Myto Miny Witkojc spožčene

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Bórkowy (SN/at). Žylowska Witaj-pěstowarnja „Mato Rizo“ je prěnja lawreatka krajneho Myta Miny Witkojc za wuběrny serbskorěčny angažement. Z rukow braniborskeje ministerki za wědomosć, slědźenje a kulturu dr. Martiny Münch (SPD) přija nawodnica kubłanišća Diana Buchanowa wuznamjenjenje na swjatočnosći sobotu w Bórkowach.

Na prócowanja wo přichod serbskeje rěče skedźbni ministerka Münch w swojim postrowje runje tak kaž na ćeže, mjeńšinowu rěč wšědny dźeń konsekwentnje nałožować. „Tohodla su rěčne přikłady trěbne“, wona podšmórny. Narodny přikład je Mina Witkojc, mjenowa patronka noweho serbskeho myta, dotal jeničkeho po žonje pomjenowaneho.

Do rozsudneho wothłosowanja

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

London (dpa/SN). Po wčerawšim přihłosowanju čłonskich krajow EU k zrěčenju z Wulkej Britaniskej wo wustupje kraja z EU měrja so woči zaso na britisku stolicu London. Tam chcyła premierministerka Theresa May wujednany kompromis w Delnjej komorje parlamenta zakitować, byrnjež přećiwnicy masiwne spjećowanje připowědźili. Rozsudne wothłosowanje ma so w decembru wotměć. Dyrbjało-li zrěčenje zwrěšćić, hrozy chaos.

Migrantow wróćo dowjezć

Tijuana (dpa/SN). Po tumultach na mjezy k USA je Mexiko připowědźiło, zo chcyło migrantow ze srjedźoameriskich krajow, kotřiž běchu spytali mjezu ilegalnje přewinyć, do jich domizny wróćo dowjezć. Skupina něhdźe 500 migrantow chcyše so na namjeznym přechodźe El Chaparral na sewjeru kraja namócnje do USA dóstać. Mexiska policija podarmo spyta, tomu zadźěwać. Wěstotne mocy USA zasadźichu sylzopłun.

Za dobrowólny zawjazk

Konflikt před Krimu so přiwótřa

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Moskwa/Kijew (dpa/SN). Po sćazanju wjacorych łódźow ukrainskeje mariny přez Rusku je ukrainske knježerstwo wójsku kraja přikazało na wojerske zasadźenje so přihotować. Do toho bě wěstotna rada kraja poručiła wójnski staw wukazać, kaž zakitowanske ministerstwo dźensa w Kijewje zdźěli.

Mjeztym je Ruska blokowanu Kerčsku mórsku wužinu před połkupu Krim zaso wotewrěła. Łódźe smědźa ju wot dźensnišeho ranja zaso wužiwać, ruske medije rozprawjeja. Ruska bě přeliw wčera z wěstotnych přičin zawrěła. Do toho bě ruska­ marina ukrainskim łódźam zakazała, přejězd wužiwać, a je tři łódźe sćazała.

Ukrainski prezident Petro Porošenko je připowědźił, zo chce so w tej naležnosći z generalnym sekretarom NATO Jensom Stoltenbergom a druhimi zapadnymi politikarjemi skontaktować a z nimi dalše postupowanje rozjimać. Zdobom je rezerwistam kraja přikazał na móžne zwołanje do wójska so přihotować.

Moskwa je, reagujo na naprawy Kijewa, wo hnydomne zwołanje Bjezstrašnostnejej rady UNO prosyła.

