Chce wjetšinu zdobyć

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Statnik: Mjeńšinowa rada je najwažniši zwisk do zwjazkoweje politiki

Berlin/Budyšin (SN/JaW). Předsyda Domowiny Da­wid Statnik je mjeztym třeći króć předsyda mjeńšinoweje rady Němskeje. Wón přewozmje zastojnstwo po tur­nusowym rjadowanju wot Dana z Južneje Schleswigskeje, Jona Hardona Hansena.

Jedna tema budźe Miłoraz

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Antonia Mertsching z frakcije Lěwi­cy je jenička nowa zapósłanča Sakskeho krajneho sejma z Hornjeje Łužicy, kotraž­ nima mandat AfD. Póndźelu wopy­ta wona Domowinu, a tam je Axel Arlt z njej porěčał.

Što je Was pohnuło Domowinu wopytać?

A. Mertsching: Jako zapósłanča noweje frakcije Lěwicy bydlu w Běłej Wodźe, kotraž serbskemu sydlenskemu rumej přisłuša. Prěnjotnje pochadźam z małeje delnjołužiskeje wsy Radochlice (Rettchensdorf) pola Stareje Darbnje (Alt­dö­bern). W Hornjej Łužicy serbstwo bóle spóznawam. W nowym krajnym sejmje njejsu Serbja hižo tak strony přesahujcy zastupjeni, jeničce w frakciji CDU dwaj. Hdyž w swójskej frakciji nikoho wjace nima­my, da chcu so ja ze serbskimi naležnosć zaběrać.

Kajke je tuchwilne zrozumjenje nastupajo Serbow we wašej frakciji?

A. Mertsching: Wěmy, zo su woni wul­ka­ skupina ludźi na wuchodźe Sakskeje, kotraž ma lědma hišće swójske zastup­nistwo w krajnym parlamenće. Wo tym rozmyslujemy, tohodla sym Domowinu wopytała.

Nastate połoženje pak je wuslědk drje demo­kratiskeho, ale ranjaceho rozsuda zjězda Lěwicy loni w Lipsku.

Mjeńšinowe knježerstwo steji

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Erfurt (dpa/SN). W Durinskej su so Lěwica, SPD a Zeleni na zhromadne mjeńšinowe knježerstwo dojednali. Koaliciji ministerskeho prezidenta Boda Ramelowa (Lěwica) pobrachuja po wólbach krajneho sejma štyri hłosy za wjetšinu w parlamenće. Knježerstwo nadźija so „na projekty poćahowaceho so zhromadneho dźěła“ z opoziciju CDU a FDP. Wobě stronje pak krute zapřijeće do knježerstwoweho dźěła wotpokazujetej.

Maas chce Haftara přeswědčić

Berlin (dpa/SN). Wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je so dźensa do Libyskeje podał. Tam chce wliwapołneho generala Chalifa Haftara přeswědčić, zo we wobydlerskej wójnje přiměrej bróni při­zwoli. Přichodnu njedźelu chcedźa na konferency wo Libyskej w němskej sto­licy wo pućach k měrniwemu rozrisanju a mjezynarodnej přezjednosći wuradźować. Rozmołwu z generalom Haftarom wjedźe Maas w nadawku wonkownych ministrow Europskeje unije, kaž z Berlina zdźěleja.

Senat wuradźuje wo Trumpje

Předsyda Domowiny Dawid Statnik (nalěwo) je so dźensa w Berlinje ze statnym sekretarom Erhardom Weimannom roz­žohnował, kiž so na wuměnk poda. Weimann bě nawoda krajneho zastupnistwa a społnomócnjeny Sakskeje w Berlinje. Statnik hódnoćeše jeho jako spušćomneho partnera, kiž je so stajnje tež serbske naležnosće zasadźał. Foto: Domowina

Prěnješkitne płoty wobškodźene

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Frankfurt n. W. (dpa/SN). Po nastajenju škitnych płotow přećiwo rozšěrjacej so afriskej swinjacej mrětwje podłu mjezy k Pólskej pola Frankfurta nad Wódru su zamołwići prěnje škody na barjerach zwěsćili. Při tym jedna so wo jednotliwe pady, kaž rěčnica města wčera zdźěli. Škody su hnydom zwuporjedźeli. Płoty pastwow w Frankfurtskej kónčinje po informaciji rěčnicy wšědnje kontroluja.

Mobilny elektriski škitny płót, kotryž ma dźiwje swinje z Pólskeje wotwobarać, steji na 120 kilometrow dołhim wotrězku we wokrjesach Sprjewja-Nysa, Wódra-Sprjewja a Frankfurt nad Wódru. Wón saha hač k sakskej mjezy. Po informacijach ministerstwa za škit přetrjebarjow su wokrjesy a bjezwokrjesne města za to zamołwite, zo so płoty njewobškodźa. Mrětwa je so němskej mjezy mjeztym hač na 21 kilometrow bližiła.

Wuradźuja wo namjeće Putina

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Po překwapjacym wotstupje ruskeho ministerskeho prezidenta Dmitrija Mjedwjedewa a jeho knježerstwa je ruski parlament hižo dźensa wo naslědniku Mjedwjedewa wuradźował. Hišće wčera bě ruski prezident Wladimir Putin nawodu dawkoweho zarjada Michaila Mišustina za móžneho noweho premiera namjetował.

