Ma Babiš z wobskóržbu ličić?
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z čěskeje stolicy
Praha. Ličba infekcijow z koronawirusom w Čěskej dale woteběra. Njedźelu registrowachu strowotniske zarjady jenož hišće 113 nowonatyknjenjow. To je najmjenje wot 2. žnjenca minjeneho lěta. Sydomdnjowska incidenca wučinja tuchwilu třiceći padow na 100 000 wobydlerjow, wobwod Karlovy Vary měješe ze štyrjomi padami najnišu, Zlínska wokolina pak z 49 padami najwyšu hódnotu po cyłym kraju.
Tajkich dobrych powěsćow dla kiwaja Čecham dalše přijomne wolóženja. Tak smědźa wot póndźele, po wjace hač pjeć měsacach, hosćencarjo swojich wopytowarjow wonka kaž tež w nutřkownych rumnosćach swojich lokalow posłužować. Tež wobhospodarjerjo sawnow, wellnessowych oazow, kupjelow, diskotekow a kazinow móža so skónčnje zaso wopytowarjow nadźijeć. Přiwisnicy sporta dyrbja wězo płaćiwy negatiwny test wobsedźeć, šćěpjeni być abo wustrowjenje po infekciji dopokazać móc.
Wuslědki za lěto
Praha (ČŽ/K). Ludličenje 2021 w Čěskej je so njedźiwajcy jeho njezwučeneho digitalneho razu bjez komplikacijow wotměło, hódnoći Čěski statistiski zarjad (ČSÚ) jako organizator akcije. Nětko wón informuje, zo je 87 procentow wobdźělnikow jemu swoje data elektronisce sposrědkowało a tak wjace, hač běchu wočakowali. Dobrych 795 000 ludźi připósła wupjelnjene formulary z póštu. Sobudźěłaćerjo zarjada naprašniki nětko wuhódnoćeja, štož wězo swój čas traje. Wuslědki ludličenja 2021 tuž za lěto wočakuja.
Ličenje wobydlerjow, bydlenjow a twarjenjow přewjeduja kóždych dźesać lět. Na nim so wobdźělić je winowatosć čěskich staćanow, ale tež wšěch wosobow, kotrež smědźa dlěje hač 90 dnjow w kraju přebywać abo kiž su w nim azyl dóstali. Štóž tutu winowatosć njespjelni, tomu hrozy pokuta hač do 10 000 krónow.
Narodny plan
Praha (ČŽ/K/SN) Čěske knježerstwo je „Narodni plan obnovy“ schwaliło. Za jeho zwoprawdźenje su inwesticije přibližnje 200 miliardow krónow (něhdźe 78,5 miliardow eurow) předwidźane. Wot Europskeje unije wočakuje Čěska 171 miliardow krónow (67,7 miliardow eurow) podpěry.
Wony plan wobsahuje šěsć hłownych polow, za kotrež chcedźa pjenjezy předewšěm nałožić. Najwjetši dźěl z nich, cyłkownje 91 miliardow krónow (dobrych 3,75 miliardow eurow), je za wutwar infrastruktury a tak mjenowaneje zeleneje transformacije předwidźany. Nahladne sumy maja tež hić do klimatiskich projektow a do digitalizacije. Nic naposledk chcedźa z pjenjezami spěchować zdźěłowanje, dźěłowe wiki, wuwiće energije, inowaciju a strowotnistwo.
Wukaz Pólsku chětro zamyla
Europske sudnistwo přećiwo Turówskej brunicowej jamje rozsudźiło
Waršawa. Nimale tři lěta trajacy konflikt mjez Čěskej a Pólskej Turówskeje brunicoweje jamy dla je so minjene dny dale přiwótřił. Mjeztym dochadźa k protestam pólskich hórnikow a k zaraćenjam na pólsko-čěskich dróhach.
Europske sudnistwo w Luxemburgu bě dźens tydźenja wukazało, zo ma Pólska brunicowu jamu Turów w pólsko-čěsko-němskim třikrajowym róžku hnydom zawrěć. Do toho bě Čěska wot lěta 2019 stajnje zaso na škody skedźbnjała, kotrež Turówska jama zawostaja. Tak su zwěsćili, zo dnowna woda na čěskej stronje spochi woteběra. Rozmołwy ze zastupnikami Pólskeje běchu wobćežne, dokelž woni wobmyslenja susodneho kraja ignorowachu. Tak we Waršawje twjerdźachu, zo su problemy dnowneje wody w Čěskej wuskutki změny klimy a pobrachowaceho dešća. Jako Polacy skónčnje zdźělichu, zo chcedźa brunicownju hač do lěta 2044 dale wjesć a samo hišće rozšěrić, je Čěska na Europskim sudnistwje skoržiła.
