Moskwa (dpa/SN). W zwadźe wo podlěšenje poslednjeho wulkeho atomoweho zrěčenja wo wotbrónjenju z USA je Ruska ke kompromisam zwólniwa. Moskwa je wčera přilubiła, zo chcyła ličbu nuklearnych rozbuchadłow lěto dołho na dźensnišim stawje zachować. Dyrbjeli-li so zrěčenje wo najprjedy raz dwanaće měsacow podlěšić, by Ruska tutomu politiskemu zawjazkej přizwoliła, zdźěli wonkowne ministerstwo w stolicy Moskwje. Tole pak je jenož potom móžno, hdyž USA „žane přidatne žadanja njestajeja“.

Tak mjenowane zrěčenje „New Start“ z lěta 1991 wo wobmjezowanju jadrowych bróni spočatk februara wuběži. Ruski prezident Wladimir Putin bě minjeny pjatk namjetował, zrěčenje bjez wuměnjenjow wo dalše lěto podlěšić. Tutón čas měł so po předstawach ruskeho prezidenta za dalše jednanja wužiwać. USA namjet hnydom wotpokazachu a sej žadachu, zo měła Ruska ličbu atomowych rozbuchadłow „zamjerznyć“. Přizwolenje Putina maja wobkedźbowarjo w Moskwje za poražku ruskeho prezidenta.

Dopominam so hišće derje, kak mi huškaše, jako lěta 1991 prezident USA George Bush a sowjetski „prezident“ Michail Gorbačow za tehdyši čas historiske zrěčenje wo atomowym wotbrónjenju a wo wobmjezowanju atomowych bróni podpisa­štaj. Strach, zo wšitcy zhromadnje w atomowej wójnje zahinjemy, bě naraz trochu snadniši. Derje wědźo, zo składy atomowych bombow dosahaja, naš swět wjacore razy rozbuchnyć, čujach so tola wolóženy, dokelž běštej so najwjetšej atomowej mocy swěta najebać zymnu wójnu do­jednałoj, zo chcetej radšo žiwej wostać. 30 lět pozdźišo je so swět zasadnje změnił. Prezident USA Donald Trump stajnje zaso dopokazuje, zo so mjezynarodnych zrě­čenjow wohlada. Prawidłowne styki mjez USA a Sowjetskim zwjazkom, kotrež za čas zymneje wójny tomu zadźěwachu, zo tola něchtó na wony čerwjeny knefl tłóči, hižo njeeksistuja. Nadźijam so, zo je sej ­Trump znajmjeńša instinkt přežiwjenja wobchował. Marko Wjeńka

Dalše wobmjezowanja zjawneho žiwjenja w někotrych kónčinach

Kamjenica/Drježdźany (dpa/SN). W Sakskej maja wot najnowšeho štyri rizikowe kónčiny koronawirusa dla. Po tym zo běchu Rudnohórski wokrjes hižo minjeny tydźeń jako tajki zastopnjowali, přińdźeštej mjeztym hišće Zhorjelski a Budyski wokrjes a město Kamjenica k tomu. Nawoda strowotniskeho zarjada třećeho najwjetšeho města Sakskeje, Harald ­Uerlings, mjenowaše wuwiće „přičinu k starosćenju“.

Kanadiske městačko Asbestos (asbest) chce so po woli wobydlerjow na Val-des-Sources (Dolina žórłow) přemjenować. Něšto wjace hač połojca wobydlerjow města w prowincy Quebec je so při woprašowanju za nowe mjeno rozsudźiła. Měšćanska rada bě přemjenowanje nastorčiła, dokelž stare mjeno inwestorow wottrašuje a městu skerje škodźi. Město 170 kilometrow wuchodnje stolicy Montreala běchu po surowiznje pomjenowali, kotruž tam lětdźesatki wudobywachu.

Swój posledni wustup před přihladowarjemi změje Němski telewizijny balet 31. oktobra. Wulku rozžohnowansku show sćelak MDR wusyła. Ćěleso běchu 1962 w NDR załožili. Wuměłcy wustupowachu prawidłownje we wusyłanju „Kotoł pisaneho“. Kónc lěta balet, 58 lět po jeho załoženju, rozpušća. Zamołwići běchu tole w februaru wobzamknyli.