Namołwja kritikarjow

srjeda, 02. oktobera 2019 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). W debaće wo klimoškitnym pakeće zwjazkoweho knježerstwa je so unija zaměrnje na kritikarjow w rjadach Zelenych wobroćiła. Předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer sej wot nich žada, „konkretne namjety“ předpołožić a namjety knježerstwa prosće jenož njewotpokazać. „Chcemy wědźeć, što Zeleni dokładnje chcedźa a kak drohe jich plany budu, zo móhli wěcownu debatu wo tym zahajić“, rjekny Kramp-Karrenbauer Osnabrückskim nowinarjam. „Jenož rjec, to njedosaha, dźě runje njedosaha“, wona rjekny. Podobnje bě to póndźelu předsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Ralph Brinkhaus zwuraznił. Kramp-Karrenbauer bě so hižo do wobzamknjenja koalicije wo klimoškitnym pakeće za to wuprajiła, opoziciju zapřijeć a narodny konsens wutworić.

Rößler znowa woleny

srjeda, 02. oktobera 2019 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Politikar CDU Matthias Rößler wostanje prezident Sakskeho krajneho sejma. Na konstituowacym posedźenju krajneho parlamenta je Rößler wčera 87 z cyłkownje 116 wotedatych hłosow dóstał. 21 zapósłancow hłosowaše přećiwo 64lětnemu, wosmjo so hłosa wzdachu. Móžna koalicija CDU, SPD a Zelenych by w parlamenće 67 mandatow měła. Rößler steješe hižo minjenu wólbnu dobu na čole parlamenta. Jeho wužadarka w frakciji Andrea Dombois (CDU) bu z 90 hłosami za wiceprezidentku wu­zwolena. Tři wólbne přechody staj Luise Wartenberg-Neuhaus (Lěwica, 58 hłosow) a André Wendt (AfD, 50 hłosow) trjebałoj, zo bychu zastojnstwa třoch wiceprezidentow wobsadźene byli. Z Andréjom Wendtom ma AfD prěni raz tajku wysoku funkciju w Sakskej.

To a tamne (02.10.19)

srjeda, 02. oktobera 2019 spisane wot:

Z cirkusa ćeknjenej cebraj stej w Mecklenburgsko-Předpomorskej zasadźenje policije zawinowałoj. Jedyn z njeju bě samo do wobchadneho njezboža splećeny. Wobydlerka bě zwěrjeći minjenu nóc w Tessinje wuhladała a policiju informowała. Zastojnicy móžachu jednoho cebru spěšnje popadnyć. Tamny twochny na awtodróhu, hdźež do wosoboweho awta zrazy. Na zbožo so nichtó njezrani.

Šulerske towarstwo „Cyle normalni super-rjekojo“ je za swoje zasadźenje na dobro wobswěta a přećiwo zanjerodźenju přirody Němske susodske myto Braniborskeje dóstało. Ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) móžeše šulerjam w havellandskim Rathenowje myto wčera přepodać. „Cyle normalni super-rjekojo“ su młodźi ludźo, kotřiž so mjeztym sydom lět za wobswěto- a přirodoškit kaž tež za dobru zhromadnosć angažuja.

Swoju móc pokazali

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:

Peking (dpa/SN). Z dotal najwjetšej wojerskej paradu w stawiznach kraja je Ludowa republika China dźensa 70lětne wobstaće woswjećiła. Něhdźe 15 000 wojakow, 580 pancerow a dalše brónjenske systemy – mjez druhim rakety, kotrež hodźa so z nuklearnymi brónjemi wuhotować – su w Pekingu zjawnosći předstajili a pokazali, zo bychu swoju wojersku móc demonstrowali. Šefa komunistiskeho knježerstwa Xi Jinpinga, kiž smě swoje zastojnstwo hač do smjerće wukonjeć, su wosebje česćili.

Nowy hladanski TÜV

Berlin (dpa/SN). Za domjace wothladanje so rozsudźić njeje lochka naležnosć. Přichodnje pak ma so rozsud wolóžić. Po lěta trajacych přihotach zmóžnja to t. mj. hladanski TÜV, kotryž chcyše Zwjazk zakonskich­ chorobnych kasow dźensa w Berlinje předstajić. Plany pak žněja tež kritiske hłosy, wšako ma so tuchwilny znamkowy system wotstronić. W minjenych lětach dóstachu mnohe hladarnje jara pozitiwne znamki, štož po nowym systemje hižo móžno njeje.

Wjele kandidatow so přizjewiło

Zazběh do noweje wólbneje doby sejma

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Měsac po wólbach krajneho sejma je so nowy Sakski krajny sejm dźensa prěni króć zešoł. Na konstituowacym posedźenju w sakskej stolicy měješe 119 zapósłancow prezidenta krajneho sejma, jeho zastupnikow kaž tež nowy jednaćelski porjad wuzwolić. W prěnim rjedźe dźěše wo to, krajny sejm jednanjakmany sčinić, rjekny parlamentariski jednaćel frakcije CDU Stephan Meyer do zahajenja posedźenja. „Wočakujemy napjate konstituowace posedźenje.“ Zeńdźenje zahajił je starobny prezident Svend-Gunnar Kirmes (CDU).

Po woli frakcije CDU měješe wot lěta 2009 amtěrowacy Matthias Rößler prezident krajneho sejma wostać. Za zastojnstwo wiceprezidentki bě frakcija wčera dotalnu mějićelku zastojnstwa Andreju Dombois nominowała. Diskusija nastała je wosebje wokoło dalšeho wiceprezidenta. Tute zastojnstwo přisteji poprawom AfD, dokelž je strona druha najsylniša móc w sejmje. Alternatiwa za Němsku bě za to zapósłanca Andréja Wendta nominowała.

