Štyrjo mortwi we Wienje

wutora, 03. nowembera 2020 spisane wot:

Wien (dpa/SN). Při terorowym nadpadźe we Wienje buchu po informacijach awstriskeje policije wčera wječor štyrjo ciwilisća zatřěleni. Policija je jednoho ze skućićelow zatřěliła. Rěč je zdobom wo 15 zdźěla ćežko zranjenych wosobach.

Ataka we Wienje je po informacijach awstriskeho nutřkowneho ministra Karla Nehammera skutk znajmjeńša jednoho islamistiskeho terorista. Atentatnik bě sympatizant teroroweje milicy Islamski stat. Wón bě z mašinskej třělbu w nutřkownym měsće na pěškow třělał.

Mjeztym su bydlenje skućićela přepytali. Něhdźe tysac zastojnikow je zasadźenych. „Njemóžemy tuchwilu wuzamknyć, zo je hišće dalšich skućićelow“, Nehammer rjekny. Za tule wersiju rěči, zo bu na wjacorych městnach Wienskeje stolicy třělane.

Zwjazkowy kancler Sebastian Kurz je knježerstwo na wurjadne posedźenje zwołał. W běhu dnja chcyše so wón z narěču na wobydlerjow kraja wobroćić. Wodźacy politikarjo wjacorych krajow su atentat raznje zasudźili.

Fachowcy: Nowy zakoń za wólby

wutora, 03. nowembera 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Fachowcy zwjazkoweho sejma njewidźa žane přewulke zadźěwki nastupajo elektroniske wólby stronskich předsydow abo předsydstwow na internetnych stronskich zjězdach. Hla­da­jo na prawnisku wěstotu pak je wu­razne zakonske rjadowanje w kóždym padźe trěbne, rěka we wčerawšim posudku wědomostneje słužby zwjazkoweho sejma, kotryž powěsćerni dpa předleži. W dokumenće běchu wustawoprawniske móžnosće elektroniskeho wothłosowanja na internetnych stronskich zjězdach pře­py­towali. Aktualnje ma prašenje wosebje za CDU wulki wuznam. Strona chce srjedź januara na zjězdźe wo nowym předsydźe rozsudźić. Do prašeja přińdu po kónc­ty­dźenskim dojednanju třoch kandidatow Friedricha Merza, Armina Lascheta a Nor­berta Röttgena centralny zjězd z dele­gatami, decentralny zjězd kandidatow, kaž tež ryzy internetny zjězd z elektroniskim wothłosowanjom a kónčnym wothłosowanjom z listom. Dotal njeje tajke elektroniske wothłosowanje po zakonju móžne. Prezident zwjazkoweho sejma Wolfgang Schäuble (CDU) bě fachowcow wo wotpowědny posudk prosył.

Přećiwo naprawam demonstrowali

wutora, 03. nowembera 2020 spisane wot:
Něhdźe 350 ludźi je minjeny pjatk w Choćebuzu přećiwo nowym naprawam w boju přećiwo koronawirusej demonstrowało. Jako rěčnicy wustupowachu mjez druhim předsyda frakcije AfD w zwjazkowym sejmje Alexander Gauland, durinski frakciski předsyda AfD Björn Höcke a sobuzałožer sakskeho hibanja Pegida Siegfried Däbritz. Gauland rěčeše wo „koronadiktaturje“, w kotrejž su zakładne prawa ludźi zbě­hnje­ne. Wobmjezowanja pandemije dla su po jeho słowach nadměrne. „Tež w na­dróžnym wobchadźe ludźo při njezbožach zemrěja. Nichtó pak njepřińdźe na ideju, wobchad tohodla kompletnje zakazać“, Gauland rjekny. Foto: Michael Helbig

To a tamne (03.11.20)

wutora, 03. nowembera 2020 spisane wot:

Bojowy sportowc je w spěšniku ICE swoje nože wótřił a tak zasadźenje policije zawinił. Železnicarka bě policiju informowała, dokelž bě mjez Nürnbergom a Würzburgom z nožom wobrónjeneho w ćahu wuhladała. Při kontroli so wu­kopa, zo njeměješe 49lětny wotpohlad, ludźi nadpadnyć. Nawoda bojoweje šule bě z wostudy zwučowanske nože nawótřił. Jako mnohich policistow wuhlada, poćerpje wón šok. Policisća w zjawnosći zakazane nože sćazachu.

Trawu syčacy roboter je swojemu wobsedźerjej na mobilny telefon powěsć pósłał,­ zo steji runje na hłowje – a je tak padustwu zadźěwał. Wobsedźer doběža po spodźiwnej informaciji do zahrody a wuhlada tam paducha z roboterom pod pažu. Tón da mašinu padnyć a so zminy. Hnydom zahajene pytanje za skućićelom pak wosta bjez wuspěcha.

Zhromadne wozjewjenje

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:

Drježdźany (B/SN). 22. oktobra wu­­zběh­nychu zastupjerjo čłonskich cyrkwjow „Lutherskeho swětoweho zwjazka“ w Srjedźnej Europje chutne wohroženje čłowjestwa přez koronapandemiju. Biskopja namołwjeja k mjezsobnej po­mocy, k přepruwowanju swójskeho žiwjenskeho wašnja a proša w modlitwje njepopušćić. Podpisał je wozjewjenje tež sakski krajny biskop Tobias Bilz.

