Za młody duch

wutora, 14. meje 2019 spisane wot:
Njebjelčicy (SN/MiR). Wjesne rumy maja konjunkturu. Diskusija wo ratarstwje a zežiwjenju přiběra. Politikarjo na krajnej a zwjazkowej runinje sej to wuwě­domjeja. Fachowy wotrjad za wjesne rumy Braunschweigskeho Thünen-insti­tuta přewjedźe přichodny kónc tydźenja w zhromadnym dźěle z Budyskim Serbskim institutom w Njebjelčicach wotpowědnu dźěłarničku. Na njej chcedźa so doktorandźa a studenća na polu ratarskeje, agrarneje a zežiwjenskeje sociologije mjez druhim z prašenjemi rozestajeć, po kajkich pućach rozsudźeja so ra­tarjo za zachowanje družin, kak měli na bioratarjenje přestajić abo kotre wuskutki ma wulkopłoninowe ratarjenje. Młodźi wědomostnicy nawjazuja tak na temy ze swojich doktorskich dźěłow. Dalše promociske projekty wěnuja so změnam na wsach wuchodneje Němskeje, na přikład z prašenjom kak so „stat“ tule we wědomju jewi. Dalše zwěsćeja, kotre rozsudy k tomu wjedu ze wsy njewotpu­ćować. Nimo teoretiskeje zaběry z temami chcedźa sej wobdźělnicy dźěłarnički region zbližić.
Zwjazkowy minister za wobchad Andreas Scheuer (CSU, srjedźa) poby wčera na Budyskim stejnišću koncerna Bombardier, hdźež je jemu a dalšim politiskim zastupjerjam přistajeny zawoda nowu techniku w ćahach rozłožił. Za moderne wuwiće pak su dobre wuměnjenja trěbne, k čemuž słuša elektrifikacija železniskeje čary mjez Zhorjelcom a Drježdźanami. Za dalše planowane rozšěrjenje stejnišća Bombardier je zdobom wutwar zwjazkoweje awtodróhi A 4 bytostny. Dobra infrastruktura je zakład wuspěšneho předewzaćelstwa. Wobchadny minister Scheuer bě z ćahom do Budyšina přijěł. Foto: SN/Hanka Šěnec

Budyšin (SN/BŠe). Budyske předewzaće Zahrodna technika Lehmann bu předwčerawšim z mytom „Motorist lěta 2019“ wuznamjenjene. Kaž šefredaktor nowiny Motorist Martin Brandt rozłoži, měješe jury mjez namjetami z cyłeje Němskeje rozsudźić. „Na kwalitu orientowane wikowanje a reparowanje zahrodneje techniki Budyskeho předewzaća je nas přeswědčiło“, wón wuzběhny. Nimo toho zasadźa so mějićel Lars Lehmann we wšelakorych gremijach Němskeje za regionalne předewzaća, hdźež jim rjap skruća. „Konkurenca z interneta je wulka. Je tuž jara wažne fachowych wikowarjow podpěrać“, wón zwurazni. Samo­zrozumliwje wobdźěla so na fachowych zarjadowanjach, kaž je to kongres motoristow w februaru. „Tam dźe wo to, syće wutworić, sej mjez sobu mysle a nazhonjenja wuměnjeć a so z nowosćemi na wikach zeznajomić“, Lehmann rozłoži.

Přichod wodźik

štwórtk, 09. meje 2019 spisane wot:

Choćebuz (SN). Zasadźenske móžnosće a šansy na wikach wodźika jako alternatiwneje formy ćěrjenja busow, železnicy a pola awtomobilneje dodawanskeje industrije je wjace hač 70 předewzaćelow a wědomostnikow wčera w Choćebuskej Industrijnej a wikowanskej komorje (IHK) rozjimało. Zdobom předstajichu sep žadanjow nastupajo polěpšenje zjawneho wosoboweho wobchada we Łužicy.

