Chłostanja hroža

štwórtk, 08. oktobera 2020 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Pólska chce hladajo na přeńdźenja přećiwo škitnym naprawam koronawirusa dla konsekwentnišo postupować. Štóž tam, hdźež je předpisany, žadyn nahubnik njewužiwa, ma z pjenježnej pokutu ličić. Wuwzaća su jeničce z lěkarskim atestom móžne, rjekny pólski strowotniski minister Adam Niedzielski we Waršawje. Wotpowědne postajenje je ministerstwo zhromadnje z policiju zdźěłało. Zastupjer policije rjekny, zo su zastojnicy dotal jenož na nahubnik skedźbnjeli a ludźi namołwjeli jón wužiwać. Nětko pak maja potrjecheni z chłostanjom ličić.

Wot přichodneje soboty budu kónčiny z wulkimi ličbami infekcijow jako žołte a čerwjene cony woznamjenjene. Škit za hubu a nós je nětko tež pod hołym njebjom trěbny. Ličbu priwatnych swjedźenjow chcedźa tam hišće bóle wobmjezować.

W Pólskej je strowotniske ministerstwo wčera 3 003 nowe infekcije w běhu 24 hodźin registrowało. Cyłkownje 75 wosobow je w zwisku z koronawirusom zemrěło, štož je najwjetša ličba wot spočatka pandemije.

Roberta Kochowy institut Pólsku tuchwilu hišće za rizikowu kónčinu nima.

Prymula: Respektujće naprawy

srjeda, 07. oktobera 2020 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Jeli 30 do 40 procentow wobydlerjow tuchwilne kročele přećiwo rozpřestrěću koronawirusa njerespektuje, chce čěske knježerstwo taktiku změnić a hišće krućiše prawidła postajić, rjekny minister strowotnistwa Roman Prymula na nowinarskej konferency minjenu póndźelu w Praze. Hačrunjež je samsny dźeń připowědźeny wukaz nuzoweho stawa płaćiwosće nabył, po jeho słowach hišće trjeba njeje mjezy kraja znowa zawrěć a towaršnosć na tajke wašnje wobmjezować, kaž bě so stało w nalětniku a jutrowniku, hdyž knježeše 66 dnjow kruty wuwzaćny staw.

Wirus po cyłym kraju dale cychnuje a žadaše sej hižo prěni dźeń nuzoweho stawa dalšich 3 119 nowonatyknjenych. Tuchwilu registruja strowotniske zarjady wjace 38 000 inficěrowanych, 1242 z nich lě­kuja w chorownjach. ­Na zbožo ma wjetšina potrjechenych ­dale jenož lochki přeběh chorosće. 727 pacientow pak je dotal na wirus zemrěło.

Spřisahanje korony dla přesunjene

wutora, 06. oktobera 2020 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). W Pólskej su po reformje kabineta spřisahanje nowych ministrow wotprajili, dokelž bu přichodny kubłanski minister Przemysław Czarnek pozitiwnje na koronawirus testowany. Šef knježerstwa Mateusz Morawiecki je nětko prezidenta kraja Andrzeja Dudu wo nowy termin prosył.

Kaž Czarnek w socialnej syći rozprawješe, bě so wón hłowybolenja dla za přepytowanje rozsudźił. Dokelž nochce nikoho natyknyć, wón na spřisahanje njepřińdźe. Po zdźělence pokazachu na Twitteru wobrazy Czarneka, kak wobdźěli so na politiskim zarjadowanju pod hołym njebjom w Lublinje. Nichtó z přitomnych njeměješe škitny nahubnik. Hnydom w bliskosći steještaj wicešef knježerstwa Jacek Sasin a sobudźěłaćer šefa PiS Jarosława Kaczyńskeho.

Přećiwo pomjenowanju konserwatiwneho politikarja Przemysława Czarneka za ministra je předwčerawšim wjele ludźi před kubłanskim ministerstwom we Waršawje protestowało. Nětko je spřisahanje najprjedy raz přesunjene.

