Mały Kólsk (JoS/SN). Tema změny klimy pozdaću ludźi bóle zaběra hač wočakowane. To znajmjeńša wujewi nahladny zajim wopytowarjow na wotewrjenju noweje wosebiteje wustajeńcy „Změnu klimy zrozumić – wohroženje dźensnišich ekosystemow w špihelu zemskich stawiznow“. Zawodny přednošk k tomu je předsyda spěchowanskeho towarstwa „Geopark Mužakowski zahork“ dr. Manfred Kupetz přihotował. „Změna klimy poćahuje so na bytostne dołhodobne změny globalneje klimy. Tole je zwisowacy system, wobstejacy ze słónca, zemje a oceanow, wětřika, dešća a sněha, lěsow, pusćinow a sawanow. Dźensniši dźeń wobwliwuja klimu přidatnje čłowječe aktiwity“, dr. Kupetz minjeny pjatk wuswětli.

Sadźeja na kumštnu inteligencu

póndźela, 15. awgusta 2022 spisane wot:

Hač w Sakskej Šwicy, w Harzu abo w Berlinskim Grunewaldźe, wšudźe ­lěsne wohenje wulke škody zawinuja a kónčinu zniča. Ćim wažniše je, ­wohenje spěšnje spóznać, tak zo móhli wjetšim škodam zadźěwać. Projekt ­lěsnych stražnikow Zhorjelskeho ­wokrjesa móhł wupuć być.

Zhorjelc (SN/BŠe). Tež w Zhorjelskim wo­krjesu su lěsne płoniny, hdźež je strach lěsnych wohenjow jara wulki. Předewšěm potrjechi to Hornjołužiske wojerske zwučowanišćo južnje Běłeje Wody. Hladajo na přiběrace horce lěća je wažne, strachi spěšnje spóznać a wupřestrěwanju wohenjow zadźěwać. Pomhać móža při tym nowe techniske móžnosće mobilneje škričkoweje generacije 5G. Hižo w lěće 2020 su w Zhorjelcu za to ideje zběrali a koncept zdźěłali. Wosebite přestrjenje chcedźa tam z trutami kontrolować, lěsne wohenje spóznać a wotpowědne rozsudy w nuzowych situacijach tworić. Ćežišćo projekta je potajkim wosebity lěsny monitoring z nowej techniku, při čimž chcedźa tež sensory zasadźeć. Tajke móhli njewšědne daty wo temperaturje abo wo kurje do wohnjowobornych centralow sposrědkować.

Wo přirodźe, winje a wjelku

pjatk, 12. awgusta 2022 spisane wot:

Łužiska jězorina přeprošuje na dožiwjenja połnu nazymu

Zły Komorow (SN/BŠe). Łužiska jězorina njepřićahuje hosći jenož w lěću, ale tež w nazymje je kónčina zajimawy cil za wulěty. Wo tym swědči nowy internetny portal , na kotrymž dóstawaja zajimowani přehlad wo najwšelakorišich poskitkach. Portal zestajili su sobudźěłaćerjo turistiskeho zwjazka Łužiska jězorina. Předewšěm wěnuja so wšelakim přirodoškitnym arealam, kotrež su w kónčinje nastali. To wšak njeje samozrozumliwe, wšako je so krajina z pohórnistwoweje kónčiny přeměniła. Nětko móža sej wopytowarjo wuspěšnu metamorfozu wotkryć.

Žonop zaso w srjedźišću

póndźela, 08. awgusta 2022 spisane wot:

17. raz skedźbnjeja w sprjewinym měsće na wosebity wudźěłk

Budyšin (SN/MWj). Wot jutřišeho steji město Budyšin štyri tydźenje cyle w znamjenju žonopa. Hač do 4. septembra wotměja so tu mjeztym hižo 17. raz žonopowe tydźenje. Z nimi njeskedźbnjeja jenož na wosebity wudźěłk, kotryž w měšćanskim dźělu Mały Wjelkow produkuja, ale wabja zajimcow předewšěm do hosćencow, kofejownjow a barow, hdźež maja najwšelakoriše kreacije w poskitku.

Lubowarjo Budyskeho žonopa smědźa so na kreatiwne překwapjenki wjeselić. Na jědźnych kartach w hosćencach poskićuja nětko wótre poliwki, žonopowe cocktaile, serbske žonopowe kreacije, wosebite nuklace pječene, słódne steaki a trochu změnjene tradicionalne jědźe. Dohromady 14 hosćencow so na žonopowych tydźenjach wobdźěli, mjez druhim „Culinarium“ na Wulkej Bratrowskej, „Wjelbik“ na Žitnej a „Zum Haseneck“ na Pchalekowej. Wšudźe su rozmyslowali, kak móhli swoje jědźe ze žonopom hišće polěpšić abo što hodźało so noweho na talerju poskićeć. Prěni raz móža hosćo žonopowych tydźenjow ­lětsa swój najlubši poskitk pomjenować a při tym něšto dobyć.

Pozitiwny trend při wukubłanju

štwórtk, 04. awgusta 2022 spisane wot:

Wukubłanske wiki wuchodosakskeho rjemjesła so pozitiwnje wuwiwaja. To měni Drježdźanska rjemjeslniska komora a złožuje so při swojim hódnoćenju na aktualne ličby podpisanych wukubłanskich zrěčenjow.

