Minister: Komuny sobu zapřijeć

wutora, 08. septembera 2020 spisane wot:

Wojerecy (dpa/SN). Swobodny stat Sakska chce komuny a regiony při zdźěłanju do přichoda sahacych projektow nastupajo strukturnu změnu wusko zapřijeć. „Chcemy přewodźowace wuběrki wu­tworić, kotrež projekty wuzwola. Nadźijomnje móžemy dopokazać, zo ze srědkami zamołwiće wobchadźamy, zo bychmy strukturnu změnu wuspěšnje zmištrowali, rjekny minister za wuwiće struktury Thomas Schmidt (CDU) na konferency wjesnjanostow Łužiskeho rewěra wčera we Wojerecach.

Kaž minister Schmidt po­twjerdźi, trjebaja za strukturnu změnu cyły mozaik naprawow. Wosebitu wažnosć kładu na to, wutworić nowe dźěłowe a wukubłanske městna.

Němski zwjazkowy sejm a Zwjazkowa rada stej spočatk julija zakonske zakłady za kónc zmilinjenja brunicy a za strukturnu změnu schwaliłoj. Hač do lěta 2038 chcedźa cyłkownje 40 miliardow eurow w potrjechenych kónčinach inwestować, z toho 2,4 miliardy eurow do sakskeho dźěla Łužicy.

Maas: Hdźe je Kolesnikowa?

wutora, 08. septembera 2020 spisane wot:

Mjezynarodna starosć wo dóńt běłoruskeje opoziciskeje politikarki

Brüssel (dpa/SN). Europska unija žada sej po słowach społnomócnjeneho za wonkowne naležnosće Josepa Borrella, wšěch zajatych opozicionelnych w Běłoruskej hnydom pušćić. EU swojowólne zajeće po wólbach w Běłoruskej raznje zasudźa, rjekny Borrell w Brüsselu. Wuraznje mjenowaše wón wodźacu zastupnicu opozicije Mariju Kolesnikowu, kotraž je wot wčerawšeje póndźele zhubjena. Koordinowaca rada ciwilneje towaršnosće w Běłoruskej z toho wuchadźa, zo su 38lětnu zawlekli. Borrell na to skedźbni, zo su cyłkownje 633 ludźi po njedźelnej měrniwej demonstraciji přećiwo režimej w Běłoruskej zajeli.

Hornc bórze prózdny?

wutora, 08. septembera 2020 spisane wot:
Hač do lěta 2038 chce Zwjazk 40 miliardow eurow do brunicowych kónčin inwestować, z toho 2,4 miliardy eurow w sakskim dźělu Łužicy. Zwjeselaca to powěsć, wšako strukturnje słaba Łužica kóždy cent nuznje trjeba. Wulki problem pak budźe pjenjezy rozdźělić. Hižo nětko mam zaćišć, zo njebudu wone dosahać, dokelž chce wjele akterow něšto ze „złoteho hornca“ měć. Wězo je potrjeba we wokolinje brunicowych jamow jara wulka. Přetož wjele wobydlerjow w bliskich milinarnjach a jamach dźěła. Předewšěm tam měli tuž trěbne projekty zwoprawdźeć. Myslu-li pak jeničce na infrastrukturne naprawy kaž železniske čary, awtodróhi a zwjazkowe dróhi, kotrež su wuměnjenje, zo so wulke předewzaća w regionje zasydla, je drje hornc pjenjez bórze prózdny. Přiwšěm nadźijeja so jich tež trochu zdaleniše kónčiny. Wšako so strukturna změna tež na nje wuskutkuje. Budu připowědźene pjenjezy snano tola jenož kapka na horcy kamjeń? Bianka Šeferowa

Špatny powětrstrowotu wohroža

wutora, 08. septembera 2020 spisane wot:

Kopenhagen (dpa/SN). Zanjerodźeny ­powětr strowotu čłowjeka dale najbóle wohroža. Kóždolětnje wuměra jeničce w Europskej uniji 400 000 ludźi dočasnje na sćěhi škódnych maćiznow w powětře, kaž přepytowanje Europskeje wobswětoweje agentury wujewja. Wotpowědnu rozprawu su dźensa w Kopenhagenje wozjewili. Za nju běchu daty wo wliwach wobswěta na strowotu a derjeměće Europjanow analyzowali. Přiwšěm je so połoženje minjene lěta polěpšiło: Lěta 1990 běchu hišće milion smjertnych padow špatneho powětra dla zličili.