Kaž IHK informuje, sadźa Łužica we wobłuku strukturneje změny na „paliwowu bańku a wodźik jako technologiju přichoda“. Za dwaj wodźikowej projektaj w Choćebuzu we wobłuku „hnydomneho programa za strukturnu změnu“ spěchowanskej připrajeni hižo předležitej.

Zamołwići su přeswědčeni, zo energijowy přewrót wodźikej jako nošakej energije cyle nowy wuznam posrědkuje.

Bjez dešća žane wuhlady na karpy

štwórtk, 09. meje 2019 spisane wot:

Hóznica (JoS/SN). Wiki tak mjenowanych koi-karpow minjeny kónc tydźenja bě za rybarske předewzaće Armina Kittnera w Hóznicy (Petershain) pola Niskeje takrjec dwójne žohnowanje. Skónčnje je so zaso raz trochu wjace a wobstajnje dešćowało. A najebać dešćik je sobotu tójšto zajimcow přijěło, zo bychu sej wosebite koi-ryby a dalše eksemplary za swoje zahrodowe a hinaše haty wobstarali.

Armin Kittner je nazhonity rybar, ale wuskutki horcoty a suchoty minjeneho lěta njeje hišće tak prawje předźěłał. A hižo prašeja so wón a jeho kolegojo, što drje lětsa budźe. Prognozy za hatarjow předobre njejsu. „Hižo nětko, něhdźe šěsć tydźenjow prjedy hač loni, mamy samsny njespokojacy staw“, Kittner rozłoži. „Dokelž w zymje přewjele sněha njebě, njemóžeše tež žadyn tać, a w aprylu njeběchu nimale žane spadki. Mjeztym je přidatna woda w hatach, kotrež smy w zymje sčasom napjelnili, nimale zaso pře­trjebana.“ Nětko samo wodu z hrjebjow do hatow klumpaja. Hdyž pak tež w hrjebjach ničo njeje, je kónc.

Podpěra za pobrachowacu škričku

srjeda, 08. meje 2019 spisane wot:

Towarstwa trjebaja stajnje zaso podpěru, zo móhli swoje projekty zwoprawdźić. Nowy program Budyskeje wo­krjesneje lutowarnje jim nětko pjenjezy zběrać zmóžnja.

Budyšin (SN/BŠe). Towarstwa maja zwjetša wulku ličbu čłonow, kotřiž z połnej paru za jednu wěc dźěłaja. „Zwjetša pak poslednja škrička, mjenujcy pjenjezy, pobrachuje“, zwurazni wčera nawoda předsydstwa Budyskeje wokrjesneje lutowarnje Dirk Albers na zahajenskim zarjadowanju, hdźež su program zjawnosći předstajili.

Lars Räbiger z předewzaća neorot, kotrež zestaja platformu 99 škričkow (99 Funken), je přitomnym rozkładł, kak tak mjenowany crowdfunding funguje. Crowd steji za ludźi, funding za financy. Po zmysle programa ma so tuž wjele ludźi financielnje na jednym projekće wobdźělić. W zajimawym přednošku spo­srědkowa Räbiger čłonam najwšelakorišich towarstwow Budyskeho wokrjesa mnoho pokiwow. „Powědajće swoju stawiznu z pomocu filma a wobrazow. Pokazajće swój zapal za ideju, kotruž chceće zwoprawdźić“, wón zastupnikow towarstwa namołwi.

Koćina (aha/SN). Po tym zo bě twarožkarnja Koćinskeho zawoda Krabatowy mlokowy swět w lěće 2008 produkciju swojich wudźěłkow zahajiła, wuhotuja tam na iniciatiwu jednaćela Tobiasa Kockerta stajnje nalěto wulke burske wiki łužiskich specialitow.

Wčera, njedźelu, bě to mjeztym jědnaty raz, zo su tak znowa syły ludźi přiwabili. Wulkej płoninje běštej zaparkowanej a awtowe znački přeradźichu, zo běchu zajimcy tež ze zdalenišich kónčin Sakskeje a Braniborskeje. Dźakowano perfektnej organizaciji přez kameradow Sulšečanskeje wohnjoweje wobory njeje k žanym ćežam dóšło. Wopytowarjow witachu tohorunja ze serbskim hesłom.