Sejmy wobwodow a senatorow wolili

póndźela, 05. oktobera 2020 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej su pjatk a sobotu wólby do wobwodnych sejmow byli, při čimž je so w třećinje kraja zdobom prěnje koło wólbow senatorow wotměło. Hibanje ANO je w dźesać wobwodach dobyło (2016 w dźewjeć), po jednym wobwodźe su hibanje STAN, koalicija ODS-STAN-Vychodočeši, kaž tež Starostově pro Liberecski kraj wuspěšni byli. Jako předsyda Hibanja njespokojnych woby­dlerjow ma premier Andrej Babiš wuslědk wólbow za přemóžacy wuspěch ANO. Hač změje wone we wšěch dźesać wobwodach tež najsylnišu frakciju z prawom stajić hejtmana, je pak dwělomne. W někotrych z nich su opozicionelne strony njeposrědnje po wólbach mjenujcy započeli hižo koalicije přećiwo dobyćerce tworić, kiž sama lědma partnerow nadeńdźe.

Njedźiwajcy naprawow přećiwo koronapandemiji je wólbne wobdźělenje ze 37,9 procentami wyše było hač před štyrjomi lětami (34,6 proc.). Do wólbneje rumnosće su ludźo dyrbjeli z nahubnikom přińć a w njej sej ruce desinfikować.

Nowy minister zjawnosć šokuje

pjatk, 02. oktobera 2020 spisane wot:

Diskriminacija splažnych mjeńšin žada sej w Pólskej smjertne wopory

Waršawa. Předsyda knježaceje pólskeje narodno-konserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) Jarosław Kaczyński je wot předwčerawšeho jedyn ze štyrjoch naměstnikow ministerskeho prezidenta Mateusza Morawieckeho. Tole je premier we Waršawje zdźělił. Kročel běchu wočakowali, wšako bě Kaczyński hižo před měsacami přetwar kabineta připowědźił a přeradźił, zo chcył sam w knježerstwje sobu skutkować.

Znowa wuwzaćny staw w Čěskej

štwórtk, 01. oktobera 2020 spisane wot:

Praha (dpa/SN). Raznje přiběraceje ličby koronainfekcijow dla je Čěska znowa wuwzaćny staw wukazała. Tón płaći wot přichodneje póndźele najprjedy raz 30 dnjow, kaž strowotniski mi­nister Roman Prymula wčera w Praze zdźěli. Wón knježerstwu mjez druhim zmóžnja, prawa wobydlerjow kaž swobodu schadźowanja wobmjezować. Nimo toho móža sudnistwa razniše chłostanja wuprajić. Wu­wzaćny staw běchu hižo nalěto na dwaj měsacaj wukazali.

Infekcije z koronawirusom, wuwiwace so „kaž raketa“, měli so zadźeržeć, zo njeby strowotniske zastaranje wohrožene było, rjekny minister Prymula. Opozicija knježerstwu wumjetuje, zo je přepozdźe na warnowanja reagowało. Regionalne a senatne wólby maja so přiwšěm jutře a sobotu kaž planowane wotměć. Mjezy kraja ­wostanu dale wotewrjene. Zarjadowanja a zhromadźizny su w zawrjenych rumnosćach na dźesać a pod hołym njebjom na 20 wosobow wobmjezowane. Zawody, wobchody a hosćency njejsu wot restrikcijow potrjechene.

Strona premiera njewohrožena

štwórtk, 01. oktobera 2020 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). By-li so w Čěskej nětko sejm wolić měł, by hibanje njespokojnych wobydlerjow znowa z wulkim předskokom dobyło – ANO premiera Andreja Babiša by mjenujcy 31,1 procent hłosow nažnjało. To wuchadźa z najnowšeho woprašowanja wolerjow, přewjedźeneho wot agentury CVVM. Hladajo na wuslědkaj zwěsćowanja w juniju a juliju je ANO tak zaso na akceptancy přibyło, bě za njo tehdy tola „jeno“ 29 procentow było. Druhe městno bychu ze 16 dypkami Piraća docpěli, a třeće z 12,5 dypkami ODS wobsadźiła. Socialdemokratam by z 10,5 procentami pjata pozicija kiwała a komunistam z 9,5 procentami šesta. Hač bychu SPD, STAN, TOP 09 a KDÚ-ČSL znowa do sejma zaćahnyli, je njewěste.

Napadnje hinak wobsteji ANO w septemberskim woprašowanju wolerjow přez agenturu STEM. Pola njeje su so jeno 28,4 procenty za stronu premiera Babiša wuprajili, štož je najniši staw přichilnosće po wólbach 2017. Dobyło by wšak wone přiwšěm jasnje, bychu dźě Piraća jako druzy runje na 12,8 procentow přišli, a wobydlerscy demokraća w ODS jako třeće na 10,6 procentow.

