Z prawosławnej žarowanskej swjatočnosću su so dźensa w ruskim Magnitogorsku z woporami zahubneje płunoweje katastrofy rozžohnowali. Při rozbuchnjenju płuna bě so na silwesterskim dnju cyły zachod dźesaćposchodoweho domu sypnył a 39 ludźi do smjerće storhnył. Industrijne město Magnitorsk ma 400 000 wobydlerjow. Foto: dpa/Ilja Moskowjec

Politikar AfD ćežko zranjeny

wutora, 08. januara 2019 spisane wot:

Bremen (dpa/SN). Njeznaći su zapósłanca zwjazkoweho sejma a Bremenskeho krajneho předsydu AfD Franka Magnitza nadpadnyli a ćežko zranili. Po informacijach policije běchu so wjacori zakukleni njedaloko dźiwadła na Goethowym naměsće do Magnitza dali. Tón bě so tam do toho na nawolětnym přijěću města wobdźělił a bě po puću domoj. Policija wuchadźa z politisce motiwowaneho njeskutka. Policajski statny škit a Bremenske statne rěčnistwo jón nětko přepytujetej. Politikarjo su zludani.

Kaž Bremenska AfD zdźěla, běchu njeznaći Magnitza z retlemi nadběhowali. Politikar leži ćežko zranjeny w chorowni. Rěčnik wokrjesneho zwjazka mjenowaše njeskutk „pospyt morjenja“. Policija prosy swědkow wo pomoc.

Wjace zarjadow na wuchod

wutora, 08. januara 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće wuchodnych zwjazkowych krajow Christian Hirte so za to wupraja wjace institucijow Zwjazka w nowych zwjazkowych krajach zasydlić, zo by so wuchod zesylnił.

„Wulka prezenca stata ze swojimi zarjadnišćemi a zarjadami je wuměnjenje za to, zo maja ludźo dowěru do tutoho stata“, rjekny parlamentariski statny sekretar w hospodarskimi ministerstwje powěsćerni dpa. „Hladajo na zasydlenje zarjadow na wuchodźe dyrbimy so polěpšić. Tuchwilu je tam jara mało zwjazkowych institucijow. Hladajo na brunicowe kónčiny móhł to wažny mozaikowy kamušk za perspektiwu być.“

Wot zwjazkoweho knježerstwa zasadźena wuhlowa komisija ma hač do spočatka februara móžny puć k skónčenju zmilinjenja brunicy we Łužicy předstajić. Při tym stajnje zaso wo tym rěča, tam wjace zwjazkowych zarjadow zaměstnić. Hirte skedźbni w tym zwisku na to, zo bu „w Lipsku zwjazkowy zarjad za dalokodróhi w tutej legislaturnej dobje zaměstnjeny. To pak dawno hišće njedo­saha.“

Twarska branša optimistiska

wutora, 08. januara 2019 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Wuchodoněmska twarska branša zhladuje pozitiwnje na nowe lěto. „Posudk je cyłkownje dobry, při­wšěm přiběra starosć, hač při dobrym wuwiću dołhodobnje wostanje“, rjekny hłowny jednaćel wuchodneho industrijneho twarskeho zwjazka Robert Momberg powěsćerni dpa. Zwjazk zastupuje 260 předewzaćow z něhdźe 20 000 dźěławymi w Sakskej, Saksko-Anhaltskej, Berlinje a Braniborskej. Hłownje so Momberg starosći, zo bydlenjotwar poněčim wosłabnje a zo njejsu zjawne srědki ruče k dispoziciji, dokelž nimaja w twarskich zawodach hižo dosć fachowcow. Tež dlijacy so wutwar spěšneho interneta je mjerzacy, čehoždla njemóža nadawki spěšnje dosć zwoprawdźić a planowanske kóšty lutować. Dalši problem wostanje po słowach Momberga wulka běrokratija na twarstwje. Tak dyrbja twarske firmy wobšěrne dokumentacije zapodać a dołho na twarske dowolnosće čakać. Jeničce w mjenowanych zwjazkowych krajach dyrbi so 17 000 dźěławych w zawodach wo to starać, zo so wot EU, Zwjazka a kraja napołožene předpisy dokumentacijow dla dodźerža.

To a tamne (08.01.19)

wutora, 08. januara 2019 spisane wot:

Na kwasnym dnju do pasli błyskača zajěł je młody porik na awtodróze A 1 pola Dortmunda. Mjeztym wšak je sej nawoženja pola policije wone swojorazne kwasne foto wuprosył, dokelž bě so loni w meji nastaty original zhubił. „Móžachmy wupomhać“, zastojnicy internetnje zdźěleja. „Přejemy z wutroby zbožowne mandźelstwo.“ Kak spěšnje běštaj runje zwěrowanaj swój čas po puću byłoj a što dyrbještaj za wosebite foto płaćić, wězo njepřeradźeja.

Wjace pjenjez za ćopłu drastu žada sej dźěłarnistwo policije w Berlinje za zastojnikow, kiž dyrbja objekty w měsće wobstražować. Hižo dołho wo to wojuja, stało so dotal ničo njeje, rěčnik dźěłarnistwa zdźěla. Tak su zamołwitych na to skedźbnili, zo kóždolětny drastowy pjenjez 150 eurow dawno njedosaha: Porjadny zymski kabat płaći nimale 250 eurow.

