Šiman: Na njeskutki njezabyć

štwórtk, 28. januara 2021 spisane wot:

Sakski krajny sejm wopory holocausta wopominał

Drježdźany (dpa/SN). Składnostnje 76. róčnicy wuswobodźenja koncentraciskeho lěhwa Auschwitz su wčera w plenarnej žurli Sakskeho krajneho sejma wopory nacionalsocializma wopominali. Prezident krajneho sejma dr. Matthias Rößler rjekny zapósłancam, čłonam ­krajneho knježerstwa a zastupnikam organizacijow woporow: „Kłonimy so ćicho před woporami a wopominamy jich duše. Štož je so tehdy stało, njesměło so nihdy wospjetować.“ Rößler namołwješe kóždejžkuli formje antisemitizma znapřećiwić. „Njebudźmy naiwni! Židowske žiwjenje w Němskej je zaso wohrožene. To mje wohańbja. Stajnje zaso widźimy antižidowsku šćuwańcu a namóc. Hida na Židow je hańba za naš kraj, hač ze stron prawicarjow, lěwicarjow abo muslimow“, Matthias Rößler potwjerdźi.

To a tamne (28.01.21)

štwórtk, 28. januara 2021 spisane wot:

Swoju před sydom lětami dobytu postawu Oscaroweho myta njemóže dźiwadźelnik USA Jared Leto wjace namakać. Při přećahu w Los Angelesu bě wón pytnył, zo je postawa preč, kaž telewizijnemu moderatorej rjekny. Tež po dlěšim pytanju wostanje wona zhubjena. 49lětny wšak njewuzamkuje, zo je něchtó pozłoćanu figuru cyle jednorje spakosćił. Wón so jenož nadźija, „zo je w dobrych rukach“, Leto praji.

Sydomlětny syn šefa pućowanskeho portala Trivago Axel Hefer je njewočakowano do jstwy přišoł, jako měješe Hefer runje internetnu rozmołwu z ameriskim powěsćowym sćelakom CNN. „Mamy wopytowarja“, rjekny moderator sćelaka, jako so hólc w spanskim wobleku přidruži a so na klin nana sydny. Mały Victor chcyše do łoža. Moderator so jemu dźakowaše prajo: „Ty sy nam dźeń porjeńšił.“

Nowe naprawy w Sakskej

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska je kaž wočakowane swoje naprawy koronawirusa dla přiměriła. Tak su dźěłodawarjo nětko winowaći swojim přistajenym domjace ­dźěło poskićić, hdźežkuli je to móžno, zdźěli ministerka za socialne Petra Köpping (SPD) po wčerawšim posedźenju kabineta. Na kemšach njesmědźa ludźo dale spěwać. Wot jutřišeho su mjez druhim w busach, wobchodach a cyrkwjach lěpje škitace nahubniki trěbne.

Zrěčenje z USA podlěšene

Moskwa (dpa/SN). Ruska a USA su so po informacijach wonkowneho ministerstwa w Moskwje na podlěšenje swojeho poslednjeho zrěčenja wo atomarnym wotbrónjenju bjez wuměnjenjow dojednali. Zastupowacy wonkowny minister Sergej Rjabkow informowaše, zo zrěčenje „New start“ wo pjeć lět podlěša. Prezident Wladimir Putin a nowy prezident USA Joe Biden běštaj so w prěnim tele­fonaće na to dojednałoj.

Racija přećiwo dealeram

Róže a papjerka z napisom „#weremember“ (wopominamy) leža na wopomnišću za wopory holocausta w Berlinje. Dźensa před 76 lětami běchu wojacy Čerwjeneje armeje koncentraciske lěhwo Auschwitz wuswobodźili, w kotrymž běchu němscy nacionalsocialisća znajmjeńša 1,1 milion ludźi, předewšěm Židow, morili. Foto: dpa/Dorothee Barth

Na wopory spominali

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Po wšej Němskej su dźensa wopory holocausta wopominali. W zwjazkowym sejmje wotmě so wosebita swjatočnosć. W Sakskim krajnym sejmje staj ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) a prezident krajneho sejma Matthias Rößler k tomu porěčałoj. Zarjadowanje su internetnje přewjedli. We wjacorych městach Sakskeje běchu wopominanske zarjadowanja. Zo byštaj znamjo přećiwo zabyću sadźiłoj, połožištaj Zhorjelski wyši měšća­nosta Octavian Ursu (CDU) a jeho pólski kolega, měšćanosta Zgorzeleca Rafał Gronicz wěncaj před wopomnišćomaj za wopory koncentraciskich lěhwow. Dnja 27. januara 1945 běchu sowjetscy wojacy přežiwjenych zaničowanskeho lěhwa Auschwitz wuswobodźili.

