Serbska rěč znowa zaměr spěchowanja
Zo přewjedu lětsa znowa idejowe wubědźowanja Sakskeho fonds „Čiń sobu!“, je zwjeselace. Što pak konkretnje za wupisanjom tči, su nětko w Drježdźanach předstajili.
Budyšin/Drježdźany (SN/at). Dobru powěsć hnydom na spočatku: Z wosebitej kategoriju „Łužica – žiwa dwurěčnosć“ chce idejowe wubědźowanje Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ we „łužiskim rewěrje“ wospjet iniciatiwy na dobro serbskeje rěče podpěrać. W přiměrjenych schodźenkach mytowanja kiwa za wosebite projekty hač do 1 000 eurow, za małe hač do 5 000 eurow. Srjedźne projekty wuznamjenja tam z hač do 10 000, wulkoprojekty z maksimalnje 15 000 eurami.
„Serbska kategorija“ je jedna z třoch, kotrež po lońšej premjerje idejoweho wubědźowanja nětko dale wjedu. Z nazběranych nazhonjenjow płaći to tróšku přiměrjene runje tak za wobłukaj „ReWir“, w kotrymž dźe wo spěchowanje mjezsobnosće a zhromadneho žiwjenja ludźi, a „Zukunft MINT“, hdźež podpěra dźěći a młodostnych w srjedźišću steji.
Wuchować ludźi a přirodu
Wuchowanska centrala wuchodneje Sakskeje ze sydłom we Wojerecach měješe hody swoje 1 000 000. zasadźenje. Nadawki něhdźe 70 sobudźěłaćerjow su wšitke dny lěta 24 hodźin pospochi jara mnohostronske.
Wojerecy (AK/SN). Regionalna wuchowanska straža wuchodneje Sakskeje, kotruž běchu w septembrje 2013 we Wojerecach wotewrěli, zhladuje mjeztym na milion zasadźenjow, podšmórnje nawoda straže Stefan Schumann. Jako jedna z pjeć regionalnych centralow po cyłej Sakskej je so derje etablěrowała. „Wjac hač 70 sobudźěłaćerjow zawěsća kóždy dźeń lěta bjez přestaća wobstajne słužby. To žada sej wězo wulku zasadźensku zwólniwosć a solidnu fachowu wědu wšitkich wobdźělenych“, nawoda rozkładuje.
Wojerowska wuchowanska centrala je zamołwita za přestrjeń Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa. Cyłkownje bydli we wokrjesomaj něhdźe 600 000 ludźi. „Lědma jedne ze zjawnych zarjadnišćow ma za wobydlerjow wuchodneje Sakskeje tajki nimoměry wulki wuznam. Wot słužby centrale dźě wotwisujetej častodosć strowota a žiwjenje ludźi“, Stefan Schumann wuzběhnje.
Hižo wćipni być
Sakska w Berlinje ze swójskej halu
Zwickau/Berlin (dpa/SN). Swobodny stat Sakska prezentuje so na Mjezynarodnym zelenym tydźenju wot jutřišeho hač do 26. januara w Berlinje prěni króć dospołnje w swójskej hali. Na 2 400 kwadratnych metrach chce 38 předewzaćow a zwjazkow zajim wopytowarjow ratarskeje přehladki za swobodny stat budźić.
„Njezlemjeny trend regionality je na dobro nas wšěch: plahowarjow, přetrjebarjow, ale tež turistow“, rjekny nowy sakski ratarski minister Wolfram Günther (Zeleni). Zwickauwska kónčina wustupuje w Berlinje tónraz jako partnerski region. Złožujo so na krajnu wustajeńcu w awtomobilowym měsće chce tam za lěto industrijneje kultury wabić. Po informacijach ministerstwa dźěła w žiwidłowej branši Sakskeje 21 000 ludźi w cyłkownje 374 zawodach. Loni su tam po dotalnych trochowanjach něhdźe 6,3 miliardy eurow nadźěłali.