Wočakuja miliardy eurow za klimu

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo wočakuje z planowaneje płaćizny za wuhlikowy dioksid nastupajo nadróžny wobchad a tepjenje dochody nimale 19 miliardow eurow hač do lěta 2023. To wuchadźa z předłohi financneho ministra Olafa Scholza (SPD) za jutřiše posedźenje zwjazkoweho knježerstwa, kaž nowiny rozprawjeja. Na zetkanju chcedźa pjenježne wuskutki klimoweho paketa wobrěčeć, kotryž bě knježerstwo njedawno schwaliło. Scholz w dokumenće na to pokazuje, zo chcedźa wšitke dochody za klimoškitne naprawy zasadźić a je tak wobydlerjam zaso wróćić. Z płaćiznu za wuhlikowy dioksid budu klimje škodźace maćizny kaž wolij, zemski płun a wuhlo podróšene. Tak chcedźa ludźi pohnuć, zo so za klimje přichileniše wobchadne srědki a moderniše tepjenja rozsudźa.

Klimowy paket knježerstwa předwidźi hač do lěta 2023 naprawy we wobjimje 54 miliardow eurow. Z nimi dawa knježerstwo „konjunkturje sylny impuls“ a podpěruje hospodarstwo Němskeje při trěbnej strukturnej změnje, rěka w předłoze. W Zakładnym zakonju zakótwjenu hranicu zadołženja chcedźa dodźeržeć.

Hnydom zaso z „heju“

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:
Marathon wólbnych přechodow wokrjesneho sejmika w Budyskim krajnoradnym zarjedźe bě wčera wěcowny a woprawdźe měrny. Najebać to njemóža so někotre zjawnoprawniske medije w swojim dźensnišim rozprawnistwje toho wzdać, swojim čitarjam „wulki skandal“ z Budyšina wozjewić. Dokelž su tu wokrjesneho radźićela frakcije AfD za druheho naměstnika krajneho rady Michaela Hariga wuzwolili, sugeruja wuchodoněmske město nad Sprjewju hnydom zaso jako srjedźišćo prawicarsko-populistiskeje strony. Prašam so, što to dyrbi, hdyž w samsnym konteksće Wincenca Baberšku z frakcije CDU jako jednohłósnje wuzwoleneho naměstnika krajneho rady ani ze słowčkom njemjenuja. Mjezsobne wobchadźenje wšitkich demokratisce wolenych frakcijow nětko tež w Budyšinje pokaza, hač je sejmik kmany na dobro ludnosće rozsudźeć. To njetrjebaja zwonkastejacy wolij do wohenja leć. Měrćin Weclich

Wobnowjene rownišćo Fryca Rochi poswjećene

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:

Choćebuz (HA/SN). Za Južnym kěrchowje Choćebuza je tójšto zasłužbnych serbskich prócowarjow swój posledni wotpočink namakało. K nim słušeja tworjacy wuměłc Fryco Kitlaŕ, serbski farar Herbert Nowak, něhdyši direktor Choćebuskeje Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule Jurij Pěčka a nic naposledk Fryco Rocha (1863–1942), zasłužbny delnjoserbski wučer, spisowaćel, basnik a Casnikar. Jeho narowny kamjeń su runje tak kaž cyłe rownišćo dospołnje wobnowili a porjeńšili. Nětko je serbski a němski napis na kamjenju wjele lěpje čitajomny. Wo to postarałoj stej so hłownje dźěłowa skupina „Serbske pomniki“ w Choćebuzu a jeje předsydka Anna Kosacojc-Kozelowa, zamołwita za naležnosće Serbow města Choćebuz. Domowinska skupina Choćebuz, župa Delnja Łužica a wšelake serbske institucije su projekt podpěrali. Kamjenjećesar Roman Grabs je dźěła wěcywustojnje wukonjał.

To a tamne (01.10.19)

wutora, 01. oktobera 2019 spisane wot:

Za njespožčenu jědnatku wosobinsce pola hrajerja zamołwił je so koparski sudnik w Awstriskej. Do toho bu hrajer mustwa SK Rapid foulowany, na čož pak sudnik njereagowaše. Hakle po hrě wón situaciju hišće raz při wobrazowce analyzowaše a spózna swój zmylk. Připadnje nimo ducemu foulowanemu koparjej wón ruku zawda a so pola njeho ze słowami „Mój zmylk, to bě jasna jědnatka“ zamołwi. A hrajer wotmołwi: „Žadyn problem.“

Paducha z ptačkom na ramjenju je policija w nižozemskim Utrechće zajała. Do toho běchu muža při kradnjenju we wobchodźe lepili. Dokelž bě ptačk stajny přewodnik muža, dyrbješe sobu na policajsku stražu. Tam njemóžachu ptaču klětku wobstarać. Tak so rozsudźichu, jeho zhromadnje z mužom do cele zamknyć, „wězo derje zastaraneho“, kaž policija piše. Ptačk dósta běły chlěb.

Nowy wobraz swjateje Marije

póndźela, 30. septembera 2019 spisane wot:

Wittenberg (B/SN). Tuchwilnu wustajeńcu wo swj. Mariji we Wittenbergskim Augusteumje­ wobohaća z dalšim eksponatom. Je to wobraz „Madonna del Suffragio“ njeznateho wuměłca z italskeho města Chieti. Wosebita wustajeńca, kotraž rěka „Česćena. Lubowana. Zabyta. Marija mjez konfesijemi“, w měsće Luthera dotal wulki zajim zbudźa.

Dale hromadu zrostli

Serbska debata

nowostki LND