Parlament dyrbi namjetej Putina přihłosować, štož pak je drje ryzy formalna naležnosć. Politisce njebě 53lětny hospodarski fachowc Mišustin, kiž dawkowy zarjad mjeztym dźesać lět nawjeduje, dotal wulce znaty. Wobkedźbowarjo z toho wuchadźeja, zo budźe wón jeno přechodny ministerski prezident.

Mjedwjedew bě wčera swój wotstup zjawnosći zdźělił. Krótko do toho bě Putin wobšěrne reformy připowědźił. Mjedwjedew chcył je ze swojim wotstupom podpěrać, kaž wón na nowinarskej konferency zdźěli. Putin planuje prawa parlamenta zesylnić a prawa prezidenta wobmjezować. Wladimir Putin je hišće hač do lěta 2024 w zastojnstwje prezidenta.

Časowy plan schwaleny

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Prěnjej blokaj Hamorskeje milinarnje zawru za dźewjeć lět

Berlin (dpa/SN). W zwisku ze skónčenjom zmilinjenja wuhla chcedźa prěnjej blokaj Hamorskeje milinarnje kónc lěta 2029 zawrěć. To je zwjazkowe knježerstwo dźensa w Berlinje zdźěliło. Knježerstwo a zwjazkowe kraje z wuhlowymi kónčinami běchu so wčera wječor na časowy plan nastupajo zawrěće wuhlowych milinarnjow w Němskej dojednali. Milinarnja Lippendorf južnje Lipska budźe kónc lěta 2035 zawrjena. Poslednjej blokaj Hamorskeje milinarnje slědujetej tři lěta pozdźišo.

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je z dojednanjom nastupajo kónc brunicy spokojom. Na wjerškowym zetkanju w kanclerskim zarjedźe běchu so na „něšto rozumneho“ dojednali, wón nowinarjam rjekny. Kaž sakski­ premier wuzběhny, přilubja zwjazkowe knježerstwo přechodny pjenjez wšěm tym, kotřiž swoje dźěło zhubja. „Poprawny zaměr pak dyrbi być, nowe dźěłowe městna wutworić.“

To a tamne (16.01.20)

štwórtk, 16. januara 2020 spisane wot:

Za kompjuterom na čas zabył a k tomu hišće alarm zawinił je dźewjećlětny wopytowar­ wobchoda za elektroniku w Saarbrückenje. Hólc bě sej při kom­pjuteru hrajkał. Jako přistajeny po swjatoku swěcu hasny a alarmowy system zapiny,­ wudyri nadobo alarm. Hakle nětko­ jemu napadny, zo je hišće něchtó we wobchodźe.

Nuznik za psy maja wot najnowšeho na Helsinkskim lětanišću. Wobhospodarjer lětanišća Finavia je dwaj tajkej zarjadował. Tak reaguja na naprašowanja mnohich pasažěrow, hdźe móhli psy swoju nuzu wotbyć. „Wobłuki, w kotrychž móža štyrinohače na nuznik hić, su na sewjero­europskich lětanišćach hišće jara rědke“, rěčnica zdźěli. Přiwšěm njeje myslička cyle­ nowa: W Americe su tajke městnosće samo předpisane, zo móhli serwisowe psy pasažěrow, na přikład tajke, kotrež slepych přewodźeja, na nuznik hić.

Wjeršk wo Libyskej

srjeda, 15. januara 2020 spisane wot:

New Delhi/Berlin (dpa/SN). Ruska je konfliktne strony w Libyskej, hdźež howri wobydlerska wójna, namołwjała na wjerškowe zetkanje do Berlina přijěć. Jenož tak hodźało so zaručić, zo so wšitke dojednanja dodźerža, rjekny wonkowny minister Sergej Lawrow na wopyće w Indiskej. „To je wažny dypk.“ Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) chce njedźelu wjerškowe zetkanje přewjesć. Přeprošenaj staj tež ministerski prezident Fajis al-Sarradsh a jeho přećiwnik, wotpadnjeny general Chalifa Haftar.

Chcedźa zrěčenje wuchować

Brüssel (dpa/SN). W konflikće atomoweho zrěčenja z Iranom dla jednaja Němska, Francoska a Wulka Britaniska wo tym zrěčenje wuchować. Kraje nochcedźa přiběracym ranjenjam dojednanja ze stron Irana hižo dlěje přihladować, rjekny wonkowny minister Heiko Maas (SPD). „Hłowny zaměr wostanje, tomu zadźěwać, zo Iran atomowe brónje wuwiwa.“ Iranski wonkowny minister Mohammed Dshawad Sarif mjenowaše rozsud Europjanow „strategiski zmylk“.

Nowe dopokazy

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, 2. wotprawa) je wčera Drježdźanski­ Powołanskošulski centrum za ratarstwo a zežiwjenje wopytał. Zhromadnje ze šulskej nawodnicu Anju Unger (naprawo) poby wón w rěznistwje (hlej foto)­ a piwarni kubłanišća. Foto: dpa/Sebastian Kahnert

nowostki LND