Wotpokazuje apel bamža

póndźela, 11. měrca 2024 spisane wot:

Ukrainski prezident Zelenskyj reaguje na měrowu namołwu Franciskusa

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident ­Wolodymyr Zelenskyj je wjele diskuto­wany apel bamža Franciskusa nastupajo měrowe jednanja z Ruskej raznje wot­pokazał. Cyrkej je ludźom bliska, rjekny Zelenskyj wčera w swojim wšědnym widejowym poselstwje. „A nic dwaj a poł tysac kilometrow zdalena, něhdźe, zo by wirtuelnje posrědkowała mjez tymi, kiž chcedźa žiwi być, a tymi, kiž chcedźa zničić.“

Zelenskyj dźakowaše so ukrainskim duchownym, kotřiž so dušepastyrsce wo wojakow na fronće staraja. „To je to, štož cyrkej wučinja: ludźom blisko być.“

Njeje čas mjelčenja

póndźela, 11. měrca 2024 spisane wot:
Haj, serbska iniciatiwa za měr w Ukrainje je „iniciatiwa priwatnikow“, kaž předsydka Maćicy Serbskeje, dr. Anja Pohončowa, na hłownej zhromadźiznje towarstwa praješe. Marko Kowar bě so prašał, kak towarstwo z iniciatiwu wobchadźa. Hač maja wotpohlad, jej přistupić. Spontana reakcija dr. Annett Brězanec běše, zo by Maćica potom swojich přećelow w Ukrainje zhubiła. Za to žněješe wot někotrych přiklesk. Přiwšěm bě pytnyć, zo běchu sej přitomni tak njepřezjedni kaž dźensniši dopisowarjo nowiny. To njeje zlě. W politice njeje ­ženje ničo bjez alternatiwy. Tež za čas zymneje wójny su na zapadźe lěta dołho horco a kontrowersnje diskutowali a demonstrowali, hdyž wo prašenje dźěše: Kak wobchadźeć z „njepřećelom“ Sowjetskim zwjazkom, zo by swoboda, ale tež swět dale wobstał. Wostrózbjace je, zo njejsmy dźensa ani kročałki dale, ale nawopak. Tohodla njeje čas za mjelčenje, ale za wotewrjenu wuměnu wo eksistencielnym prašenju. Marcel Brauman

To a tamne (11.03.24)

póndźela, 11. měrca 2024 spisane wot:

Swójske wusyłanje dóstanje sławny telewizijny kuchar Johann Lafer w sćelaku Sat.1. „Tři talerje za Lafera“ ma wot zažneho lěća 2024 popołdnju widźeć być, sćelak w Mnichowje zdźěli. Kuchar poda­wa třom lajskim kucharjam třoch generacijow kulinariske hesło a tući dadźa so na to do dźěła. Na kóncu Lafer wukony posudźuje a dobyćerja postaji. Lafer chcył po tutym puću pokazać, zo je warjenje w kóždym času chutna naležnosć.

Móšeń z tysac eurami našła je sobudźěłaćerka železnicy a je namakanku policiji přepodała. W listowce běchu nimo toho wosobinske dokumenty a jězbna dowolnosć wobsedźerja – 30lětneho z wokrjesa Rotenburga pola Hamburga. Muž přińdźe jenož dobru hodźinu pozdźišo na policajsku stražu w Hamburgu Altona a bě přewšo zbožowny. Čehodla měješe telko pjenjez při sebi, njeje znate.

Dokumentujemy namołwu a plan ­skupiny Serbow za měr, kotrejž su tež zwjazkowemu prezidentej Steinmeierej na wědomje dali.

Mjez Ruskej federaciju a Ukrainu je wójna. Słowjanskej ludaj bijetej so za pozdatnje zapadne ideale na jednym boku, za něhdy sowjetske na tamnym. Wobaj ­pochadźatej z jednoho klina, zrodźeneho z ducha a kultury našich prjedownikow, swj. Cyrila a Metoda.

Před wjace hač 1100 lětami stworištaj japoštołaj Słowjanow zakład za wzajomny postup słowjanskich ludow a z tym k cyłkej přećiwo do wuchoda měrjacym so zapadnym mocam Europy.

Łužiscy Serbja su najmjeńši słowjanski lud, na kromje zapada k wuchodej. Tež my česćujemy swj. Cyrila a Metoda jako škitneju patronow. Smy zašłe wjace hač tysac lět wosrjedź němskich statnych cyłkow žiwi, bjez swójskeho kraja. Čas wob čas su nas wuzamkowali, nas potłóčowali a rěč zakazali. Přiwšěm smy bjez swójskich tankow a wojakow přetrali. Smy z toho wukli a smy nětko kmani a zwólniwi pomhać wujednać a twarić mosty.

Přećiwo lěwemu radikalizmej

pjatk, 08. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dźěłarnistwo policije GdP je nutřkownych ministrow zwjazkowych krajow namołwjało, so na zhromadny koncept přećiwo přiběracej namocy lěwicarskich ekstremistiskich skupin dorozumić. Najwjetši strach za demokratiju wuchadźa wot prawicarskich skupin, kotrež chcyli wustawu wotstronić. To pak njeje přičina, namóc z lěweje strony z mjenje energiju přesćěhować, rjekny předsyda GdP Jochen Kopelke.

