Lindner: Wjace pjenjez klětu

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) je za klětu připowědźił, dźěćacy pjenjez zwyšić. Móžnu ličbu wón njemjenowaše. „Dyrbimy rozprawu wo eksistencnym minimumje přichodnu nazymu wočaknyć“, rjekny Lindner nowinarjam. Dźěćacy pjenjez su po jeho słowach hižo 2023 „jara raznje a nadpřerěznje“ zwyšili, zo bychu swójbam pomhali. Tohodla je ­hakle 2025 přichodne zwyšenje móžne.

Pruwuja imunitu Trumpa

Washington (dpa/SN). Najwyše sudnistwo USA zaběra so dźensa z prašenjom, hač je bywši prezident USA Donald Trump za podawki za čas zastojnstwa před sudniskim přesćěhanjom wěsty abo nic. Sudnicy Supreme Court chcychu argumenty wobeju stron w tymle prašenju słyšeć. Z wusudom liča hakle přichodne tydźenje. Trumpa dźensa njewočakowachu. Wot rozsuda sudnikow wotwisuje, hač a hdy proces přećiwo Trumpej wólbneho wobšudnistwa dla zahaja.

Israel plany ofensiwy změnił

Pilotowy projekt policistow na kolesu je Zhorjelska policajska direkcija zahajiła. Wotnětka wukonjeja zastojnicy słužbu na ­swojim elektriskim kolesu tež w Budyšinje a Hodźiju. Sylvia Schröter budźe ze swojim kolegu Christopherom Lindnerom (hlej wobraz) we Łužiskej jězorinje po puću. Wobydlerjo maja składnosć, kolesowacych policistow direktnje narěčeć. Foto: PD

Klimowy dialog krajow w Berlinje

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zastupnicy wjace hač 40 krajow su so dźensa w Berlinje na Petersbergski klimowy dialog zešli. Zetkanje słuži přihotam přichodneje swětoweje klimoweje konferency w nowembru w azerbajdźanskej stolicy Baku. Jedne z ćežišćow swětoweje klimoweje konferency je nastajenje narodnych klimowych planow. „Wosebje wulke ludowe hospodarstwa su wužadane, EU, USA a wosebje tež China, Indiska a kraje kaž Sawdi-Arabska“, wonkowne ministerstwo zdźěla. 80 procentow wšěch klimje škodźacych płunow zawinuje skupina G20. Centralny zaměr wostanje, woćoplenje zemje na 1,5 stopnjow wobmjezować. Hladajo na tuchwilne wuwiće zdawa so zaměr dale a bóle njerealistiski być. China na přikład planje přichodne lěta twar 400 nowych brunicowych milinarnjow.

Widejo zastajenca protesty zbudźił

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:
Gaza/Tel Aviv (dpa/SN). Islamistiska Hamas je wčera znowa widejo wozjewiła, w kotrymž so zawlečeny israelski zastajenc słowa jima. 24lětny muž israelskemu knježerstwu wumjetuje, zo njeje swojich staćanow škitało a zo jich přeradźa. Zastajency su mjeztym 200 dnjow w rukach Hamas. Hdźe a kak je widejo nastał, je njejasne. Muž, kotrehož běchu 7. oktobra na hudźbnym festiwalu w Israelu zawlekli, twjerdźi, zo je při nalětach israelskeje armeje w Gazaskim pasmje znajmjeńša 70 zastajencow žiwjenje přisadźiło. Po wozjewjenju wideja w Jerusalemje sta ludźi přećiwo knježerstwu protestowaše. Při tym dóńdźe k zražkam z policiju.

Zelenskyj dźakuje so USA za pomoc

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je wolóženy na pomocny paket reagował, kotryž bě pre­zident USA Joe Biden připowědźił. „Dóstanjemy podpěru, kotruž trjebamy, zo bychmy swoje žiwjenje před ruskimi nadpadami škitali“, piše Zelenskyj na swojej internetnej stronje. Biden bě bjezposrědnje po rozsudźe kongresa USA na dobro dalšeje pomocy přikazał, brónje tak spěšnje kaž móžno do Ukrainy pósłać. Pomocny paket wopřija techniku za powětrowy škit, artileriju, raketowe systemy a pancerowane jězdźidła. Wosebje wažne su po ukrainskich informacijach granaty wšelakich kalibrow za artileriju a rakety přećiwo ruskim lětadłam.

Hišće njejasne je, hač móža rakety ameriskeho systema ATACMS, kotrež Ukraina tohorunja dóstanje, 300 kilometrow daloko lećeć abo jenož 160. Daloko sahace rakety móhła Ukraina tež přećiwo objektam na teritoriju Ruskeje zasadźić, kaž přećiwo mostej na kupu Krim. USA tole nochce, zo njemóhła jej Ruska direktne wobdźělenje na wójnje wumjetować.

Społnomócnjenaj wotstupitaj

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:

Předźěłanje znjewužiwanja w Augsburgskim biskopstwje kritizowane

Augsburg (dpa/SN). Njewšědny to po­dawk: W Augsburgskim katolskim biskopstwje staj dwaj z cyłkownje třoch społnomócnjenych za předźěłanje padow splažneho znjewužiwanja swoje zastojnstwo złožiłoj: Diplomowej psychologaj Angelika Hauser a Rupert Membarth wčera nowinarjam zdźělištaj, zo swoje dźěło kónc apryla zakónčitaj. ­Wonaj wumjetujetaj nawodnistwu biskopstwa pobrachowacu wolu, podawki woprawdźe wujasnić.