Na druhim městnje steji poćežowanje ludźi hary dla, štož wjedźe k 12 000 smjertnym padam, w rozprawje dale rěka. Tež wuskutki klimoweje změny kaž horcota a zapławjenja přiběraja. Ludźo w měšćanskich kónčinach su wot klimoweje změny najbóle potrjecheni.

Dalše wot wobswětoweje agentury mjenowane faktory su mjez druhim na antibiotiku rezistentne bakterije a zanjerodźena pitna woda. Najwjace smjertnych padow wobswěta dla maja w Bosniskej-Hercegowinje, najmjenje w Islandskej a Norwegskej, rozprawa zwěsća.

To a tamne (08.09.20)

wutora, 08. septembera 2020 spisane wot:

Z ćežkej techniku kóčku wuswobodźili su wohnjowi wobornicy w Kladnje pola Prahi. Wona bě tam do jeno 30 centimetrow šěrokeje škałby mjez dwěmaj domomaj padnyła, hdźež nadobo kruće tčeše. Podarmo wobornicy spytachu ju z powjazom wućahnyć. Skónčnje so rozsudźichu dźěru do sćěny wudypać. Po tři hodźiny trajacej akciji móžachu kóčku zbožownej wobsedźerce přepodać. Wěcna škoda, kotruž su nacinili, njeje znata.

Nowy swětowy rekord w lodowej kabinje nastajił je ekstremny sportowc Josef Köberl w měsće Melk. Awstričan je minjenu sobotu jenož kupanske cholowy woblečeny w lodźanym kašćiku dwě hodźinje, 30 mjeńšin a 57 sekundow wutrał. 42lětny je tak swój dotalny rekord wo wjace hač 20 mjeńšin polěpšił. Köberl trenuje hižo wjele lět jako „lodowy płuwar“ a tež priwatnje wo ćopłotu njerodźi. Tak ma tepjenje zwjetša hasnjene.

Wopačne hołdowanje

póndźela, 07. septembera 2020 spisane wot:

Rom (B/SN). Bamž Franciskus je Mafiju kritizował, zo česćuja jeje přisłušnicy před swojimi domami na procesionach w južnej Italskej postawy swjateje Marije. Dźěłowa skupina na bamžowskej Marianskej akademiji měła w zhromadnym dźěle ze zastupjerjemi cyrkwje a wobkedźbowarjemi tajke zjawne pobožnosće zaměrnje wobkedźbować. Wosebje w Kalabriskej procesiony bamža starosća, dokelž tam šefam clana z Marijinymi postawami hołduja.

AfD polarizuje

Wupłaća dźěćacy bonus

póndźela, 07. septembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Starši něhdźe 18 milionow dźěći w Němskej dóstanu nětko 300 eurow za kóžde dźěćo do swójbneje kasy. W septembru chcedźa dwěsćě, w oktobru hišće raz sto dalšich eurow wupłaćić. Wo pjenjezy njetrjeba nichtó prosyć, wupłaćenje wotměwa so awtomatisce. Jeničke wuměnjenje: Dźěćo dyrbjało znajmjeńša jedyn měsac w lěće 2020 dźěćacy pjenjez dóstać. Wulka koalicija bě dźěćacy bonus přećiwo sćěham koronapandemije w juniju wobzamknyła.

Johnson hrozy Europskej uniji

London (dpa/SN). Krótko do zahajenja dalšich rozmołwow wo zakónčacym zrěčenju mjez EU a Wulkej Britaniskej wo brexiće žada sej britiski premierminister Boris Johnson wot EU wjace zwólniwosće ke kompromisam. Hač do oktobra dyrbjało zrěčenje wujednane być, zo móhli je hišće ratifikować. Hewak njebudźe žanoho zrěčenja wo swobodnym wikowanju mjez Wulkej Britaniskej a Europskej uniju, hrožeše Johnson w Londonje. Jutře wočakuja zamołwiteho EU za jednanja Michela Barniera w Londonje.

