Spočatk awgusta běch zhromadnje ze swojej hudźbnej skupinu Astronawt w Mnichowje. W tamnišim filmowym studiju Bavaria bu show z titlom „Das große Deutschland-Quiz“ nahrawana. Format wusyłanja je tajki, zo maja wjacori prominentni na prašenja moderatorki Sabiny Heinrich wotmołwjeć. Temy zaběraja so z regionalnymi a nadregionalnymi zajimawosćemi Němskeje. Show na sćelaku ZDF je poměrnje nowa a hakle lětsa zaběžała. Spočatk awgusta su jedne z přichodnych wusyłanjow natočili.
Srjedź septembra je Serbskopazličanska młodźina znowa němskich a serbskich młodostnych na swoju klubowu party při haće přeprosyła. Kónctydźenski spektakl zahaji so pjatk z flatrate-party. Wo hudźbne wobrubjenje postarachu so DJjojo z młodźiny sameje. Sobota bě hłowny dźeń zarjadowanja. Na main-floorje wjerćachu hnydom wjacori DJjojo swoje tačele – SCALA, SimplexX, Don Promillo a nowačkaj JanH™ a DJ Lehmenn’s. Frank Wjesela běše na tamnym jewišću skerje za wšelke šlagry a partyjowe klasikarje zamołwity. Pjatk měješe mjenje rjany kónc. Skupina młodostnych – wočiwidnje prawicarjo – naškarachu tam njeměr a je wopytowarjow křiwdźiła. Zamołwići zarjadowanja wołachu na to policiju k pomocy. Wona je wječor zakónčiła a so tež zwonka ležownosće wo měr postarała. Jakub Langa
Za serbskich čłonow konjaceho sportoweho towarstwa „Při Klóšterskej wodźe“ Pančicy-Kukow běše domjace jěchanske wubědźowanje před dwěmaj tydźenjomaj w Hórkach přewšo wuspěšne. Křesćan Zahrodnik bu z kobłu Namibiu (wobraz) sakski wicemišter w mnohostronskim jěchanju. Třeće městno docpě Jakub Bobka. Marlene Matikec doby mnohostronske jěchanje klasy E, Britta Zahrodnikowa pak bu prěnja w dresurowym pruwowanju klasy A. W mustwowym hódnoćenju stejachu Franciska Bobkec, Marlene Matikec, Paulina Borowitzec a Mayte Hetmankec cyle horjeka na podesće.
Konstantin Hrjehor
Serbske młodźinske towarstwo Pawk je swój štyridnjowski seminar w septembrje z młodostnymi awtochtonych mjeńšin Němskeje přewjedł. Mjez sydom wobdźělnikami běchu tež zastupjerjo mjeńšiny Danow w Němskej a Saterskich Frizow. Młodostni rozjimachu temu diskriminacije, w kotrej formje so wona jewi a kak jej napřećo stupiš. Nimo sobotneho Powerserba wulećachu sej wobdźělnicy njedźelu do Delnjeje Łužicy. Seminar bě Pawk hromadźe z Młodźinu europskich narodnych mjeńšin MENS a z pomocu Domowiny organizował.
Jakub Wowčer
Max Grundmann bě original. W jeho Běłochołmčanskej hospodźe „Tři lipy“ knježeše zwjetša wulkotna nalada. Wón pochadźeše z – we Wojerecach a wokolinje – derje znateje a česćeneje swójby wobchodnikow, předewzaćelow a rjemjeslnikow. „… wysokozrosćena postawa ze šěrokimaj ramjenjomaj, korpulentna hač do wysokeje staroby; muž, kiž je hubu stajnje na prawym blaku měł. Swojim hosćom napřećo bě, tak so praji, přeco jara šćedriwy“, piše Werner Thomas w swojej knize „Powěsće a dalše stawiznički wokoło a z Běłeho Chołmca“ wo bywšim hosćencarju, kiž bě so z kolesom jěducy stajnje z hrónčkom „Purumpumpum, der Grundmann kummt“ připowědźił. Wšědny dźeń zmištrowa ze šćipatym jazykom a (sebje)ironisce. „Wón přežiwi čas kejžora a je so njehladajo někotrehožkuli wušparanja tež přez dobu Hitlera předrěł“, Thomas dale piše, „… zwjetša hódnoćachu jeho hdys a hdys prowokowace wustupowanje jako žort.“ To njeje pozdźišo za čas Němskeje demokratiskeje republiki hinak było. Postajenja knježerstwa, wólby abo tež wšědny dźeń w hospodźe komentowaše wón na cyle swojorazne wašnje.