Tójšto wolóženjow w Čěskej
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny ze susodneho kraja
Praha. Nowy tydźeń woznamjenja za našich južnych susodow dalše přijomne změny. Minjenu póndźelu zetkachu so wuknjacy a studowacy skónčnje zaso w swojich kubłanišćach. Distancna wučba je nětko zańdźenosć, hač do wulkich prózdnin spočatk pražnika wuknu šulerki a šulerjo zaso po zwučenym wašnju w šulach. Na zastupjerjow poslednjeho lětnika gymnazijow a srjedźnych šulow je póndźelu hnydom najwažniši test jich šulskeje „karjery“ čakał – abiturne pruwowanje. Tak su so maturanća nad nadawkami w matematice a jendźelšćinje wězo porjadnje poćić dyrbjeli. Wutoru bě potom čěšćina na rjedźe a dźensa maja absolwenća pruwowacych wo swojich znajomosćach w cuzych rěčach přeswědčić. Za to móža sej po złoženych pruwowanjach dobry film w kinje abo snano dobru hudźbu w koncertnej hali lubić dać – tajke zarjadowanja z hač do 500 wopytowarjemi w zawrjenych rumnosćach su mjenujcy tohorunja zaso dowolene.
Ruska wolóžena
Moskwa (dpa/SN). Ruska je na informaciju USA, zo nochcedźa razniše sankcije přećiwo němsko-ruskemu płunowodej Nord Stream 2 wukazać, pozitiwnje reagowała. Prominentny wonkowny politikar Konstantin Kosačow pak kritizuje, zo su USA krótko do zetkanja wonkowneho ministra USA Antonyja Blinkena z jeho ruskim kolegu Sergejom Lawrowom hišće chłostanske naprawy přećiwo łódźam a organizacijam postajili, kotrež su na twarje pipeliny wobdźělene. „To je dotal naša woprawdźitosć. Přiwšěm widźimy nětko swětło na kóncu tunla“, rjekny wicešef ruskeje federaciskeje rady.
K wolóženju Ruskeje běchu so USA chłostanskich naprawow přećiwo Nord Streamej 2 AG a jeje němskemu jednaćelej Matthiasej Warnigej wzdali – hladajo na zajimy Němskeje. Rozsud USA polěpša nětko šansy na dotwar pipeliny za něšto měsacow. Na němskim boku Baltiskeho morja faluje hišće 13,9 kilometrow prěnjeje a 16,8 kilometrow druheje roły.
Přilubja ludźom dalše dobroty
Pólske knježerstwo program nowonatwara kraja předstajiło
Waršawa. Pólske knježerstwo je wobšěrny plan wuwića kraja po zakónčenju koronapandemije předstajiło. Činili su to we wobłuku wulkeho atraktiwneho, tři hodźiny trajaceho zarjadowanja ze skutkownymi 3D-grafikami minjenu sobotu we Waršawje. Přitomni běchu wšitke w knježerstwowej koaliciji zastupjene strony z ministerskim prezidentom Mateuszom Morawieckim na čole kaž tež předsyda knježaceje strony PiS Jarosław Kaczyński. Podawk wotmě so bjez přihladowarjow.
Nastup opozicije
Praha (ČŽ/K/SN). Dobre štyri měsacy do wólbow sejma du strony a hibanja opozicije do zjawnosće. Wuknjo z prjedawšich poražkow činja to tónkróć w zwjazkach a nic hižo kóžda za sebje. Koalicija Piratow/STAN nastupi z hesłom Vrat’me zemi budoucnost (Wróćmy krajej přichod). Z nim a sylnym programom chce zhromadźenstwo změnu docpěć. Předsyda Piratow Ivan Bartoš přilubja kónc klientelizma, chaosa w rjadowanju stata a njezmištrowanja krizowych situacijow. Šef STAN Vit Rakušan rjekny, krajej ma so prawy kurs dać a wšěm ludźom perspektiwa.
Njekomdźo so je koalicija Spolu – zwjazk konserwatiwnych stronow ODS, KDU/ČSL a TOP 09 – w Brnje wólbnu kampanju zahajiła. W morawskej stolicy předstaji wona wirtuelnje swój program wobnowjenja a polěpšenja kraja. Naslědnje budu jón zamołwite wosobiny jednotliwych stronow wolerjam na wobydlerskich zhromadźiznach rozłožować.
Zeman Serbisku wo wodaće prosył
Praha (dpa/SN). Čěski prezident Miloš Zeman je so za wojerske nalěty NATO na Serbisku w lěće 1999 zamołwił. „Chcu serbiski lud wosobinsce wo wodaće prosyć“, rjekny 76lětny na zetkanju ze swojim serbiskim kolegu Aleksandarom Vučićom w Praze. 51lětny Vučić so prezidentej Čěskeje za gestu dźakowaše.
Zeman bě rozsud za wojerske zasadźenje tehdy jako ministerski prezident podpěrał. To je jemu přeco hišće trawma, wot kotrehož chcył so na te wašnje wuswobodźić, prezident rjekny. NATO bě nalěty přećiwo Serbiskej přewjedła, zo by wójnu w Kosowje skónčiła. Ludoprawniski posudk zasadźenja je hač do dźensnišeho dwělomny, dokelž njeměješe NATO za nje mandat UNO.
Tež Němska bě so swój čas na wojerskej akciji wobdźěliła a ze swojimi lětadłami typa Tornado serbisku stolicu Běłohród bombardowała. Tehdyši wonkowny minister Joschka Fischer (Zeleni) akciju runje tak wita kaž zakitowanski minister Rudolf Scharping (SPD). Čěska je wot měrca 1999 čłon NATO. Zeman ma jako prezident drje jenož reprezentatiwne nadawki, jeho wuprajenja pak maja wahu.
