Sylnosć a nadźija korjenitej we wěrje
Swoje serbske korjenje ma wot nana. „Wón je Serb a bě mnohe lěta z křižerjom w Kulowskim procesionje. Mojej bratraj Stephan a Sebastian hišće dźensa sobu jěchataj“, powěda Christoph Wowtscherk. Za CDU skutkuje mjeztym we Wojerecach bydlacy wot lońšeho awgusta w tamnišej měšćanskej radźe, w kotrejž wón we wuběrku za wuwiwanje města a dźěłowym kruhu zwěrjenc, kultura a kubłanje sobu dźěła. Do přirady za serbske naležnosće Wojerowskeje měšćanskeje rady je so zarjadował, zo by „so k swojej identiće wuznał. Chcu so intensiwnje zadźěłać“.
Krótkopowěsće (26.03.20)
112 inficěrowanych we wokrjesu
Budyšin. Z jědnaće wosobami wjace hač dźeń do toho je ličba z coronawirusom natyknjenych w Budyskim wokrjesu na 112 stupała. Ličba postajenych karantenow je na 1 090 rozrostła. Faktisce je nětko 845 wosobow w karantenje, dokelž su znowa wjacore zakónčene. Dalša natyknjena wosoba je so wustrowiła, dohromady je jich mjeztym wosom. Jedyn pacient bě minjeny tydźeń zemrěł.
Festiwal filma so njewotměje
Wulke Hendrichecy. Filmowy festiwal Nysa (NFF) so w meji njewotměje. „Organizacija programa z wjace hač 20 hrajnišćemi w třoch krajach je hižo bjez aktualnych wobmjezowanjow wulke wužadanje. Tuchwilna situacija žane spušćomne přihoty njedowola“, zdźěla festiwal organizowace towarstwo Kunstbauerkino. Hač 17. NFF dospołnje wupadnje, tuchwilu hišće jasne njeje.
Sezonu železnicy pozdźišo zahaja
Mužakow. Zahajenje sezony Mužakowskeje lěsneje železnicy je najprjedy raz na 1. meju přestorčene. Wšitke do toho planowane zarjadowanja wupadnu. Zastupne lisćiki pak wostanu płaćiwe resp. budu narunane.
Weirather karjeru zakónčiła
„Test, hač sym na wirus schorjeł, přewjedli njejsu“
Beno Šołta a jeho mandźelska dyrbitaj po dowolu w Španiskej coronawirusa dla hišće něšto dnjow doma wostać
Serbski sportowc-triatlet a žurnalist Beno Šołta je ze swojej mandźelskej Claudiju dowol w Španiskej přežiwił. Tak daloko wšak to ničo njewšědne njeje. Jako pak chcyštaj so Miłočanaj zaso do Łužicy wróćić, čakaše na njeju ćežki a njewočakowany puć, a to wšitko móličkeho wirusa z mjenom corona dla. Kaž mnozy čitarjo hižo wědźa, dyrbitaj Šołćic mandźelskaj po dowolu wěstoty dla dwaj tydźenjej doma wostać. Janek Wowčer je so z Benom Šołtu wo dožiwjenym a wo aktualnym stawje rozmołwjał. Zetkać za to so njetrjebaštaj, ale staj telefonowałoj a interview z pomocu digitalnych medijow a z mejlkami zmištrowałoj.
Kak so Ći dźe? Wšako sy hižo někotre dny doma a hižo něšto dlěje hač my wšitcy takrjec wot druhich „izolowany“?
Pisajće nampod hesłom: „Wostanjemy doma!“
Coronawirus ma nas wšitkich tuchwilu w horšći. Hižo tydźeń su šule a pěstowarnje zawrjene, a dźěći maja doma přebywać. Je chětro ćežko za nje při tajkim słónčnym wjedrje bóle same za sebje přebywać, šulske nadawki spjelnjeć a sej hinaše zaběry pytać hač so wonka z přećelemi abo přećelkami zabawjeć. Tež w našich gmejnach su mjeztym hrajkanišća zawrjene. Tak su policisća hižo na někotrych wsach dźěći prosyć dyrbjeli, hrajkanišća wopušćić a domoj hić.
