Lyriska prěnička
Budyšin (SN). „Mosty přez morjo“ rěka prěnja swójska kniha Sylwije Šěnoweje. W Ludowym nakładnistwje Domowina wušła zběrka posrědkuje putacu poeziju wo hłubinach w žiwjenju, hdyž so wšo w kole wjerći, duchi šukotaja a nad bjezdnom hwězdy ćěmnje swěća. Ze sympatiju a šćipku ironije rysuje Šěnowa kuzło morja a steji přemóžena w metropoli swěta, rajskim jabłuku. Nimo toho rozestaja so kritisce z ciwilizaciju: Pčołki su wuhnate, tonuški dyrbja so we woliju kupać a z klikom kupujemy spěšnje nowu płokawu.
Knižna premjera budźe štwórtk, 16. nowembra, w Smolerjec kniharni.
Krasne historiske hrajki
Gabriele Hejdušcyna z Łuha wustaja swoje drohoćinki w Njeswačidle
Njeswačidło (ML/SN). Hižo 40 lět zběra Gabriele Hejdušcyna z Łuha, bywša zastojnica Budyskeho financneho zarjada, hrajki. Wulku ličbu historiskich hrajkow, klankow, barikow kaž tež staru bydlensku stwu su tuchwilu w Njeswačanskim domizniskim muzeju we nowej wosebitej přehladce wobdźiwać. Nawoda muzeja Arnd Lehmann je ju zawčerawšim njedźelu popołdnju wotewrěł. Před jědnaće lětami je Gabriele Hejdušcyna swoju zběrku prěni raz w Njeswačanskim muzeju předstajiła. Wothłós běše jara pozitiwny. Tehdy je tež klanki w serbskej narodnej drasće pokazała. Nětko pak wone mjez wustajenymi objektami njejsu.
Načasna literatura zbudźa zajim
„Pola nas rěka wona Hanka“ je mjez druhim Wjeselic mandźelskeju ...
Rěčna wjelorakosć jeno přez „ćišć recipientow“
Choćebuz (KPo/SN/bn). Na finisažu pućowanskeje wustajeńcy „Was heißt hier Minderheit?– Co ga ma to groniś – mjeńšyna? – Što rěka tu mjeńšina?“ je minjeny štwórtk něhdźe 40 hosći do měšćanskeho muzeja Choćebuz přichwatało, zo bychu sej najprjedy wurězki z magacina telewizije RBB Łužyca wo awtochtonych narodnych mjeńšinach Němskeje wobhladali. Po tym prezentowaše kurator přehladki dr. Robert Lorenc wjacore krótke interviewowe filmy z Frizami, Sintami a Romami, Danami, rěčnikami delnjoněmčiny kaž tež Hornimi a Delnimi Serbami w jich wotpowědnych maćeršćinach. W slědowacej podijowej diskusiji porěčachu filmowcy Rainer J. Nagel, Wolfgang Dümcke (Filmowy běrow Podstupim) a Hellmuth Henneberg (něhdyši redakciski nawoda magacina Łužyca) kaž tež Dawid Statnik (předsyda Domowiny kaž tež tuchwilu Mjeńšinoweje rady), Robert Lorenc a nawoda hosćićelskeho muzeja Steffen Krestin wo kontrowersnym, častodosć „mjenjehódnotu sugerowacym“ wopřijeću „mjeńšina“, wo na fasetach bohatym zhromadnym dźěle ze zastupjerjemi tamnych ludowych resp.
Chróšćanscy muzikanća zabawjeli
Wuspěšna premjera po „cyle cyplkojtym“ čakanju
Chrósćicy (SN/bn). „Alojs MOBILizuje“ rěka komedija Wolfganga Bräutigama, kotruž je Serbska lajska dźiwadłowa skupina Chrósćicy minjenu sobotu premjernje na derje wopytowanej Krawčikec žurli w domjacej wsy předstajiła. Wjeselohra karikěruje klišeje pječa typiskeho wjesneho žiwjenja z „modernej technice“ spjećowacym so ratarjom-patriarchom, hrabnjenčkarjemi-seniorami kaž tež z chwatkom a šmjatkom kołowokoło někotrehožkuli „techtelmechtelowanja“. Originalnemu tekstej, kotryž bě režiser ćělesa Tomaš Cyž zeserbšćił, přidawaja hrajerki a hrajerjo nałožujo Chróšćansku narěč tójšto lokalneho kolorita. Ze sceniskim aplawsom njelutowacy publikum mytowaše angažowany hrajerski wukon z dołho trajacym přikleskom. Po premjerje kaž tež po wčerawšim wupředatym předstajenju tohorunja w Chrósćicach dźakowaštaj so zastupjerjej lajskeje dźiwadłoweje skupiny Konjecy-Šunow resp. župy „Michał Hórnik“ sobuskutkowacym za „wulku prócu“, „wjesołu zabawu“ a za inscenaciju, kajkaž „žiwjenje druhdy wěrnišo wotbłyšćuje dyžli woprawdźitosć“.
Połojca awta nowa zajimawostka
Recycling a/resp. wudźeržliwosć raz hinak: Mustwo Berlinskeho kluba ...
Talentowana basnica
Minjenu srjedu sym sćicha spominała na njeboh basnicu Marju Krawcec, kotraž bě so tón dźeń před 75 lětami we Worklecach narodźiła do chěžkarskeho domu w Smječkecach. Marja wotrosće pola dźěda, do šule chodźeše we Worklecach. Po tym studowaše na Serbskim wučerskim wustawje w Budyšinje a bě wot 1969 do 1978 wučerka serbšćiny w Ralbicach. Listuješ-li we wudaćach Noweje doby kónc 1960tych lět abo w zběrce „Kusk wuznaća“ (1977), storčiš na jeje prěnje basnje. Tehdy sta so Marja z čłonku Róžeńčan kružka pisacych a Kružka młodych w Kole spisowaćelow. Wot 1978 do 1980 absolwowaše młoda talentowana wučerka-basnica studij na Lipšćanskim Literarnym instituće „Johannes R. Becher“, po nim zaso w Ralbicach wučerješe. Jeje prěnička, zběrka basnjow „kraj před špihelom“, wuńdźe 1981, druha zběrka z titlom „bosy přez šćernišćo“ 1986. Marja měješe mjeztym připóznate městno jako awtorka w krajinje noweje serbskeje literatury. Po dalšim studiju na Lipšćanskim literarnym instituće 1988/89 skutkowaše hač do lěta 1995 jako regionalna rěčnica Domowinskeje župy „Michał Hórnik“, po tym jako swobodna sobudźěłaćerka a přistajena w Serbskim rozhłosu.
