Coronawirus ma nas wšitkich tuchwilu w horšći. Hižo tydźeń su šule a pěstowarnje zawrjene, a dźěći maja doma přebywać. Je chětro ćežko za nje při tajkim słónčnym wjedrje bóle same za sebje přebywać, šulske nadawki spjelnjeć a sej hinaše zaběry pytać hač so wonka z přećelemi abo přećelkami zabawjeć. Tež w našich gmejnach su mjeztym hrajkanišća zawrjene. Tak su policisća hižo na někotrych wsach dźěći prosyć dyrbjeli, hrajkanišća wopušćić a domoj hić.

Što pak nětko doma abo na zahrodźe činiće? Kak kreatiwni sće a što wam k přeprěčenju tohole ćežkeho časa takle do mysli přińdźe, z čim móhli so zaběrać? Napisajće nam krótki tekst, što takle wšědnje doma činiće, što wšitko sće wupjekli, wuspytali a kak so zmysłapołnje zaběraće. Připołožće k tomu po móžnosći foto abo namolujće wobraz sami a přidajće swoje mjeno, adresu a što je na wobrazu abo na rysowance widźeć.

Wjace poskitkow za dźěći

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

Choćebuz. Dźěći, znajmjeńša w Delnjej Łužicy, njemóža swoje rěčne znajomosće tuchwilu wobšěrnje dosć nałožować. Wšako njeje tam wjele maćernorěčnikow. Serbska redakcija rozhłosa RBB je so tuž rozsudźiła, program za dźěći a swójby rozšěrić. Tak chcedźa poskitki za delnjoserbšćinu podpěrać a dźěćom wotměnu zmóžnić, kaž zdźěla swobodna sobudźěłaćerka RBB Marja Elikowska-Winklerowa. Wotnětka wusyłaja wšědny postrow dźěćom z powědančkami, bajkami, hrajnymi scenami, basnjemi a spěwčkami, wot póndźele do pjatka na spočatku wusyłanja w dwanaćich a wječor w sedmich. Tež njedźelu Delnjoserbski rozhłós postrow wusyła. Potom započina so wusyłanje z Choćebuskeho studija RBB w 12.30 hodź. Program słyšiće na UKW-frekwencach Info Radio 93,4 MHz abo MDR 100,4 MHz abo Choćebuski kabl 94,55 MHz. Wjace internetnych poskitkow pod www. rbb-online/Sorbisches Programm

Doma wostać a čitać

Spočatk měrca, na Mjezynarodnym dnju žonow, wulećachu sej čłonojo Njebjelčanskeho towarstwa Kamjenjak do delnjołužiskeho Łaza (Laasow) na wuměnu z wuměłcom Willijom Selmerom. Njecyłe dwaceći „Kamjenjakow“ bě so za wuprawu rozsudźiło. Willi Selmer, bě loni mjez wuměłcami na Mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce w Miłočanskej skale. Jeho twórba, zaběraca so z pozhubjowacym so časom, je wulki zajim zbudźiła. Tónkróć wodźeše wón hosći po swojim ateljeju, kiž je zaměstnjeny w něhdyšim Łazowskim hosćencu. Při tym wopytowarjam napadny, zo twori Willi rady dowysoka sahace žónske postawy. Na zahrodźe bě składnosć, popřeć sej wid na měrnu delnjołužisku krajinu, kotraž njeje daloko wot Błótow z jeje groblemi zdalena. Willi Selmer wulětnikarjam powědaše, zo njeje lochko jako swobodnje skutkowacy wuměłc wobstać. Tak wuwučuje wón zdobom na Choćebuskej Techniskej uniwersiće studentow socialneho dźěła. A woni wužiwaja dźěłarnju, material a nazhonjenja wuměłca-awtodidakta we Łazu. Zhromadnje ze swojej partnerku a dalšimi wobydlerjemi domskeho je wón wopytowarjow pohosćił.

Policija (25.03.20)

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

Awto sej wotewzać

Zhorjelc. Němske awta, kotrež su na parkowanišću při lětanišću Praha-Ruzyně wotstajene, hodźa so hač do pjatka, 27. měrca, wotewzać. Potrjecheni smědźa sej tam z přewodźacej wosobu po awto dojěć, dyrbja pak sej hubu z masku škitać. Při tym akceptuja medicinsku masku abo podobny škit, na přikład husće tkane rubiško abo šawl. Nimo toho trjebaja wobkrućenje, parkowanski tiket abo originalny boarding-pas.

