Budyšin (SN/bn). Němsko-Serbske ludowe dźiwadło hotuje so w aktualnej, jubilejnej hrajnej dobje – před 75 lětami bu serbske powołanske jewišćo a 15 lět pozdźišo NSLDź załožene – na dalše narodniny. Mjeztym pjeć lětdźesatkow předstaja lěto wob lěto prawidłownje inscenacije ducy po Delnjej Łužicy. „Po dołhim času a składnostnje tejele róčnicy chcemy tamniši publikum z originalnej hru překwapić“, w zdźělence dźiwadła rěka. Spisałoj staj ju režiser Alexander Marusch a dramaturgowka Madleńka Šołćic po powědančku Marcusa Kóńcarja, přełožk „do rjaneje, ludoweje delnjoserbšćiny“ zdokonja Fabian Kaulfürst. W jako „Błótowska kriminalka“ připowědźenym kruchu „Smjerś pó štuckach“ přepytujetaj komisaraj Frido Šuster a Maja Nowakojc „wobstejnosće smjerće skandaloweje reporterki“, při čimž poněčim „dźeń a wjace ćěmnych potajnstwow wobstajnje powyšaceje so ličby podhladnych“ wotkrytaj.
wóskowanje wjacebarbne
1. Bettina Borcherding, Rahden
2. Sylke Roßbach-Schreier, Choćebuz
3. Andrea Brall, Rodecy
wóskowanje jednobarbne
1. Andrea Brall, Rodecy
2. Ines Trenschel, Allendorf (Lumda)
3. Beatris Sachse, Mikow
bosěrowanje wjacebarbne
1. Bettina Borcherding, Rahden
2. Beatris Sachse, Mikow
3. Vanessa Trenschel, Allendorf (Lumda)
bosěrowanje jednobarbne
1. Ines Trenschel, Allendorf (Lumda)
2. Vanessa Trenschel, Allendorf (Lumda)
3. Kornelia Thor, Lipsk
škrabanje
1. Vanessa Trenschel, Allendorf (Lumda)
2. Andrea Hertel, Weimar
3. Veronika Zobel, Kamjenc
wužrawanje
1. Edeltraud Gründel, Wojerecy
2. Helena Palmanowa, Budyšin
3. Nicole Jähnichen, Mišno
připóznawanske myto
Anita Boche, Grobice
wóskowanje wjacebarbne
Maria Domašcyna, Kanecy
wóskowanje wjacebarbne
Marja Šefrichowa, Njebjelčicy
wóskowanje wjacebarbne
Ingelore Schönfeld, Hodźij
wóskowanje wjacebarbne
Friederike Zobel, Kamjenc
wóskowanje wjacebarbne
Dorothea Šołćina, Budyšin
bosěrowanje wjacebarbne
Budyšin (CS/SN). Zakónčiwši swoju wustajeńcu „Ducy domoj“ w Budyskim Serbskim muzeju je fotograf Jürgen Maćij předwčerawšim zhromadnje ze sociologu prof. dr. Berndom Lindnerom z Lipska na swoje tworjenje zhladował. Wšako wotbłyšćujetej přehladka, kotruž wopytowaše dohromady něhdźe 2 700 zajimcow, kaž tež přisłušacy katalog „50 lět žiwjenja za fotografiju“. Swoje skutkowanje započa so za čas w Narodnej ludowej armeji Němskeje demokratiskeje republiki (NDR), hdźež wopokaza so Maćij jako „renitentny wojak“. Dźěło w fotowym laborje bě jemu „wuchowanje před pustym wšědnym dnjom“. Po krótkim dźěle jako inženjer w Zhorjelcu sćěhowaše impulsej ke kulturje a do Budyšina. Swojemu „geografiskemu srjedźišću“ je stajnje swěrny wostał. Wón je „fotograf Łužicy“.
