Žně tónraz w hali zahajene

wutora, 24. septembera 2019 spisane wot:

Naruna akwakultura klasiske plahowanje rybow w hatach?

Korzym (UM/SN). Kulisa zahajenja Łužiskich rybowych tydźenjow bě minjene lěta stajnje podobna. Najwjetši rozdźěl bě zwjetša wjedro. Kóžde lěto pak ćahachu rybarjo a jich pomocnicy saki połne rybow z wody.

Časy pak so měnjeja. Štóž dźensa wo rybarstwje w Hornjej Łužicy rěči, ma tež we wulkich halach plahowane akwakultury wobkedźbować. Něhdźe 200 tonow rybow a dalšich wódnych zwěrjatkow žněje jeničce zawod Korzymske akwa­kultury, štož wotpowěduje wosminje regiona. Štož bě spočatnje hišće profesionelny hobby Karla Dominicka, je so mjeztym na šwarne hospodarske předewzaće wuwiło­.

Wjele faktow njerozrisanych

póndźela, 23. septembera 2019 spisane wot:

Pólska chce w Turówskej jamje hač do lěta 2044 brunicu wudobywać

Budyšin (SN/BŠe). Pólski energijowy koncern PGE ma wotpohlad, brunicowu jamu Turów rozšěrić a dowolnosć, wuhlo wudobywać, wo 25 lět podlěšić. Poprawom smědźa jenož hišće hač do klětušeho apryla za brunicu kopać.

Dokelž leži jama w třikrajowym róžku mjez Pólskej, Němskej a Čěskej su wuskutki mjezy přesahowace. Minjeny štwórtk zetkachu so wobydlerjo w pólskej Bogatyniji, hdźež je koncern na prašenja wobydlerjow, zarjadow a wobswětowych zwjazkow wotmołwjał. Kaž so wujewi, je wjele faktow njerozrisanych. Generelnje dźe wo wustork wuhlikoweho dioksida a wo poćeženje procha dla. „Hladajo na jednotliwe potrjechene kónčiny pak su ćeže chětro wšelakore“, měni Horst Schiermayer ze Žitawskeho měšćanskeho a regionalneho zwjazka Zelenych.

Nakupuja a wikuja drohotne žito

štwórtk, 19. septembera 2019 spisane wot:

Njedaloko Krěpjec steji wulka hala, w kotrejž žito suša, rjedźa, přewětruja a filtruja. Něhdźe 18 000 tonow Zapadołužiske wikowanje ze žitom wob lěto tež wot serbskich ratarjow nakupuje.

Krěpjecy (SN/mwe). Jednaćel firmy WLG je Michael Hille, kotryž je tež za zwěsćenje hódnoty žita zamołwity. Hakle po tym móža w předewzaću rozsudźić, za čo hodźi so na přikład pšeńca nanajlěpje dale wužiwać a předźěłać.

Ratarjo dadźa swoje drohotne kubło, kotrež su z polow tež při suchim a horcym lěću žnjeli, do dobrych rukow. Wšako je Hille studowany technologa za cyrobne twory a zežiwidła. K tomu je sej w běhu swojich powołanskich lět wjele nazho­njenjow nazběrał a so dokładnje w ratarstwje wuznawa. Tuž so tež z klimowej změnu a z tym zwjazanymi konsekwencami při hnojenju polow cyle dokładnje zaběra a tež bioratarjow při wukonjenju jich dźěła poradźuje a podpěruje.

Trjebane kolesa požadane byli

srjeda, 18. septembera 2019 spisane wot:

Kamjenc (SN/mwe). Wot lěta 1991 maja w Kamjencu, w něhdyšej keramikowej fabrice wobchod, hdźež kolesa předawaja. Mějićel bikehousa je Tilo Scheibe. Pod hesłom „swoboda, přiroda, spěšnosć, rozpalitosć – wšo druhe činimy my!“ so jědnaće přistajenych wo kupcow stara. To njejsu jenož ći, kotřiž koła předawaja, ale tež přistajeni, kotřiž je reparuja. Sortiment je přewšo šěroki, wot minikolesa hač k elektrokolesej a tohorunja trekkingowe koła w Lessingowym měsće dóstanješ. Wotpowědnje rozdźělne su tež płaćizny. Za dobre koleso ludźo dźensa rady wjace pjenjez wudaja.

Přerězne žně

wutora, 17. septembera 2019 spisane wot:

Budyšin (SN/BŠe). W jednej z najwjetšej hatnej kónčinu Němskeje, we Łužicy, móža ludźo tež lětsa zaso dožiwić, kak hatarjo lětuše žně rybow domchowaja. Tradicionelnje přewjeduja k tomu Łužiske rybowe tydźenje. Přichodnu sobotu zarjadowanski rjad w Załomskej akwakulturnej připrawje oficialnje zahaja, hdźež mjez druhim regionalne wiki přewjedu. Cyłkownje tři partnery, jědnaće hatarjow, 17 hosćencow, hotele a pensije kaž tež dalše pjeć zarjadnišća kaž biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty so z najwšelakorišimi poskitkami na 18. rybowych tydźenjach wobdźěla.