Dale mjenje bjezdźěłnych

štwórtk, 02. meje 2019 spisane wot:
Budyšin (SN/at). Bjezdźěłnosć we wuchodnej Sakskej je zaso woteběrała. Kaž Budyska agentura za dźěło zawčerawšim wozjewi, bě kónc apryla 18 177 bjezdźěłnych, 1 291 mjenje hač w měrcu a 1 907 mjenje hač loni w aprylu. Aktualna kwota je 6,4 procenty. Kaž předsyda jednaćelstwa agentury za dźěło Budyšin Thomas Berndt wuzběhny, pozitiwne wuwiće na regionalnych dźěłowych wikach dale dźe. „Mnohich ludźi su w sezonalnje wotwisnych wobłukach, tak přewažnje we wysoko- a hłubokotwarje, w ratar­stwje a w gastronomiji nowo- abo znowa přistajili“, rjekny Berndt na turnusowej nowinskej rozmołwje. Wjetši dźěl ludźi, kotřiž su so zaso do dźěła dóstali, běchu mužojo. W běhu měsaca je ličba bjezdźěłnych muži wo 953 na 10 238 woteběrała, 1 007 mjenje hač loni w aprylu. Pola žonow pomjeńši so ličba wo 338 na 7 939, štož je 900 mjenje hač před lětom. 1 203 bjezdźěłni běchu w starobje do 25 lět, 51 mjenje hač w měrcu, porno lońšemu aprylej je ličba wo 57 mjeńša. Woteběrał je zdobom podźěl bjezdźěłnych w starobje nad 50 lětami wo 655 na 8 622, loni w aprylu bě jich 755 wjace.

Meerane (SN/BŠe). Po 14 hodźin trajacym jednanju minjenu póndźelu su so dźěłarnistwo IG Metall a zastupjerjo dźěłodawarjow tekstilneje branše na wuchodźe Němskeje na nowe tarifowe zrěčenje dorozumili. Nimo wjace mzdy dźěłowy čas přiměrja. Tuž změja ze 37 hodźinami wob tydźeń samsne poměry kaž na zapadźe. Kaž dźěłarnistwo zdźěli, budźe tole hač do lěta 2027 zwoprawdźene. Dotal dźěłachu přistajeni branše 40 hodźin wob tydźeń. Hnydom dźě to njemóža dźěłodawarjo zwoprawdźić. Tuž su dohromady šěsć kročelow předwidźane. „Skónčnje dóstanu kolegojo tekstilneje industrije na wuchodźe Němskeje lěpše žiwjenske wuměnjenja“, zwurazni nawoda wobwoda IG Metall Berlin-Braniborska-Sakska Olivier Höbel. „30 lět po přewróće smy murju dźěłoweho časa mjez wuchodom a zapadom přewinyli. Z tym je so socialna sprawnosć přesadźiła.“

Slepo (AK/SN). Derje zdźeržane historiske žro Slepoho je zasłužba mnohich wobydlerjow. Štyristronske statoki, toroža a fasady z klinkerow jón charakterizuja. Slepjanska wosada ze swojimi wosom wsami wobydlerjow zwjazuje. Tole podšmórny społnomócnjena Slepjanskeje gmejny za turizm Stefanie Bierholdtec na sobotnym wodźenju po historiskim žru wsy. Wone słušeše k programej lětušich dnjow Łužiskeje jězoriny, kotrež běchu wčera a předwčerawšim na wjacorych městnach wotměli.

„Naša komuna drje leži zwonka jězoriny. Přez Brězowski jězor pak stej gmejnje Slepo a Dźěwin z čłonom turistiskeho zwjazka Łužiska jězorina“, wona wujasni. „To nas pohonjuje, so na dnjach łužiskeje jězoriny wobdźěleć.“ Předwčerawšim wotmě so tohorunja mała wodźena kolesowanska tura Towarstwa Serbski kulturny turizm po Slepjanskej wosadźe.

nowostki LND