Wojowarjo georgiskeje legiony su wčera na žarowanskej swjatočnosći w Kijewje swojimaj towaršomaj poslednju česć wopokazali a jeju pochowali. Nodar Nasirov (28) a Georgi Gogilashvili (40) běštaj w boju přećiwo ruskim jednotkam padnyłoj. Georgiski legion je ukrainska wojerska jednotka, w kotrejž wojuja přewažnje Georgičenjo jako dobrowólni. pa/AP/Efrem Lukatsky

Ukrainske truty Rusku trjechili

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:
Rjazan (dpa/SN). W ruskej Rjazanskej kónčinje juhowuchodnje Moskwy je po nadpadźe trutow we wolijowej rafineriji woheń wudyrił. Po prěnich informacijach je sej nadpad wjacorych zranjenych žadał. Pječa su tři truty do zawoda zrazyli. Tež z tamnych ruskich kónčin su nadpady trutow registrowali. Hakle minjenu nóc bě ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj wjećbu za ruski raketowy nadpad na město Krywoj Rih z mortwymi a zranjenymi připowědźił. Po informacijach guwernera Woronježskeho regiona su tam wjace hač 30 ukrainskich trutow wottřělili. Zbytki trutow su škody na domach a infrastrukturje zawinowali. Powětrowy alarm knježeše tež w Kursku, Brjansku, Lipecku a samo w Pětrohrodźe. W Belgorodskej kónčinje bě 45 000 ludźi nachwilnje bjez miliny, po tym zo bě ukrainska artilerija město wobtřělała.

Němske lětadła pomhaja w Gazy

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) je wukazał, zo tež transportne lětadła zwjazkoweje wobory nuznje trěbne pomocne srědki nad Gazaskim pasmom wotćisnu. Zasadźić chcedźa dwě mašinje typa Hercules C-130, kotrejž stejitej tuchwilu na lětanišću w Francoskej. „Ludźom w Gazy pobrachuje to najnuzniše. Chcemy swój dźěl přinošować, zo bychu woni žiwidła a medikamenty dóstali“, Pistorius zdźěla. Kóžda Hercules móže 18 tonow srědkow transportować. Akcija zwjazkoweje wobory je dźěl powětroweho mosta za Gazu, kotruž Jordaniska organizuje.

Stary duel: Biden přećiwo Trumpej

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden a jeho předchadnik w zastojnstwje Donald Trump staj sej trěbnu ličbu delegatow za nominowanje jako kandidat prezidentskich wólbow swojich stronow zawěsćiłoj. Tak drje dóńdźe znowa k duelej wobeju přećiwnikow při wólbach ­prezidenta 5. nowembra. Horca doba wólbneho boja je tuž zahajena.

Oficialnje wuzwola kandidatow na stronskimaj zjězdomaj republikanow a demokratow w lěću. Hłuboko pačenemu krajej hrozy nětko chětro wótry wólbny bój, w kotrymž so kandidataj na najhórše wašnje wo zastojnstwo prezidenta roze­stajataj. Wuslědk wólbow je směrodajny za dalši politiski puć USA a rozsudźi tež wo dalšim wuwiću najwjetšeho ludoweho hospodarstwa a wójska swěta.

Wójna spěšnje nimo?

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:
Jako běch lěta 2002 z Radworskim chórom Meja w Texasu pola potomnikow Serbow, hotowachu so USA cyle oficialnje na wójnu přećiwo Irakej a mócnarjej Sadamej Husseinej. Hižo tehdy mi sebjewědomje ludźi napadny. Na moje skromne přispomnjenje, zo njeje wójna hišće nihdy ničo dobre wunjesła, mi hordźe rjeknychu, zo trjeba moderne wójsko USA „najwjace tři tydźenje“, zo by Irak porazyło. Na to dyrbjach myslić, jako słyšach přilubjenje Donalda Trumpa, zo chcył wójnu w Ukrainje „w běhu 24 hodźin“ skónčić, budźe-li nowy prezident USA. Z dotalneho skutkowanja Trumpa jako prezident wěmy, zo njezadźerži so kaž politikar, ale skerje kaž předewzaćel, kiž móže ze swojimi stykami a pjenjezami wšo zrjadować. Zo tole přeco njefunguje, mjeztym tež wěmy. Ale snano so jemu poradźi, štož sej wšitcy zhromadnje nětko hišće předstajić njemóžemy. Wćipny sym potom na mjezwoča tych, kotřiž bychu najradšo do wójny přećiwo Ruskej ćahnyli. Marko Wjeńka

Wjace pjenjez čestnohamtskim

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wuchodoněmske towarstwa a iniciatiwy maja při zasadźenju za demokratisku kulturu a měrliwu zhromadnosć wjace podpěry dóstać. Cyłoněmski zwjazk załožbow je wčera k tomu projekt „Wuchodne puće přichoda“ pod patronatom społnomócnjeneho zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće wuchodnych krajow Carstena Schneidera zahajił. Centralny dypk je fonds, z kotrehož móža projekty njeběrokratisce hač do 5 000 eurow dóstać. Zahajić chcedźa projekt w juniju.

