Praha/Lány (dpa/SN). Liberalno-konserwatiwny Petr Fiala je nowy ministerski prezident Čěskeje republiki. 57lětny je wčera na hrodźe Lány pola Prahi w přitomnosći prezidenta Miloša Zemana hamtsku přisahu złožił. Dokelž běchu Zemana njedawno pozitiwnje na koronawirus testowali, sedźeše 77lětny prezident za přewidnym wotdźělenjom.
Rozžohnowace so knježerstwo dotalneho ministerskeho prezidenta Andreja Babiša wostanje hač k pomjenowanju noweho kabineta jednaćelsce w zastojnstwje. Z pomjenowanjom nowych ministrow liča najzašo srjedź decembra. Fiala chce zwjazk pjeć stron nawjedować, kotremuž přisłušeja nimo jeho Demokratiskeje wobydlerskeje strony (ODS) tež křesćanscy demokraća a Piraća. Zhromadnje běchu wone při wólbach parlamenta spočatk oktobra 108 z cyłkownje 200 mandatow w Domje zapósłancow zdobyli. „Stejimy před ćežkimi časami“, rjekny Petr Fiala při podpisanju koaliciskeho zrěčenja před třomi tydźenjemi. ODS wón mjeztym wosom lět nawjeduje.
Flensburg/Berlin (SN). W koaliciskim zrěčenju noweho knježerstwa SPD, FDP a Zelenych zakótwjenej wotrězkaj nastupajo mjeńšiny Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) zasadnje wita. Lěwica pak so kritisce wupraja.
W koaliciskim zrěčenju mjez druhim rěka: „Narodne mjeńšiny – danska mjeńšina, friziska ludowa skupina, němscy Sintojo a Romojo kaž tež serbski lud – su samozrozumliwy dźěl našeje mnohostronskeje towaršnosće.“ (str. 118) „Iniciatiwu Minority SafePack proaktiwnje podpěrujemy a ju w Němskej přesadźimy. Projekty k zachowanju a wuwiću mjeńšin, jich rěče a kultury dale wutwarimy.“ (str. 122)
„Jako třěšny zwjazk a zastupnica awtochtonych a narodnych mjeńšin witamy zwjeselacy wurjadne wuznaće k mjeńšinam, rěčnej mnohotnosći a k planowanemu rozšěrjenju zasadźenja zwjazkoweje republiki. Za škit narodnych mjeńšin w Europje je bytostne, zo su štyri připóznate narodne mjeńšiny w zrěčenju wuraznje mjenowane“, piše prezident FUEN Loránt Vincze w oficialnym stejišću organizacije mjeńšin.
Spěšnje hišće swojej přewodźerce domoj dowjezć chcyše 38lětny pjany šofer wosoboweho awta, po tym zo bě jeho policija w Hagenje zadźeržała. Muž rjekny, zo bě ze žonomaj na party a zo je jenož jedne piwo pił. Alkomat zastojnikow pak pokaza 1,67 promilow. Jako chcychu jeho sobu na stražu wzać, muž praji, zo wšak chcył žonje hišće domoj dowjezć. Z toho ničo njebu: Policisća wzachu jemu klučik.
Hižo třeću nóc za sobu w korčmje přenocować dyrbja wopytowarjo puba na sewjeru Jendźelskeje. Dotal njeje jasne, hdy budźe dróha k wotležanemu hosćencej w narodnym parku Yorkshire Dales zaso swobodna. Sylny sněhowy wichor bě něhdźe 60 hosći překwapił a wobchadny chaos zawinił. K jědźi maja hišće dosć, korčmarka měnješe. Hosćo zaběraja so ze wšelakimi hrami. Alkohol pak syda hakle popołdnju po třoch.
Załožbowy etat za lěto 2022 je schwaleny. Lětsa zahajene pomjeńšenje personalnych deficitow w serbskich institucijach klětu dale powjedu, kaž bě srjedu na nowinarskej rozmołwje zhonić.
Budyšin (SN/at). Posedźenje załožboweje rady minjenu wutoru bě prěnje po 30. róčnicy wutworjenja Załožby za serbski lud 19. oktobra 1991 we Łazu. Předsyda parlamentariskeje přirady, zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Marko Šiman, poda tam zarys stawiznow załožby. Wšako njeje wjetšina nětčišich radźićelkow a radźićelow jeje započatki sobu dožiwiła. Składnostnje róčnicy je politisko-parlamentariski wječork w Berlinje předwidźany, podšmórny předsydka załožboweje rady Susann Šenkec. Wo konkretnym terminje pak wona ničo njerjekny, dokelž zdawa so aktualne pandemiske połoženje najwjetše haćidło być.
Berlin (dpa/SN). Němske wojerske lětarstwo je dźensa započało, na koronawirus intensiwnje lěkowanych pacientow přepołožić. Za to je Airbus MedEvac po informacijach powěsćernje dpa na bayerskim lětanišću Memmingen přizemił a wottam pacientow do Münstera-Osnabrücka w Sewjerorynsko-Westfalskej transportował. Zwjazkowa wobora ma dwě tajkej lětadle. Tak móža pacientow w běhu krótkeho časa po wšej Němskej rozdźělić, hdyž su chorownje wućežene.
Hotuja so na triažu
Berlin (dpa/SN). Hladajo na zdźěla dramatiske połoženje w chorownjach koronawirusa dla je předsyda swětoweho zwjazka lěkarjow Frank Ulrich Montgomery alarmowany: „Hotujemy so wšitcy na triažu“, rjekny wón nowinarjam. Lěkarjo wšitko činja, zo bychu tajkemu surowemu rozsudej zadźěwali. „Přiběracych ličbow dla pak dyrbja so na to přihotować.“ Triaža rěka, zo dyrbja medicinarjo pobrachowacych móžnosćow dla rozsudźić, komu najprjedy pomhaja.
Južna Afrika wirusowa kónčina
Berlin (dpa/SN). Amtěrowaca zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je pólskemu ministerskemu prezidentej Mateuszej Morawieckemu přilubiła, zo krizu ćěkancow dla na běłorusko-pólskej mjezy runje tak posudźuje kaž wón. Po wčerawšej rozmołwje w Berlinje wona potwjerdźi, „zo smy hladajo na charakter krizy a na prašenje, kak hodźała so rozrisać, jednoho měnjenja“. Merkel přilubi Pólskej „połnu solidaritu“ Němskeje.
Njedyrbjeli-li žane postupy widźomne być, měło so wo nowych sankcijach přećiwo běłoruskemu mócnarjej Aleksanderej Lukašenkej rozmyslować. Runočasnje dyrbjeli durje k dialogej stajnje wotewrjene wostać. „Sankcije su to jedne. Na tamnym boku dyrbimy za dialog wotewrjeni być, zo móhli problemy z rozmołwami rozrisać.“ Jej je wažne aktualny wid pólskeho knježerstwa zeznać, dokelž ma kraj „wšědnje wulki ćišć znjesć“.