Wopory masakra wopominali

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Nowa wustajeńca w bywšim koncentraciskim lěhwje w Luborazu

Luboraz (dpa/SN). Při wopomnišću ně­hdyšeho koncentraciskeho lěhwa w juhobraniborskim Luborazu we wokrjesu Dubja-Błóta su njedźelu wopory nacionalsocializma wopominali.

W Luboraskim kaceće, wotnožce Sachsenhausenskeho lěhwa, dyrbješe za čas nacionalsocializma hač do 10 000 jatych nućene dźěło wukonjeć. Mnozy su zahinyli. Při rozpušćenju lěhwa ćěrjachu jatych spočatk februara 1945 do směra na zapad. Něhdźe 1 350 chorych a słabych Židow su esesowcy wot 2. do 4. februara 1945 zatřělili.

Braniborski kulturny statny sekretar Tobias Dünow rjekny w dokumentaciskim a wopomnjenskim centrumje, zo je dźensa ćim wažniše na tehdyše podawki dopominać. „Tež dźensa Židow na dróhach nadpaduja, židowske kěrchowy wonječesćeja, židowske institucije nadběhuja a antisemitisku šćuwańcu rozšěrjeja. Tule su towaršnosć, ale tež wšitcy jednotliwcy wužadani jasnu poziciju zabrać.“

Nowy problem za CDU

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:
Durinska CDU ma wot dźensnišeho problem na blidźe: Kak přichodnje z Lěwicu wobchadźeć? Dotal móžeše so na swoju opozicisku rólu wróćo sćahnyć a zhromadne dźěło z Lěwicu wotpokazać, cyle tak, kaž sej to CDU na zwjazkowej runinje žada: žane zhromadne dźěło z Lěwicu a AfD! Nětko pak maja w Durinskej nowe połoženje. Dokelž nima lěwicarski mi­nisterski prezident Bodo Ramelow ze swojim mjeńšinowym knježerstwom z SPD a Zelenymi wjetšinu w parlamenće, syda CDU ze swojim krajnym předsydu Mikom Mohringom faktisce sobu za knježerstwowym blidom. Wšojedne, što nowe knježerstwo čini, stajnje budźe CDU wužadana so rozsudźić. Hdyž wšitko wotpokazuje, štož Ramelow namjetuje, dyrbi sej pobrachowacu zamołwitosć za kraj wumjetować dać. Hdyž mjeńšinowe knježerstwo podpěruje, změje mjerzanje ze zwjazkowej CDU w Berlinje. Zjawnosć to wotnětka dokładnje wobkedźbuje. Marko Wjeńka

To a tamne (04.02.20)

wutora, 04. februara 2020 spisane wot:

Akcija k wuchowanju krokodila w Indoneskej je wotprajena. Dotal njeje so nichtó­ zwólniwy wuprajił krokodilej wobruč­ motorskeho ze šije sćahnyć, z kotrejž so tón hižo tři lěta bědźi. Zwěrinoškitarjo so boja, zo móhł so krokodil prjedy abo pozdźišo zadusyć. Tuž su samo pjenježne myto přilubili, bjez wu­spěcha. Dotal běchu wšitke pospyty zwrěšćili, zwěrjeću pomhać.

Strach před nowym corona-wirusom wohroža nětko tež swětosławny sněhowy festiwal w japanskim měsće Sapporo. K wotewrjenju spektakla na najsewjernišej japanskej kupje Hokkaido organizatorojo wopytowarjow we wjacorych rěčach namołwjachu, maski nosyć. Nimo toho nastajichu bleše z desinfekciskim srědkom. Loni bě sej 2,7 milionow ludźi impozantne skulptury ze sněha a lodu wobhladało. Lětsa liča z jasnje mjenje zajimcami. Tójšto šulow je připowědźiło, zo na festiwal njepřińdu.

Ćěkancam miłosć wopokazać

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus nježada sej jenož podpěru ćěkancow w cyrkwi, ale tež zwonka njeje. Hospodliwosć słuša k swědčenju wěry, rjekny wón njedawno lutherskej delegaciji z Finskeje. Chrystus zetkawa nas „w čłowjekach, kotřiž su pod strašnymi wobstejnosćemi wójnje a bědźe wućeknyli. Čłowjeskosć, kotruž druhim wopokazaš, wučinja podźěl na miłosći Božej“, swjaty wótc wuzběhny.

Skutk podpěruje kubłanje

Drježdźany/Paderborn (B/SN). Z 500 000 eurami podpěruje lětsa Bonifacijowy skutk projekty katolikow w biskopstwje Drježdźany-Mišno. Z toho nałoža 125 000 eurow za nabožinske kubłanske dźěło w pěstowarnjach, 120 000 eurow planuja za nabožne tydźenje dźěći. Twarske ponowjenske dźěła podpěruja ze 193 500 eurami, na přikład přetwar a rozšěrjenje Winfriedoweho domu w Schmiedebergu (76 000 eurow).

Zahaja Misereor-akciju

Gemkow prěnje koło dobył

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:

Lipsk (dpa/SN). Sakski minister za wědomosć Sebastian Gemkow (CDU) je njewočakowano prěnje koło wólbow wyšeho měšćanosty Lipska dobył. Jurist nažnja 31,6 procentow hłosow a leži tak před tuchwilnym mějićelom zastojnstwa Burkhardom Jungom (SPD). Tón bě porno wólbam w lěće 2013 wjace hač dźesać proc. přisadźił a jeno 29,8 proc. dóstał. Dokelž njeje nichtó z kandidatow absolutnu wjetšinu docpěł, dyrbja wšitcy za štyri tydźenje do druheho koła.