Što pak nětko doma abo na zahrodźe činiće? Kak kreatiwni sće a što wam k přeprěčenju tohole ćežkeho časa takle do mysli přińdźe, z čim móhli so zaběrać? Napisajće nam krótki tekst, što takle wšědnje doma činiće, što wšitko sće wupjekli, wuspytali a kak so zmysłapołnje zaběraće. Připołožće k tomu po móžnosći foto abo namolujće wobraz sami a přidajće swoje mjeno, adresu a što je na wobrazu abo na rysowance widźeć.
Wjace poskitkow za dźěći
Choćebuz. Dźěći, znajmjeńša w Delnjej Łužicy, njemóža swoje rěčne znajomosće tuchwilu wobšěrnje dosć nałožować. Wšako njeje tam wjele maćernorěčnikow. Serbska redakcija rozhłosa RBB je so tuž rozsudźiła, program za dźěći a swójby rozšěrić. Tak chcedźa poskitki za delnjoserbšćinu podpěrać a dźěćom wotměnu zmóžnić, kaž zdźěla swobodna sobudźěłaćerka RBB Marja Elikowska-Winklerowa. Wotnětka wusyłaja wšědny postrow dźěćom z powědančkami, bajkami, hrajnymi scenami, basnjemi a spěwčkami, wot póndźele do pjatka na spočatku wusyłanja w dwanaćich a wječor w sedmich. Tež njedźelu Delnjoserbski rozhłós postrow wusyła. Potom započina so wusyłanje z Choćebuskeho studija RBB w 12.30 hodź. Program słyšiće na UKW-frekwencach Info Radio 93,4 MHz abo MDR 100,4 MHz abo Choćebuski kabl 94,55 MHz. Wjace internetnych poskitkow pod www. rbb-online/Sorbisches Programm
Doma wostać a čitać
Do delnjołužiskeju wjeskow sej wulećeli
Spočatk měrca, na Mjezynarodnym dnju žonow, wulećachu sej čłonojo Njebjelčanskeho towarstwa Kamjenjak do delnjołužiskeho Łaza (Laasow) na wuměnu z wuměłcom Willijom Selmerom. Njecyłe dwaceći „Kamjenjakow“ bě so za wuprawu rozsudźiło. Willi Selmer, bě loni mjez wuměłcami na Mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce w Miłočanskej skale. Jeho twórba, zaběraca so z pozhubjowacym so časom, je wulki zajim zbudźiła. Tónkróć wodźeše wón hosći po swojim ateljeju, kiž je zaměstnjeny w něhdyšim Łazowskim hosćencu. Při tym wopytowarjam napadny, zo twori Willi rady dowysoka sahace žónske postawy. Na zahrodźe bě składnosć, popřeć sej wid na měrnu delnjołužisku krajinu, kotraž njeje daloko wot Błótow z jeje groblemi zdalena. Willi Selmer wulětnikarjam powědaše, zo njeje lochko jako swobodnje skutkowacy wuměłc wobstać. Tak wuwučuje wón zdobom na Choćebuskej Techniskej uniwersiće studentow socialneho dźěła. A woni wužiwaja dźěłarnju, material a nazhonjenja wuměłca-awtodidakta we Łazu. Zhromadnje ze swojej partnerku a dalšimi wobydlerjemi domskeho je wón wopytowarjow pohosćił.
Policija (25.03.20)
Awto sej wotewzać
Zhorjelc. Němske awta, kotrež su na parkowanišću při lětanišću Praha-Ruzyně wotstajene, hodźa so hač do pjatka, 27. měrca, wotewzać. Potrjecheni smědźa sej tam z přewodźacej wosobu po awto dojěć, dyrbja pak sej hubu z masku škitać. Při tym akceptuja medicinsku masku abo podobny škit, na přikład husće tkane rubiško abo šawl. Nimo toho trjebaja wobkrućenje, parkowanski tiket abo originalny boarding-pas.
Kradnyć chcył
Niska. Sobudźěłaćerjo nakupowanišća w Niskej su wobkedźbowali, kak chcyše sej muž pakćik kofeja do nachribjetnika tyknyć. Tak jeho zadźeržachu, jako chcyše bjez zapłaćenja nimo kasy. 29lětny měješe w nachribjetniku nimo kofeja hišće dalše kradnjene wěcy.