Španiska pomha Palestinjanam

Madrid (dpa/SN). Hladajo na dramatiske humanitarne połoženje w Gazaskim pasmje chce Španiska kritizowany pomocny skutk UNO na dobro palestinskich ćěkancow na Bliskim wuchodźe z dalšimi 20 milionami eurow podpěrować. Tole je španiski wonkowny minister José Manuel Albares po zetkanju ze zastupnikami UNRWA připowědźił. Z pjenjezami chcedźa zežiwjenje, strowotu a kubłanje palestinskich swójbow podpěrać.

Zelenskyj Turkowsku wopytał

Ludźo běža ze swojimi wačokami w stolicy Haiti, Port-au-Prince, nimo wupaleneje policajskeje stacije, kotruž běchu čłonojo ­wobrónjenych cwólbow zničili. Minjene dny su wjacore milicy wočiwidnje móc w stolicy přewzali a jatych z jastwow wuswobodźili. Knježerstwo je wuwzaćny staw wukazało, po tym zo su ludźo wobchody wurubili. Foto: pa/REUTERS/Ralph Tedy Erol

Za prawa žonow demonstrowali

pjatk, 08. měrca 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Składnostnje Mjezynarodneho dnja žonow su dźensa w Berlinje wjacore zarjadowanja za runoprawosć wobeju splahow přewjedli. Zwjazk dźěłarnistwow a iniciatiwow bě ludźi na zhromadźiznu za lěpše žiwjenske a dźěłowe wuměnjenja žonow přeprosył. Zarjadowarjo wočakowachu wjacore sta ludźi. Demonstranća ćehnjechu k Braniborskim wrotam. Na susodnej Dróze pod Lipami wočakowachu popołdnju něhdźe 5 000 wobdźělnikow. Lěwicarsko-radikalna scena chcyše popołdnju w Friedrichs­hainje a Kreuzbergu demonstrować. Policija wočakowaše protesty přećiwo za­jeću bywšeje teroristki Daniele Klette. ­Hinak hač w susodnej Braniborskej je Mjezynarodny dźeń žonow w Berlinje swjatk. Jón běchu na nastork socialdemokratki Clary Zetkin 19. měrca 1911 w Němskej a susodnych krajach organizowali. Wot lěta 1921 swjeća jón 8. měrca.

USA twarja přistaw do Gazy

pjatk, 08. měrca 2024 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Prezident USA je dramatiske humanitarne połoženje w Gazaskim pasmje zasudźił a ludźom dalšu pomoc přilubił. Zdobom Biden israelske knježerstwo namołwja, ciwilistow lěpje škitać. W swojej tradicionalnej narěči k połoženju naroda Biden wčera připowědźi, zo chcyli USA zhromadnje z mjezynarodnymi partnerami prowizoriski přistaw na pobrjoze Gazaskeho pasma natwarić. Po tutym puću chcył wón nuzu ćerpjacu ciwilnu ludnosć přez morjo zastarać. Twar přistawa traje někotre tydźenje. Wojakow USA za zwoprawdźenje předewzaća pječa njetrjebaja.

Berlin (dpa/SN). Wjetšina wobydlerjow Němskeje podpěruje zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD), kiž je přećiwo tomu, Ukrainje němske rakety typa Taurus přewostajić. Po najnowšim woprašowanju slědźenskeho instituta YouGov w nadawku powěsćernje dpa wita jenož 28 procentow dodawanje raketow zwjazkoweje wobory, kotrež móža 500 kilometrow daloko lećeć, zo móhła so Ukraina dale ruskemu nadpadej wobarać. 58 procentow je přećiwo tomu. Wjace hač połojca z nich (31 procentow) podpěru Ukrainy z němskimi brónjemi samo zasadnje wotpokazuje. 14 procentow ludźi nima žane měnjenje. Prašeli běchu so 2 169 wólbokmanych ludźi w Němskej.

Ze swojim „ně“ trjechi Scholz čućiwu žiłku wobydlerjow. Wotpokazowace nastanje napřećo Taurus je minjene ty­dźenje samo hišće přiběrało. Spočatk februara bě so 31 procentow za dodawanje Taurus wuprajiło, jenož 49 procentow bě přećiwo tomu było.

To a tamne (08.03.24)

pjatk, 08. měrca 2024 spisane wot:

Drježdźany su stolica denera – to je ­wuslědk přepytowanja dodawanskeho serwisa „Lieferando“. W sakskej stolicy maja 16,84 předawanišćow na 100 000 wobydlerjow, štož je drje tróšku mjenje hač w Berlinje (17,72). Kwalita je pak ­po pohódnoćenju ludźi po cyłej Němskej najlěpša a přerězna płaćizna 4,96 eurow moderatna (w Berlinje 5,41 euro). W Hamburgu dener nimale najmjenje słodźi a je přerěznje najdróši: 6,03 eurow.

Wysokošulsku kóčku Pebbles su na Uniwersity of Exter we wuchodnym jendźelskim Colchesteru počesćili. Bronzowa postawa „Campus Cat“ steji wotnětka wo­srjedź uniwersity. Kóčka Pebbles je 16 lět stara. Před 14 lětami bě so wona prěni króć na campus zabłudźiła. Byrnjež ju wobsedźerjej wróćili, je wona wšědnje zaso přišła a je tam mjeztym doma.

Serbska debata

nowostki LND