Waršawa (dpa/SN). Pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki chce so na róčnicy lětadłoweje katastrofy w Smolensku na ruskim wopomnjenskim zarjadowanju za wopory wobdźělić. Při zražce lětadła 10. apryla 2010 bě tež pólski prezident Lech Kaczyński žiwjenje přisadźił. „Haj, chcu do Smolenksa a Katynja jěć, zo bych wopory suroweho sowjetskeho masakra w Katyńskich lěsach a wopory katastrofy pola Smolenska wopominał“, pisaše Morawiecki minjeny kónc tydźenja w interneće.

Při znjezboženju pólskeje knježerstwo­weje mašiny, kotraž so runje lětanišću w Smolensku bližeše, bě 96 ludźi zahinyło. Woni běchu po puću na wopomnjenske zarjadowanje za wopory Katyńskeho masakra, hdźež běchu čłonojo sowjetskeje tajneje słužby NKWD w lěće 1940 wjace hač 20 000 pólskich oficěrow mo­rili. Přičiny njezboža njejsu přeco hišće wujasnjene. Přiwisnicy narodno-konserwatiwneho knježerstwa z toho wuchadźeja, zo jednaše so wo atentat. Dotal předpołožene přepytowanja pólskeho nutřkowneho ministerstwa a ruskich fachowcow rěča porno tomu wo zmylku pilotow.

Dale njerozrisany je problem krokodila z wobruču wokoło šije. Awstralski fachowc za zwěrjata Matt Wright přebywaše ze swojimi kolegami podarmo na kupje Sulawesi. Tam chcychu krokodila z pomocu paslow popadnyć a wobruč wotstronić. Reptil pak so paslow wo­hlada. Mjeztym su so pomocnicy zaso do Awstralskeje wróćili. W meji chcedźa znowa spytać krokodilej pomhać.

Najwjetšu fosilnu nopawu swěta wu­stajeja wot dźensnišeho w hornjofrankskim Bambergu. Jeje pancer je 140 centimetrow dołhi, normalne wšak je 30 centimetrow, tamniši přirodowědny muzej zdźěla. Fosil běchu sobudźěłaćerjo lěta 2018 při wurywanjach w skale nama­kali. Dokelž bě skelet při transporće rozpad­nył, su fachowcy w tysac hodźin trajacym dźěle 154 milionow lět staru nopawu zaso hromadu sadźili.

Bagdad (B/SN). Kardinal Louis Raphael I. Sako, patriarch chaldejskeje cyrkwje, kotraž je z Romom uněrowana, žada sej z dorazom kulowate blido za měr w Iraku. Loni je wón wšě oficialne zarjadowanja k woswjećenju hodownych wobrjadow w cyrkwi wotprajił. „Ludźo w kraju so strachuja, zo so Irak stajnje bóle k bitwišću wuwije hač k suwerenej domiznje, kotraž je w stawje, swojich wobydlerjow a swoje bohatstwa škitać“, wón wujasni. Irak a region dokoławokoło njeho stej „wulkan krótko do wubucha“, praji wón w sćelaku Domradio.

Myto za zwjazk pohrjebnišćow

Erfurt (dpa/SN). Nimale dwaj tydźenjej po debaklu při wólbach durinskeho mini­sterskeho prezidenta chcychu zastupnicy Lěwicy, SPD a Zelenych dźensa w Erfurće ze zapósłancami CDU wo wupućach z knježerstwoweje krizy wuradźować. Křesćanscy demokraća dotal wot­pokazuja, bywšeho ministerskeho prezidenta Boda Ramelowa (Lěwica) aktiwnje do zastojnstwa wolić. Ramelow chcył znowa za ministerskeho prezidenta kandidować. Jemu pak pobrachuja štyri hłosy za wjetšinu w parlamenće.

Wjace mortwych wirusa dla

Peking (dpa/SN). Ličba z nowym corona-wirusom natyknjenych wosobow w Chinje je mjezu 70 000 překročiła. Cyłkownje 1 770 zemrětych mjeztym na wirus maja, kaž strowotniska komisija w Pekingu zdźěla. Wosebje potrjechena je centralna China z milionowej metropolu Wuhan. Na dowolowej łódźi „Westerdam“, kotraž je tuchwilu w Kambodźi, dyrbja ludźo dale­ w karantenje wutrać. Mjeztym su USA připowědźili, zo chcedźa lětadła do Kambodźe po staćanow USA pósłać.

Železniske čary zawrěli