Drježdźany (SN/JaW). Cyłkownje 1 451 młodych ludźi ma dotal swoje zrěčenje za lětuše wukubłanske lěto w zaku. Wo tym informowaše tele dny Drježdźanska rjemjeslniska komora w nowinarskej zdźělence.

Derje rozsudźeli

štwórtk, 04. awgusta 2022 spisane wot:
Wjacore lěta so tež hornjołužiscy ratarjo ze změnu klimy we Łužicy rozestajeja a dyrbja so na nowe wuměnjenja nastajić. Přiběraca suchota a stupace temperatury stej jenož dwaj faktoraj w naležnosći. Hladajo na lětuše žně pak naši burja a ratarjo wonu změnu po wšěm zdaću derje zmištruja. Byrnjež bilanca předewšěm hladajo na pódy, na kotrychž su zorno a dalše rostliny zrawili, chětro rozdźělna była, su z wunoškami tola relatiwnje spokojom. To pokazuje, zo su derje rozsudźeli a jednali. Z tym zaručeja woni tež zastaranje ludnosće, kotrež je mjeztym čim wažniše. Tuž wuprajam na tymle městnje našim ratarjam a buram chwalbu a připóznaće. Hižo za čas wobmjezowanjow korony dla su woni dodawanski rjećaz zežiwidłow stabilizowali a pjatk a swjatk za to dźěłali, zo mamy dosć k jědźi. A runje tak činja to nětko za čas žnjow, byrnjež so z wulkej horcotu, suchotu a zdźěla tež z wohenjemi bědźić měli. A to bjez mórkotanja. Wutrobny dźak! Janek Wowčer

Nimale tysac fachowcow pytanych

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

Budyšin (SN/JaW). Naprašowanje za dźěłowymi mocami je tež we wobłuku Budyskeje wotnožki Agentury za dźěło přeco hišće chětro wulke. To zdźěla jednaćelka zarjadnišća Ilona Winge-Paul.

Kaž z Budyskeje agentury za dźěło rěka, su zawody w juliju 947 swobodnych socialneho zawěsćenja winowatostnych dźěłowych městnow přizjewili. To je 48 mjenje (-4,8 procenty) hač w juniju a 51 městnow mjenje (-5,1 procent) hač loni w juliju. Najwjac swobodnych městnow maja we wobłukach wuměłstwo, zabawa a wočerstwjenje, informacija a komunikacija kaž tež we wědomostnych a techniskich posłužbach. Wosta-li naprašo­wanje za sobudźěłaćerkami a sobudźěłaćerjemi w strowotnistwje a socialnistwje kaž tež we wotwožowanju smjećow ­skerje njezměnjene, je wone nastupajo powołanja we wobchadźe a składźe, w drobnowikowanju a nastupajo kubłanske powołanja trochu woteběrało, rěka z Budyskeho zarjada.

Turistisku přiražku pruwować

pjatk, 29. julija 2022 spisane wot:

Wojerecy (AK/SN). Wojerowska turistiska informacija ma hladajo na Łužisku jězorinu wulki woznam. Wot januara 2017 je informacija ze štyrjomi dźělnymi dźěłowymi městnami wobsadźena. Lětni wobrot je wot 88 000 eurow w lěće 2017 na lětsa 211 000 eurow rozrostł. Tole podšmórny Kathrin Winkler, kotraž je wot lěta 2012 jednaćelka mjezy přesahowaceho turistiskeho zwjazka Łužiska jězorina, njedawno na wuradźowanju Wojerowskeje měšćanskeje rady, hdźež bě rozprawu předstajiła. Předewšěm pokaza wona na minjene dźesać lět dźěławosće zwjazka a na wuhlady do přichoda.

ZVON płaćizny lochce zwyši

štwórtk, 28. julija 2022 spisane wot:

Budyšin (SN/JaW). Wobchadny zaměrowy zwjazk Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) zwyši wot 1. awgusta swoje płaćizny. To zdźěla zwjazk na swojej internetnej stronje pod .

„Płaćizny nimale wšitkich jězdźenkow w našim wobchadnym zwjazku lochce přiměrimy“, wobkrući našemu wječornikej nowinska rěčnica ZVON Sandra Trebesius. Kaž z nowinskeje zdźělenki dale wuchadźa, bě zwyšenje płaćiznow zwjazkowa zhromadźizna ZVON hižo w měrcu wobzamknyła.

Stipendije maja do Łužicy wabić

wutora, 26. julija 2022 spisane wot:

Choćebuz (SN/JaW). Załožba Łužiska brunica spěchuje studowacych ze stipendijemi, zo bychu do Łužicy přišli, so tu zasydlili a dźěłali. Wo tym informowaše minjeny pjatk předewzaće Łužiska energija a milinarnje LEAG w nowinskej zdźělence. Minjeny štwórtk je mjenujcy załožba Łužiska brunica rozsudźiła, wosom studentkow a studentow z přiražku podpěrać. Mjez stipendiatami staj mjez druhim Francis Noack z Wólšynki (Oelsnig) pola Drjowka (Drebkau), kotraž studuje w masterskim studiju hydrobiologiju na Drježdźanskej Techniskej uniwersiće a Christoph Scale z Grabina (Finsterwalde), kiž studuje elektrotechniku na diplom, tohorunja na Drježdźanskej TU.

Serbska debata

nowostki LND