Johnson nochce so wjazać

London (dpa/SN). Britiski premierminister Boris Johnson nochce so na žadyn pad ze zrěčenjom zawjazać prawidła EU za wobswětoškit, prawa dźěławych a statnu pomoc na dobro hospodarstwa, dodźeržeć. To wuchadźa z manuskripta narěče, kotruž chcyše wón w běhu dnja dźeržeć. Chcyše w njej mězniki swojich jednanjow wo přichodnych poćahach z EU prezentować. Njeje žaneje přičiny, wikowanskeho zrěčenja z EU dla tež jeje prawidła přewzać, Johnson zwurazni.

Poslednje přednoški

Macron w Pólskej

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Francoski statny prezident Emmanuel Macron je dźensa Pólsku wopytał. Prěni dźeń dwudnjowskeho wopyta wočakowaštaj jeho pólski statny prezident Andrzej Duda a ministerski prezident Mateusz Morawiecki. W srjedźišću rozmołwow stejachu pólsko-francoske poćahi, planowanje etata Europskeje unije za lěta 2021 do 2027 kaž tež klimowa a industrijna politika, kenclija Morawieckeho do wopyta francoskeho prezidenta zdźěli. Macron chcyše so tež z předsydomaj wobeju komorow pólskeho parlamenta zetkać. Jutře chce studentam Krakowskeje uniwersity wo poćahach mjez Pólskej a Francoskej přednošować. Je to prěni wopyt Emmanuela Macrona w Pólskej a prěni wopyt francoskeho prezidenta po lěće 2013. W dołhej přestawce wotbłyšćuje so měnjaty poměr mjez krajomaj.

Wjeršk płaćiznow

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:
Düsseldorf/Berlin (dpa/SN). Do dźensnišeho wjerškoweho zetkanja w kanclerskim zarjedźe niskich płaćiznow žiwi­dłow dla je nawoda rjećaza kupnicow Rewe Lionel Souque płaćizny žiwidłow zakitował. „W Němskej bydli něhdźe 13 milionow ludźi w chudobje abo na hranicy mjezy chudoby. Přijomne płaći­zny žiwidłow zmóžnjeja jim strowe a wěste zežiwjenje. To chcemy a mamy jako wikowarjo žiwidłow tež přichodnje zaručić“, rjekny manager powěsćerni dpa. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je wodźacych zastupnikow wikowanja dźensa na zetkanje k rozmołwje wo „fairnych płaćiznach“ žiwidłow přeprosyła. Ratarjo skorža, zo su žiwidła přetunje.

Nowa chorownja za tysac pacientow

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Znowa su w Bayerskej corona-wirus pola čłowjeka zwěsćili, kaž tamnbiše strowotniske ministerstwo informuje. Tak je so ličba cyłkownych padow w tym zwjazkowym kraju na wosom powjetšiła. Natyknjeny 33lětny je runja tamnym schorjenym sobudźěłaćer předewzaća Webasto w Stockdorfje (Starnbergski wokrjes). Ministerstwo zdobom zdźěla, zo su wšitcy pacienća w strowotnisce stabilnym stawje.

Nowa chorosć płucow je sej w Chinje hižo wjace smjertnych woporow žadała hač epidemija sars před 17 lětami. Strowotniske ministerstwo w Pekingu je dźensa informowało, zo je dalšich 57 ludźi na corona-wirus zemrěło. Tak je ličba smjertnych woporow na 361 rozrostła. Ličba dopokazanych infekcijow dale raznje přiběra. Zamołwići w Pekingu rěča mjeztym wo wjace 17 200 padach, dalše žórła mjenuja 20 000 natyknjenych. W chinskej metropoli Wuhanje su dźensa nowu prowizorisku chorownju wotewrěli. W njej maja tysac łožow. Kompleks běchu w běhu dźesać dnjow natwarili.

Dawkowe straty na wuchodźe

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:

Institut wěšći spadowace dochody skónčenja zmilinjenja brunicy dla

Halle/Podstupim (dpa/SN). Wuchodoněmske wuhlowe kraje dyrbja po najnowšim přepytowanju z tym ličić, zo tójšto dawkowych dochodow přisadźa. Kónc zmilinjenja brunicy wuchodoněmske rewěry wosebje trjechi, dokelž tam špatne wuwiće ličby wobydlerstwa hospodarski rozmach jara negatiwnje wobwliwuje, zdźěla Institut za hospo­darske wuwiće w Halle.

Wobaj faktoraj zawinujetej we Łužicy w Braniborskej a wuchodnej Sakskej hač do­ doskónčneho kónca brunicy dawkowe straty štyrjoch miliardow eurow. Za srjedźoněmski rewěr na juhu Saksko-Anhaltskeje a za Lipšćansku kónčinu liča slědźerjo ze stratami 1,5 mi­liardow eurow w samsnym času. W porynskim rewěrje Sewjerorynsko-Westfalskeje so spadowace dochody tak jara njewuskutkuja,­ dokelž tam struktura wobydlerstwa w mnohich wobłukach cyłoněmskemu přerězkej wotpowěduje.

To a tamne (03.02.20)

póndźela, 03. februara 2020 spisane wot:
Najwjetši sněhowy muž swěta steji w awstriskej Steiermarce. Kaž tamniša powěsćernja APA rozprawja, su fachowcy Guinnessoweje knihi rekordow sobotu wysokosć běłeho hobra 38 metrow naměrili. Statiskich přičin dla nima sněhowy muž, kaž je to w Awstriskej poprawom z wašnjom, žadyn tołsty brjuch. „Čim wyši wón je, ćim wuša je jeho postawa“, turistiski zwjazk sněhakowarskeje kónčiny Riesneralm zdźěla. Přiwšěm je jemu ze sněhom pjelnjeny cylinder hižo dwójce z hłowy padnył.

nowostki LND