Drježdźany (dpa/SN). W Sakskej so přiběrajcy starosćeja, zo Wulka Britaniska bjez zrěčenja z Europskeje unije wustupi. Tole je wuslědk wčerawšeho wuradźowanja w Sakskim krajnym sejmje. Zdobom sej zastupnicy wjacorych frakcijow wot EU reformy žadachu. Zapósłanča Zelenych Claudia Maicher, sakskemu knježerstwu wumjetowaše, zo njeje na brexit přihotowane. Šef statneje kenclije Oliver Schenk (CDU) připowědźi přechodny zakoń, kiž ma předewzaćam a wobydlerjam prawnisku wěstotu skićić.
W debaće porěča tež serbski zapósłanc CDU w krajnym sejmje Marko Šiman. „Zhladujemy z wulkimi starosćemi na bližacy so brexit Wulkeje Britaniskeje“, Šiman rjekny. Wón je sej wěsty, zo so wustup kraja sylnje na EU wuskutkuje a zo změje to direktne sćěhi za Saksku a za jeje wobydlerjow. Swobodnemu statej je Wulka Britaniska ze 2,66 miliardami eurow třeći najwažniši wikowanski partner. Nimo toho wobsteja wjelelětne wědomostne, kulturne a turistiske styki. Tole měli dale wobchować, tak Šiman.
Choćebuz (dpa/SN). Na internej zawodnej zhromadźiznje su dźensa dopołdnja něhdźe 1 700 přistajenych łužiskeho hórniskeho a energijoweho předewzaća LEAG wo najnowšich namjetach k skónčenju zmilinjenja brunicy informowali. Na zarjadowanju w Choćebuzu wobdźělištaj so tež ministerskej prezidentaj Sakskeje a Braniborskeje Michael Kretschmer (CDU) a Dietmar Woidke (SPD). Při tym dźěše wo poručenja wot knježerstwa zasadźeneje wuhloweje komisije. Ta bě minjeny kónc tydźenja namjetowała, zmilinjenje brunicy najpozdźišo w lěće 2038 skónčić. Brunicowe kónčiny měli za to cyłkownje 40 miliardow eurow dóstać. Na zhromadźiznu přizjewiłoj staj so tež předsyda industrijneho dźěłarnistwa hórnistwo, chemija, energija, Michael Vassiliadis a šef předsydstwa LEAG Helmar Rendez. LEAG je po swójskich informacijach najwjetši energijowy zastaraćel wuchodneje Němskeje. We Łužiskim brunicowym hospodarstwje dźěła po informacijach braniborskeho hospodarskeho ministerstwa 8 000 ludźi.
Choćebuz (dpa/SN). Město Choćebuz je z wida wustawoškita „hotspot“, potajkim centrum prawicarskeho ekstremizma w Braniborskej. „Za nas jako wustawoškit je tole toksiske stworjenje“, rjekny referatny nawoda zjawnostneho dźěła braniborskeho wustawoškita Heiko Homburg sćelakej rbb. Při tym jedna so wo wjelestronsku scenu ze zwiskami do rockeroweho miljeja, do sceny stražnikow při durjach a k wěstotnym předewzaćam. „Woni chcedźa pak tule subkulturu wopušćić.“ Čłonojo sceny zaměrnje na tym dźěłaja, so w měsće kruće zadomić a tam dźeń a bóle postajować. Miljej so dale a bóle zhusća. W centrumje prawicarskich ekstremistow steja po rešeršach sćelaka „wodźacy čłonojo prawicarskeho zeskupjenja Inferno Choćebuz“. Tole běchu sćelakej wjacori fachowcy potwjerdźili.
Koparski ligist FC Energija Choćebuz bě wčera posedźenje kulojteho blida ze zastupnikami wustawoškita a policije za spočatk měrca připowědźił. Tam chcedźa problem, kiž so přiběrajcy w stadionach jewi, tematizować. „Wokomiknje njejsmy sej za to transferneje doby dla hišće chwile brać móhli“, club zdźěli.
Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je so na swojim dźensnišim posedźenju ze strukturnej změnu w brunicowych kónčinach swobodneho stata zaběrał. Zakład běchu poručenja wuhloweje komisije. Ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) wobhladuje planowane inwesticije wjacorych miliardow eurow jako wulku šansu, strukturnu změnu zmištrować. Wón chcył planowane projekty po wažnosći rjadować.
Potrěbnym šulerjam pomhać
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa wobzamknyło, z pomocu baföga potrěbnym studentam a šulerjam bóle pomhać. Młodźi ludźo maja po tym puću wjace pjenjez dóstać. Pomhać chcedźa tež šulerjam a studentam, kotrychž starši něšto wjace zasłužeja, hač dźensniše hranicy baföga poprawom dowoleja. Zwjazkowa ministerka za kubłanje Anja Karliczek (CDU) chcyše w běhu dnja zapósłancow zwjazkoweho sejma wo tym informować.
Maduro chce z opoziciju rěčeć
Genf (dpa/SN). Po wšěm swěće su miliony dźěći wot wójny, konfliktow, namocy a přirodnych katastrofow potrjechene. Dźěćacy pomocny skutk Zjednoćenych narodow UNICEF chce lětsa 41 milionow dźěći škitać, lěkarsce a ze žiwidłami zastarać. Nimo toho chcedźa jim zmóžnić, tež w krizowych časach do šule chodźić. Za to trjebaja 3,4 miliardy eurow, kaž UNICEF wčera w Genfje zdźěli.
Nimale třećinu pjenjez chce UNICEF za syriske dźěći w kraju a wukraju nałožić. Wulku potrjebu widźa tež w arabskim wójnskim kraju Jemenje a we wot konfliktow střasenym Kongu. „Dźensa ćerpja miliony dźěći pod surowej namocu a nuzu“, pisa eksekutiwna direktorka UNICEF Henrietta Fore. „Dźěći su často trawmatizowane. Hdyž nimaja žane zawěsćene městna za hrajkanje, hdyž njejsu mjez swojimi swójbnymi a nimaja žanu psychologisku podpěru, jich njewidźomne rany ženje njezažija.“
Budyšin (CS/SN). Tež lětsa wuhotuje Budyske staroměšćanske towarstwo zaso rjad přednoškow wo stawizniskich zajimawostkach Łužicy. Prěnje zarjadowanje přiwabi wčera telko zajimcow, zo bě sydarnja měšćanskeje biblioteki połnje wobsadźena.
Chemikarka a hobbyjowa historikarka dr. Gabriele Lang poda so z připosłucharjemi na něhdźe 700 kilometrow wopřijacu a samo teritorij za Nysu wobkedźbowacu jězbu podłu hranicy Łužicy. Najwuchodniša mjeza je rěčka Kwisa (Queis). W bohaće ilustrowanym referaće rozłoži dr. Lang tójšto wosebitosćow krajiny wot Połčnicy hač ke Kwisy na zapadźe a wuchodźe kaž tež wot Čorneho Halštrowa na sewjeru hač k čěskej mjezy na juhu.
„Mobilny włóžny biotop“ su policisća w Dortmundźe zadźerželi. Při wobchadnej kontroli bě zastojnikam awto napadnyło, kotrež měješe wjele mocha na kromje woknow, při durjach a dalšich dźělach karoserije. Tež prědnja škleńca bě torhnjena. Po tym zo bě sej wěcywustojny „mochowy mobil“ bliže wobhladał a tójšto techniskich njedostatkow zwěsćił, policisća awto nablaku sćazachu.
Mjena psow su mjenam dźěći dźeń a podobniše. To je register domjaceho skotu Tasso zwěsćił, pytajo za najwoblubowanišim psyčim mjenom 2018. Najwoblubowaniše běchu loni mjena kaž Lilly, Luna a Lucy. Tež Bruna a Maxa na lisćinje dźesać wodźacych mjenow namakaš. Pozadk toho drje je tón, zo maja ludźo domjace zwěrjata mjeztym za runohódnych čłonow swójby a zo mjena tomu wotpowědnje wuzwoleja.