Budyske nalěćo njebudźe
Budyšin (SN/MiR). „Mje wutroba boli.“ Takle komentuje Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) njelubozny rozsud, kotryž je zhromadnje z koleginami a kolegami krizoweho staba wobzamknył. „1018. Budyske nalěćo“ so njewotměje. Wot 29. meje hač do 1. junija chcychu zaso tysacy zajimcow w sprjewinym měsće swjećić, a to samo dźeń dlěje. Wšako so zamołwity kulturneho běrowa měšćanskeho zarjadnistwa za swjedźeń Andreas Hennig bórze na wuměnk poda. Budyske nalěćo měješe być poslednje, kotrež chcyše wón w swojej zamołwitosći zarjadować. Aktualne wuwiće wokoło coronawirusa pak njedowola lětuše Budyske nalěćo wuhotować. Tak njemóža jedne z najwjetšich ludowych swjedźenjow regiona přewjesć. Program zarjadowanjow steji, nětko by načasu było sej je nadrobnišo wotrěčeć.
Aktualne wodźace linije Sakskeje a Zwjazka drje dotal ničo wo tym njewupraja, hač budu po aprylu zarjadowanja zaso móžne, Alexander Ahrens pak je sej wěsty: „Njemóžemy hinak, hač lětuše Budyske nalěćo wotprajić.“ Byrnjež wo tym rozmyslowali, swjedźeń na pózdnje lěćo přesunyć, su to njewěsteho wuwića dla zaćisnyli.
Wobornicy nowe awto dóstali
Minjeny tydźeń su w Narćanskej krajnej wohnjowobornej šuli 24 nowych jězdźidłow za wohnjowe wobory přichodnym wužiwarjam přepodali, tak tež do Noweho Města.
Nowe Město (JoS/SN). Kameradojo Nowoměšćanskeje dobrowólneje wohnjoweje wobory su zbožowni. Woni móža wotnětka při hašenju wohenjow a na dalšich zasadźenjach woborne awto typa TLF 4 000 wužiwać. Tank ma wobsah 4 500 litrow wody. Dotalne awto z lěta 1992 běchu předewšěm za hašenje lěsnych wohenjow wužiwali. Mjeztym su je dobrowólnej wohnjowej woborje w Drětwi (Zerre) přewostajili.
Nawoda wohnjoweje wobory w Nowym Měsće Ronny Kowalick je nowe jězdźidło nětko zjawnje prezentował. Te hodźi so na mnohich městnach zasadźić, za hašenje wohenjow runje tak kaž při wobchadnych njezbožach. Je tuž wotpowědnje wuhotowane. K techniskemu wuhotowanju słušeja mjez druhim klumpy z wukonom 2 000 litrow na minutu, dwaj pneumatiskej hamoraj, rjećazowa piła kaž tež 120 metrow B-, 90 metrow C- a 25 metrow D-hadźicy.
Kolebka online přistupna była
Serbske baby młode žony prěni króć internetnje poradźowali
Swinjarnja (SN/MiR). Njewšědne wuměnjenja wužaduja sej tuchwilu wot ludźi njewšědne rozrisanja, wosebje wot tych, kotřiž samostatnje skutkuja. Tak dźe so tuchwilu tež Kolebce, serbskim babam w Swinjarni. Loni hakle su Christina Smolina, Hanka Pawlikec a Tereza Wokowa zhromadnu praksu wutworili. Wone drje su přistajene we wšelakich chorownjach Drježdźan a Wojerec, maja pak swoju Kolebku jako samostatnje skutkowace baby. Tež wone su mjeztym z přichodnymi resp. młodymi maćerjemi internetny zwisk nawjazali. Wčera přewjedźechu w rumnosćach Smolic statoka w Swinjarni prěni online-přihotowanski kurs na porod. Baba Christina Smolina činješe to z pomocu programa Skype, z kotrymž je móžno samodruhe žony widźeć a z nimi rěčeć. Do toho běchu so přichodne maćerje hižo trójce w Swinjarni na porodnym kursu zetkali. „Nastajich w swojej praksy laptop a při sebi mějach material, kotryž za kurs trjebam“, rozłožuje Christina Smolina, „tak mějach k žonam jeničce digitalny kontakt.“
