Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier (naprawa) a francoski statny prezident Emmanuel Macron staj wčera w elsaskim Strasbourgu we wobłuku měroweho koncerta na kónc Prěnjeje swětoweje wójny spominałoj. Zetkanje w Strasbourgskej katedrali bě zdobom zazběh cyłeje serije wopominanskich zarjadowanjow, kotraž ma ze zetkanjom 60 statnych a knježerstwowych šefow 11. nowembra w Parisu swój wjeršk docpěć. Tón dźeń před sto lětami bě so wójna skónčiła. Foto: dpa/Ludovic Marin

CDU a SPD spytatej nowozapočatk

póndźela, 05. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W CDU so dale z wotmachom na změnu na čole strony hotuja. Zwjazkowe předsydstwo je so dźensa hišće raz zetkało, zo by tři dny trajace klawsurne posedźenje w přihotach stronskeho zjězda spočatk decembra skónčiło, na kotrymž zwjazkowa kanclerka Angela Merkel hižo njenastupi. W běhu dnja chcyše wona zjawnosć wo wuslědkach informowć. Paralelnje je SPD dźensa wo wobsahowym nowozapočatku wuradźowała. Tež tu wočakowachu stejišćo předsydki Andreje Nahles.

Cyłkownje dwanaće žonow a muži chce so wo naslědnistwo Angele Merkel na čole strony prócować. Woprawdźite šansy drje maja pak jeno třo prominentni kandidaća: generalna sekretarka Annegret Kramp-Karrenbauer (56), zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (38) a bywši předsyda frakcije unije w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz (62). Zo móhli čłonojo kandidatow bliže zeznać, planuja wjacore regionalne konferency.

Dźeń a wjace smjertnych woporow

póndźela, 05. nowembera 2018 spisane wot:

Agrigent (dpa/SN). Při ćežkich njewjedrach a zapławjenjach je w Italskej dotal něhdźe 30 ludźi žiwjenje přisadźiło. Wčera zemrěštaj Italčanaj, kotrajž w Němskej bydlitaj, jako woda jeju awto sobu torhny. W nocy na njedźelu zličichu dźesać smjertnych woporow. Dźewjećo zahinychu, jako woda prózdninski dom, w kotrymž chcyštej swójbje kónc tydźenja přežiwić, zapławi. Dwě wosobje přežiwi­štej, dokelž běštej runje nakupować. Italski ministerski prezident Giuseppe Conte je potrjecheny region wčera wo­pytał. W samsnym času bě nutřkowny minister Matteo Salvini na sewjeru we Veneciskej po puću, hdźež běštej wichor a zliwki wulke škody zawiniłoj.

Zwjazk ratarjow trochuje, zo je wichor něhdźe 14 milionow štomow spowróćał. Wohnjowa wobora wozjewi widejo spjateho jězora, kotrehož powjerch bě kompletnje ze štomami pokryty. Škody móhli so tež negatiwnje na zymski sport wuskutkować. Sněhakowarske čary w Dolomitach wupadaja kaž „bombardowane bitwišća“, piše nowina La Repubblica.

Tiger bjez zubow?

póndźela, 05. nowembera 2018 spisane wot:
Nětko wón tu je, prěni Serbski sejm. 24 čłonow jemu přisłuša, a za dwaj tydźenjej zhonimy, štó twori jeho předsydstwo, takrjec prěnje „serbske knježerstwo“. Najebać wulke wotpokazanje dyrbju přiznać, zo běchu wólby a wuličenje hłosow jara dokładne. Připóznaće wuprajam iniciatiwnikam za wutrajnosć, zo su nimo wšěch ćežow­ při wěcy wostali a swoju ideju zwoprawdźili,­ znajmjeńša dźělnje. Nětko mamy wočaknyć, kak komunalna a nadregionalna politika na wuzwolenje prěnjeho serbskeho parlamenta reaguje. Hinak hač iniciatiwnicy sej mjenujcy myslu, zo njebudu němscy politikarjo hnydom za čłonami sejma běhać a jich na čerwjenym přestrjencu witać, ale budu ze swo­jimi wupruwowanymi partnerami dale­ dźěłać. Hdyž iniciatiwnicy tu runje telko mocy nałoža, kaž su Serbow na wsy wo swojej ideji informowali, potom wostanje Serbski sejm zawěsće wjele citowany tiger bjez zubow. Janek Wowčer

To a tamne (05.11.18)

póndźela, 05. nowembera 2018 spisane wot:

Jónu wokoło Wulkeje Britaniskeje płuwał je 33lětny Ross Edgley. Wón trjebaše za 2 900 kilometrow dołhu čaru 157 dnjow. Jako so wón wčera pobrjohej w juhowuchodnym Margate bližeše, přewodźeše jeho witanski komitej 400 płuwarjow. Tam bě so rekordne „pućowanje“ 1. junija zahajiło. Poprawom chcyše płuwar čaru za sto dnjow zmištrować. Wulke žołmy, zyma a kwale pak tomu zadźěwachu. Edgley płuwaše wšědnje dwanaće hodźin a přenocowaše na čołmje.

Mjeztym 3. swěcowy spektakl w Podstupimje je sej kónc tydźenja na wšě 100 000 ludźi wobhladało. Wot pjatka bě tam něhdźe 30 objektow na wosebite a zdźěla­ spektakularne wašnje wobswětlenych. Ludźo ćahachu ze swěćacymi powětrowymi balonami po měsće. Na wjacorych městnach wustupowachu hudźbne skupiny a pokazachu wohnjowu show.

