Wjes Bolborcy hač dodźensa ze serbskimi stawiznami njeposrědnje ...
Pohladnicy powědaja wo dawnych časach, swědča wo podawkach a ludźoch. Alfons Handrik wotkrywa nam swět, na kotryž smy minjene lěta nimale pozabyli.
Pohladnica wo Bolborcach z lěta 1905 wotbłyšćuje połoženje žiwnosćerjow a chěžkarjow tehdy ryzy serbskeje wsy z něhdźe 300 wobydlerjemi. Wot lěta 2007 słušeja Bolborcy do Budyšina. Motiwy z pohladnicy tam dźensa hišće nańdźemy. Wužiwanje a wobsydstwo pak stej so změniłoj. Tak bě „Serbska korčma“ při hłownej dróze na Słonu Boršć stajnje derje wopytana. Hosćo dachu sej tam dobru jědź słodźeć. Korčmar Traugott Nowotnick wabješe w januaru 1931 z nawěškom na tradicionalne zymske kózłopiwo, zwjazane ze swinjorězanjom a tak z wotpowědnym poskitkom połćika a krupjaneje kołbasy. Hosćenc bu 1. oktobra 1957 zawrjeny. Po tym zaměstnichu w domje předawarnju Konsuma, dźensa je tam bydlenje. Při puću stejacy tykowany dom je hižo dlěši čas na předań.
Wysoko w powětře ...
Wysoko w powětře dźěłaja mužojo z komory. Wysoke žerdźe stajeja jako škit wokoło twarjenja. Tež Lotka bě na wopyće a lězeše wysoko na róšty. Róštytwarc Christian ju kruće dźeržeše, zo Lotka dele njepadny. Myški pak mužojo trjebaja, hdyž žerdźe tam a sem noša. Z wysokosće Lotka tež dožiwja, zo njeje dźěło bjez stracha. Wšitko dyrbi fungować, zo rjemjeslnik móže so do dźěła dać. Mužojo dźěłaja při najwjetšej horcoće, w dešćiku a druhdy tež we sněze. Lube dźěći, jeli raz róšty we wašej domiznje widźiće, potom wěsće, kak strašne tute dźěło je. Lotka praji: Dźakuju so za rjany wid na Łužicu. Sophia Budarjec
W Čornym Chołmcu byli
Na slědach Krabata w Čornym Chołmcu běchu wuknjacy Worklečanskeje zakładneje šule „Michał Hórnik“. W poslednim šulskim tydźenju dojědźechu sej šulerjo wšitkich sydom rjadownjow do Krabatoweho młyna. Tam běchu za nich dohromady šěsć stacijow spřihotowali. Sobudźěłaćerjo młyna jim na přikład na napjate wašnje stawizny Krabata předstajichu, wučomnik Juro powědaše wo wandrowskich a Čorny młynk wo tym, čehodla běše tak hrozny. Mjez druhim su tež puć do kuzłarskeje knihi z mjenom „koraktor“ wuhódali. Na kóncu dachu sej holcy a hólcy Worklečanskeje šule hišće słódny plinc zesłodźeć. Za wšěch běše to jara zajimawe a zabawne dožiwjenje. Tekst a foće: Jurij Bjeńš
Čěskej holcy serbšćinu wuknjetej
3
2
1
Šulerjo w Čěskej nimaja jenož šěsć njedźel lětnich prózdnin, ale wosom. Dwanaćelětna Anna z wjeski Čtveřín a wosomlětna Viktorka z Prahi (na foće wotprawa) stej w tychle prózdninach něšto činiłoj, štož kóžde dźěćo nječini: Stej do rěčneho lěhwa jěłoj, kotrež běše w Budislavje. Kołowokoło wsy je krasna přiroda. Anna a Viktorka pak tam njejstej pućowałoj, ale stej cyły tydźeń na rěčny kurs chodźiłoj. A wěsće, kotru rěč stej wuknyłoj? Serbšćinu! Haj, woprawdźe: Wonej stej w Čěskej našu rěč wuknyłoj! A to samo w skupinje z dorosćenymi. Wjele serbskich słowow stej nawuknyłoj. Žortne je holcomaj słowo smažnik, štož je serbske mjeno za měsac junij. Při tym mjenujcy přeco na „smažený sýr“ myslitej, na słódny čěski pječeny twarožk. Serbsce ličić móžetej Anna a Viktorka hižo hač do miliona. Ze swojim wučerjom Kryštofom (na foće nalěwo) je skupina jónu nawječor serbski bingo (foto ) hrała – štó najlěpje serbske ličby znaje. To bě napjata hra, a konkurenca bě wulka.
Pěskecy
Serbske młodźinske kluby 7. dźěl
Foto: Jakub Langa2019 pobychu
Pěskečenjo zhromadnje
w Bołharskej na dowolu, hdźež přewjedźechu mjez druhim
turu z kwadami.
W hodownym času so
w rumnosćach kluba a wjesneho
towarstwa wjesnjenjo rady zetkawaja, zo bychu sej zhromadnje připili.