Kradnyć chcył

Niska. Sobudźěłaćerjo nakupowanišća w Niskej su wobkedźbowali, kak chcyše sej muž pakćik kofeja do nachribjetnika tyknyć. Tak jeho zadźeržachu, jako chcyše bjez zapłaćenja nimo kasy. 29lětny měješe w nachribjetniku nimo kofeja hišće dalše kradnjene wěcy.

Budyske nalěćo njebudźe

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). „Mje wutroba boli.“ Takle komentuje Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) njelubozny rozsud, kotryž je zhromadnje z koleginami a kolegami krizoweho staba wobzamknył. „1018. Budyske nalěćo“ so njewotměje. Wot 29. meje hač do 1. junija chcychu zaso tysacy zajimcow w sprjewinym měsće swjećić, a to samo dźeń dlěje. Wšako so zamołwity kulturneho běrowa měšćanskeho zarjadnistwa za swjedźeń Andreas Hennig bórze na wuměnk poda. Budyske nalěćo měješe być poslednje, kotrež chcyše wón w swojej zamołwitosći zarjadować. Aktualne wuwiće wokoło coronawirusa pak njedowola lětuše Budyske nalěćo wuhotować. Tak njemóža jedne z najwjetšich ludowych swjedźenjow regiona přewjesć. Program zarjadowanjow steji, nětko by načasu było sej je nadrobnišo wotrěčeć.

Aktualne wodźace linije Sakskeje ­a Zwjazka drje dotal ničo wo tym njewupraja, hač budu po aprylu zarjadowanja zaso móžne, Alexander Ahrens pak je sej wěsty: „Njemóžemy hinak, hač ­lětuše Budyske nalěćo wotprajić.“ Byrnjež wo tym rozmyslowali, swjedźeń na pózdnje lěćo přesunyć, su to njewěsteho wuwića dla zaćisnyli.

Wobornicy nowe awto dóstali

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

Minjeny tydźeń su w Narćanskej krajnej wohnjowobornej šuli 24 nowych jězdźidłow za wohnjowe wobory přichodnym wužiwarjam přepodali, tak tež do Noweho Města.

Nowe Město (JoS/SN). Kameradojo Nowoměšćanskeje dobrowólneje wohnjoweje wobory su zbožowni. Woni móža wotnětka při hašenju wohenjow a na dalšich zasadźenjach woborne awto typa TLF 4 000 wužiwać. Tank ma wobsah 4 500 litrow wody. Dotalne awto z lěta 1992 běchu předewšěm za hašenje lěsnych wohenjow wužiwali. Mjeztym su je dobrowólnej wohnjowej woborje w Drětwi (Zerre) přewostajili.

Nawoda wohnjoweje wobory w Nowym Měsće Ronny Kowalick je nowe jězdźidło nětko zjawnje prezentował. Te hodźi so na mnohich městnach zasadźić, za hašenje wohenjow runje tak kaž při wobchadnych njezbožach. Je tuž wotpowědnje wuhotowane. K techniskemu wuhotowanju słušeja mjez druhim klumpy z wukonom 2 000 litrow na minutu, dwaj pneumatiskej hamoraj, rjećazowa piła kaž tež 120 metrow B-, 90 metrow C- a 25 metrow D-hadźicy.

