W rozmołwje z ministerku

štwórtk, 03. nowembera 2022 spisane wot:

Podstupim (SN). Zastupjerjo braniborskeje Rady za naležnosće Serbow a Domowiny su so wčera w Podstupimje z braniborskej ministerku za kubłanje, młodźinu a sport Brittu Ernst (SPD) we wobłuku lětneho zetkanja hłownje wo połoženju wučerstwa a šulstwa w Braniborskej wuměnili, Domowina zdźěla.

Radźićelce Kathrin Šwjelina a Delija Münchowa wažeštej sej nowy flajer Choćebuskeho šulskeho zarjada, z kotrymž chce kraj za wukubłanje wučerjow serbšćiny wabić. Předsyda Domowiny Dawid Statnik, jednaćel Marcus Końcaŕ a referentka Katrin Suchec-Dźisławkowa rěčachu za projekt na zakładźe imersije Zorja. Ministerka wot nich zhoni, zo wobsteji z nim móžnosć, zdobom rěčne kmanosće wučerkow a wučerjow a tak tež šulsku wučbu serbšćiny polěpšić.

Dale wěnowachu so monitoringej aktualneho šulstwa w Braniborskej. Po tym je so ličba šulow, kotrež serbšćinu po­dawaja, w šulskim lěće 2020/2021 wot 24 na 20 znižiła. Přičiny za to su wšelake. „Fakt pak podšmórnje fragilnosć kubłanskeho systema w Braniborskej“, rěka z kruha serbskich wobdźělnikow.

W Choćebuskej Serbskej cyrkwi su na reformaciskim dnju minjenu póndźelu z fararjom Tobiasom Pawołom Jachmannom z Baršća serbske kemše z Božim wotkazanjom swjećili. Prědował je dr. Harmut S. Leipner, dr. Madlena Norbergowa je čitanje wuhotowała. Na pišćelach hraješe Jan Smit. Bohosłužby w delnjoserbskej rěči wopokazuja so dźeń a bóle jako wažny rěčny rum, hdźež młodźi a starši so rady zetkawaja. Foto: Michael Helbig

Počesćowanjow, přednoškow, koncertow a projektow we wopomnjenskim lěće 2022 dla je zajim za fararja a basnika Handrija Zejlerja jara přiběrał. Tole je Reinhardt Schneider, předsyda Spěchowanskeho towarstwa zetkawanišćo Dom Zejlerja a Smolerja, na pjatkownej hłownej zhromadźiznje cyłka zwěsćił.

Łaz (AK/SN). Tójšto je spěchowanske towarstwo nastupajo wuhotowanje kołowokoło Zejlerjoweho rowa docpěło. Tele wjeselo pak bu zamućene, dokelž su spočatk oktobra njeznaći z popisa „Dom Zejlerja a Smolerja“ pismikaj pokradnyli. Jej znowa wobstarać budźe jara ćežko a drohe. Wšako je Židźinski wuhotowar metala Manfred Vollmert cyłe popisanje prěnjotnje stworił. Na hłownej zhromadźi­znje předsyda Reinhardt Schneider wuwědomi: „Mamy nětko cyle spěšnje jednać.“

Zhromadźene spisy spřistupnili

wutora, 01. nowembera 2022 spisane wot:
Budyšin (SN). Historiske štyrizwjazkowe a nimale 1 500 ćišćanych stron wopřijimace wudaće Zejlerjowych tekstow (1883–1891) je wotnětka w interneće na rěčnym portalu Serbskeho instituta pod přistupne. Rěčespytnik dr. Fabian Kaulfürst je sobotu wozjewił, zo je digitalna edicija „Zhromadźenych spisow Handrija Zejlerja“ wotnětka přistupna, a to nimo originalneje wersije teksta tež wersija w načasnym pisanju. Dataje móže sej wužiwar we wšelakorych digitalnych formatach sćahnyć. Zaměr projekta je wozjewjenje hornjoserbskeho prototypa po přikładźe delnjoserbskeje biblioteki, kotryž je so spočatk lěta zjawnosći předstajił. Za hornjoserbski wotpowědnik staj so know-how a techniske rozrisanje delnjoserbskeje wersije přewzałoj a přiměriłoj. Motiwowane přez jubilejne lěto Zejlerja a Kocora 2022 su so za prototyp Zejlerjowe zhromadźene spisy wužiwali. Digitalne wudaće je dalši přinošk Serbskeho instituta k jubilejej, nimo zhromadneho sympozija z Maćicu Serbskej dnja 14. oktobra w Serbskim muzeju.

Serbske Bjesady w Rakecach, Hodźiju a Bukecach dale aktiwnje skutkuja. Wone wožiwjeja a wobohaćeja serbske ewangelske žiwjenje w swojich wosadach a gmejnach. To je Mato Krygaŕ, předsyda Serbskeho ewangelskeho towarstwa (SET), na hłownej zhromadźiznje cyłka wčera w Drěwcach podšmórnył.

Drěwcy (AK/SN). „Wosebje wuzběhnyć chcu spěwny wječor w Hodźiju a čitanje z Křesćanom Krawcom tohorunja tam, čitanski wječor z Trudlu Malinkowej w Rakecach, čitanje z Měranu Cušcynej, wožiwjenje drastoweje skupiny a kurs serbšćiny w Bukecach“, rjekny Krygaŕ w swojej rozprawje. Wuměnje nazhonjenjow słuži kóždolětna dźěłarnička Bjesadow. Lětsa bě wona w Hodźiju. Klětu budźe we Wojerowskej kónčinje.