Přećiwo paktej a za njón na dróhu šli

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:
Přećiwnicy migraciskeho pakta UNO su wčera w Budyšinje demonstrowali. Dokelž na Žitnych wikach hižo dohodowne wiki natwarjeja, wotmě so zarjadowanje z 300 wobdźělnikami před Němsko-Serbskim ludowym dźiwadłom. Wjacori rěčnicy swoje wobmyslenja přećiwo paktej zwuraznichu, pokazujo na to, zo hodźało so migrantam w jich domiznje skutkownišo pomhać hač w Němskej. Dźiwadło bě nakładne awto nastajiło, na kotrymž je tekst wustawy „Dostojnosć čłowjeka je njezranjomna“ tež w serbskej rěči připrawjeny. Něhdźe sto přećiwnych demonstrantow zhromadźi so njedaloko NSLDź na Schillerowych zelenišćach. Foto: Carmen Schumann

To a tamne (26.11.18)

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Wutřěle ze samopasleneje płunoweje kanony na kwasu su w delnjobayerskim Bad Füssingenje zasadźenje policije zawinili. Do toho informowachu wjacori wobydlerjo policiju, zo bě něchtó w nocy třělał. Tomu drje zasadnje tak bě, ale wutřěle njeběchu strašne. Kwasna hosćina bě na priwatnej ležownosći na česć nowozmandźeleneju z kanonu třělała. Městna policija pak njebě informowana. Zastojnicy hotowostneje a zwjazkoweje policije móžachu woměrje zaso wotjěć. Štó ma akciju zapłaćić, hišće pruwuja.

Pytajo za pokładom je cłownica w Podstupimje drogi namakała. Zhromadnje ze swójbnymi bě wona we wobłuku moderneje nawigaciskeje hry geocaching po puću, jako jej podhladnej pakćikaj napadnyštej, kotrež zboka puća schowanej ležeštej. W nimaj bě cyłkownje 116 gramow marihuany. „Wjeselu so, zo njejsu dźěći drogi při hrajkanju našli“, rjekny žona a donjese pakćikaj policiji.

Štyrnaće kandidatow nominowali

pjatk, 23. nowembera 2018 spisane wot:

Worklecy (SN/BŠe). Worklečanska skupina CDU so womłodźa. Na wčerawšej zhromadźiznje móžachu hnydom 14 kandidatow za wólby gmejnskeje rady klětu w meji nominować. Kaž lisćina přeradźa, su mjez nimi nětko nowi a młodźi zwólniwi.

Za Worklečansku wjesnu skupinu CDU kandiduja k wólbam gmejnskeje rady dr. Beno Wałda, Robert Šołta, Mathias Bjeńš, Florian Šołta, Sigrid Brücknerowa, Syman Bjarš, Enrico Hajna a Silvio Riedel (wšitcy CDU) kaž tež Jadwiga Richterowa, Pětr Brězan, Marcel Rjelka, Roman Mejgl, Chrystof Wulenk a Heide Šołćina, kotřiž CDU njepřisłušeja.

Znjewužiwanje znowa tema

pjatk, 23. nowembera 2018 spisane wot:

Bonn (dpa/SN). Katolska cyrkej je so dźensa znowa ze studiju wo znjewužiwanju wjac hač 3 600 njepołnolětnych přez katolskich duchownych zaběrała. Tema steji w srjedźišću nazymskeje hłowneje zhromadźizny Centralneho komiteja němskich katolikow (ZdK) w Bonnje. We wšěch biskopstwach pady přepruwuja. Prezident ZdK Thomas Sternberg sej žada, zo ma cyrkej wo zrozumjenju seksuality a wo noworjadowanja klerikalnych nawodnych strukturow rozmyslować.

Klětu wjace pjenjez wudać

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm chcyše dźensa wo klětušim etaće wothłosować. Koalicija CDU/CSU a SPD chce wjace pjenjez za socialny wobłuk, swójby, zakitowanje a wuwićowu pomoc wudać. Etat wopřijima cyłkownje 356,4 miliardy eurow, nimale 13 miliardow eurow wjace hač lětsa. Nowe zadołženje njebudźe dźakowano dawkowym dochodam žane trěbne. Nimo wolóženjow nastupajo popłatkow chorobnych kasow je wot julija tež předwidźane, dźěćacy pjenjez wo dźesać eurow měsačnje zwyšić.