„22. małeho róžka 1894 zemrě nahle w Budyšinje 61lětny farar, spisowaćel a předsyda Maćicy Serbskeje Michał Hórnik. „Po minjenju njezapomniteho wodźerja serbskeho naroda J. A. Smolerja njeje naše Serbstwo žanu hłubšu ranu poćerpiło hač ze smjerću šolastika Michała Hórnika, nahle a přezahe wot nas wotwołany wosrjedź dźěła za swój lubowany serbski lud. A za nas Serbow želeše za Michała Hórnika wšón wučeny słowjanski swět.“ Tak pisaše dr. Arnošt Muka w swojim wobšěrnym jědnaćestronskim nekrologu w Časopisu Maćicy Serbskeje, kotryž bě 26 lět sam redigował. Wjace hač sto sobužarowacych pismow dósta Maćica Serbska ze Serbow a wukraja k smjerći Hórnika, w něhdźe 50 serbskorěčnych přinoškach, w na 40 čěskich medijach, we wjace hač 30 pólskich, dźesać ruskich nowin a wjacorych němskich medijach na njeboćičkeho spominachu.
Budyšin (SN). Lutz Hillmann je tuchwilu najdlěje skutkowacy dźiwadłowy intendant po cyłej Němskej. 1. februara 1999 bu wón na intendanta Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła powołany. Nimo tohole zastojnstwa skutkuje jako předsyda Němskeho zwjazka jewišćow, krajneho zwjazka Sakska a nawoda fachoweje dźěłoweje skupiny za dźiwadło w kulturnym rumje Hornja Łužica/Delnja Šleska.
Lutz Hillmann je so w lěće 1959 w Biskopicach narodźił. Po wukubłanju na technikarja je wón na Wysokej šuli za dźiwadło „Hans Otto“ w Lipsku studował a po tym na Statnym dźiwadle w Drježdźanach jako dźiwadźelnik kaž tež wot lěta 1985 jako hrajer w NSLDź skutkował.
Lutz Hillmann je w regionje hłuboko zakorjenjeny. Ze swojej wuměłskej wosobinu je zhromadnje ze swojim teamom profil jeničkeho bikulturelneho powołanskeho dźiwadła Němskeje w zašłych 25 lětach nawjedował a přez mnohe krizy wjedł. Wón je iniciator Budyskeho lěćneho dźiwadła, kotrež mjeztym hižo 30 lět kóžde lěto wjace hač 30 000 wopytowarkow a wopytowarjow přiwabja.
Žadosće a sony zwjazuja šulerjow Ninu, Ria, Janika a Romana. Mjez realitu a swětom fantazije móža bórze lědma hišće rozeznawać. Woni su putam Čorneho młynka z powěsće wo Krabaće wustajeni. Dyrbja sami přez sebje wurostować, swoju samohódnotu wuwiwać. Jenož zhromadnje wućeknu swětej w sćinje. Serbska spisowaćelka a dramaturgowka Jěwa-Marja Čornakec napisa z „Im Netz der Schwarzen Mühle“ k tomu młodźinsku knihu. Andreas Kirschke je so z njej wo motiwaciji, wobsahach a jeje sylnej fascinaciji za powěsć wo Krabaće rozmołwjał.
Knjeni Čornakec, što móžeće nam nastupajo předstawizny Wašeje knihi rjec?
Z rozsudom sakskeho krajneho sejma, zo ma so Statna studijna akademija Sakskeje na Dualnu wysoku šulu přetworić, je wažny měznik na polu wysokošulskeho kubłanja stajeny. Jedyn argument za tónle rozsud bě bliskosć kubłanišćow do regionow zwonka wulkich centrow kaž Drježdźany, Lipsk a Kamjenica. Direktorka Budyskeje akademije prof. dr. Barbara Wuttke je na prašenja Milenki Rječcyneje wotmołwiła.
Kotru rólu hraje binarodny aspekt Łužicy kaž tež bliskosć k susodnym krajam, k Čěskej a Pólskej, we wobsahowych planowanjach přichodneje Dualneje wysokeje šule?