Kolebka online přistupna była

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

Serbske baby młode žony prěni króć internetnje poradźowali

Swinjarnja (SN/MiR). Njewšědne wuměnjenja wužaduja sej tuchwilu wot ludźi njewšědne rozrisanja, wosebje wot tych, kotřiž samostatnje skutkuja. Tak dźe so tuchwilu tež Kolebce, serbskim babam w Swinjarni. Loni hakle su Christina Smolina, Hanka Pawlikec a Tereza Wokowa zhromadnu praksu wutworili. Wone drje su přistajene we wšelakich chorownjach Drježdźan a Wojerec, maja pak swoju Kolebku jako samostatnje skutkowace baby. Tež wone su mjeztym z přichodnymi resp. młodymi maćerjemi internetny zwisk nawjazali. Wčera přewjedźechu w rumnosćach Smolic statoka w Swinjarni prěni online-přihotowanski kurs na porod. Baba Christina Smolina činješe to z pomocu programa Skype, z kotrymž je móžno samodruhe žony widźeć a z nimi rěčeć. Do toho běchu so přichodne maćerje hižo trójce w Swinjarni na porodnym kursu zetkali. „Nastajich w swojej praksy laptop a při sebi mějach material, kotryž za kurs trjebam“, rozłožuje Christina Smolina, „tak mějach k žonam jeničce digitalny kontakt.“

Darićelow kreje dokładnje testuja

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:
W centrumje Němskeho čerwjeneho křiža za darowanje kreje na Choćebuskej Thiemowej su přidatnu kontrolu při zachodźe zarjadowali. Amy Kühn (nalěwo) měri tam temperaturu pola Stephanie Dietterle z Choćebuza, kotraž prěni króć krej dari. Při krótkim naprašowanju chce Amy Kühn nimo toho wědźeć, hač ma darićel kreje kašel abo šnupu a hač měješe kontakt z ludźimi, kotřiž su so z coronawirusom ­natyknyli. Samozrozumliwje dyrbi sej tam kóždy darićel kreje jara dokładnje ruce myć, prjedy hač so pola personala přizjewi. Foto: Michael Helbig

Krótkopowěsće (25.03.20)

srjeda, 25. měrca 2020 spisane wot:

101 inficěrowany we wokrjesu

Budyšin. Z třinaće wosobami wjace hač dźeń do toho je mjeztym 101 z coronawirusom natyknjeny w Budyskim wokrjesu, kaž wčera rěkaše. Ličba dotal postajenych karantenow je na 995 rozrostła. Faktisce je nětko 775 wosobow w karantenje, dokelž su wjacore zakónčene. Z dwěmaj dalšimaj wosobomaj je so aktualnje sydom inficěrowanych wustrowiło, jedyn bě minjeny tydźeń zemrěł.

Mnohe přestupjenja zakaza

Drježdźany. W Sakskej je policija mnohe přestupjenja zakaza kontakta zwěsćiła. Tak su zastojnicy mjez druhim wjacore grilowanske partyje zakónčili. Kaž krajny policajski předsyda Horst Kretzschmar přez Twitter zdźěli, registrowachu po cyłej Sakskej dotal 83 přestupjenjow, 224 króć dyrbješe policija zakročić, zo by zakaz přesadźiła. Zwjetša ludźo twjerdźa, zo ničo wo postajenju njewědźa.

Wólby wjesnjanostow přestorča

Stajne blido njebudźe

wutora, 24. měrca 2020 spisane wot:

Budyšin. Dźěłaćerski dobroćelstwowy skutk w Budyšinje zdźěla, zo stajne blido na temu „Kurić a nikotin“ 7. apryla na zakładźe aktualneje situacije wupadnje. Hač je w meji nachwataja, wo tym njejsu hišće rozsudźili. Zajimcow dobroćelstwo sčasom wo nowym wuwiću informuje.

K nuzy Posoł přez internet

Budyšin. Dyrbjało-li w přichodnym času coronakrizy dla k tomu dóńć, zo nje­hodźi so Katolski Posoł hižo ćišćeć abo roznošować, móža jón zajimcy digitalnje pod www.posol.de jako pdf-ku dóstać. ­To je redakcija katolskeho časopisa připowědźiła. Štóž nima přistup k inter­netej, njech prosy druhich wo to, jim strony wućišćeć.

Dźiwadło w interneće

Budyšin. Wšědne powěsće z Godowa móžeće wotnětka doma sćěhować. Nawoda klankodźiwadła a klankar w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle Šćěpan Siegfried posrědkuje z wutrobu a humorom aktualne towaršnopolitiske, naiwne filozofiske abo nabožne temy wobydlerjow kupy Godow. Wšědnje we 18 hodź. móžeće pod www.youtube.com/channel/UCcirOv_inb9RIWzRxsvAyzw Facebook: @inselgodow + @theaterbautzen pódla być.

nowostki LND