Jednaćel Budyskeho Kamjentneho domu rozžohnuje so z wopominanskim koncertom za wuznamneho serbskeho gitarista

„Trochu njewoprawdźite“ běchu Torstenej Wiegelej poslednje tydźenje jako jednaćel Budyskeho sociokulturneho centruma Kamjentny dom. Rozžohnujcy so po 22 lětach z tohole zastojnstwa začuwa „nadźijepołnu tyšnosć“, wšako wjeseli so na „nowy nadawk“, kajkiž wot spočatka winowca w kulturnym běrowje města Magdeburg na njeho čaka. „Wotwažowach cyłu chwilku, hač njeje na času, za něčim hinašim, ale nic cyle nowym so rozhladować. Zo nětko božemje praju je naposledk prosće pospěšenje njewotwobroćomneho procesa. Změny su trěbne“, Wiegel ze za njeho charakteristiskej ironiju, kotrejž hdys a hdys šćipaty sarkazm dodawa, rozłožuje. Hladajo na přichod swojeho dotalneho skutkowanišća je optimistiski, wšako zawostaja dosć derje worane polo.

Wuspěch stajnje wuslědk teama

Lawdacija a dźak Friedemannej Böhme

srjeda, 27. septembera 2023 spisane wot:

Friedemann Böhme bě so z předstajenjomaj oratorija „Žně“ w Budyskej „Krónje“ ze zastojnstwa nawody 1. serbskeje kulturneje brigady rozžohnował. Wozjewjamy tu lawdaciju, z kotrejž bywša direktorka Serbskeho gymnazija Budyšin Rejza Šěnowa dirigentej za jeho skutk podźakowa.

Dopominam so hišće jara derje na lěto 1996. Brigada měješe na zjězdźe Zwjazka serbskich spěwacych towarstwow w Chrósćicach wurězki z oratorijow „Počasy“ předstajić a njeměješe dirigenta. So nadźijejo a trochu njewěsće zaklepachmoj tuž z Tomašom Pawlikom, tehdyšim organizatorom brigady, pola kantora tachantskeje cyrkwje Friedemanna Böhme kiž tule słužbu wot lěta 1989 w Budyšinje wukonješe. Prašach so jeho, hač njemóhł pomhać a chór na mjenowany wustup přihotować. Dołho přemyslował wón dźakowano Bohu njeje. Wustup so wulkotnje poradźi, samo sola a kwartet šulerjam spěwać da.

A z tutych prěnich tydźenjow bu mjeztym wjace hač štwórć lětstotka horliweho skutkowanja mjez serbskej spěwnej młodźinu na dobro našeho luda.

Z archiwa ničo njedodał

wutora, 26. septembera 2023 spisane wot:
W přinošku „Na našeho zabawneho wuměłca Jurja Słodeńka“, wudaće SN 22. požnjenca, smy mylnje pisali, zo je Měrćin Wjenk „stare natočenja z rozhłosoweho archiwa“ dodał. To njetrjechi, wón ničo z rozhłosoweho archiwa dodał njeje. Prosymy misnjenje zamołwić. Redakcija

Twjerdy worjech, zabawne pěsnje

póndźela, 25. septembera 2023 spisane wot:

Budyšin (CS/SN/bn). We wobłuku Interkulturelnych tydźenjow wotmě so wčera tradicionalny Němsko-Pólski nazymski swjedźeń. Na połnej žurli Budyskeho ­Kamjentneho domu powita organizatorka, zamołwita wokrjesa za naležnosće ­wukrajnikow Anna Piętak-Malinowska, hosći, wuzběhujo wosebje zastupjerjow wokrjesneho sejmika a měšćanskeje rady. Budyski ­wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) dźakowaše so skedźbniwši na 30. róčnicu załoženja partnerstwa z Jelenjej Góru wšitkim, kotřiž „němsko-pólskemu přećelstwu mjezwoča a žiwjenje spožčeja“.

Budyšin (SN/HaJ). Přewšo dobra a wjesoła nalada knježeše wčera wječor w Smolerjec kniharni. Zdźěla wubudźi čitanje mjez wopytowarjemi zarjadowanja wo Jurju Słodeńku kichanje abo wutrobite smjeće. Wšako předstajichu čłonojo Spěchowanskeho towarstwa Smolerjec kniharnje Měrćin Wjenk, Marka Maćijowa, Franc Šěn a Měrana Cušcyna jeho teksty, kotrež swědča wo šibałosći, mudrosći a zwjazanosći k Serbam swój čas hižo woblubowaneho awtora. Wučer, hudźbnik a spisowaćel Jurij Słodeńk běše w lětach 1927 do 1937 wobstajnje do Serbskich Nowin dopisował. Abonenća čakachu na to, zo móžachu kóždu sobotu čitać, kak derje bě Słodeńk jim takrjec „na hubu hladał“. Nichtó pak njewědźeše štó awtor tychle přinoškow je – wšako pisaše pod so měnjacymi pseudonymami ně­hdźe 660 tajkich tekstow. Literariske wobrazy miljeja ze žiwjenja Serbow su z podźělom zběrki „Listy ze wsy“, wudatej ­lěta 1967 w Ludowym nakładnistwje ­Domowina. Nawodnica Smolerjec kniharnje Annett Šołćic je w swojich zawodnych słowach na to skedźbniła, zo je w antikwariaće jenož hišće jenički eksemplar na předań. Dr.