Po napinacym dźěle
popřeja sej Pěskečenjo
tež raz we wjetšim kole zasłužene piwko.
W lěću wobarbichu
młodostni sćežor, na kotrymž
sej baćony hnězdo twarja.
Tajke akcije wjesnu
zhromadnosć skrućeja.
Aleksander Wałda
a Toni Nuk njejstaj jenož předsydaj
młodźinskeho kluba Pěskecy. Wonaj tež zhromadnje za Sokoł Ralbicy/Hórki
kopački šnórujetaj.
fota: Aleksander WałdaDźensa předstajimy wam dalši serbski młodźinski klub. Jakub Langa je so z Pěskečanomaj Aleksandrom Wałdu a Tonijom Nukom rozmołwjał.
Kelko čłonow maće, a kak wulki je podźěl holcow?
A. Wałda: Smy něhdźe dwacećo w klubje. Mjez nami je pjeć holcow.
Štó wšo słuša do předsydstwa, a kak husto je woliće?
Jendźelska
Kraj čaja, přibrjohow, hrodow a korčmow
Sroki a kulturne kubłanje za moju jendźelsku swójbu Moja hóstna swójba, Brazilčan Francisco a přistajena Amy Psaj Coco a Chewie
słušatej runje tak k swójbje. Sławna katedrala w městačku Ely Samozrozumliwje maja w Newmarkeće tež „konjacy klub“. Tež wujěchanje steješe na dnjowym planje.
12
3
6
5
4
1. dźěl
Hižo dołho planowach po zakónčenju studija poł lěta po swěće pućować. Nimo zeznaća njeznateje kultury a krajiny kaž tež nowych ludźi mějach pak runje tak dwaj zaměraj – so w jendźelšćinje wukmanić, kaž tež jěchanske kmanosće a wědu wo konjach rozšěrić. Poprawom chcych do Awstralskeje hić, štož pak pandemije dla móžno njebě. Ale namakach nowy cil – Jendźelsku. A tam njejsym poł lěta „jenož“ z lubej hóstnej swójbu žiwa była, ale pozdźišo tež za mjezynarodnje wustupowacy konjacy skakanski team dźěłała a móžach swój přebytk z tripom po južnej Jendźelskej zakónčić.
„Horce tydźenje“ we Worklecach
Lětuše prózdniny za dźěći běchu woprawdźe horce, znajmjeńša za te, kotrež su we Worklečanskim horće „K wódnemu mužej“ přebywali. Tam su mjenujcy cyle wosebitu ideju za prěnje prózdninske tydźenje měli. A kóždy tydźeń steješe pod wosebitym hesłom. Čitajće pak sami, što su dźěći dožiwili.
„Što je so ći w prózdninach w horće najbóle lubiło?“
Zala Ošikec: Za mnje najrjeńšo bě MONOPOLY twarić.
Marek Pěčka: Cyle super běše, zo tak wjele činimy. Najbóle je so mi twar MONOPOLYja lubił.
Emma Rabec: Twarić MONOPOLY bě wulkotne. Mysteriozny pakćik bě za mnje jara napjata wěc.
Mia-Sophie Grutkec: Wulět do Kamjenca běše najrjeńši. Postup na wěžu je so mi jara lubił.
Lucija Hozec: Rjenje běše, jako smy na Kamjenskej wěži wjeršk docpěli a tam pokład namakali.
Eduard Handrik: Mi je so wšitko wokoło detektiwa a twar Worklečanskeho MONOPOLYja lubiło.
Festiwal Meta-Solis
Něhdźe sto wopytowarjow zličichu na awgustowskim festiwalu Meta-Solis při Miłočanskej skale. Tam wobhladachu sej mjez druhim krótkofilmy, wobdźělichu so na workshopach a rejowachu k najwšelakorišim zynkam. Tak wustupichu Berlinske duwo Hara Crash, Berlinjanka Vida, serbskej DJjej Ida Bux a Knytl a Ignomus. Festiwal wotmě so mjeztym třeći raz. Jurij Bjeńš
Foto: Krystof CyžBrankatschki w Sundowneru hudźili a spěwali ...
Benedikt Šołta: ...
Niklas Wjela: Sym zaso do Wodowych Hendrichec jěł, dokelž su mnozy moji přećeljo tež tu. Hižo časćišo sym tu přebywał. Husto hrajemy blidotenis abo so w susodnej kupjeli kupamy. Dźěći z našeje skupiny přeco derje poskaja a we wubědźowanjach smy přeco dobri.
Foto: SN/Hanka Šěnec
Pjatk, 3. septembra 2021
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
„Seife“, kaž wšitcy prózdninske lěhwo we Wodowych Hendrichecach mjenuja, je tež lětsa zaso młodostnych wabiło. Rěčne lěhwo Serbskeho šulskeho towarstwa běše znowa wulki highlight. Dawid Žur (naprawo) chcyše wot třoch młodostnych wobdźělnikow wědźeć, što je so jim najbóle spodobało.