„Wuchodne puće přichoda“ ma wosebje towaršnostny angažement we wjesnych kónčinach wuchodneje Němskeje sylnić, w zdźělence rěka. Tam nimaja častodosć krute struktury a pjenježnu ­pomoc zjawnych srědkow. Nimo toho je politiski wobswět wobćežny. Zwjazk załožbow wobkedźbuje „starosćiwje, zo steja angažowani ludźo zwonka metropolow wuchodneje Němskeje pod dale a wjetšim ćišćom“, wšako su antidemokratiske mocy dźeń a sylniše. Na wuchodźe Němskeje je něhdźe 10 000 ciwilnych ­towaršnostnych organizacijow. Podźěl załožbow je pak tam přewšo snadny.

Ponowjena Venus zaso w parku

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:
Ponowjena Venus Capua je zaso wróćo na kupje hrodoweho hata w Rogeńskim ­parku. Minjeny pjatk je so postawa z pomocu sobudźěłaćerjow hrodoweho parka zaso na swoje městno nawróćiła. Wuznamnu plastiku ze zawostajenstwa wjercha ­Pücklera su minjenej lěće wobšěrnje ponowili. Cynkowa postawa bě po wjele lětach njestabilna a wobškodźena. Z pomocu starych fotografijow podobnych postawow z Podstupima a Neustreelitza móžachu fachowcy nowu formu za lijernju twarić. Wotnětka dawa nutřkowny korset postawje nowu krutosć. Hłowny restawrator ­parka Jens-Uwe Möbert je Venus znowa wobarbił. Foto: Michael Helbig

To a tamne (13.03.24)

srjeda, 13. měrca 2024 spisane wot:

Najstaršu wobchadnu hrěšnicu wšěch časow je italska policija lepiła. 103 lět stara žona bě wosrjedź nocy w małoměstačku Bondeno na sewjeru kraja zastojnikam napadnyła, dokelž stajnje zaso po samsnych dróhach jědźeše. Při kontroli so wukopa, zo bě jězbna dowolnosć wotběžała a zo njeje awto zawěsćene. Zastojnikam žona rjekny, zo chcyła přećelow wopytać. Policisća dowjezechu starušku domoj a awto sćazachu.

Šesty króć dobył je Dallas Seavey naj­naročniše wubědźowanje psyčich zapřahow Idarod w Alasce, kotrež wotmě so lětsa 52. króć. Za 1 600 kilometrow dołhu čaru trjebaše 37lětny Seavey dźewjeć dnjow a dwě hodźinje. Wjace hač 30 žonow a muži bě so 3. měrca na puć po­dało. Lětsa běchu při tym tři psy zahinyli, štož debatu wo surowych poměrach wubědźowanja znowa pohonjuje.

Za „wjesołu póndźelu“

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/MG). „Chcemy póndźelu, na kotruž so wjeselić móžemy.“ Tole praji wčera, póndźelu, Manja Gruhn, zamołwita za nowy projekt „Happy monday – wjesoła póndźela“. Wot wosmeho apryla planuje pod tutym mjenom šěroka paleta towarstwow a iniciatiwow tójšto zarjadowanjow na póndźelach na rozdźělnych městnosćach. Zarjadowanja maja napřećiwny pol k pochodowacym prawicarjam w měsće tworić.

Nimo Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, Kamjentneho domu a ewangelskeje wosady Budyšin je tež tójšto serbskich institucijow na projekće wobdźělenych. Tak naliči Heiner Schröder wot TVbunt, najwjetšeho třěšneho zwjazka čestnohamtskeho dźěła w Budyskim wokrjesu, nimo Domowiny a rěčneho centruma Witaj tež Serbski institut a Serbski ludowy ansambl. Z tutym miksom tematisce tak rozdźělnych partnerow chcedźa pokazać, „zo je Budyšin pisany“, tak Schröder dale.

Wulke problemy we wójsku

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda dźěłarnistwa zwjazkoweje wobory Andre Wüstner žada sej hladajo na wulke njedostatki w zwjazkowej woborje wobšěrne inwesticije we wójsku. Wón widźi wulke problemy we wójsku, w marinje a lětarstwje „hladajo na nadawk a na połoženje“. Wüstner wočakowaše dźensa rano wotpowědnje kritisku rozprawu społnomócnjeneje zwjazkoweho sejma Evy Högl. Politikarka SPD chcyše w běhu dnja swoju rozprawu wo połoženju armeje předpołožić.

Ukrainske truty do Ruskeje

Moskwa (dpa/SN). Z wjacorymi bojowymi trutami je Ukraina po informacijach Moskwy minjenu nóc objekty w Ruskej nadběhowała. Zakitowanske ministerstwo w Moskwje zdźěla, zo su 26 ukrainskich trutow wottřělili. Jedna z nich pak je přiwšěm wot Ukrainy 800 kilometrow zdaleny Nišnij Nowgorod docpěła a w tamnišej rafineriji woheń zawinowała. Ukraina je minjeny čas wospjet objekty w Ruskej nadběhowała a při tym tež stajnje zaso daloko lećace truty zasadźiła.

Huthi znowa łódź nadběhowali

Serbska debata

nowostki LND