Nastaće noweje Tory

Tež w Sakskej ASP wudyriła

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:

Krušwica/Drježdźany (SN/at). Friedricha Löfflerowy institut je wobkrućił, zo bě minjenu wutoru na terenje gmejny Krušwi­cy, Zhorjelski wokrjes, třělene dźiwje swinjo z afriskej swinjacej mrětwu (ASP) inficěrowane. Zwěrjo su 29. oktobra w krajnym přepytowanskim wustawje přepytowali a minjeny pjatk wuslědk wozjewili, kaž sakske socialne ministerstwo zdźěli. Paralelnje k tomu třělene dźiwje proso pak njebě so natyknyło.

Ministerstwo připowědźi we wothłosowanju z lokalnymi zarjadami a poradźowacej skupinu wěcywustojnych wu­tworjenje trěbnych zawrjenskich pasmow. Naprawy sakskeho knježerstwa su na to wusměrjene, dalšim schorjenjam mjez dźiwimi swinjemi zadźěwać.

Přisłušna statna ministerka Petra Köpping (SPD) apeluje na plahowarjow swini, „zo njebychu w jich prócowanju popušćili, swójske wobstatki škitać a naprawy biowěstoty konsekwentnje dale sćěhować.“ Kaž wona rjekny, „smy derje na chutny pad přihotowani“. Mjez druhim zarjaduja krizowy stab socialneho ministerstwa a krajneho centruma k wojowanju přećiwo zwěrinskim mrětwam.

Merz liči z digitalnym zjězdom

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Kandidat za předsydu CDU Friedrich Merz z tym njeliči, zo móža zjězd strony srjedź januara po zwučenym wašnju wotměć. „Njemóžu sej to, sprawnje prajene, předstajić“, rjekny Merz dźensa rano w sćelaku Deutschlandfunk. Wón na to pokaza, zo je zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) připowědźiła, zo móhli wobmjezowanja zjawneho žiwjenja koronawirusa dla hač do februara płaćić. „Tuž budźe to drje digitalny zjězd“, Merz rjekny. Na nim chcedźa noweho předsydu CDU wuzwolić.

Testuja wšu ludnosć na koronu

Bratislava (dpa/SN). W Słowakskej su minjeny kónc tydźenja mjezynarodnje wjele wobkedźbowanu akciju zahajili. Z njej chcedźa nimale cyłu ludnosć dwójce na koronawirus testować. W prěnim kole knježeše w 5 000 testowanskich centrach kraja wulki nawal. Njedźelu bě połoženje w čłonskim kraju EU z nimale 5,5 milionami wobydlerjemi měrniše. Po informacijach knježerstwa su prěni dźeń ně­hdźe 2,5 milionow ludźi testowali a při tym 25 850 natyknjenych wosobow zwěsćili, štož je něhdźe procent.

Jednaja wo skóržbje Ruskeje

Ćežke zemjerženje na zapadźe Turkowskeje a w Grjekskej je sej znajmjeńša 79 smjertnych woporow žadało. Zemjerženje ze sylnosću 6,6 bě kónčinu minjeny pjatk popołdnju střasło. W turkowskim Izmiru (hlej wobraz) su pomocnicy dźensa po 65 hodźinach třilětnu holčku z rozwalinow wjaceposchodoweho domu wućahnyli. Foto: pa/Halil Fidan

Wulki njeměr do wólbow w USA

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce dźensa hišće raz wšitke mocy nałožować a sej hłosy wolerjow za druhu hamtsku periodu zawěsćić. Kaž z naprašowanjow wuchadźa, ma wužadar Joe Biden předskok. Po wčerawšich pjeć wólbnych zarjadowanjach planuje Trump tuž dźensa hišće raz tři dalše. Wosebje koncentruje so wón na kraje, hdźež njejsu so wolerjo hišće rozsudźili. Demokratiski kandidat Joe Biden je tohorunja hišće po puću. Na poslednim dnju do wólbow je mjez druhim wustup ze znatej spěwarku Lady Gaga předwidźany, kotraž Bidena mócnje podpěruje. Tež bywši prezident USA Barack Obama je jemu poboku. Mjeztym pak wubudźi rozprawa medijow njeměr, po kotrejž chce so Donald Trump sam dočasnje jako dobyćer wólbow wuwołać.

Dalše protesty

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:

Drježdźany/Mnichow (dpa/SN). Tysacy ludźi su minjeny kónc tydźenja w Drježdźanach a Mnichowje přećiwo naprawam koronawirusa dla protestowali. W sakskej krajnej stolicy je so sobotu něhdźe 3 000 ludźi na naměsće před Semperowej operu zhromadźiło. Zarjadowarjo běchu tysac ludźi přizjewili. Mnozy přińdźechu bjez nahubnika a pokazachu kontrolowacym policistam lěkarski atest, zo žadyn njetrjebaja.

W Mnichowje je wčera něhdźe 1 900 ludźi na Theresijnej łuce přećiwo naprawam korony dla protestowało. Zarjadowarjo běchu planowanu zhromadźiznu jako Božu słužbu přizjewili. Jako so zarjadowanje dale a bóle na koncert wuwiwaše, policija demonstraciju skónči.

Serbska debata

nowostki LND