Žane wupokazanja do Syriskeje

Merz so za prawo na azyl wuprajił

pjatk, 23. nowembera 2018 spisane wot:

Halle (dpa/SN). Po masiwnej kritice je so kandidat za naslědnistwo předsydki CDU Angele Merkel, bywši frakciski šef Friedrich Merz, wčera na regionalnej konferency w Halle nad Solawu jasnje za zakładne prawo na azyl wuprajił. Wón pak wuzběhny, zo dyrbja wo jednotliwych rjadowanjach azyla hišće diskutować. Jenož tak móže so jednotna europska praksa wuwić.

Hižo nětko je wotwidźeć, zo budźe migracija tema na stronskim zjězdźe CDU spočatk decembra, hdźež wuzwola zdobom noweho předsydu/nowu předsydku. Nimo Merza kandidujetaj za zastojnstwo tež generalna sekretarka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer a zwjazkowy minis­ter za strowotnistwo Jens Spahn.

Debatu wo migraciskim pakće UNO je strona AfD nastorčiła a CDU chětro překwapiła. Annegret Kramp-Karrenbauer wčera rjekny, zo mamy z temu přichodnje sensibelnišo wobchadźeć. Wona wupraji so za pakt, dokelž wjace pomha hač škodźi. Po słowach wšěch třoch kandidatow měłoj křesćanskich demokratow nutřkowna a wonkowna wěstota wuznamjenjeć. Na tym njeměli dwělować.

To a tamne (23.11.18)

pjatk, 23. nowembera 2018 spisane wot:

Runje 49 mjeńšin móžeše so šofer-za­počatkar nad swojej jězbnej dowolnosću za awto wjeselić, potom dyrbješe „papjery“ hižo zaso wotedać. 18lětny smaleše bjezpo­srědnje po pruwowanju z 95 km/h po sewjerorynsko-westfalskim Hemeru. Policisća při laserowym nastroju jeho zadźeržachu. Nimo pokuty 200 eurow a dweju­ dypkow w Flensburgu dyrbi młodostny drohe dalekubłanje na so wzać. Tež probowy čas su jemu podlěšili.

Chětro wunošne bě wulke rjedźenje domu do swjedźenja Thanksgiving za porik w zwjazkowym staće USA Louisiana. Při rumowanju namakaštaj wjacore loterijowe lisćiki. Při přepruwowanju zwěsćištaj, zo staj 1,8 mio. dolarow dobyłoj. Lisćik­ bě jenož­ hišće něšto dnjow płaćiwy.

Strukturna změna dlěje traje

štwórtk, 22. nowembera 2018 spisane wot:

Magdeburg (dpa/SN). Wuspěšna strukturna změna w brunicowych kónčinach traje po měnjenju saksko-anhaltskeho ministerskeho prezidenta Reinera Haseloffa znajmjeńša 30 lět. W knježerstwowej deklaraciji politikar CDU dźensa warnowaše, konkretny datum kónca zmilinjenja brunicy dočasnje postajić. „To by přemało było“, Haseloff hladajo na dźěło wuhloweje komisije rjekny. Wón sej zdobom žada, zo maja wo strukturnej změnje z wobydlerjemi rěčeć.

Na wusměšowanje reagował

Rom (dpa/SN). Hospodarski komisar EU Pierre Moscovici je z jasnymi słowami na wusměšowanje ze stron Roma do Brüssela reagował. „Njejsym rumpodich. Sym komisar EU za hospodarske naležnosće a wočakuju wotpowědny respekt“, rjekny Francoza na wuprajenje italskeho za­stupowaceho ministerskeho prezidenta Matteja Salvinija. Tón bě po doskónčnym wotpokazanju naćiska italskeho etata přez komisiju EU rjekł, „zo tež na list rumpodicha čaka“. Moscovici žada sej wot Italskeje zwólniwosć k rozmołwje a nowy naćisk budgeta.

Na mjezy zaso kontroluja

Serbska debata

nowostki LND