Wołtar hač k jutram ponowja

póndźela, 07. januara 2019 spisane wot:

Róžant (B/SN). K jutram budźe wołtar Róžeńčanskeje putniskeje cyrkwje wot fachowcow wobšěrnje restawrowany. Tež wjace hač 400lětny original postawy maćerje Božeje je hač na krónu hižo wobnowjeny. Sotra Tadeja Zelnakec z klóštra Marijineje hwězdy w Pančicach-Kukowje z toho wuchadźa, zo drjewjanu postawu swj. Marije prěni raz restawruja. „Po zdaću je wšitko na njej hišće originalne, barba z njeje pak so hladajcy pušća“, praji cistercienska.­ Zamołwite rjadnicy za putnisku cyrkej nadźijeja so jałmožnow. Po njedawnym­ hodownym koncerće je chór Lipa za ponowjenje postawy ma­ćerje Božeje hižo nahladnu sumu pjenjez z kolekty při drujach přewostajił. Nimo­ Wechselburgskeje je Róžeńčanska najwuznamniša putniska cyrkej w biskop­stwje.

Počesća mandźelskeju Kreyssig

Telko čłonow dotal hišće njebě

póndźela, 07. januara 2019 spisane wot:

Budyšin (SN/at). Z aktualnje 57 čłonami maja Zwjazk 90/Zeleni w Budyskim wo­krjesu „telko kaž hišće ženje“, bilancuje wokrjesny předsyda strony Jens Bitzka wuwiće sobustawstwa w minjenym lěće.

„Loni mějachmy přirost 14 čłonow, wot dotalnych njeje nas ani jenički wopušćił. W stawiznach wokrjesneho zwjazka njejsmy hišće ženje telko nowych sobustawow na lěto zdobyli.“ Bitzka rěči w nowinskej zdźělence wo přirosće wjace hač 32 procentow. „Lońši wuslědk wotbłyšćuje nimo toho najsylniši procentualny přirost čłonstwa minjenych lět pola Zelenych w Budyskim wokrjesu.

Nimo zwjazkowopolitiskeje nalady je tež nowa kultura direktneje rozmołwy na městnje k tomu wjedła, zo su dalši ludźo do strony zastupili. We Wojerowskim regionje móžachu nahły postup ličby čłonstwa zwěsćić. Bitzka rěči wo tym, zo změja Zeleni při lětušich wólbach klučowu rólu. „Smy-li na městnje dale z rozmołwnym partnerom, móžemy demokratisku srjedźiznu w Sakskej stabilizować. Runje minjene lěta su populisća z praweje kromy přečasto diskusiju we wokrjesu postajeli“, měni předsyda.

Bydlenje přepytali

póndźela, 07. januara 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwisku z internetnym nadpadom na politikarjow a prominentnych su zastojnicy zwjazkoweho kriminalneho zarjada bydlenje muža w Heilbronnje přepytali. Wo tym rozprawjeja wjacore medije, powołace so na informacije wěstotnych kruhow. Podhladny je 19 lět stary. Pola njeho sćazachu wjacore techniske nastroje. Zwjazkowy kriminalny zarjad njeje so dotal k tomu wuprajił. Njeznaći běchu minjeny tydźeń daty stow politikarjow w interneće wozjewili.

Chcedźa praskotaki zakazać

Berlin (dpa/SN). Němska wobswětowa pomoc (DUH) chce zakaz silwesterskich praskotakow w němskich wulkoměstach přesadźić a jón w nuzy sudnisce wuwo­jować. „Zesylnimy politiski ćišć“, rjekny jednaćel DUH Jürgen Resch Berlinskim nowinarjam. Jemu je wažne, zo so z komunami zwonkasudnisce dojednaja. DUH komunam z wulkim drobnoprochowym wobćežowanjom namjetuje, silwester centralne a profesionalne wohnjostroje zwonka měšćanskich centrow přewjesć, najlěpje na kromje městow.

Zeleni wuradźuja wo wólbach

Njewšědnje wjele sněha je w južnej Němskej kaž tež w Awstriskej chaotiske poměry na dróhach zawostajiło. Kaž tule w awstriskim Schladmingu dyrbjachu wjacore dróhi hrožacych lawinow dla zawrěć. Wčera staj dwaj sněhakowarjej z Němskeje žiwjenje přisadźiłoj, jako jeju lawina zasypa. Wonaj běštaj na zaraćenej čarje po puću. Foto: dpa/Martin Huber

Kretschmer: Trjebamy lěpšu infrastrukturu

póndźela, 07. januara 2019 spisane wot:

Drježdźany/Berlin/Čorna Pumpa (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je so při roz­mołwje w kanclerskim zarjedźe za to zasadźał, dróhi a železniske čary w bru­nicowej kónčinje spěšnje wutwarić. „Dźensniše brunicowe kónčiny dyrbjeli so na inowaciske regiony wuwić“, rjekny Kretschmer po zetkanju z ministrom kanclerskeho zarjada Helge Braunom. Tohodla so zhromadnje ze saksko-anhaltskim ministerski prezidentom Reinerom Haseloffom (CDU) za tak mjenowane pospěšene planowanske prawo zasadźa. Z nim hodźeli so dróhotwarske a železniske projekty spěšnišo zwoprawdźić. „Saksko-Anhaltska a Sakska z teje přičiny hnydom spočatk lěta ćišć na zwjazkowe knježerstwo wukonjatej“, Kretzschmer potwjerdźi. „Kónc januara budźe jasne, kajke wuměnjenja za strukturnu změnu wupadaja.“ Hač do toho chcyła wot zwjazkoweho knježerstwa zasadźena wuhlowa komisija swój koncept za kónc zmilinjenja brunicy předpołožić. „Chcemy z ludźimi potrjechenych kónčin wo zaměrach a konkretnych naprawach rěčeć a potom zhromadnje rozsudźić.

Serbska debata

nowostki LND