Reformy trěbne

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazk srjedźostawskeho hospodarstwa namołwja zwjazkowe knježerstwo k wjetšim reformowym napinanjam na dobro firmow. Zwjazkowy jednaćel Markus Jerger rjekny powěsćerni dpa: „Zwjazkowe knježerstwo dyrbi swój konjunkturnopolitiski zymski spar skónčić a dawno trěbne a přilubjene reformy hišće do wólbow zwjazkoweho sejma přesadźić. Jenož tak hodźi so dalšemu hinjenju hospodarstwa zadźěwać.“ Hospodarstwo a politika dyrbjałoj za jedyn postronk ćahnyć, Jerger wuzběhny. Nastork jeho wuprajenjow je najnowša kóždolětna hospodarska rozprawa, kotruž su dźensa předpołožili. W njej wěšći zwjazkowe knježerstwo w lěće 2021 koronakrizy dale słabu konjunkturu němskeho hospodarstwa.

Merkel: Njejsmy spěšni dosć

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je hladajo na mjeztym lěto trajacu koronakrizu tež kritisku bilancu sćahnyła. W tym času je so w Němskej tójšto njedostatkow a sylnosćow pokazało, rjekny wona wčera na internetnym zetkanju swětoweho hospodarskeho foruma, kotrež dyrbješe tradicionalne zetkanje w šwicarskim Davosu narunać.

W Němskej móžachu so zamołwići na zhromadnosć ludźi zepěrać. Dobry zakład běchu nimo toho solidne financy, kanclerka wuzběhny. Tak móžachu předewzaćelam a ludźom pomhać.

Kritisce wupraji so Angela Merkel hladajo­ na wotběhi w Němskej. „Njejsmy prosće spěšni dosć.“ Procesy su často běro­kratiske a předołho traja. Na tym dyrbja dźěłać. „Hdźež njejsmy derje wupa­dali, a to so hač do dźensnišeho po­kazuje, je pobrachowaca digitalizacija našeje towaršnosće.“ Přikład za to je špatne splećenje strowotniskich a komunalnych zarjadow a kubłanišćow.

Efekt špatny njeje

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:
Štó drje njeje so hižo raz nad błyskačom mjerzał, hdyž je něhdźe trochu přespěšnje jěł, so žołteje swěcy dla snano stróžił a bórze na to list z namołwu domoj dóstał, warnowanski pjenjez abo samo pokutu zapłaćić. W najhóršim padźe su konsekwency hišće wobšěrniše, hdyž je měrjena spěšnosć dowolenu wo wěstu hranicu překročiła. Často słyšiš, zo je to jenož „wotkasěrowanje“ wbohich šoferow, zo by prawje wjele pjenjez do komunalnych kasow přišło. Mje su tež hižo błysknyli, z čimž wšak bě na zbožo jenož warnowanski ­pjenjez zwjazany. Přiwšěm bych sej za 25 eurow něšto lěpše popřeć móhł hač čornoběłe foto. Po mojim zdaću pak kubłanski efekt tak špatny njeje. Hdyž wěš, hdźe ­błyskač steji, jědźeš pomałšo, štož je zmysł cyłeje wěcy. A wosobinsce spytam so tež hewak na spěšnosć dźeržeć. Přečasto dźě dožiwjam, zo mje něchtó přesćehnje a při přichodnym křižowanišću tola zaso přede mnu steji. Tele sekundy nikoho njewu­móža. Marian Wjeńka

Namjezne kontrole nětko wótriše

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:
Zwjazkowa policija wotnětka mjezu překročacy wobchad ze susodneje Čěskeje wótrišo kontroluje, kaž tule na namjeznym přechodźe Schmilka pola Bad Schandauwa. Zakład je wobzamknjenje zwjazkoweho knježerstwa, z kotrymž su 20 krajow jako wulce rizikowu kónčinu koronawirusa dla zastopnjowali. Wot póndźele trjebaja powołanscy dojězdźowarjo kóždy druhi dźeń negatiwny koronatest. Wuwzaća płaća za Saksku, hdźež trjebaja tajki test dwójce wob tydźeń. Wotpowědnje wulki bě spočatk tydźenja nawal na testowanišća na čěskim boku. W Sakskej płaći hižo wot 18. januara za dojězdźowarjow tydźenska winowatosć so testować dać. Foto: Christian Essler

To a tamne (27.01.21)

srjeda, 27. januara 2021 spisane wot:

Do nadróžneje latarnje zrazyło je policajske awto w sewjerorynsko-westfalskim Hammje, jako přesćěhowaše moped. Zastojnikam bě tón napadnył, dokelž spodźiwnje jědźeše a žanu čisłowu tafličku njeměješe. Jeho šofer signale ­policistow ignorowaše a ćěkaše. Awto policistow suny so z jězdnje, prasny do sćežora a wosta stejo. Mopedist móžeše tuž woměrje twochnyć.

Wodu kisałych kórkow na hładke zymske dróhi pryskać to tež w Braniborskej zajim zbudźa. Nadróžna słužba w delnjobayerskim Dingolfingu hižo wot lońšeho kórkowu wodu regionalneho zawoda město sypanskeje sele wužiwa. Na te ­wašnje chcedźa tam hač do tysac tonow sele zalutować. Braniborski krajny zawod za dróhi móhł sej tajki projekt hladajo ­na błótowske kórkowe zawody tohorunja deje předstajić.

nowostki LND