W cyłkownje 26 halach prezentuje so lětsa 1 500 němskich a mjezynarodnych wustajerjow z typiskimi produktami žiwidłoweho a ratarskeho wobłuka. Partnerski kraj je Chorwatska. Loni běchu 400 000 wopytowarjow zličili.
Požadanske podłožki sobu přinjesć
Na nawiju přichoda 2020 póńdźe 1. februara w Budyskej powołanskej akademiji wo powołanske wukubłanje a studij, ale tež wo praktikumowe městna a móžnosće prózdninskeho dźěła.
Budyšin (CS/SN). Nawi přichoda zarjaduja w Budyskej powołanskej akademiji mjeztym sedmy raz, a to 1. februara. Informaciski dźeń nastupajo orientaciju za powołanje abo studij je drje předewšěm na šulerjow a młodych dorosćenych wusměrjeny. Móže pak runje tak tym trochu staršim ludźom zajimawy być, kotřiž chcedźa powołansce něšto nowe započeć. Ze 101 wustajerjom zwěsćeja zarjadowarjo lětsa rekordny wuslědk. Wobdźělene su nimo hosćićela, statneje studijneje akademije, powołanskošulske centrumy Budyšin, Kamjenc a Radeberg.
Swoje stejnišća natwarja tež dźěłodawarjo a wukubłanske zawody z wobłukow industrija, rjemjesło, posłužby runje tak kaž ze socialnistwa a strowotnistwa. Runje z poslednjeje branše je přirost widźomny, měni prof. Barbara Wuttke, direktorka Budyskeje studijneje akademije. Njezrozumjenje pak zbudźa fakt, zo žani zastupjerjo gastronomije a hotelerije wjace pódla njejsu.
Originelna atrakcija we łužiskej jězorinje
Mortkowska Jakubec twjerdźizna mjez hosćimi z kraja a wukraja jara derje přiwzata
Twjerdźizna w Mortkowje bu před wosom lětami oficialnje wotewrjena, na čož bě tehdy 13 000 wopytowarjow přišło. Farar wosady Wujězd/Sprjewja Matthias Gnüchtel bě so tehdy za mjeno „Jakubec twjerdźizna“ wuprajił. Wot toho časa so atrakcija łužiskeje jězoriny wobstajnje dale wuwiwa. Wo rezimeju lěta 2019 je so Andreas Kirschke z mějićelom twjerdźizny dr. Andréjom Jakubetzom rozmołwjał, kiž w Mortkowje a Rakecach jako zubny lěkar dźěła.
Kajki je rezimej lěta 2019?
Dr. Jakubetz: To bě chětro intensiwne lěto. Twjerdźiznu dźě dale rozšěrjamy a kóžde lěto jedne do dwě zarjadowani wjace k tomu přińdźetej. To wotbłyšćuje wobsah a kwalitu. Jutrowničku sezonu z prěnimi wodźenjemi zahajimy. Jutrowne wuchodźowanje z wopytom našeje kofejownje je mjez hosćimi jara woblubowane. Při wodźenjach wotměnjam so jako jednaćel objekta z managerku twjerdźizny Martinu Küpferling. Hač do nazymy slěduja dalše zarjadowanja.
Kajke to konkretnje su?
Wotnajimaja lěsnu płoninu
Choćebuz/Rowno (SN). Priwatnu ležownosć před Wochožanskej brunicowej jamu wotnajima Zelena liga hač do lěta 2037. Wo tym je wobswětowe zwjazkarstwo tele dny informowała. Zdobom připowědźi, zo přewjeduja tam w přichodnych měsacach kubłanske a kulturne zarjadowanja.