Srjedźowěk w Smjerdźacej

pjatk, 22. septembera 2023 spisane wot:

Njewšědna knižna premjera klišejam wo ryćerstwje znapřećiwiła

Smjerdźaca (SN/bn). Knižnu premjeru hinašeho razu stej Ludowe nakładnistwo Domowina a Serbske kubłanske srjedźišći Lipa wčera na zahrodźe Smjerdźečanskeho Kulturneho domu wuhotowałoj. Historisce kostimowanaj předstajištaj Chěžkec Andreja a Měrćin něhdźe 50 wopytowarjam – přewažnje tohorunja předrasćenym dźěćom – jako „Měrćin z Lubasa a jeho knjeni“ publikaciju „Wo ryćerjach a jich hrodach“. Wonaj běštaj najnowše w LND wušłe licencne wudaće rjadu „Što je što“ přełožiłoj a z přidatnymi informacijemi wudospołniłoj.

Změny na dobro transparency

pjatk, 22. septembera 2023 spisane wot:

Po skandalu w sćelaku RBB wobzamknu zwjazkowe kraje tuchwilu 4. změnjene statne zrěčenje wo medijach. 20. septembra su to nětko tež w sakskim ­parlamenće činili.

Drježdźany (SN/MG). Po tym zo bě sakske knježerstwo w aprylu změnam w medijowym statnym zrěčenju přihłosowało, je srjedu tež Sakski krajny sejm tomu přizwolił. W nowym, tak mjenowanym 4. změnjenym statnym zrěčenju wo medijach su so wšitke zwjazkowe kraje na wob­šěrne změny wosebje we wobłuku pohórškoweho managementa dojednali.

Medijowy minister Oliver Schenk je sebi toho wěsty, zo „sadźi Sakska z přihłosowanjom za 4. změnjene statne zrěčenje wo medijach jasne znamjo za wjace transparency a kontrole w zjawnoprawniskim rozhłosu“.

Žadnostki a kuriozne eksponaty

srjeda, 20. septembera 2023 spisane wot:

Budyšin. Serbski muzej w Budyšinje chowa mjez tuchwilu někak 35 000 eksponatami někotružkuli hódnotnu wosebitosć. Někotre kuriozity je projektowa asistentka Rebecca Wöppelowa njedawno při „Kofeju w třoch“ wopytowarstwu na lóštne wašnje zbližiła. Tak hosćo zhonichu, zo słuša dźěłowy grat bywšeho direktora Arnošta Kowarja, mjenujcy fotowa kamera z přidatnymi dźělemi do skerje ­kurioznych zběrkow muzeja. Hišće njewšědniše su wotnošene mužace cholowy z časa mjez 1850 a 1870. Wone buchu ­hižo za čas NDR w muzeju inwentarizowane. Zajimawe na nich je, zo su z kože. Tajke cholowy słušachu něhdy k serbskej mužacej drasće. Mužojo chodźachu w tajkich chětro šěrokich cholowach drje předewšěm kemši. Najskerje ze zběrkow stareho Serbskeho muzeja pak pochadźa běły kitlk z dobreho płata. Tutón dźěl (wosobnišeje) burskeje drasty žonow Budyskeho ewangelskeho kraja słušeše po zapisku sotře profesora Arnošta Muki, kotraž běše so z Wulkeho Wosyka do ­Jědlic na bohateho bura wudała.

Štož Krausa a Krabata zwjazuje

srjeda, 20. septembera 2023 spisane wot:

Krabat narodźi so 1624 w Jesernicach/ Žumberaku, Chorwatska). Krabat by potajkim 400. narodniny swjećił.

1650 lět prěnjeho naspomnjenja Wulkich Zdźarow.

• Před 333 lětami přińdźe Krabat (Janko Šajatović) do Wulkich Zdźarow (17.04. 1691).

• Před 33 lětami je Wolfgang Kraus do Sakskeje přišoł.

• Před 30 lětami je Kraus do Wulkich Zdźarow ćahnył.

• Před 25 lětami je Kraus w dźiwadłowej hrě rólu Krabata hrał.

• 25 lět iniciatiwa Krabat z.t.

• Před 25 lětami załoži Kraus hłownu zhromadźiznu Wulkich Zdźarow.

• Wulke Zdźary budu 25 lět spěchowana wjes.

• Před 25 lětami je Kraus, bjez toho, zo ­by to wědźał, staru nuknicu Krabata (Vorwerk) kupił.

• 20 lět skutkuje Wolfgang Kraus jako wulkopósłanc Hornjeje Łužicy.

• Před 20 lětami wobzamknychu, zo přisłušeja Wulke­ Zdźary gmejnje Łaz.

• Před dźesać lětami nawjazaštaj Kraus a Hans-Jürgen Schröter kontakt z potomnikami Krabata w Chorwatskej.

Biografija wo Dučmanje wušła

srjeda, 20. septembera 2023 spisane wot:
Załožba za serbski lud je z wudawaćelku w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje knihi Betiny Kaun „Der Bauingenieur Eberhard Deutschmann/Dučman. Zwischen Lausitzer Holzbaukunst und industriellem Bauen“. Dučmann bě němsko-serbski twarski inženjer, profesor Techniskeje uniwersity Drježdźany a awtor. Jeho kniha „Lausitzer Holzbaukunst“ je trajacy přinošk k přeslědźenju kulturnych stawiznow Łužicy. Z mnoho wobrazami wuhotowana němskorěčna publikacija wopisuje jeho žiwjenski puć .

Serbska debata

nowostki LND