Čěskorěčni zajimcy wosebje witani

póndźela, 16. septembera 2019 spisane wot:

Hóstni wodźerjo pokazuja wopytowarjam najrjeńše městnosće regiona a powědaja jim zajimawe stawiznički. Zo bychu turisća a dalši zajimcy łužiskeje jězoriny přichodnje dale derje wukubłanych přewodźerjow měli, zahaji turistiski zwjazk Łužiska jězorina wukubłanje hóstnych wodźerjow.

Zły Komorow (SN/BŠe). „Hóstni wodźerjo su wažni posoljo našeje kónčiny“, praji­ nawodnica Złokomorowskeje turistiskeje informacije Diana Lesche. Witani su mjez druhim ći, kotřiž sej přicpěwaja wodźenja w cuzej rěči přewjesć. K tomu słušatej wosebje jendźelšćina a čěšćina. Poslednja mjenowana je na dobro čěskich hosći, kotrychž dale a wjac do jězoriny přichadźa, Diana Lesche rozprawja. Zdobom wona dodawa, zo móža so za wukubłanje tež serbskorěčni zajimcy přizjewić. Zo budźe dosć naprašowanjow za serbskimi wodźenjemi po jězorinje, drje nawodnica garantować njemóže, za region wokoło Wojerec pak móhła sej to předstajić.

Jězbny plan jasny

pjatk, 13. septembera 2019 spisane wot:

Kulow (SN/BŠe). Kulowski mebletwarc Maja a dźěłarnistwo IG metal wuchodneje Sakskeje stej so zawčerawšim na zhromadnu bazu dorozumiłoj, tarifowe zrěčenje sakskeje drjewoweje a kumštneje industrije w předewzaću zwoprawdźić. Zhromadnje chcetej jednotliwe dypki zrěčenja wotwažować a so dojednać.

„We wobłuku strukturneje změny smy motiwowani hižo wobstejace stejnišća na tarif zwjazać“, zwurazni prěni społnomócnjeny dźěłarnistwa IG metal we wuchodnej Sakskej Jan Otto. „Po inten­siwnych a konstruktiwnych jednanjach dorozumichmy so na jězbny plan. Hižo 28 lět Kulowski zawod wobsteji a słuša k najwjetšim sakskeje mebloweje industrije. Za našich sobudźěłaćerjow je dojednanje wažny krok do přichoda. Z inowaciju chcemy so na strukturnej změnje aktiwnje sobu wobdźělić“, zdźěli jednaćel předewzaća Maja Uwe Gottschlich.

Prjedy hač su mjezynarodnu awtomobilowu wustajeńcu IAA w Frankfurće nad Mohanom dźensa wotewrěli, je policija z pomocu na rozbuchlinu trenowanymi psami wšitke jězdźidła w bjezposrědnjej wokolinje swjatočnosće přepruwowała, kaž tele nowe elektroawto ID.3. Na oficialnym zahajenju wobdźěli so tež zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU). Foto: dpa/Silas Stein

Łužiski apel wobdźělenym

štwórtk, 12. septembera 2019 spisane wot:

Grodk/Choćebuz (SN/at). Tuchwilu wotpočowaca Janšojska brunicowa jama znjeměrnja komunalne zwjazkarstwo Łužiski kruh, rjemjeslnisku komoru kaž tež Industrijnu a wikowansku komoru w Choćebuzu. „Wulkeje starosće wo přichod regiona dla“ su so wone spočatk tydźenja­ z Łužiskim apelom na brani­borskeho ministerskeho prezidenta Dietmara Woidku (SPD), na amtěrowace krajne knježerstwo a na wšitkich wobdźělenych wobroćili.

Njelochki nadawk

štwórtk, 12. septembera 2019 spisane wot:
Janšojska wuhlowa jama wotpočuje. Z njeje tuchwilu žanu brunicu do bliskeje milinarnje njedowožuja. Zo nima nětko jenož hórnistwowy a energijowy koncern LEAG problem, ale runje tak jeho posłužbarjo a rjemjeslniske firmy, je wuslědk njezamołwiteho pokerowanja. Tež předewzaća maja so po zakonjach měć. A hdyž­ słušeja škitne naprawy za přirodne mokre areale w susodstwje jamy k tomu, njesměš so z nimi wěčnje dlijić. Starosć komunalneho zwjazkarstwa Łužiski kruh, rjemjeslniskeje kaž tež Industrijneje a wikowanskeje komory je woprawnjena, wšako njeje tak daloko přińć trjebało. Łužiski apel zwjazkarstwa wuwědomja, kak jara su wulke wobłuki mjeńšich hospodarskich jednotow wot skutkowanja tajkeho strukturu postajaceho koncerna wotwisne, kaž to LEAG je. A tohodla je cyle wažne, přichodnu łužisku industrijnu strukturu na šěrši zakład stajić. Njelochki, ale bytostny to nadawk přichoda. Axel Arlt

nowostki LND