Prawa nabožinow zaručić
Jerusalem (B/SN). Za židow, křesćanow a muslimow je Jerusalem swjate město. Židam je wone město Dawida a templa, křesćanam město smjerće a zrowastanjenja Jězusa a muslimam swjate, dokelž je Mohammed tam swoje nócne pućowanje přewjedł. Město je zdobom neuralgiski dypk nabožinskeho a politiskeho žiwjenja. Před 75 lětami bě sej bamž Pius XII. w encyklice „Redemptoris nostri“ mjezynarodnosć Jerusalema žadał.
Wozjewjenje k dostojnosći
Vatikan (B/SN). „Dignitas infinita“ (njeskónčna dostojnosć) rěka najnowše 25stronske wozjewjenje z Vatikana. Tónle spis sej žada, zapřijeć wšěch ludźi do towaršnostneho a cyrkwinskeho žiwjenja, tež trans- a homoseksualne wosoby.
Reformy trěbne
Salzburg (B/SN). Kurijowy kardinal na wotpočinku Walter Kasper ja so za reformy kolegija kardinalow wuprajił. We wobłuku planowanych synodalnych změnow w cyrkwi měli kardinalojo swój nadawk znowa definować a so na spočatki kolegija złožować. To rěka, zo měli zhromadnosć w słowje a w sakramentach z bamžom w Romje do srjedźišća stajić, kaž to 2. Vatikanski koncil předpisuje.
Spionow Chiny zajeli
Karlsruhe (dpa/SN). Policija je dźensa rano w Hessenskej a w Sewjerorynsko-Westfalskej w nadawku zwjazkoweho statneho rěčnistwa třoch ludźi podhlada spionaže dla zajała. Třo podhladni su pječa firmu załožili, kotraž pěstuje wědomostne zhromadne dźěło z němskimi uniwersitami. Po tutym puću su sensibelne a wojersce wažne informacija wuzbytkowali a Chinje dale dawali, mjez druhim daty wo nowym motorje, kiž hodźi so wosebje za wójnske łódźe.
Zelenskyj: Brónje nuznje trěbne
Kijew (dpa/SN). Po přilubjenju dalšeje wojerskeje pomocy USA a nowych lětadła wotwobaracych systemow NATO čerpa Ukraina w boju přećiwo Ruskej nowu nadźiju. Přiwšěm ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj wo to prosy, přilubjenje spěšnje zwoprawdźić, wšako brónje na fronće nuznje trjebaja. Jenož tam móža „njepřećelej wojersce zeškodźeć“. Tuž čas chwata, zo „móhli sej ukrainscy hólcy“ na fronće nowe mocy nasrěbać.
Steinmeier w Turkowskej
Sylny sněh je wčera rano na zapadźe Němskeje nadróžny wobchad ...
Krizy a wójny na blidźe ministrow
Wudawki za brónje přiběrali
USA chłostaja israelski bataljon
Tel Aviv (dpa/SN). Israelske knježerstwo je USA namołwjało, planowane chłostanje israelskeje wojerskeje jednotki hišće raz pruwować. Sankcije přećiwo ultraortodoksnemu bataljonej njebychu jenož mjezynarodnej legitimaciji Israela w boju přećiwo teroristiskej Hamas zeškodźeli, ale bychu ze stron USA tež bjez přičiny byli, rjekny bywši wonkowny minister Benny Gantz, čłon israelskeho wójnskeho kabineta. „Wojerske jednotki Israela podleža krutym prawidłam, wotpowědujo ludowemu prawu w padźe wójny.“
Powěsćowy portal Axios w USA kónc tydźenja rozprawješe, zo chcył wonkowny minister USA Antony Blinken přećiwo israelskemu wojerskemu bataljonej sankcije wukazać, dokelž su wojacy jednotki w Kraju zapadnje Jordana čłowjeske prawa Palestinjanow ranili. By to prěni króć scyła było, zo chłostaja USA israelsku wojersku jednotku. Čłonojo bataljona běchu potom wot podpěry abo wot wukubłanja w USA wuzamknjeni byli. Israelske knježerstwo reagowaše rozhorjene, mjenujo sankcije „absurdne“.
FDP za změnu – SPD hněwna
Dokument liberalnych za skrótšenja koaliciju w Berlinje poćežuje
Berlin (dpa/SN). Nawodnistwo FDP je so dźensa zešło, zo by koncept za razniše prawidła wobydlerskeho pjenjeza a za skónčenje rjadowanja renty ze 63 lětami schwaliło. Dokument je so hižo zwoprědka wo zwadu w amplowej koaliciji SPD, Zelenych a FDP postarał: SPD namjety raznje wotpokazuje. Generalny sekretar Kevin Kühnert koaliciskeho partnera FDP dźensa w nowinje Tagesspiegel frontalnje nadběhuje: „SPD njedopušći, zo nawjeduja naš kraj ludźo z čućiwosći inwestmentowych bankerow. Zakład amploweje koalicije je a wostanje koaliciske zrěčenje, kotrež smy zhromadnje wobzamknyli“, Kühnert rjekny.
Poselstwo rady słyšimy
To a tamne (22.04.24)
Cyłkownje 2 094 přeńdźenjow nastupajo předpisanu spěšnosć je policija w Braniborskej we wobłuku marathona błyskačow minjeny pjatk zwěsćiła. Na akciji bě so 286 zastojnikow wobdźěliło, kotřiž na 131 městnach w zwjazkowym kraju spěšnosć šoferow kontrolowachu. Loni bě tam při 74 000 wobchadnych zražkach 11 000 ludźi znjezbožiło, 108 smjertnje.
Metalowe platy na železniske kolije połožili su njeznaći njedaloko dwórnišća w Rotenburgu na sewjerowuchodźe Delnjeje Sakskeje a su tak ćah wobškodźili. Na lokomotiwje a na kolijach nasta škoda wjacorych dźesaćitysacy eurow. 24lětny lokomotiwnik bě ze swojim ćahom regionalneho předewzaća Metronom krótko po wopušćenju dwórnišća přez 23 kilogramow ćežke dźěle zjěł. Nichtó ze 600 pasažěrow w ćahu so njezrani. Policija pyta za swědkami.
Přemyslować, hač „Scholze“ abo „Šołćina“, njetrjebawše
Budyšin (SN/MiR/mb). Wot 1. meje přichodneho lěta maš w Němskej wjace prawa, swójbne mjeno po swojej woli hamtsce zapisać dać. Wosebitosće po tradicijach na přikład w serbskim ludźe abo w friziskej ludowej skupinje móža so z tym wobkedźbować. Tak maja serbske žony prawo, kóncowku -ec abo -owa w hamtskich dokumentach wužiwać.
Marja Michałkowa je sej hižo w 1990tych lětach jako zapósłanča Zwjazkoweho sejma žadała, serbske mjena w oficialnych dokumentach wužiwać móc. Za nju je prawo na pisanje swójskeho mjena prašenje swobodneho rozsuda. „Nichtó nima prawo, někomu w tym zwisku předpisy činić.“ Kelko Serbow a Serbowkow budźe w přichodźe nowe prawo wužiwać? Wona měni: „Myslu sej, zo skerje młodźi ludźo zajim pokazuja.“