Tójšto wučerjow so natyknyło

srjeda, 30. septembera 2020 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny

Po poměrnje „normalnym“ lěću z mjenje horcymi temperaturami je so wjedro minjeny pjatk tež w Čěskej chětro wochłódniło. Na hórskich hrjebjenjach Rudnych horin, Kyrkonošow a Šumawy błyšćeše so minjeny kónc tydźenja samo hižo prěni lětuši sněh. Dešćowa fronta da hładźiny rěkow stupać a wobradźi přirodźe hižo trěbne wolóženje, wšako bědźi so susodny kraj runje tak kaž Sakska z dołho trajacej suchotu. Nazyma njewoznamjenja pak jenož dešćikojte wjedro a hriby­zběranje, štož je mjez Čechami přewšo woblubowana kónctydźenska zaběra. Wona wobradźa jim cyły rjad swjedźenjow. 28. požnjenc, dźeń swj. Wjacława, patrona Čěskeje, skićeše mnoho zajimawych akcijow. Tak móžachu sej Praženjo barokny mechanizm Lorety wobhladać a zwěsćić, kak jeje zwonohra dokładnje funguje. W Loreće, na dworje kapucinskeho klóštra na Hradčanach, zaklinčachu na dnju swj. Wjacława 1695 prěni króć zwony woblubowaneje zwonohry. W křižnej chódbje twarjenja wuhladaš samo mólbu Róžeńčanskeje putniskeje cyrkwje.

Spomóžny wopyt

wutora, 29. septembera 2020 spisane wot:
Bratislava (SŽ/K). Ukrainski prezident Wolodymir Želenskij je oficialnje Słowaksku wopytał. Při tej składnosći podpisa­štaj wón a jeho słowakska kolegina Zuzana Čaputová dwě zrěčeni. Jedne dowola Ukrainje wužiwanje Užgorodskeho lětanišća, tamne předwidźi rozšěrjenje zhromadnosćow na hranicach, hłownje na jich přechodach a nastupajo transport tworow. Na nowinarskej konferency Čaputová zwurazni, „smój z hosćom pře­zjedneho nahlada, zo su poćahi mjez Słowakskej a Ukrainu jara dobre a konstruktiwne. Ukraina je naš najwjetši susod a nam ekonomiska prosperita.“ Po rozprawach słowakskich medijow pojednaštaj hłowje wobeju statow tež aktualnu situaciju w zwisku znowa so rozšěrjaceje koronapandemije w Europje, pohłubšenje kooperacije na polu infrastruktury, tak rozwiće železniskeho a pućowanskeho wobchada kaž tež dalše zhromadne dźěło w kulturje a sporće. Nastupajo połoženje na wuchodźe Ukrainy je prezidentka Čaputová Želenskemu k jeho zeskutkownjenym kročelam gratulowała. „Směmy konstatować, zo w Donbasu brónje najdlěje mjelča.

Kaczyński chce do knježerstwa

pjatk, 25. septembera 2020 spisane wot:

Zakoń wo zwěrinoškiće zbudźa dalše protesty plahowarjow kožuchačow

Waršawa. Kriza pólskeho knježerstwa dale traje. Wudyriła bě wona po wothłosowanju pólskeho sejma wo nowym zakonju za škit zwěrjatow minjeny pjatk. Po nim maja wšitke plahowarnje kožuchačow – 438 po cyłym kraju – w běhu jednoho lěta zawrěć. Zakoń běchu z wjetšinu hłosow schwalili, dokelž běchu tež zapósłancy opozicije za njón hłosowali.

Runočasnje pak bě so wukopało, zo je so cyłkownje 53 zapósłancow koalicije, z nich na wšě 38 z rjadow knježaceje ­narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS), přećiwo zakonjej wuprajiło. Předsyda PiS Jarosław Kaczyński reagowaše přewšo hněwnje a měješe to za wosobinske skřiwdźenje. Zakoń dźě bě na jeho iniciatiwu nastał. Wón je po­trjechenych „wotchilerjow“ suspendował a hrozy samo z dočasnymi wólbami. Za to wšak by w parlamenće wjetšinu dweju třećinow trjebał. Nimo toho njeje scyła wěste, zo by PiS wólby dobyła.

nowostki LND