Wöller zasudźa namóc

Wo namjeće Domowinydale rozmysluja

póndźela, 07. septembera 2020 spisane wot:

Chrósćicy (SN/at). Centralna tema prěnjeho posedźenja Serbskeho sejma po lětnjej přestawce bě rozestajeć so z naćiskom statneho zrěčenja. Tón bě wuběrk prawo a wustawa zdźěłał. Kaž z nowinskeje informacije sejma wuchadźa, postajichu sejmarjo sobotu w Chrósćicach we wobłuku diskusije bytostne zakładne pozicije. Wuchadźejo z memoranduma sejmarja Christopha Haensela ze Sedlišća rozjimachu w prócowanju wo nutřkowne samopostajowanje wšelake móžnosće a formy regionalneho poćaha. To słuži zasadnemu zwěsćenju pozicije, z kotrejž chcedźa přichodne koncepcionelne dźěło na statnym zrěčenju započeć. Jako prěni wuslědk sejm mjenuje, „zo ma přichodna prawniska forma pak njewotwisnje wot bydlišća kulturne prawa wšěch Serbow a Serbowkow zastupować, pak wosebitej róli sydlenskeje kónčiny a jeho wuznamej wotpowědować“.

Maja wjace wotedawkow płaćić

póndźela, 07. septembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Štóž wjace zasłuža, ma wot klětušeho wjace socialnych wotedawkow płaćić. To předwidźi turnusowy naćisk postajenja zwjazkoweho socialneho ministerstwa, kotryž powěsćerni dpa wot minjeneho pjatka předleži.

Tak stupaja wotedawki za rentowe a bjezdźěłnostne zawěsćenje. Na zapadźe maja ludźo z měsačnej mzdu hač do 7 100 eurow wjace płaćić. Na wuchodźe leži hranica pola 6 700 eurow mzdy. ­Tuchwilu leži hranica pola 6 900 eurow w starych a 6 450 eurow w nowych zwjazkowych krajach.

Tež wotedawk za hladanske zawěsćenje ma so po cyłym Zwjazku jednotnje na 4 837,50 eurow měsačnje zwyšić. Hranica winowatostneho zawěsćenja ma klětu na 64 350 lětneje mzdy postupić. Lětsa je to hišće nimale 2 000 eurow mjenje. Štóž potajkim wjace zasłuži, móže so potom přez priwatnu chorobnu kasu zawěsćić.

Kóžde lěto so měritka měnjeja, wotpowědnje wuwiću mzdow z lěta do toho. Za lěto 2019 wuchadźa ministerstwo z 2,95 procentow wjace mzdy. Nowe postajenje ma zwjazkowy kabinet 14. oktobra wobkrućić. Nětko pak najprjedy raz ministerstwa wo naćisku wothłosować.

Kretschmer: Wopačna kročel

póndźela, 07. septembera 2020 spisane wot:

Wo zajědojćenje Nawalneho a přichodźe płunowoda Nord Stream 2 šło

Berlin/Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je so w padźe zajědojćeneho ru­skeho opoziciskeho politikarja Alekseja Nawalneho jasnje přećiwo tomu wu­prajił, twar nimale hotoweho płunowoda Nord Stream 2 z Ruskeje do Němskeje přetorhnyć. „To je dospołnje wopačna kročel“, rjekny Kretschmer we wčerawšim wusyłanju telewizije ARD „Bericht aus Berlin“. Sakski premier w tym zwisku na to skedźbni, zo bě dodawanje surowiznow z Ruskeje do Němskeje samo w časach zymneje wójny stajnje zaru­čene.

Podobnje argumentowaše jednaćel wuchodneho wuběrka Němskeho hospodarstwa Michael Harms. W samsnym sćelaku pokaza wón na to, zo wobsteja mjeztym 50 lět „absolutnje spušćomne energijowe styki k Ruskej. Tež w najćešich politiskich dobach smy so na nje dźerželi. To tež tónkróć poručam.“

Serbska debata

nowostki LND