„Bohužel njemóžachmoj spóznać, zo splažne znjewužiwanja w Augsburgskim biskopstwje, kotryž je biskop Bertram swój čas ‚wutrobitu naležnosć‘ mjenował, woprawdźe z trěbnej chutnosću a sprawnej wolu přeslědźeja“, cituje nowina Augsburger Allgemeine wěcywustojneju nawodnistwa biskopstwa.

Prašenje wodźenja

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:

Diskusija wo spomóžnych a njespomóžnych aspektach turizma w mjeńšinowych kónčinach je kompleksna, to sym tež na wčerawšim posedźenju zastupjerjow europskich mjeńšin w Lubnjowje dožiwił. Tak mjenowany „nadturizm“ je problem, kotryž wutłóči domoródnych z jich namrětych sydlišćow. W Błótach tutón strach ­hižo hrozy. W tamnych dźělach Łužicy pak je skerje nawopak. Tam móhło wjace tu­ristow lokalne hospodarstwo přisporjeć. Nimo toho móhł prawy kulturny turistiski koncept jich zajim za Serbow budźić.

Dobremu rozrisanju hladajo na to by intensiwna kooperacija mjez turistiskimi towarstwami a zjednoćenstwami po cyłej Łužicy tyła, z cilom, prudy turistow specifisce „kanalizować“. Za směrodajny přikład mam turistiski koncept towarstwa Serbski kulturny turizm: kolesowansku šćežku „Łužiske impresije“. Ze serbskimi temami wjedźe něhdźe 500 kilometrow dołha čara po Hornjej, srjedźnej a Delnjej Łužicy. Milan Pawlik

Wuhladnu wěžu wobarbjeja

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:
Wuhladna wěža zawrjena! Čehodla runje nětko? Tole prašeja so mnozy, kotřiž chcedźa sej na wuhladnu wěžu při Liškowskim jězorje wulećeć, zo bychu sami widźeli, kak so jězor skónčnje z wodu pjelni. Choćebuski wuměłc grafitijow Marcus Preuß wěžu tuchwilu wobarbi a tak dotalnu šěru barbu betonoweje konstrukcije wot­stroni. Wěžu we Łuću běchu lěta 2006 natwarili, jako w brunicowej jamje Choćebuz-sewjer hišće wuhlo wudobywachu. Spočatk meje ma 420 kwadratnych metrow wěže wobarbjenych być: Horjeka módre, deleka zelene. Foto: Michael Helbig

Wulku drogowu cwólbu zajeli

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Z wulkej raciju a specialnej jednotku je policija wčera w Berlinje a Braniborskej přećiwo cwólbje dwanaćoch muži a žonje postupowała. Wotposkana komunikacija na tajnym internetnym portalu je kriminalnych zastojnikow na slěd cwólby wjedła. Cyłkownje dwanaće bydlenjow su w tym zwisku přepytowali a při tym pjeć pašowarjow drogow a wikowarja zajeli. Něhdźe 260 policistow bě zasadźenych. Cwólba bě ­zastojnikam hižo 2020 napadnyła, jako wjetše mnóstwa kokaina, marihuany a hašiša do Němskeje přiwjeze a předawaše. Nětko su nimo bydlenjow tež celu w jastwje přepytowali. Namakali su wjetše mnóstwo drogow kaž cannabis, kokain, amfetaminy a medikamenty. Sćazali su mašinsku třělbu, hońtwjersku třělbu, municiju, mobilne telefony, statysacy eurow, luksusowej awće a dalše jězdźidła. Nawodaj cwólby běštaj 36lětny muž a toho 16lětny syn. K tomu słuša dźesać muži w starobje mjez 17 a 43 lětami a 36lětna žona. Šef bě drogi kupował a wikowanje organizował. Tamni mužojo drogi składowachu, zapakowachu a ze swojimi awtami rozwožowachu.

To a tamne (25.04.24)

štwórtk, 25. apryla 2024 spisane wot:

Ćeknjenej konjej stej wčera rano po centrumje Londona smaliłoj. Wjacori ludźo so zranichu. Na wobrazach je widźeć, kak bruny a běły kóń sedłanej a zgratowanej – tola bjez jěcharja – po dróhach Londonskeho West End běhatej. Při tym zrazy­štej do taksija. Po informacijach medijow jednaše so wo konjej britiskeho wójska. Po tym zo běštej jěcharjow wotćisnyłoj, błudźeštej zwěrjeći dlěši čas po měsće.

Stawizny nuznikow w ćahach wobswětli nowa wustajeńca w muzeju němskeje železnicy w Nürnbergu. Přehladka je zdobom wotbłyšć stawiznow Němskeje, zamołwići twjerdźa. Mjez wjace hač 150 eksponatami je nócny hornc ze salonoweho ćaha reichskanclera Otta von Bismarcka 1860. Wustajeńca rysuje pak tež socialne stawizniske aspekty železnicy: Z prěnimi nuznikami přistajichu 1886 prěnje rjedźerki ćahow.

nowostki LND