Trump hrozy z namocu

pjatk, 02. nowembera 2018 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je krótko do wólbow kongresa migrantam z namocu hrozył, dyrbjeli-li woni ilegalnje do USA přińć. Wojacy na mjezy budu wotpowědnje reagować, jeli migranća kamjenje mjetaja, rjekny Trump wčera w swojej narěči w Běłym domje. Wón wojakam praji, zo maja kamjenje mjetacych migrantow za wobrónjenych­ měć, štož by rěkało, zo móhli na ćěkancow třěleć. Wuraznje rjekł pak Trump to njeje.

Protesty po pušćenju žony

Islamabad (dpa/SN). Dwaj dnjej po pušćenju bohahanjenja dla k smjerći zasudźeneje křesćanki protesty radikalnych islamistow w Pakistanje dale traja. Rozmołwy mjez knježerstwom a radikalno­islamskej skupinu Tehreek-e-Labaik Pakistan, połoženje změrować, su zwrěšćili. Protesty běchu wčera wudyrili, po tym zo bě sudnik před wosom lětam k smjerći zasudźenu Asiju Bibi ze smjertneje cele pušćił. Křesćance běchu wumjetowali, zo je w zwadźe z druhimi žonami profeta Mohammeda haniła. Mać pjeć dźěći běchu lěta 2010 k smjerći zasudźili.

Podźěl ekomiliny 38 procentow

Zapósłanča Lěwicy w Němskim zwjazkowym sejmje Caren Lay (srjedźa) a jeje sobudźěłaćer Silvio Lang (nalěwo) staj so dźensa wo aktualnym połoženju w Serbach mjez druhim w redakciji našeho wječornika wobhoniłoj. W srjedźišću rozmołwy ze šefredaktorom­ SN Janekom Wowčerjom steješe nimo njedawnych nadpadow na serbskich­ młodostnych tež spěchowanje digitalizacije. Caren Lay Serbow w tym zwisku namołwja sej trěbne srědki za zaměrnišo wužadać. Foto: SN/Hanka Šěnec

Laschet za kurs srjedźizny w CDU

pjatk, 02. nowembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet (CDU) warnuje hladajo na wočakowany rozsud wo naslědnistwje předsydki CDU Angele Merkel před prawicarskim kursom strony pod nowym nawodnistwom. „Sym přeswědčeny, zo by to wopak było“, rjekny Laschet nowinarjam. Wón chce so za to zasadźeć, zo CDU „kurs srjedźizny“ njewopušći. Laschet pak nochce za předsydu CDU kandidować. Nutřkostronscy kritikarjo Angele Merkel běchu so minjene dny za to wuprajili, CDU bóle na prawicarskim politiskim spektrumje nastajić. „Nowy předsyda CDU měł mostytwarc mjez lěhwami być“, Laschet podšmórny.

To a tamne (02.11.18)

pjatk, 02. nowembera 2018 spisane wot:

Hrózbu šěrjaceho klawna přebił je swójbny nan na halloween w Lossatalu w Lipšćanskim wokrjesu. 19lětny klawn bě wjacore dźěći w swojim kostimje a z motyku w ruce nastróžił. Mać dźěći sej na to žadaše, zo měł so klawn pola nich zamołwić. Nan jeho samo z motyku přebi a nuzowaše, na kolenach klečo dźěći wo wodaće prosyć. 19lětny je 34lětneho nana mjeztym wobskoržił, po tym zo bě so w chorowni lěkować dał.

Alkoholowych problemow pilotow dla je japanski minister za wobchad prawi­dła w branši přiwótřił. Minjeny čas bě stajnje zaso k njeluboznym podawkam dochadźało. Hakle njedawno zaja britiska policija w Londonje 42lětneho ja­panskeho pilota, kiž bě w nocy do wot­lěta do Tokija dwě bleši wina a dwaj litraj piwa wupił. Tež personal w mašinje su wospjet lepili­, jako alkohol pijachu.

Merkel po puću na Ukrainu

štwórtk, 01. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa na Ukrainu wotlećała. W stolicy Kijewje chce so wona z prezidentom Petrom Porošenkom kaž tež z ministerskim prezidentom Wolodymyrom Hrojsmanom zetkać. Hłowne temy su poćahi mjez krajomaj a kriza na wuchodźe Ukrainy. Mjez druhim chcedźa trěbne kročele k zwoprawdźenju měroweho zrěčenja wobrěčeć.

Defektny sensor wina był

Moskwa (dpa/SN). Skóncowany sensor je po dotalnych ruskich informacijach misnjeny start rakety typa Sojuz z dwěmaj kosmonawtomaj 11. oktobra zawinił. To zdźěli zamołwity wotrjadnik, něhdyši kosmonawt Sergej Krikaljow w Moskwje. Sensor bě wina, zo njejstej so prěni a druhi­ schodźenk ćěridła rakety kaž planowane dźěliłoj. Raketa so tuž dwě mjeńšinje po wotlěće sama rozpušći. Dźakowano zatwarjenemu wěstotnemu mechanizmej móžeštaj so kosmonawtaj zaso na zemju nawróćić.

Trump sćele wojakow na mjezu

Serbska debata

nowostki LND