Kaž Renej Šuster ze stron Zeleneje ligi rozkładźe, „nochcychu ležownostni mějićeljo z regiona swój lěs koncernej LEAG předać, město toho chcychu jón za powšitkownowužitne zaměry wužiwać dać“. Wuchadźeja z toho, „zo kónc wudobywanja brunicy wudobywanski areal krok po kroku pomjeńši. Tak hodźał so lěs trajnje zachować. Wobydlerska iniciatiwa ,Strukturnu změnu nětko – žane Wochozy II‘ sej hižo wjacore lěta wjetši wotstawk mjez jamu a wsomaj Rownom a Mułkecami žada. Znowa zahajena planowanska procedura k Wochožanskej jamje ma wo tym rozsudźić.“
Nimale połhektarski lěsny areal je blisko Rownoho. Wotnajenske zrěčenje su loni w decembrje podpisali a w nim wužiwanje za přirodoškit, kubłanske a kulturne zarjadowanja kruće zakótwili.
Překwapjenki na błótowskim stejnišću dožiwić
Zo maja w Błótach dosć a nadosć regionalnych wudźěłkow, wo tym móža so wopytowarjo lětsa w nowowuhotowanej braniborskeje hali Zeleneho tydźenja w Berlinje přeswědčić.
Budyšin (SN/BŠe). Wjac hač 20 regionalnych předewzaćow, kotrež předewšěm zežiwidła produkuja abo turistiske poskitki přihotuja, prezentuje so wot 17. januara na lětušim Mjezynarodnym zelenym tydźenju na zhromadnym błótowskim stejnišću. Wjetšinu něhdźe 80 wudźěłkow hižo pod třěšnej marku Błóta wuspěšnje zwičnjeja. Na stejnišću z čisłom 159 braniborskeje hale, móža sej ludźo jich wšelakorosć wotkryć. Nimo klasiskich błótowskich kórkow, chrěna a laneho wolija su to tež měd, twaroh, mjasowe zežiwidła a brěčki. Što pak so za błótowskej marmeladowej a žonopowej manufakturu chowa, to zhonja hosćo na najwjetšich wikach přetrjebarjow swěta.
Schowane parlički bóle do srjedźišća
Budyšin (SN/at). Budyski wokrjes je jedyn z najlěpje wuwiwacych so wokrjesow w Sakskej. To pak politikarjo a zjawnosć dosć njepřipóznawaja, měni Budyski běrow Zwjazkoweho zjednoćenstwa srjedźostawskeho hospodarstwa (BVMW) za hospodarski region Drježdźany w swojim aktualnym newsletteru. Ličba 1 187 tudyšich industrijnych předewzaćow je samo wjetša hač w Drježdźanach (1 104) abo w Zhorjelskim wokrjesu (869). BWMV rěči wo „schowanych parličkach“, kotrež wuwiće pohonjeja, byrnjež ze spěchowanjom kaž w padźe Tesla w Braniborskej ličić njemóhli.
BVMW ma za trěbne, wone „schowane parlički“ bóle do zjawneje kedźbnosće stajić. Jim měli wjace swobodnych rumow a pilotowych projektow zmóžnić, dźe-li wo hišće atraktiwniši hospodarski region Łobjo-Nysa.
W lěće 2020 chce Budyski běrow BVMW ze swojimi sobustawskimi předewzaćemi regionalne hospodarske kołoběhi z hišće zaměrnišo diferencowanymi syćemi dale wuwić. Tomu budźe so tež 20. srjedźostawski dźeń 17. junija na Butrowej horje wěnować.
Lědma hišće nowe wětrniki
Bilanca minjeneho lěta nastupajo wobnowjomnu energiju njespokoja
Berlin (dpa/SN). Ličba nowych wětrnikow w Němskej je loni na najniši staw minjenych 20 lět woteběrała. Po dotalnych ličbach su jenož 276 nowych wětrnikow za produkciju miliny twarili. Připrawy maja cyłkownu wukonitosć 940 megawattow. Přirunujo z lětom do toho je so ličba nowych wětrnikow wo wjace hač 60 procentow pomjeńšiła. Hladajo na přerězk minjenych pjeć lět je to samo minus 77 procentow. To wuchadźa z wuhódnoćenja fachoweje agentury za wětrnikowu energiju, kotrež powěsćerni dpa předleži.