Rentnar a što potom – wuměnkarsku swobodu wužiwać abo wužadanje přiwzać (33)
Ludźi ze słódnym mjedom zapleńčić, so zamołwiće wo wěstotu druhich starać a lubowarjow chóroweho spěwanja z lóštnymi pěsnjemi zawjeselić ma mjeztym 80lětny agilny Pěskečan Beno Pólk za samozrozumliwe. Tele tři wužadace činitosće wobhladuje wón jako nošne stołpy swojeho wuměnkarskeho derjeměća. Formował a skrućił bě sej je z přikubłanymi kajkosćemi z časa dźěćatstwa.
Narodźiwši so w druhim lěće suroweje Druheje swětoweje wójny nazhoni jako najmłódše mjez sydom Pólkec dźěćimi, što rěka pod chuduškimi poměrami a přiwšěm z lubosću maćerje kubłany wotrosć. Nan je dźě so hakle 1949 z wójnskeje jatby domoj wróćił. Derje dopomina so Beno Pólk hišće na swój šulski čas. Sedmjo nóžkowachu při kóždym wjedrje – při rjanym wjedrje bosy a hewak w črijach z drjewjanymi pódušemi – do Njebjelčanskeje šule. Nazymu ducy domoj dachu sej za Serbskimi Pazlicami stajnje prawu rěpku słodźeć, a hłódny brjuch bě změrowany.
Tykowane chěže wotbłyšćuja w biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty za region typisku twarsku kulturu. W kotrej měrje pak wone hišće aktualny wobraz tamnišich komunow postajeja? Abo što gmejny činja, zo bychu pomhali wonu twarsku substancu zachować, tele swědstwa hornjołužiskeje wjesneje architektury wonkownje saněrować a zdobom nutřka načasnym narokam žiwjenja wotpowědować?
Za skupinu studowacych w masterskim směrje Regionalne wuwiće a přirodoškit Wysokeje šule za naslědne wuwiće w braniborskim Eberswaldźe bě wot zarjada biosferoweho rezerwata namjetowana tematika „Sydlenske wuwiće a za region typiske twarjenje w biosferowym rezerwaće“ přewšo wužadowaca. Tak zaběrachu so z njej we wobłuku studentskeho projekta. Za čas koronapandemije su woni ze Stróže hišće młodu tradiciju zhromadneho dźěła mjez partneromaj dale wjedli.
W serialu „Na serbskich slědach
po Praze“ wjedźe bywši Pražan
Marek Krawc čitarjow na městnosće
w čěskej stolicy, kotrež maja
tež za nas Serbow wulki wuznam.
Dźensa: Klementinum
Po Praskich Hradčanach je Klementinum najrozsahliša skupina baroknych twarjenjow w čěskej stolicy. Do lěta 1556 běchu 32 małych domow, sydom statokow, tři cyrkwje, dwě zahrodźe kaž tež jedyn klóšter na jeho městnje blisko Karloweho mosta. Po zasydlenju jezuitow 1556 wuzwolichu sej jich zastupjerjo tónle powabliwy blečk wosrjedź stareje Prahi, zo bychu sej tam swoje nadobne sydło natwarili, kotrež ma hač do dźensnišeho raz kruteho, wot wonkowneho swěta wotzamknjeneho hrodu. W jeho nutru pak knježeše a knježi nadal čiłe wědomostne žiwjenje.