Projektowa skupina je wot lěta 2019 intensiwnje nowe spěwarske „Zernička“ nadźěłała. Pod titlom „Nabožne spěwy za dźěći a młodźinu“ ma edicija kónc nowembra hotowa předležeć. Na adwentničce 4. decembra w Budyskej Michałskej cyrkwi chcedźa spěwarske prěni raz wužiwać.

Budyšin (JBo/SN). „Štó płaći jako załožer hornjoserbskeho ewangelskeho pismowstwa?“, „Hdy bu Serbski Sokoł prěni raz załoženy?“ abo „Za rólu w kotrym filmje spožčichu Gabrieli Mariji Šmajdźinej 2020 filmowe myto ,Lola‘?“. To su jenož někotre z wjace hač tysac hódančkow mjeztym hižo chětro znateje aplikacije „QuizSerb“. Tuta předleži w kategorijach literatura, domiznowěda, přisłowa a prajidma, mytologija a mnohich dalšich. Wuwiwało bě ju towarstwo „Serbska murja“. Skupinka jědnaće serbskich młodostnych bě so 2016 na Swětowym zetkanju młodźiny w Krakowje załožiło. Wot lětušeho septembra je samo móžno aplikaciju z přidatnej kategoriju tež w delnjoserbšćinje hrać. Młodostni runje w socialnych syćach na swoju aplikaciju skedźbnja z tym, zo tam cyłolětne „QuizSerb-wubědźowanje“ přewjedu. Tu serbskorěčni wobdźělnicy so w tym wuspytaja, na najwšelakoriše serbstwo potrjechjace prašenja wotmołwić. Najmudriše hłójčki w nowembrje mytuja.

Zhromadnje sej wulećeli

póndźela, 24. oktobera 2022 spisane wot:
Na zhromadny wulět do Doberluga-Kirchhaina podachu so minjene dny čłonojo Spalowskeje Domowinskeje skupiny zhromadnje z wosadnymi Kulowskeje ewangelskeje wosady. W měsće na kromje přirodoweho parka Delnjołužiska holanska krajina pobychu w klóšterskej cyrkwi. Po wjedźenju z jara zajimawymi informacijemi wo stawiznach dachu sej hišće zhromadny kofej słodźeć. Přezjedni sej wobdźělnicy běchu, zo bě to za wšitkich jara zajimawy wulět. Foto: Lubina Dučmanowa

Hač do kónca nowembra ma Domowina swojeho zastupjerja do noweje rozhłosoweje rady Rozhłósa Berlin-Braniborska (RBB) za dobu 2023–2027 wu­zwolić resp. wobkrućić. Zastojnstwo je dotal Marcus Końcaŕ wukonjał.

Choćebuz (HA/SN). Zwjazkowe předsydstwo Domowiny bě rozsud župje Delnja Łužicy dowěriło. A tak je jeje předsydstwo na posedźenju minjenu wutoru w Choćebuskim Serbskim domje mějićela zastojnstwa Marcusa Końcarja znowa do tohole wažneho gremija wuzwoliło. Wón bě jenički kandidat. Nětko ma prezidij Domowiny personaliju hišće wobkrućić. Rozhłosowej radźe RBB přisłuša dohromady 30 zastupjerjow towaršnostneho žiwjenja z Braniborskeje a Berlina.

Žiwjenski skutk Łazowskeho fararja Handrija Zejlerja njezabyty wostanje. Wón hłuboko w ludźe korjeni. Z nim zahaji so serbska poezija, moderna serbska beletristika. To je prof. dr. ­Dietrich Šołta, bywši direktor Serbskeho instituta, sobotu na swjedźenskim zarjadowanju składnostnje 150. po­smjertnin basnika we Łazowskej ­cyrkwi podšmórnył. Z twórbami Jana Pawoła Nagela kaž tež Handrija Zej­lerja/Korle Awgusta Kocora je Serbski ludowy ansambl něhdźe połsta hosći zawjeselił.

Lipsk (JBo/SN). Serbske studentske towarstwo Sorabija Lipsk je wčera w klubowni internatneho domu při Arna Nitzschowej, w tak mjenowanej centrifuze, swoju kermušku woswjećiło. Kaž po tradiciji z wašnjom, su zdobom zaso nowačkow do swojeho cyłka přiwzali.

Lětsa běše jich cyłkownje dźesać. Mjez nimi běštaj tež stipendiatka z Pólskeje a stipendiat z Čěskeje, kotrajž wot nětčišeho semestra na Lipšćanskej uniwersiće studujetaj. Zo bychu so wšitcy nowačkojo bliže ze skutkowanjom Sorabije zezna­jomili, spřihotowachu Sorabičenjo a Sorabičanki z wyšich semestrow wšelke stacije. Na nich wěnowachu so předewšěm stawiznam a skutkowanju towarstwa, kaž tež wažnosći hajenjow stykow k dalšim Lipšćanskim jědnatkowym radam. Nimo toho wuzběhnychu, kotre wažne zarja­dowanja kóždeho sobustawa Sorabije w běhu lěta wočakuja. Zbližili běchu nowačkam tele informacije mjez druhim w formje wšelakich hrow, molowanskich nadawkow a kwisow.

Serbska debata

nowostki LND