, zdźěla serbskich institucijow su so na druhej z dohromady štyrjoch planowanych dźěłarnjowych rozmołwow – pak na městnje w Grodkowskim hotelu „Georgenberg“ pak digitalnje přez widejo – wobdźělili.
